Spis treści
4 | ||
4 | ||
5 | ||
6 | ||
7 | ||
Informacje ogólne | ||
8 | ||
Oświadczenie o zgodności oraz podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego | 9 | |
9 | ||
Główne przejęcia, zbycia oraz zmiany w zakresie konsolidacji | 11 | |
14 | ||
Zysk z działalności operacyjnej z wyłączeniem amortyzacji | ||
15 | ||
16 | ||
17 | ||
Aktywa trwałe | ||
17 | ||
18 | ||
18 | ||
20 | ||
21 | ||
Leasing | ||
23 | ||
Aktywa obrotowe oraz zobowiązania | ||
24 | ||
27 | ||
28 | ||
29 | ||
30 |
2
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Instrumenty finansowe, z wyłączeniem należności oraz zobowiązań handlowych | ||
34 | ||
35 | ||
36 | ||
36 | ||
38 | ||
38 | ||
41 | ||
43 | ||
Podatek dochodowy | ||
49 | ||
Kapitał własny i zarządzanie kapitałem | ||
51 | ||
53 | ||
Pozostałe noty objaśniające | ||
53 | ||
54 | ||
56 | ||
58 | ||
58 |
3
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
(w milionach złotych, z wyjątkiem zysku na jedną akcję) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do | |||||
Nota | 31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | |||||
Przychody |
| 6 |
| |
| | |
Koszty zakupów zewnętrznych |
| 7.1 |
| ( |
| ( | |
Koszty świadczeń pracowniczych |
| 7.2 |
| ( |
| ( | |
Pozostałe koszty operacyjne |
| 7.3 |
| ( |
| ( | |
Pozostałe przychody operacyjne |
| 7.3 |
| |
| | |
Utrata wartości należności i aktywów kontraktowych |
| 20 |
| ( |
| ( | |
Zysk na utracie kontroli w Światłowód Inwestycje | 4 | - | | ||||
Zyski ze sprzedaży aktywów |
| 8 |
| |
| | |
Koszty rozwiązania stosunku pracy |
| 17 |
| - |
| ( | |
Amortyzacja i utrata wartości aktywów z tytułu prawa do użytkowania |
| 14.1 |
| ( |
| ( | |
Amortyzacja i utrata wartości środków trwałych i wartości niematerialnych |
| 11,12 |
| ( |
| ( | |
Udział w zysku/(stracie) wspólnego przedsięwzięcia | 13 | ( | | ||||
Zysk z działalności operacyjnej |
| |
| | |||
Przychody odsetkowe |
| 20 |
| |
| | |
Koszty odsetkowe od zobowiązań z tytułu leasingu |
| 20 |
| ( |
| ( | |
Pozostałe koszty odsetkowe i koszty finansowe |
| 20 |
| ( |
| ( | |
Koszty dyskonta |
| 20 |
| ( |
| ( | |
Zyski/(straty) z tytułu różnic kursowych | 20 | ( | | ||||
Koszty finansowe, netto |
|
| ( |
| ( | ||
Podatek dochodowy |
| 28.1 |
| ( |
| ( | |
Zysk netto |
| |
| | |||
Zysk netto przypisany właścicielom Orange Polska S.A. |
| |
| | |||
Zysk netto przypisany udziałom niedającym kontroli |
|
| |||||
Zysk na jedną akcję (w złotych) (podstawowy i rozwodniony) |
| 35.4 |
| |
| | |
Średnia ważona liczba akcji (w milionach) |
| 29.1 |
| |
| | |
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do | |||||
Nota | 31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | |||||
Zysk netto |
| |
| | |||
Pozycje, które nie zostaną przeniesione do wyniku |
|
|
|
|
|
| |
Zyski aktuarialne dotyczące świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia |
| 19 |
| |
| | |
Podatek dochodowy dotyczący pozycji, które nie zostaną przeniesione |
|
|
| ( |
| ( | |
Pozycje, które mogą być przeniesione do wyniku |
|
|
|
|
|
| |
Zyski z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne |
| 25 |
| |
| | |
Straty z wyceny należności wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody | ( |
| ( | ||||
Podatek dochodowy dotyczący pozycji, które mogą być przeniesione |
|
|
| ( |
| ( | |
Udział w innych całkowitych dochodach wspólnego przedsięwzięcia, po opodatkowaniu | | | |||||
Inne całkowite dochody, po opodatkowaniu |
|
|
| |
| | |
Całkowite dochody ogółem |
|
|
| |
| | |
|
| ||||||
Całkowite dochody ogółem przypisane właścicielom Orange Polska S.A. |
| |
| | |||
Całkowite dochody ogółem przypisane udziałom niedającym kontroli |
|
|
|
|
4
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ
(w milionach złotych) | Na dzień | Na dzień | |||||
Nota | 31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | |||||
AKTYWA | |||||||
Wartość firmy |
| 10 |
| |
| | |
Pozostałe wartości niematerialne |
| 11 |
| |
| | |
Środki trwałe |
| 12 |
| |
| | |
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania |
| 14.1 |
| |
| | |
Inwestycja we wspólne przedsięwzięcie | 13 | | | ||||
Należności handlowe |
| 15.1 |
| |
| | |
Aktywa kontraktowe |
| 15.2 |
| |
| | |
Koszty kontraktowe |
| 15.3 |
| |
| | |
Instrumenty pochodne |
| 25 |
| |
| | |
Pozostałe aktywa |
| 16.2 |
| |
| | |
Aktywa z tytułu podatku odroczonego |
| 28.2 |
| |
| | |
Aktywa trwałe razem |
|
|
| |
| | |
|
| ||||||
Zapasy | 16.1 |
| |
| | ||
Należności handlowe |
| 15.1 |
| |
| | |
Aktywa kontraktowe |
| 15.2 |
| |
| | |
Koszty kontraktowe |
| 15.3 |
| |
| | |
Instrumenty pochodne |
| 25 |
| |
| | |
Należności z tytułu podatku dochodowego | - | | |||||
Pozostałe aktywa |
| 16.2 |
| |
| | |
Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów |
|
|
| |
| | |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych |
| 24 |
| |
| | |
Aktywa obrotowe razem |
|
|
| |
| | |
SUMA AKTYWÓW |
|
|
| |
| | |
PASYWA |
|
|
|
|
|
| |
Kapitał zakładowy |
| 29.1 |
| |
| | |
Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej |
|
|
| |
| | |
Pozostałe kapitały rezerwowe |
|
|
| |
| | |
Zyski zatrzymane |
|
|
| |
| | |
Kapitał własny przypisany właścicielom Orange Polska S.A. |
|
|
| |
| | |
Udziały niedające kontroli |
|
|
| |
| | |
Kapitał własny razem |
|
|
| |
| | |
Zobowiązania handlowe |
| 18.1 |
| |
| | |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
| 23, 27.6 |
| |
| | |
Pożyczki od jednostki powiązanej |
| 22 |
| |
| | |
Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
| |
| | |
Instrumenty pochodne |
| 25 |
| - |
| | |
Rezerwy |
| 17 |
| |
| | |
Zobowiązania kontraktowe |
| 15.4 |
| |
| | |
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych |
| 19 |
| |
| | |
Pozostałe zobowiązania |
| 18.2 |
| |
| | |
Zobowiązania długoterminowe razem |
|
|
| |
| | |
Zobowiązania handlowe |
| 18.1 |
| |
| | |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
| 23, 27.6 |
| |
| | |
Pożyczki od jednostki powiązanej |
| 22 |
| |
| | |
Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
| |
| | |
Instrumenty pochodne |
| 25 |
| |
| | |
Rezerwy |
| 17 |
| |
| | |
Zobowiązania kontraktowe |
| 15.4 |
| |
| | |
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych |
| 19 |
| |
| | |
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego |
|
|
| |
| | |
Pozostałe zobowiązania |
| 18.2 |
| |
| | |
Zobowiązania krótkoterminowe razem |
|
| |
| | ||
SUMA PASYWÓW |
|
|
| |
| |
5
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM
(w milionach złotych)
Kapitał | Kapitał | Pozostałe kapitały rezerwowe | Zyski |
|
| Kapitał |
|
| Udziały |
|
| Kapitał własny |
| ||||||||||||||
zakładowy | z emisji akcji | zatrzymane | własny | niedające | razem | ||||||||||||||||||||||
powyżej ich | przypisany | kontroli | |||||||||||||||||||||||||
wartości | właścicielom | ||||||||||||||||||||||||||
nominalnej | OPL S.A. | ||||||||||||||||||||||||||
|
| Kapitał rezerwowy |
| Zyski/(straty) |
| Straty z wyceny |
| Podatek | Udział w | ||||||||||||||||||
| z wyceny |
| aktuarialne |
| należności |
| odroczony | pozostałych | |||||||||||||||||||
| instrumentów |
| dotyczące |
| wycenianych w | kapitałach | |||||||||||||||||||||
| zabezpieczających |
| świadczeń |
| wartości godziwej | rezerwowych | |||||||||||||||||||||
| przepływy |
| pracowniczych po |
| przez inne | wspólnego | |||||||||||||||||||||
| pieniężne |
| okresie zatrudnienia |
| całkowite dochody | przedsięwzięcia | |||||||||||||||||||||
Saldo na dzień 1 stycznia 2022 roku | | | | ( | ( | ( | | | | | | ||||||||||||||||
Zysk netto | - | - | - | - | - | - | - | | | - | | ||||||||||||||||
Inne całkowite dochody | - | - | | | ( | ( | | - | | - | | ||||||||||||||||
Całkowite dochody ogółem za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 roku |
| - |
| - |
| |
| | ( |
| ( | |
| | | - | | ||||||||||
Dywidenda (transakcje z właścicielami, patrz Nota 29.2) | - |
| - |
| - |
| - | - |
| - | - |
| ( | ( | - | ( | |||||||||||
Płatności oparte na akcjach (transakcje z właścicielem, patrz Nota 29.3) |
| - |
| - |
| - |
| - | - |
| - | - |
| | | - | | ||||||||||
Reklasyfikacja do zapasów |
| - |
| - |
| ( |
| - | - |
| | - |
| - | ( | - | ( | ||||||||||
Saldo na dzień 31 grudnia 2022 roku |
| |
| |
| |
| ( | ( |
| ( | |
| | | | | ||||||||||
Saldo na dzień 1 stycznia 2021 roku |
| |
| |
| ( |
| ( | - |
| | - |
| | | | | ||||||||||
Zysk netto | - | - | - | - | - | - | - | | | - | | ||||||||||||||||
Inne całkowite dochody | - | - | | | ( | ( | | - | | - | | ||||||||||||||||
Całkowite dochody ogółem za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2021 roku |
| - |
| - |
| |
| | ( |
| ( | |
| | | - | | ||||||||||
Płatności oparte na akcjach (transakcje z właścicielem, patrz Nota 29.3) |
| - |
| - |
| - |
| - | - |
| - | - |
| | | - | | ||||||||||
Reklasyfikacja do zapasów |
| - |
| - |
| ( |
| - | - |
| | - |
| - | ( | - | ( | ||||||||||
Saldo na dzień 31 grudnia 2021 roku |
| |
| |
| |
| ( | ( |
| ( | |
| | | | |
6
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do | |||||
Nota | 31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | |||||
DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNA |
|
|
|
|
|
| |
Zysk netto |
|
| |
| | ||
Korekty uzgadniające zysk netto do środków pieniężnych z działalności operacyjnej |
|
|
|
|
|
| |
Zyski na utracie kontroli i ze sprzedaży aktywów |
| 4,8 |
| ( |
| ( | |
Amortyzacja i utrata wartości środków trwałych, wartości niematerialnych i aktywów z tytułu prawa do użytkowania |
| 11,12,14.1 |
| |
| | |
Udział w (zysku)/stracie wspólnego przedsięwzięcia | 13 | | ( | ||||
Koszty finansowe, netto |
| 20 |
| |
| | |
Podatek dochodowy |
| 28.1 |
| |
| | |
Zmiana stanu rezerw i odpisów aktualizujących |
| 15, 16.1, 17, 19.1 |
| ( |
| ( | |
(Zyski)/straty operacyjne z tytułu różnic kursowych i wyceny instrumentów pochodnych, netto |
|
| ( |
| | ||
Zmiana kapitału obrotowego |
|
|
|
|
|
| |
Zwiększenie stanu zapasów, brutto |
|
| ( |
| ( | ||
(Zwiększenie)/zmniejszenie stanu należności handlowych, brutto |
| 15.1 |
| ( |
| | |
Zwiększenie stanu aktywów kontraktowych, brutto |
| 15.2 |
| ( |
| ( | |
Zwiększenie stanu kosztów kontraktowych |
| 15.3 |
| ( |
| ( | |
Zwiększenie stanu zobowiązań handlowych |
|
| |
| | ||
Zwiększenie/(zmniejszenie) stanu zobowiązań kontraktowych |
| 15.4 |
| ( |
| | |
Zwiększenie stanu czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów i pozostałych należności |
|
| ( |
| ( | ||
Zwiększenie stanu pozostałych zobowiązań |
|
| |
| | ||
Otrzymane odsetki |
|
| |
| | ||
Odsetki zapłacone i przepływy odsetkowe z instrumentów pochodnych, netto |
|
| ( |
| ( | ||
Różnice kursowe i inne przepływy otrzymane z instrumentów pochodnych, netto |
|
| |
| | ||
Podatek dochodowy zapłacony |
|
|
| ( |
| ( | |
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej |
|
|
| |
| | |
DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA |
|
|
|
|
|
| |
Płatności za zakup środków trwałych i wartości niematerialnych |
| 11,12 |
| ( |
| ( | |
Otrzymane dotacje inwestycyjne, netto |
| 18.2 |
| |
| | |
Dotacje inwestycyjne zapłacone dostawcom środków trwałych i wartości niematerialnych |
| 18.2 |
| ( |
| ( | |
Różnice kursowe otrzymane z instrumentów pochodnych ekonomicznie zabezpieczających nakłady inwestycyjne, netto |
|
| |
| | ||
Wpływy ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych |
|
|
| |
| | |
Wpływy z tytułu utraty kontroli w Światłowód Inwestycje, pomniejszone o środki pieniężne i koszty transakcyjne | 4 | | | ||||
Podatek dochodowy otrzymany/(zapłacony) w związku z utratą kontroli w Światłowód Inwestycje | 4 | | ( | ||||
Podatek VAT zapłacony w związku z utratą kontroli w Światłowód Inwestycje | 4 | - | ( | ||||
Wydatki z tytułu nabycia jednostek zależnych pomniejszone o środki pieniężne tych jednostek |
| 4 |
| ( |
| ( | |
Wpływy z tytułu pożyczki od wspólnego przedsięwzięcia i pozostałych instrumentów finansowych, netto |
| 4 |
| |
| | |
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej |
|
|
| ( |
| ( | |
DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA |
|
|
|
|
|
| |
Zaciągniecie długoterminowego długu | 23 | | | ||||
Spłata długoterminowych pożyczek od jednostki powiązanej |
| 23 |
| - |
| ( | |
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu |
| 23 |
| ( |
| ( | |
Spłata odnawialnej linii kredytowej i pozostałego zadłużenia, netto |
| 23 |
| ( |
| ( | |
Różnice kursowe otrzymane z instrumentów pochodnych zabezpieczających dług, netto |
| 23 |
| - |
| | |
Dywidenda zapłacona | ( | - | |||||
Środki pieniężne netto z działalności finansowej |
|
|
| ( |
| ( | |
Zmiana stanu środków pieniężnych i ekwiwalentów środków pieniężnych, netto |
|
|
| |
| | |
Wpływ różnic kursowych i pozostałych czynników na stan środków pieniężnych i ekwiwalentów środków pieniężnych | | | |||||
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych na początek okresu |
| 24 |
| |
| | |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych na koniec okresu |
| 24 |
| |
| |
7
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
1. Informacje ogólne
1.1. Grupa Kapitałowa Orange Polska
Siedziba Orange
Telekomunikacyjna działalność Grupy podlega nadzorowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej („UKE”). Zgodnie z Prawem Telekomunikacyjnym, UKE może nakładać pewne obowiązki na operatorów telekomunikacyjnych o znaczącej pozycji rynkowej na rynku właściwym. Orange Polska S.A. jest spółką o znaczącej pozycji rynkowej na określonych rynkach właściwych.
1.2. Skład Grupy
W skład Grupy wchodzi Orange Polska oraz następujące jednostki zależne:
Jednostka | Siedziba | Zakres działalności | Udział Grupy w kapitale | ||||||
31 grudnia | 31 grudnia | ||||||||
2022 | 2021 | ||||||||
Integrated Solutions Sp. z o.o. |
| Warszawa, Polska |
| Dostarczanie zintegrowanych rozwiązań z zakresu IT oraz infrastruktury sieciowej. |
| 100 | % | 100 | % |
TP TelTech Sp. z o.o. (1) |
| Łódź, Polska |
| Projektowanie, budowa oraz obsługa sieci telekomunikacyjnych, monitorowanie sygnałów alarmowych. |
| - | 100 | % | |
BlueSoft Sp. z o.o. |
| Warszawa, Polska |
| Świadczenie usług i rozwiązań dla IT. |
| 100 | % | 100 | % |
Orange Energia Sp. z o.o. |
| Warszawa, Polska |
| Sprzedaż energii elektrycznej. |
| 100 | % | 100 | % |
Essembli Sp. z o.o. |
| Warszawa, Polska |
| Świadczenie usług i rozwiązań dla IT. |
| 100 | % | 100 | % |
Craftware Sp. z o.o. | Warszawa, Polska |
| Świadczenie usług i rozwiązań dla IT. |
| 100 | % | 100 | % | |
Orange Szkolenia Sp. z o.o. |
| Warszawa, Polska |
| Usługi szkoleniowe i hotelowe, agent ubezpieczeniowy. |
| 100 | % | 100 | % |
Telefony Podlaskie S.A. |
| Sokołów Podlaski, Polska |
| Lokalny operator telefonii stacjonarnej, Internetu i telewizji kablowej. |
| 89,3 | % | 89,3 | % |
Interkam Sp. z o.o. (2) | Sochaczew, Polska | Lokalny operator usług na bazie technologii światłowodowej. | 100 | % | - | ||||
Interkar Sp. z o.o. (2) | Reda, Polska | Lokalny operator usług na bazie technologii światłowodowej. | 100 | % | - | ||||
Telewizja Światłowodowa Kaszebe Sp. z o.o. (2) | Reda, Polska | Lokalny operator usług na bazie technologii światłowodowej. | 100 | % | - | ||||
Orange Retail S.A. |
| Modlnica, Polska |
| Wynajem salonów sprzedaży. |
| 100 | % | 100 | % |
Pracownicze Towarzystwo Emerytalne Orange Polska S.A. | Warszawa, Polska |
| Zarządzanie pracowniczym funduszem emerytalnym. |
| 100 | % | 100 | % | |
Fundacja Orange |
| Warszawa, Polska |
| Działalność charytatywna. |
| 100 | % | 100 | % |
Telekomunikacja Polska Sp. z o.o. |
| Warszawa, Polska |
| Brak działalności operacyjnej. |
| 100 | % | 100 | % |
(1) | Spółka połączyła się z Orange Polska S.A. w grudniu 2022 roku (patrz Nota 4). |
(2) | Spółki zostały nabyte w marcu 2022 roku (patrz Nota 4). |
8
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Ponadto, Grupa i T-Mobile Polska S.A. posiadają po 50% udziałów w NetWorkS! Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie. Spółka została zaklasyfikowana jako wspólne działanie, ponieważ przedmiotem jej działalności jest zarządzanie, rozwój i utrzymanie sieci będących własnością Grupy i T-Mobile Polska S.A. NetWorkS! Sp. z o.o. powstała w związku z umową o współkorzystanie z mobilnych sieci dostępowych zawartą pomiędzy dwoma operatorami. Umowa ta została zawarta w 2011 roku na okres 15 lat z możliwością przedłużenia i również jest zaklasyfikowana jako wspólne działanie dla celów księgowych.
2. Oświadczenie o zgodności oraz podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe zostało sporządzone w oparciu o zasadę kosztu historycznego, z wyjątkiem wycenianych w wartości godziwej pochodnych instrumentów finansowych, wybranych należności handlowych ze sprzedaży telefonów komórkowych w systemie ratalnym oraz warunkowego należnego wynagrodzenia za sprzedaż 50% udziałów w Światłowód Inwestycje.
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności.
Dane finansowe wszystkich jednostek wchodzących w skład Grupy zawarte w niniejszym Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym zostały przygotowane przy zastosowaniu jednolitych polityk rachunkowości.
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd w dniu 15 lutego 2023 roku i podlega zatwierdzeniu przez Walne Zgromadzenie Orange Polska S.A.
Zasady rachunkowości zastosowane do sporządzenia sprawozdania finansowego za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 roku są przedstawione w Nocie 35 oraz są oparte na wszystkich standardach i interpretacjach przyjętych przez Unię Europejską i mających zastosowanie dla okresu rozpoczynającego się 1 stycznia 2022 roku.
Zastosowanie standardów i interpretacji w 2022 roku
Od dnia opublikowania Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za rok zakończony 31 grudnia 2021 roku sporządzonego według MSSF nie zostały wydane żadne nowe standardy i interpretacje.
3. Segment operacyjny i mierniki wyników
Grupa raportuje jeden segment operacyjny, ponieważ decyzje o alokacji zasobów oraz ocena wyników oparte są o dane skonsolidowane. Zarząd ocenia wyniki Grupy na podstawie przychodów, wskaźnika EBITDAaL, zysku netto, wskaźnika eCapex (ang. economic capital expenditures - ekonomiczne nakłady inwestycyjne), organicznych przepływów pieniężnych, długu finansowego netto oraz wskaźnika długu finansowego netto do wartości EBITDAaL w oparciu o skumulowany wskaźnik EBITDAaL za ostatnie cztery kwartały.
9
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Sposób kalkulacji EBITDAaL, eCapex, organicznych przepływów pieniężnych oraz długu finansowego netto nie jest zdefiniowany w MSSF, dlatego te mierniki mogą być nieporównywalne z podobnymi miernikami używanymi przez inne spółki. Metodologia przyjęta przez Grupę została zaprezentowana poniżej.
EBITDAaL jest głównym miernikiem zyskowności operacyjnej używanym przez Zarząd i odpowiada zyskowi z działalności operacyjnej przed zyskami/stratami ze sprzedaży aktywów, amortyzacją i utratą wartości środków trwałych i wartości niematerialnych, utratą wartości praw wieczystego użytkowania gruntów, które w momencie początkowego ujęcia zostały zaklasyfikowane do środków trwałych, a następnie zostały przeklasyfikowane do aktywów z tytułu prawa użytkowania oraz przed udziałem w zyskach/stratach wspólnych przedsięwzięć i jednostek stowarzyszonych, pomniejszonemu o koszty odsetkowe od zobowiązań z tytułu leasingu oraz skorygowanemu o wpływ dekonsolidacji spółek zależnych, kosztów związanych z nabyciem, sprzedażą i integracją działalności biznesowych, kosztów programów rozwiązania stosunku pracy, restrukturyzacji, eliminacji marży uzyskanej na transakcjach dotyczących aktywów ze wspólnym przedsięwzięciem oraz ze spółkami stowarzyszonymi rozpoznanymi według metody praw własności, znaczących roszczeń, spraw sądowych i pozostałych ryzyk, jak również innych znaczących jednorazowych zdarzeń.
eCapex (ang. economic capital expenditures - ekonomiczne nakłady inwestycyjne) jest głównym miernikiem alokacji zasobów używanym przez Zarząd i odzwierciedla nabycie środków trwałych i wartości niematerialnych z wyłączeniem rezerwacji i innych praw do częstotliwości, pomniejszone o naliczone wpływy ze sprzedaży tych aktywów a także sprzedaży praw wieczystego użytkowania gruntów, które w momencie początkowego ujęcia zostały zaklasyfikowane do środków trwałych, a następnie zostały przeklasyfikowane do aktywów z tytułu prawa do użytkowania („naliczone wpływy ze sprzedaży aktywów”). eCapex nie zawiera nabycia aktywów z tytułu prawa do użytkowania.
Organiczne przepływy pieniężne są głównym miernikiem generowania przepływów pieniężnych używanym przez Zarząd i odpowiadają przepływom pieniężnym netto z działalności operacyjnej pomniejszonym o płatności za zakup środków trwałych i wartości niematerialnych oraz spłatę zobowiązań z tytułu leasingu, powiększonym/pomniejszonym o wpływ różnic kursowych netto otrzymanych/zapłaconych z instrumentów pochodnych ekonomicznie zabezpieczających nakłady inwestycyjne i zobowiązania z tytułu leasingu oraz wpływy ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych, skorygowanym o płatności za rezerwacje i inne prawa do częstotliwości, płatności z tytułu kosztów związanych z nabyciem, sprzedażą i integracją działalności biznesowych nieujętych w cenie zakupu oraz płatności wynikające ze znaczących roszczeń, spraw sądowych i pozostałych ryzyk. Przepływy pieniężne powstałe w wyniku uzyskania lub utraty kontroli nad jednostkami zależnymi lub innymi przedsięwzięciami, w tym znaczące przepływy z tytułu podatków jednoznacznie zidentyfikowane i powiązane z tymi transakcjami, są zakwalifikowane do działalności inwestycyjnej i z definicji nie są zawarte w organicznych przepływach pieniężnych.
Dług finansowy netto oraz wskaźnik długu finansowego netto do wartości EBITDAaL są głównymi miernikami poziomu zadłużenia i płynności finansowej używanymi przez Zarząd. Kalkulacja długu finansowego netto została przedstawiona w Nocie 21.
Poniżej zostały przedstawione podstawowe informacje finansowe dotyczące segmentu operacyjnego:
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | ||||
Przychody |
| 12.488 |
| 11.928 | |
EBITDAaL |
| 3.078 |
| 2.963 | |
Zysk netto |
| 724 |
| 1.672 | |
eCapex |
| 1.719 |
| 1.737 | |
Organiczne przepływy pieniężne |
| 822 |
| 867 |
10
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
| Na dzień |
| Na dzień |
| |
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | ||||
Dług finansowy netto (w milionach złotych, patrz Nota 21) |
| 4.000 |
| 4.076 | |
Wskaźnik dług finansowy netto/EBITDAaL | 1,3 |
| 1,4 |
Poniżej zaprezentowano kalkulację mierników segmentu operacyjnego:
(w milionach złotych) |
| 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| |
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | ||||
Zysk z działalności operacyjnej |
| 1.161 |
| 2.211 | |
Pomniejszenie o zysk na utracie kontroli w Światłowód Inwestycje | - | (1.543) | |||
Pomniejszenie o zyski ze sprzedaży aktywów | (107) | (52) | |||
Odwrócenie wpływu amortyzacji i utraty wartości środków trwałych i wartości niematerialnych (1) |
| 2.046 | 2.255 | ||
Pomniejszenie o udział w zysku/Powiększenie o udział w stracie wspólnego przedsięwzięcia skorygowany o eliminację marży uzyskanej na transakcjach dotyczących aktywów ze wspólnym przedsięwzięciem | 57 | (9) | |||
Koszty odsetkowe od zobowiązań z tytułu leasingu | (95) | (53) | |||
Korekta dotycząca wpływu programów rozwiązania stosunku pracy |
| (1) | 129 | ||
Korekta dotycząca kosztów związanych z nabyciem, sprzedażą i integracją spółek zależnych |
| 17 |
| 25 | |
EBITDAaL |
| 3.078 |
| 2.963 |
(1) Zawiera wpływ utraty wartości aktywów z tytułu prawa wieczystego użytkowania gruntu historycznie ujętych jako środki trwałe (34 miliony złotych w 2021 roku).
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
| 31 grudnia 2022 |
| 31 grudnia 2021 |
| |
Nabycie środków trwałych i wartości niematerialnych |
| 2.314 |
| 2.011 | |
Pomniejszenie o naliczone wpływy ze sprzedaży aktywów | (243) |
| (274) | ||
Korekta dotycząca zakupu częstotliwości (patrz Nota 11) | (352) | - | |||
eCapex |
| 1.719 |
| 1.737 |
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | ||||
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej |
| 2.940 |
| 3.101 | |
Płatności za zakup środków trwałych i wartości niematerialnych |
| (2.242) |
| (1.995) | |
Różnice kursowe otrzymane z instrumentów pochodnych ekonomicznie zabezpieczających nakłady inwestycyjne, netto |
| 5 |
| 7 | |
Wpływy ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych |
| 275 |
| 196 | |
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu |
| (511) |
| (481) | |
Korekta dotycząca opłat za częstotliwości (patrz Nota 11) | 352 | - | |||
Korekta dotycząca płatności kosztów związanych z nabyciem, sprzedażą i integracją spółek zależnych |
| 3 |
| 39 | |
Organiczne przepływy pieniężne |
| 822 |
| 867 |
4. Główne przejęcia, zbycia oraz zmiany w zakresie konsolidacji
Prawne połączenie Orange Polska S.A. oraz TP TelTech Sp. z o.o.
W dniu 1 grudnia 2022 roku zostało zarejestrowane w sądzie rejestrowym połączenie Orange Polska S.A. i TP TelTech Sp. z o.o., jednostki zależnej będącej w całości jej własnością. Połączenie zostało dokonane przez przeniesienie wszystkich aktywów i zobowiązań jednostki zależnej do OPL S.A. Połączenie nie miało wpływu na niniejsze Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe.
11
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Nabycie nowych spółek zależnych w 2022 roku
W marcu 2022 roku, Grupa nabyła 100% udziałów w spółkach Interkam Sp. z o.o., Interkar Sp. z o.o. oraz Telewizja Światłowodowa Kaszebe Sp. z o.o. Są to lokalni operatorzy oferujący usługi na bazie technologii światłowodowej. Transakcje te są zgodne ze strategią Grupy polegającą na rozszerzaniu zasięgu sieci światłowodowej. Powyższe nabycia zwiększają zasięg sieci światłowodowej Grupy o około 40 tysięcy dodatkowych gospodarstw domowych. Z łącznej ceny nabycia, wynoszącej 43 miliony złotych, część w kwocie 39 milionów złotych została zapłacona do 31 grudnia 2022 roku. Pozostała część, obecnie szacowana na 4 miliony złotych, stanowi wynagrodzenie warunkowe, które zostanie rozliczone do 30 kwietnia 2025 roku i jest uzależnione od spełnienia określonych warunków prawnych.
W 2022 roku Grupa zakończyła rozliczenie nabycia. Kalkulacja wartości godziwej sieci światłowodowych (rozpoznanych jako środki trwałe oraz zapasy), a także umów oraz związanych z nimi relacji z klientami przejętych spółek (rozpoznanych jako pozostałe wartości niematerialne) została zakończona, w wyniku czego Grupa ujęła następujące aktywa i zobowiązania:
(w milionach złotych) | |
Aktywa: | |
Wartość firmy | 11 |
Pozostałe wartości niematerialne | 21 |
Środki trwałe | 6 |
Aktywa z tytułu podatku odroczonego | (7) |
Zapasy | 12 |
Pozostałe aktywa | 2 |
Aktywa razem | 45 |
Zobowiązania razem | 2 |
Nabyte aktywa netto | 43 |
Wspólne przedsięwzięcie z Grupą APG
W dniu 31 sierpnia 2021 roku Grupa Orange Polska i Grupa APG (Acari Investments Holding B.V., spółka zależna APG, „APG”) sfinalizowały umowę sprzedaży udziałów, na mocy której Grupa zbyła 50% udziałów w Światłowód Inwestycje Sp. z o.o., spółce zależnej od OPL S.A., której zakres działalności obejmuje budowę infrastruktury światłowodowej oraz oferowanie hurtowych usług dostępu dla innych operatorów. Łączna wartość godziwa wynagrodzenia wyniosła 1.323 miliony złotych i składała się z:
a. | 897 milionów złotych otrzymanych w gotówce oraz |
b. | 426 milionów złotych do rozliczenia w latach 2022-2026, uwarunkowanych realizacją przez Grupę uzgodnionego harmonogramu budowy sieci (zgodnie z kontraktem, maksymalnie 487 milionów złotych przed zdyskontowaniem). Kwota należna od Grupy APG została rozpoznana jako pozostałe aktywa w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej. |
Do wyceny wartości godziwej warunkowego należnego wynagrodzenia Grupa zastosowała technikę oczekiwanej wartości bieżącej. Więcej szczegółów na temat założeń i metodologii wyceny opisano w Nocie 26.2.
12
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
W wyniku transakcji, Grupa sprzedała następujące aktywa i zobowiązania Światłowód Inwestycje:
(w milionach złotych) | |
Aktywa: | |
Środki trwałe | 388 |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych | 21 |
Pozostałe aktywa (1) | 920 |
Suma aktywów | 1.329 |
Zobowiązania: | |
Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu (2) | 162 |
Instrumenty pochodne | 17 |
Pozostałe zobowiązania | 65 |
Suma zobowiązań | 244 |
Wartość aktywów netto Światłowód Inwestycje | 1.085 |
z czego: | |
Aktywa netto zdekonsolidowane ze skonsolidowanych sprawozdań finansowych | 601 |
Aktywa netto dotyczące rozliczeń pomiędzy Światłowód Inwestycje i Orange Polska (1,2) | 484 |
(1) Zawiera 691 milionów złotych przedpłaty dokonanej przez Światłowód Inwestycje do OPL S.A. za leasing oraz usługi, które będą świadczone w przyszłości przez OPL S.A. Na dzień dekonsolidacji Grupa rozpoznała otrzymaną przedpłatę w zobowiązaniach kontraktowych w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
(2) Zawiera pożyczkę w wysokości 158 milionów złotych udzieloną przez OPL S.A. do Światłowód Inwestycje, rozpoznaną na dzień dekonsolidacji jako należność z tytułu pożyczki w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Pożyczka została spłacona przez Światłowód Inwestycje w 2021 roku.
Zysk na utracie kontroli w Światłowód Inwestycje rozpoznany w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wyniósł 1.543 miliony złotych i składał się z:
(w milionach złotych) | |
Cena sprzedaży 50% udziałów | 1.323 |
Wartość godziwa pozostałych 50% udziałów zatrzymanych | 1.323 |
Wartość aktywów netto Światłowód Inwestycje (1) | (1.085) |
Poniesione koszty transakcyjne | (18) |
Zysk na utracie kontroli w Światłowód Inwestycje | 1.543 |
(1) Zawiera 484 miliony złotych aktywów netto dotyczących rozliczeń pomiędzy Światłowód Inwestycje i Orange Polska.
W wyniku powyższej transakcji, Światłowód Inwestycje stał się wspólnie kontrolowaną jednostką wycenianą metodą praw własności. Transakcja przewiduje, że w latach 2023 - 2026 każdy z udziałowców wniesie do spółki po około 300 milionów złotych kapitału. Orange Polska ma opcję kupienia dodatkowego około 1% udziałów w Światłowód Inwestycje w latach 2027-2029 i uzyskania kontroli nad spółką.
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku Grupa zapłaciła w związku z transakcją 122 miliony złotych podatku CIT (po wykorzystaniu strat podatkowych z lat ubiegłych) oraz 157 milionów złotych podatku VAT. Płatność nastąpiła przed uzyskaniem przez Grupę pod koniec września 2021 roku interpretacji podatkowej. W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2022 roku Grupa otrzymała 53 miliony złotych zwrotu podatku CIT w wyniku kalkulacji ostatecznego dochodu do opodatkowania za 2021 rok z tej transakcji. Kalkulacja została oparta o uzyskaną pod koniec września 2021 roku interpretację podatkową oraz ostateczną alokację strat podatkowych z lat ubiegłych dokonaną w maju 2022 roku. Płatności w 2021 roku i zwrot w 2022 roku zostały zaklasyfikowane jako przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej, ponieważ zostały jednoznacznie zidentyfikowane i powiązane z utratą kontroli w Światłowód Inwestycje.
13
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
5. Wpływ wojny w Ukrainie
W lutym 2022 roku Rosja zaatakowała Ukrainę. Bezpośrednie działania militarne toczą się w Ukrainie, ale Polska, Unia Europejska oraz reszta świata są również dotknięte skutkami wojny. Unia Europejska i Stany Zjednoczone wdrożyły sankcje w handlu z Rosją. Wielu uchodźców opuściło Ukrainę i przybyło do sąsiednich krajów, w tym do Polski.
Wojna w Ukrainie wniosła nową niepewność do polskiej gospodarki. Przyczynia się ona do wyższej inflacji, dłuższego niż wcześniej zakładano okresu wysokich kosztów energii oraz stwarza ryzyko potencjalnych niedoborów energii. Konsekwencją tego są wyższe stopy procentowe i wolniejszy wzrost PKB. Polska doświadcza również wahań kursów walutowych. Ponadto duży napływ uchodźców do Polski generuje dodatkowe koszty dla budżetu państwa, jednak równocześnie dodatkowa siła robocza oraz konsumpcja mogą pozytywnie wpłynąć na polską gospodarkę.
Grupa przeanalizowała wpływ wojny w Ukrainie na jej sytuację finansową i wyniki:
1. | Grupa utrzymuje wysoką płynność oraz wystarczające środki na finansowanie działalności oraz nakładów inwestycyjnych. Zadłużenie jest denominowane w złotych i jest oparte głównie na stałych stopach procentowych po zabezpieczeniu. Grupa potwierdza swoją zdolność do kontynuacji działalności. |
2. | Grupa przeprowadziła wysokopoziomową analizę scenariuszy w celu oceny zakresu potencjalnych zmian przyszłych przepływów pieniężnych w wyniku wojny w Ukrainie. Testy na utratę wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne – operatora telekomunikacyjnego oraz inwestycji we wspólne przedsięwzięcie przeprowadzone na dzień 31 grudnia 2022 roku (patrz Nota 9) uwzględniały między innymi efekty wzrostu cen energii oraz inflacji, łącznie z wpływem wzrostu stopy dyskontowej opartej na średnioważonym koszcie kapitału. Na podstawie wyników testów nie rozpoznano utraty wartości. |
Na podstawie przedstawionych powyżej analiz Zarząd uznał, że ryzyka związane z wojną w Ukrainie nie wpływają w istotny sposób na wyniki, aktywa i pasywa Grupy prezentowane w niniejszym Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym. W kolejnych kwartałach Zarząd będzie monitorował sytuację i wpływ wojny na Grupę.
14
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
6. Przychody
Podział przychodów przedstawia się następująco:
Usługi wyłącznie komórkowe | Przychody z ofert telefonii komórkowej (z wyłączeniem ofert konwergentnych dla klientów indywidualnych) oraz połączeń telemetrii. Przychody z usług wyłącznie komórkowych nie obejmują przychodów ze sprzedaży sprzętu, połączeń przychodzących od innych operatorów oraz usług roamingu dla osób odwiedzających. | |
Usługi wyłącznie stacjonarne | Przychody z usług stacjonarnych (z wyłączeniem ofert konwergentnych dla klientów indywidualnych), w tym głównie (i) stacjonarny Internet szerokopasmowy (włączając bezprzewodowy dostęp stacjonarny), (ii) tradycyjne usługi głosowe, oraz (iii) infrastruktura i sieci danych dla klientów biznesowych. Przychody z usług stacjonarnych obejmują także przychody z TV (telewizja linearna i strumieniowa OTT - ang. over-the-top). | |
Usługi konwergentne (klienci indywidualni) | Przychody z ofert konwergentnych dla klientów indywidualnych. Konwergentną ofertę definiuje się jako kombinację co najmniej usługi stacjonarnego Internetu oraz telefonii komórkowej, dającą korzyść finansową (z wyłączeniem MVNO - ang. mobile virtual network operators - operatorów wirtualnej sieci komórkowej). Przychody z usług konwergentnych nie obejmują przychodów ze sprzedaży sprzętu, połączeń przychodzących od innych operatorów oraz usług roamingu dla osób odwiedzających. Przychody z ofert konwergentnych obejmują także przychody z TV (telewizja linearna i strumieniowa OTT). | |
Sprzedaż sprzętu | Przychody ze sprzedaży detalicznej urządzeń mobilnych i stacjonarnych, z wyłączeniem sprzedaży sprzętu związanego z dostarczaniem usług IT i integracyjnych. | |
Usługi IT i integracyjne | Przychody z usług ICT (ang. Information and Communications Technology - rozwiązania teleinformatyczne dla przedsiębiorstw) i Internetu Rzeczy, w tym przychody ze sprzedaży licencji oraz sprzętu związanego z dostarczaniem tych usług. | |
Usługi hurtowe | Przychody od operatorów telekomunikacyjnych z tytułu (i) usług mobilnych: połączenia przychodzące od innych operatorów, usługi roamingu dla osób odwiedzających, krajowe połączenia komórkowe (tj. umowa roamingu krajowego i udostępniania sieci) i MVNO, (ii) usług przewoźników stacjonarnych, oraz (iii) inne przychody (głównie infrastruktura i sieci danych). | |
Pozostałe przychody | Obejmują (i) przychody z obrotu energią elektryczną, (ii) przychody z projektów infrastrukturalnych, oraz (iii) inne przychody np. z wynajmu nieruchomości, działalności R&D (ang. research and development - badania i rozwój) oraz sprzedaży sprzętu do brokerów. |
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||
Usługi wyłącznie komórkowe |
| 2.797 |
| 2.636 | |
Usługi wyłącznie stacjonarne |
| 1.898 |
| 1.968 | |
Usługi wąskopasmowe |
| 581 |
| 682 | |
Usługi szerokopasmowe |
| 890 |
| 859 | |
Usługi dla przedsiębiorstw z zakresu infrastruktury sieciowej |
| 427 |
| 427 | |
Usługi konwergentne (klienci indywidualni) |
| 2.154 |
| 2.002 | |
Sprzedaż sprzętu |
| 1.582 |
| 1.460 | |
Usługi IT i integracyjne |
| 1.453 |
| 1.186 | |
Usługi hurtowe |
| 1.890 |
| 2.190 | |
Hurtowe usługi komórkowe |
| 1.161 |
| 1.371 | |
Hurtowe usługi stacjonarne |
| 309 |
| 460 | |
Pozostałe |
| 420 |
| 359 | |
Pozostałe przychody |
| 714 |
| 486 | |
Przychody razem |
| 12.488 |
| 11.928 |
Usługi IT i integracyjne, usługi hurtowe oraz pozostałe przychody za okresy 12 miesięcy zakończone 31 grudnia 2022 i 2021 roku zawierają odpowiednio 93 miliony złotych i 82 miliony złotych przychodów z tytułu leasingu, które są poza zakresem MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”.
15
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Przychody generowane są przede wszystkim na terytorium Polski. Około 3,5% i 4,1% całkowitych przychodów odpowiednio w okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2022 i 2021 roku pochodziło od jednostek, które nie mają siedziby na terytorium Polski. W większości były to przychody z tytułu rozliczeń z innymi operatorami.
7. Koszty i przychody operacyjne
7.1. Koszty zakupów zewnętrznych
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
31 grudnia 2022 |
| 31 grudnia 2021 | |||
Koszty sprzedaży | (2.855) | (2.566) | |||
- wartość sprzedanych telefonów i innych towarów |
| (2.085) |
| (1.822) | |
- koszty prowizji, reklamy, sponsoringu i pozostałe |
| (770) |
| (744) | |
Koszty rozliczeń z innymi operatorami |
| (1.538) |
| (1.782) | |
Koszty sieci oraz usług informatycznych |
| (884) |
| (673) | |
Pozostałe koszty zakupów zewnętrznych |
| (2.158) |
| (1.765) | |
Koszty zakupów zewnętrznych razem |
| (7.435) |
| (6.786) |
Pozostałe koszty zakupów zewnętrznych zawierają głównie koszty udostępnianej treści, koszty zarządzania i utrzymania nieruchomości, koszty personelu tymczasowego, koszty obsługi klientów, opłaty za podwykonawstwo, koszty wynajmu oraz koszty opłat pocztowych i magazynowania.
7.2. Koszty świadczeń pracowniczych
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
| 31 grudnia 2022 |
| 31 grudnia 2021 |
| |
Średnia liczba aktywnych pracowników (w przeliczeniu na pełne etaty) |
| 10.166 |
| 10.924 | |
Wynagrodzenia |
| (1.296) |
| (1.296) | |
Składki na ubezpieczenie społeczne i pozostałe obciążenia |
| (306) |
| (301) | |
Długoterminowe świadczenia pracownicze (patrz Nota 19.1) |
| (1) |
| 5 | |
Skapitalizowane koszty pracownicze (1) |
| 226 |
| 245 | |
Pozostałe świadczenia pracownicze |
| (45) |
| (74) | |
Koszty świadczeń pracowniczych razem |
| (1.422) |
| (1.421) |
(1) Koszty skapitalizowane jako środki trwałe oraz pozostałe wartości niematerialne.
7.3. Pozostałe koszty i przychody operacyjne
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
| 31 grudnia 2022 |
| 31 grudnia 2021 |
| |
Obciążenia podatkowe inne niż podatek dochodowy |
| (271) |
| (274) | |
Pozostałe koszty i zmiany stanu rezerw, netto |
| (278) |
| (297) | |
Pozostałe koszty operacyjne razem |
| (549) |
| (571) | |
Przychody ze sprzedaży towarów i usług dotyczących sieci światłowodowej do wspólnego przedsięwzięcia | 250 | 121 | |||
Przychody od jednostek powiązanych wynikające ze wspólnie dzielonych zasobów | 77 | 64 | |||
Pozostałe | 274 | 173 | |||
Pozostałe przychody operacyjne razem |
| 601 |
| 358 |
7.4. Koszty prac badawczych i rozwojowych
W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2022 i 2021 roku koszty prac badawczych i rozwojowych ujęte głównie w kosztach świadczeń pracowniczych oraz amortyzacji środków trwałych i wartości niematerialnych w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wyniosły odpowiednio 51 milionów złotych i 57 milionów złotych.
16
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
8. Zyski ze sprzedaży aktywów
W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2022 i 2021 roku zyski ze sprzedaży aktywów wyniosły odpowiednio 107 milionów złotych i 52 miliony złotych i zawierały głównie zyski ze sprzedaży nieruchomości oraz aktywów sieci światłowodowej.
9. Test na utratę wartości
9.1 Ośrodek wypracowujący środki pieniężne - operator telekomunikacyjny
Z uwagi na rodzaj prowadzonej działalności, zdecydowana większość pojedynczych aktywów Grupy nie wypracowuje wpływów pieniężnych, które byłyby niezależne od wpływów generowanych przez pozostałe aktywa, w związku z tym Grupa identyfikuje wszystkie działalności telekomunikacyjne jako pojedynczy ośrodek wypracowujący środki pieniężne – operatora telekomunikacyjnego.
Na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku, Grupa przeprowadziła testy na utratę wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne (włączając wartość firmy). W 2022 i 2021 roku nie rozpoznano odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości.
Główne założenia, przyjęte w celu ustalenia wartości użytkowej operatora telekomunikacyjnego, są następujące:
- wartość rynku, stopa penetracji, udział w rynku i poziom konkurencji, poziom cen i decyzje organów regulacyjnych dotyczące cen, baza klientów, poziom kosztów operacyjnych niezbędny do zastępowania produktów i konkurowania z istniejącymi lub nowymi uczestnikami rynku, wpływ zmian przychodów na koszty bezpośrednie,
- poziom wydatków inwestycyjnych, który może zależeć od konieczności wdrożenia nowych technologii lub decyzji regulacyjnych dotyczących przyznania rezerwacji częstotliwości,
- otoczenie makroekonomiczne i jego wpływ na wyniki ośrodka wypracowującego środki pieniężne,
- skutki wojny w Ukrainie oraz jej wpływ na wyniki ośrodka wypracowującego środki pieniężne,
- stopa dyskontowa oparta na średnioważonym koszcie kapitału i odzwierciedlająca bieżącą rynkową ocenę wartości pieniądza w czasie oraz ryzyka związanego z przedmiotem działalności ośrodka wypracowującego środki pieniężne oraz
- krańcowa stopa wzrostu odzwierciedlająca ocenę Zarządu co do ewolucji przepływów pieniężnych po ostatnim roku objętym prognozą przepływów pieniężnych.
Wielkości przyporządkowane każdemu z tych parametrów odzwierciedlają doświadczenia Grupy skorygowane o oczekiwane zmiany w okresie objętym biznes planem, jednakże mogą podlegać wpływom niedających się przewidzieć zmian politycznych, gospodarczych lub prawnych.
Ośrodek wypracowujący środki pieniężne – Operator telekomunikacyjny | |||||
| Na dzień 31 grudnia 2022 |
| Na dzień 31 grudnia 2021 |
| |
Podstawa wartości odzyskiwalnej |
| Wartość użytkowa |
| Wartość użytkowa |
|
Źródła danych |
| Biznes plan |
| Biznes plan | |
5-letnia prognoza | 5-letnia prognoza | ||||
| przepływów pieniężnych |
| przepływów pieniężnych | ||
Krańcowa stopa wzrostu |
| 2,0 | % | 1,5 | % |
Stopa dyskontowa po opodatkowaniu |
| 7,75 | % | 7,25 | % |
Stopa dyskontowa przed opodatkowaniem (1) |
| 9,13 | % | 8,49 | % |
(1) | Stopa dyskontowa przed opodatkowaniem wyliczona jest jako stopa dyskontowa po opodatkowaniu skorygowana o wartość i termin przyszłych przepływów pieniężnych z tytułu podatku. |
17
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Analiza wrażliwości wartości odzyskiwalnej
Wartość użytkowa operatora telekomunikacyjnego na dzień 31 grudnia 2022 roku przewyższała jego wartość bilansową o 4,8 miliarda złotych. Poniższa zmiana któregokolwiek z kluczowych założeń:
- spadek przepływów pieniężnych po piątym roku o 29% lub
- spadek krańcowej stopy wzrostu o 1,9 p.p. lub
- wzrost stopy dyskontowej po opodatkowaniu o 1,7 p.p.
spowoduje zrównanie wartości użytkowej operatora telekomunikacyjnego z jego wartością bilansową.
9.2 Inwestycja we wspólne przedsięwzięcie
Inwestycja Grupy we wspólne przedsięwzięcie (patrz Nota 13) nie jest włączona do ośrodka wypracowującego środki pieniężne - operatora telekomunikacyjnego, ponieważ generuje wpływy pieniężne, które są w znacznym stopniu niezależne od wpływów z innych aktywów Grupy. W związku z tym, inwestycja we wspólne przedsięwzięcie jest analizowana pod kątem utraty wartości indywidualnie.
Z uwagi na znaczące zmiany w otoczeniu makroekonomicznym Polski i Unii Europejskiej w 2022 roku (silny wzrost cen energii i inflacji, rosnące stopy procentowe), Grupa podjęła decyzję o przeprowadzeniu testu na utratę wartości inwestycji we wspólne przedsięwzięcie, w oparciu o zaktualizowany biznesplan spółki Światłowód Inwestycje. W 2022 roku nie rozpoznano odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości.
Inwestycja we wspólne przedsięwzięcie | |||
| Na dzień 31 grudnia 2022 |
| |
Podstawa wartości odzyskiwalnej |
| Wartość użytkowa |
|
Źródła danych |
| Biznes plan |
|
23-letnia prognoza | |||
| przepływów pieniężnych |
| |
Krańcowa stopa wzrostu |
| 2,0 | % |
Stopa dyskontowa po opodatkowaniu |
| 8,75 | % |
Stopa dyskontowa przed opodatkowaniem (1) |
| 9,67 | % |
(1) | Stopa dyskontowa przed opodatkowaniem wyliczona jest jako stopa dyskontowa po opodatkowaniu skorygowana o wartość i termin przyszłych przepływów pieniężnych z tytułu podatku. |
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupa nie zidentyfikowała znaczących zmian z niekorzystnym wpływem na inwestycję we wspólne przedsięwzięcie, wynikających ze zdarzeń które wystąpiły po dniu 31 sierpnia 2021 roku, tj. dniu początkowego ujęcia inwestycji we wspólne przedsięwzięcie. Test na utratę wartości inwestycji we wspólne przedsięwzięcie nie został przeprowadzony na dzień 31 grudnia 2021 roku i w 2021 roku nie ujęto odpisu z tytułu utraty wartości.
10. Wartość firmy
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2022 | Na dzień 31 grudnia 2021 |
| |||||||||||
|
| Odpis |
| Wartość |
|
|
| Odpis |
| Wartość |
| |||
Ośrodek wypracowujący środki pieniężne | Koszt | aktualizujący | netto | Koszt | aktualizujący | netto |
| |||||||
Operator telekomunikacyjny |
| 4.089 |
| (1.793) |
| 2.296 |
|
| 4.078 |
| (1.793) |
| 2.285 | |
Wartość firmy razem |
| 4.089 |
| (1.793) |
| 2.296 |
|
| 4.078 |
| (1.793) |
| 2.285 |
Wartość firmy wynosząca 3.909 milionów złotych powstała w 2005 roku w wyniku nabycia pozostałych 34% udziałów niedających kontroli w działalności mobilnej kontrolowanej przez OPL S.A. Pozostałe saldo wartości firmy powstało w wyniku nabycia wybranych spółek zależnych, głównie BlueSoft Sp. z o.o. i Essembli Sp. z o.o.
11. Pozostałe wartości niematerialne
18
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2022 |
| |||||||
|
|
| Odpis |
| Wartość |
| |||
Koszt | Umorzenie | aktualizujący | netto |
| |||||
Rezerwacje i inne prawa do częstotliwości |
| 6.080 |
| (3.777) |
| - |
| 2.303 | |
Oprogramowanie komputerowe |
| 6.518 |
| (4.894) |
| - |
| 1.624 | |
Pozostałe wartości niematerialne |
| 214 |
| (85) |
| - |
| 129 | |
Pozostałe wartości niematerialne razem |
| 12.812 | (8.756) | - | 4.056 |
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2021 |
| |||||||
|
|
| Odpis |
| Wartość |
| |||
Koszt | Umorzenie | aktualizujący | netto |
| |||||
Rezerwacje i inne prawa do częstotliwości |
| 5.728 |
| (3.424) |
| - |
| 2.304 | |
Oprogramowanie komputerowe |
| 6.282 |
| (4.726) |
| - |
| 1.556 | |
Pozostałe wartości niematerialne |
| 276 |
| (141) |
| (11) |
| 124 | |
Pozostałe wartości niematerialne razem |
| 12.286 | (8.291) | (11) | 3.984 |
Dane dotyczące rezerwacji i innych praw do częstotliwości przedstawiają się następująco:
(w milionach złotych) | Wartość bilansowa netto |
| |||||||
|
| Liczba lat do |
| Na dzień |
| Na dzień |
| ||
Data nabycia | wygaśnięcia (2) | 31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||||
800 MHz |
| 2016 |
| 8,1 |
| 1.652 |
| 1.858 | |
900 MHz |
| 2014 |
| 6,5 |
| 156 |
| 180 | |
1800 MHz |
| 1997 |
| 4,6 |
| - |
| - | |
1800 MHz (1) | 2013 | 5,0 | 80 | 95 | |||||
2100 MHz |
| 2000 |
| - |
| - |
| 100 | |
2100 MHz | 2022 | 15,0 | 352 | - | |||||
2600 MHz |
| 2016 |
| 8,1 |
| 63 |
| 71 | |
Rezerwacje i inne prawa do częstotliwości razem |
|
|
|
|
| 2.303 |
| 2.304 |
(1) | Prawo do częstotliwości na podstawie umowy z T-Mobile Polska S.A. |
(2) | Pozostały okres użytkowania w latach na dzień 31 grudnia 2022 roku. |
W dniu 11 października 2022 roku Grupa otrzymała decyzję Prezesa UKE przydzielającą rezerwację częstotliwości 2100 MHz na kolejny okres do 31 grudnia 2037 roku. Opłata w wysokości 352 miliony złotych została zapłacona w październiku 2022 roku.
Zmiany wartości bilansowej netto pozostałych wartości niematerialnych w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2022 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) |
| Rezerwacje i inne |
|
|
| ||||
prawa do | Oprogramowanie | Pozostałe wartości | Pozostałe wartości |
| |||||
częstotliwości | komputerowe | niematerialne | niematerialne razem | ||||||
Saldo początkowe po uwzględnieniu umorzenia i odpisu aktualizującego |
| 2.304 |
| 1.556 |
| 124 |
| 3.984 |
|
Nabycie wartości niematerialnych |
| 352 |
| 405 |
| 16 |
| 773 |
|
Ujęcie umów oraz relacji z klientami nabytych operatorów lokalnych (patrz Nota 4) | - | - | 21 | 21 | |||||
Amortyzacja |
| (353) |
| (343) |
| (26) |
| (722) |
|
Reklasyfikacje i pozostałe zmiany, netto |
| - |
| 6 |
| (6) |
| - |
|
Saldo zamknięcia |
| 2.303 | 1.624 | 129 |
| 4.056 |
|
19
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Zmiany wartości bilansowej netto pozostałych wartości niematerialnych w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) |
| Rezerwacje i inne |
|
|
| ||||
prawa do | Oprogramowanie | Pozostałe wartości | Pozostałe wartości | ||||||
częstotliwości | komputerowe | niematerialne | niematerialne razem | ||||||
Saldo początkowe po uwzględnieniu umorzenia i odpisu aktualizującego |
| 2.651 |
| 1.372 |
| 161 |
| 4.184 | |
Nabycie wartości niematerialnych |
| - |
| 489 |
| 19 |
| 508 | |
Amortyzacja |
| (347) |
| (327) |
| (27) |
| (701) | |
Trwała utrata wartości |
| - |
| - |
| (2) |
| (2) | |
Reklasyfikacje i pozostałe zmiany, netto |
| - |
| 22 |
| (27) |
| (5) | |
Saldo zamknięcia |
| 2.304 | 1.556 | 124 |
| 3.984 |
12. Środki trwałe
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2022 | ||||||||
Odpis | Wartość | ||||||||
Koszt | Umorzenie | aktualizujący | netto | ||||||
Grunty i budynki |
| 2.243 |
| (1.747) |
| (11) |
| 485 |
|
Sieć |
| 40.464 |
| (31.777) |
| (87) |
| 8.600 |
|
Terminale |
| 1.821 |
| (1.583) |
| - |
| 238 |
|
Pozostały sprzęt informatyczny |
| 1.290 |
| (1.008) |
| - |
| 282 |
|
Pozostałe |
| 273 |
| (185) |
| - |
| 88 |
|
Środki trwałe razem |
| 46.091 | (36.300) | (98) |
| 9.693 |
|
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2021 | ||||||||
Odpis | Wartość | ||||||||
Koszt | Umorzenie | aktualizujący | netto | ||||||
Grunty i budynki |
| 2.244 |
| (1.762) |
| (11) |
| 471 |
|
Sieć |
| 40.233 |
| (31.508) |
| (84) |
| 8.641 |
|
Terminale |
| 1.956 |
| (1.664) |
| - |
| 292 |
|
Pozostały sprzęt informatyczny |
| 1.267 |
| (1.027) |
| - |
| 240 |
|
Pozostałe |
| 296 |
| (210) |
| (2) |
| 84 |
|
Środki trwałe razem |
| 45.996 | (36.171) | (97) |
| 9.728 |
|
Na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku, wartość nakładów ujętych w wartości bilansowej środków trwałych w trakcie ich budowy wyniosła odpowiednio 1.516 milionów złotych i 1.349 milionów złotych i dotyczyła głównie sieci.
Zmiany wartości bilansowej netto środków trwałych w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2022 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) | Pozostały | ||||||||||||
Grunty | sprzęt | Środki trwałe |
| ||||||||||
| i budynki |
| Sieć |
| Terminale |
| informatyczny |
| Pozostałe |
| razem | ||
Saldo początkowe po uwzględnieniu umorzenia i odpisu aktualizującego |
| 471 |
| 8.641 |
| 292 |
| 240 |
| 84 |
| 9.728 |
|
Nabycie środków trwałych |
| 111 | 1.243 |
| 76 |
| 93 |
| 18 |
| 1.541 |
| |
Sprzedaż i likwidacja |
| (12) | (62) |
| - |
| - |
| (1) |
| (75) |
| |
Amortyzacja |
| (83) | (1.040) |
| (130) |
| (56) |
| (6) |
| (1.315) |
| |
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, netto |
| (1) | (8) |
| - |
| - |
| - |
| (9) |
| |
Koszty likwidacji, reklasyfikacje i pozostałe zmiany, netto |
| (1) | (174) | - | 5 | (7) |
| (177) |
| ||||
Saldo zamknięcia |
| 485 | 8.600 | 238 | 282 | 88 |
| 9.693 |
|
20
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
W wyniku corocznej weryfikacji szacowanych okresów użytkowania aktywów trwałych Grupa wydłużyła od 2022 roku szacowany okres użytkowania niektórych aktywów sieciowych. W rezultacie koszt amortyzacji w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2022 roku był niższy o 24 miliony złotych w porównaniu do roku 2021.
Zmiany wartości bilansowej netto środków trwałych w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) | Pozostały | ||||||||||||
Grunty | sprzęt | Środki trwałe |
| ||||||||||
| i budynki |
| Sieć |
| Terminale |
| informatyczny |
| Pozostałe |
| razem | ||
Saldo początkowe po uwzględnieniu umorzenia i odpisu aktualizującego | 525 | 9.112 | 346 | 233 | 85 | 10.301 | |||||||
Nabycie środków trwałych |
| 45 | 1.269 | 97 | 65 | 27 |
| 1.503 |
| ||||
Dekonsolidacja aktywów Światłowód Inwestycje (patrz Nota 4) | - | (387) | (1) | - | - | (388) | |||||||
Sprzedaż i likwidacja |
| (18) | (151) | - |
| - |
| - |
| (169) |
| ||
Amortyzacja |
| (77) | (1.192) | (151) |
| (66) |
| (18) |
| (1.504) |
| ||
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, netto |
| (5) | (9) |
| - |
| - |
| - |
| (14) |
| |
Koszty likwidacji, reklasyfikacje i pozostałe zmiany, netto |
| 1 | (1) | 1 | 8 | (10) |
| (1) |
| ||||
Saldo zamknięcia |
| 471 | 8.641 | 292 | 240 | 84 |
| 9.728 |
|
13. Inwestycja we wspólne przedsięwzięcie
Grupa posiada 50% udziałów w Światłowód Inwestycje Sp. z o.o., której zakres działalności obejmuje budowę infrastruktury światłowodowej oraz oferowanie hurtowych usług dostępu dla innych operatorów w Polsce. Światłowód Inwestycje jest wspólnie kontrolowaną jednostką wycenianą metodą praw własności.
Światłowód Inwestycje jest osobną spółką i żadne warunki umowne ani inne fakty i okoliczności nie wskazują, że udziałowcy mają prawa do aktywów i zobowiązań wspólnego ustalenia umownego. W efekcie Grupa przyjmuje, że strony współkontrolujące przedsięwzięcie mają prawo do aktywów netto i klasyfikuje wspólne ustalenie umowne jako wspólne przedsięwzięcie.
Grupa oraz drugi udziałowiec we wspólnym przedsięwzięciu są zobowiązani pod pewnymi warunkami do wniesienia około 300 milionów złotych kapitału (każdy z udziałowców) w latach 2023-2026. Orange Polska ma opcję kupienia dodatkowego około 1% udziałów w Światłowód Inwestycje w latach 2027-2029 i uzyskania kontroli nad spółką.
21
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Skrócone informacje finansowe dotyczące wspólnego przedsięwzięcia oraz uzgodnienie wartości bilansowej inwestycji we wspólne przedsięwzięcie w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym zostały zaprezentowane poniżej:
(w milionach złotych) | Na dzień | Na dzień |
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | |
Aktywa | ||
Środki trwałe | 1.315 | 569 |
Pozostałe aktywa długoterminowe (1) | 1.094 | 822 |
Aktywa trwałe razem | 2.409 | 1.391 |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych | 141 | 26 |
Pozostałe aktywa krótkoterminowe (1) | 87 | 140 |
Aktywa obrotowe razem | 228 | 166 |
Suma aktywów | 2.637 | 1.557 |
Zobowiązania | ||
Długoterminowe zobowiązania finansowe z wyłączeniem zobowiązań handlowych i pozostałych | 851 | 177 |
Pozostałe zobowiązania długoterminowe | 75 | 32 |
Zobowiązania długoterminowe razem | 926 | 209 |
Krótkoterminowe zobowiązania finansowe z wyłączeniem zobowiązań handlowych i pozostałych | 2 | - |
Zobowiązania handlowe i pozostałe | 395 | 166 |
Zobowiązania krótkoterminowe razem | 397 | 166 |
Suma zobowiązań | 1.323 | 375 |
Wartość aktywów netto | 1.314 | 1.182 |
Udział Grupy w aktywach netto (50%) | 657 | 591 |
Wycena do wartości godziwej na moment początkowego rozpoznania (2) | 777 | 777 |
Eliminacja niezrealizowanego zysku na transakcjach dotyczących aktywów | (99) | (35) |
Wartość bilansowa inwestycji we wspólne przedsięwzięcie | 1.335 | 1.333 |
(1) Na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku zawiera odpowiednio 684 miliony złotych oraz 692 miliony złotych przedpłaty dokonanej przez Światłowód Inwestycje do OPL S.A. za leasing oraz usługi, które będą świadczone w przyszłości przez OPL S.A.
(2) Wartość godziwa 50% udziałów zatrzymanych pomniejszona o 50% aktywów netto Światłowód Inwestycje na moment początkowego rozpoznania inwestycji we wspólne przedsięwzięcie.
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 1 września - |
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 (1) | |
Przychody | 135 | 34 |
Strata z działalności operacyjnej (2) | (20) | (12) |
Przychody/(koszty) finansowe, netto (3) | (22) | 73 |
Podatek dochodowy | 6 | (14) |
Zysk/(strata) netto | (36) | 47 |
Inne całkowite dochody | 168 | 45 |
Całkowite dochody ogółem | 132 | 92 |
Udział Grupy w zysku/(stracie) netto (50%) | (18) | 24 |
Realizacja odroczonego zysku na transakcjach dotyczących aktywów | 4 | - |
Udział w zysku/(stracie) wspólnego przedsięwzięcia | (14) | 24 |
Udział w innych całkowitych dochodach wspólnego przedsięwzięcia (50%) | 84 | 22 |
(1) Wartości za okres, w którym spółka była konsolidowana metodą pełną (styczeń – sierpień 2021 roku) nie są uwzględniane.
(2) Zawiera (41) milionów złotych oraz (8) milionów złotych amortyzacji środków trwałych, wartości niematerialnych oraz aktywów z tytułu prawa do użytkowania, odpowiednio w okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2022 roku i 4 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2021 roku.
(3) W 2022 roku zawiera (38) milionów kosztów odsetkowych oraz 15 milionów przychodów odsetkowych. W 2021 roku zawiera głównie zmianę wartości godziwej instrumentów pochodnych.
22
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
14. Leasing
14.1. Grupa jako leasingobiorca
Przedmiotem umów leasingu zawieranych przez Grupę są głównie grunty i budynki. Część umów jest denominowana w walutach obcych, około połowa z nich jest indeksowana wskaźnikami cen dla danej waluty. W niektórych przypadkach istnieje możliwość przedłużenia lub wcześniejszego zakończenia umowy.
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2022 | ||||||||
|
|
| Odpis |
| Wartość | ||||
Koszt | Umorzenie | aktualizujący | netto | ||||||
Grunty i budynki |
| 3.597 |
| (1.324) |
| (35) |
| 2.238 |
|
Terminale |
| 675 |
| (300) |
| - |
| 375 | |
Pozostałe |
| 197 |
| (69) |
| - |
| 128 | |
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania razem |
| 4.469 |
| (1.693) |
| (35) |
| 2.741 |
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2021 | ||||||||
|
|
| Odpis |
| Wartość | ||||
Koszt | Umorzenie | aktualizujący | netto | ||||||
Grunty i budynki |
| 3.501 |
| (1.028) |
| (35) |
| 2.438 |
|
Terminale |
| 477 |
| (193) |
| - |
| 284 | |
Pozostałe |
| 182 |
| (70) |
| - |
| 112 | |
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania razem |
| 4.160 |
| (1.291) |
| (35) |
| 2.834 |
Zmiany wartości bilansowej netto aktywów z tytułu prawa do użytkowania w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2022 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) |
|
|
|
| Aktywa z tytułu |
| |||
prawa do | |||||||||
Grunty i budynki | Terminale | Pozostałe | użytkowania razem | ||||||
Saldo początkowe po uwzględnieniu umorzenia i odpisu aktualizującego |
| 2.438 |
| 284 |
| 112 |
| 2.834 | |
Zwiększenia |
| 152 |
| 203 |
| 70 |
| 425 | |
Modyfikacje, zakończenie umów oraz sprzedaż |
| 7 |
| - |
| (22) |
| (15) | |
Amortyzacja |
| (349) |
| (112) |
| (34) |
| (495) | |
Koszty likwidacji, reklasyfikacje i pozostałe zmiany, netto |
| (10) |
| - |
| 2 |
| (8) | |
Saldo zamknięcia |
| 2.238 |
| 375 |
| 128 |
| 2.741 |
Zmiany wartości bilansowej netto aktywów z tytułu prawa do użytkowania w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) |
|
|
|
| Aktywa z tytułu |
| |||
prawa do | |||||||||
Grunty i budynki | Terminale | Pozostałe | użytkowania razem | ||||||
Saldo początkowe po uwzględnieniu umorzenia i odpisu aktualizującego |
| 2.453 |
| 237 |
| 78 |
| 2.768 | |
Zwiększenia |
| 146 |
| 127 |
| 72 |
| 345 | |
Modyfikacje, zakończenie umów oraz sprzedaż |
| 232 |
| - |
| 1 |
| 233 | |
Amortyzacja |
| (362) |
| (79) |
| (35) |
| (476) | |
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, netto | (33) |
| - |
| - |
| (33) | ||
Koszty likwidacji, reklasyfikacje i pozostałe zmiany, netto |
| 2 |
| (1) |
| (4) |
| (3) | |
Saldo zamknięcia |
| 2.438 |
| 284 |
| 112 |
| 2.834 |
Informacje dotyczące zobowiązań z tytułu leasingu znajdują się w Notach 20, 23, 27.3 i 27.6.
23
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
14.2. Grupa jako leasingodawca
W przypadkach, w których Grupa jest leasingodawcą, wartość przyszłych minimalnych opłat z tytułu umów leasingu operacyjnego, dla których nie istnieje praktyczna możliwość ich wypowiedzenia, na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku wyniosła odpowiednio 39 milionów złotych i 56 milionów złotych i dotyczyła głównie leasingu gruntów i budynków. Na dzień 31 grudnia 2022 roku 17 milionów złotych było należnych w ciągu kolejnych 12 miesięcy.
15. Aktywa i zobowiązania dotyczące umów z klientami
15.1. Należności handlowe
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | ||||
Należności handlowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
| 2.303 |
| 1.974 | |
Należności handlowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody |
| 164 |
| 233 | |
Należności handlowe razem |
| 2.467 |
| 2.207 | |
W tym krótkoterminowe |
| 2.015 |
| 1.853 | |
W tym długoterminowe |
| 452 |
| 354 |
Zdecydowana większość należności handlowych wynika z umów z klientami. Faktury wystawiane są zwykle co miesiąc, opłaty abonamentowe fakturowane są zwykle z góry, a opłaty zależne od wykorzystania usług z dołu. Termin płatności wynosi 14 dni po wystawieniu faktury dla większości klientów detalicznych oraz do 30 dni dla większości klientów hurtowych. Należności handlowe długoterminowe dotyczą głównie sprzedaży telefonów komórkowych w miesięcznym systemie ratalnym.
W ocenie Grupy, w odniesieniu do należności handlowych, nie występuje koncentracja ryzyka kredytowego z uwagi na dużą i zróżnicowaną bazę klientów indywidualnych i biznesowych. Maksymalną ekspozycję Grupy na ryzyko kredytowe na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego odzwierciedla wartość bilansowa tych należności.
24
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Zmiany w odpisach aktualizujących należności handlowe w okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2022 i 2021 roku zaprezentowano poniżej:
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
| 31 grudnia 2022 |
| 31 grudnia 2021 |
| |
Saldo początkowe | 229 |
| 277 | ||
Utworzenie odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości, netto | 80 |
| 60 | ||
Wykorzystanie odpisów aktualizujących sprzedane lub spisane należności handlowe | (66) |
| (108) | ||
Saldo zamknięcia | 243 |
| 229 |
Informacje dotyczące ekspozycji Grupy na ryzyko kredytowe należności handlowych na dzień 31 grudnia 2022 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) | Przeterminowane |
| |||||||||
Nieprzeter- | < 180 | 180-360 | > 360 |
| |||||||
| minowane |
| dni |
| dni |
| dni |
| Razem |
| |
Stopa oczekiwanych strat kredytowych |
| 3,7 | % | 19,8 | % | 56,5 | % | 83,9 | % |
| |
Należności handlowe razem, brutto |
| 2.366 |
| 197 |
| 23 |
| 124 |
| 2.710 | |
Zakumulowany odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości |
| (87) |
| (39) |
| (13) |
| (104) |
| (243) | |
Należności handlowe razem, netto |
| 2.279 |
| 158 |
| 10 |
| 20 |
| 2.467 |
Informacje dotyczące ekspozycji Grupy na ryzyko kredytowe należności handlowych na dzień 31 grudnia 2021 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) | Przeterminowane |
| |||||||||
Nieprzeter- | < 180 | 180-360 | > 360 |
| |||||||
| minowane |
| dni |
| dni |
| dni |
| Razem |
| |
Stopa oczekiwanych strat kredytowych |
| 4,7 | % | 16,1 | % | 50,0 | % | 80,9 | % |
| |
Należności handlowe razem, brutto |
| 2.133 |
| 174 |
| 14 |
| 115 |
| 2.436 | |
Zakumulowany odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości |
| (101) |
| (28) |
| (7) |
| (93) |
| (229) | |
Należności handlowe razem, netto |
| 2.032 |
| 146 |
| 7 |
| 22 |
| 2.207 |
15.2. Aktywa kontraktowe
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień | |
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | ||||
Aktywa kontraktowe długoterminowe |
| 88 |
| 89 | |
Aktywa kontraktowe krótkoterminowe |
| 104 |
| 95 | |
Aktywa kontraktowe razem |
| 192 |
| 184 |
W ocenie Grupy, w odniesieniu do aktywów kontraktowych, nie występuje koncentracja ryzyka kredytowego z uwagi na dużą i zróżnicowaną bazę klientów indywidualnych i biznesowych. Maksymalną ekspozycję Grupy na ryzyko kredytowe na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego odzwierciedla wartość bilansowa tych aktywów.
25
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Zmiany stanu aktywów kontraktowych w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2022 i 2021 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||
Saldo początkowe |
| 184 |
| 157 | |
Zwiększenia |
| 159 |
| 166 | |
Zafakturowane kwoty przeniesione do należności handlowych |
| (153) |
| (138) | |
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, netto |
| 2 |
| (1) | |
Saldo zamknięcia |
| 192 |
| 184 |
Stopa oczekiwanych strat kredytowych dla aktywów kontraktowych na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku wyniosła odpowiednio 1,3% i 2,9%.
15.3. Koszty kontraktowe
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||
Koszty kontraktowe długoterminowe |
| 154 |
| 127 | |
Koszty kontraktowe krótkoterminowe |
| 424 |
| 397 | |
Koszty kontraktowe razem |
| 578 |
| 524 |
Koszty kontraktowe zawierają głównie inkrementalne koszty pozyskania i utrzymania klientów (np. prowizje płatne agentom za pozyskanie lub utrzymanie umowy).
Zmiany stanu kosztów kontraktowych w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2022 i 2021 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||
Saldo początkowe |
| 524 |
| 474 |
|
Koszty kontraktowe rozpoznane jako aktywa |
| 633 |
| 588 | |
Koszty kontraktowe ujęte w skonsolidowanym rachunku zysków i strat |
| (578) |
| (539) | |
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, netto |
| (1) |
| 1 | |
Saldo zamknięcia |
| 578 |
| 524 |
15.4. Zobowiązania kontraktowe
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||
Przedpłata od wspólnego przedsięwzięcia z tytułu leasingu i usług (patrz poniżej) | 684 | 692 | |||
Opłata wstępna za hurtowy dostęp do sieci światłowodowej (patrz poniżej) |
| 202 |
| 220 | |
Abonament (w tym niewykorzystane środki post-paid) |
| 194 |
| 185 | |
Niewykorzystane środki pre-paid |
| 172 |
| 163 | |
Opłaty za przyłączenie do sieci |
| 99 |
| 101 | |
Przedpłata z tytułu roamingu krajowego | 68 | 80 | |||
Pozostałe |
| 171 |
| 159 | |
Zobowiązania kontraktowe razem |
| 1.590 |
| 1.600 | |
W tym krótkoterminowe |
| 648 |
| 607 | |
W tym długoterminowe |
| 942 |
| 993 |
26
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
W dniu 1 lipca 2021 roku Orange Polska i Światłowód Inwestycje, spółka zależna w tym czasie, zawarły umowy dotyczące leasingu oraz usług, które będą świadczone w przyszłości przez Grupę, za które Światłowód Inwestycje dokonał przedpłaty w wysokości 729 milionów złotych. Przedpłata została skompensowana z wkładem pieniężnym wniesionym przez Orange Polska do Światłowód Inwestycje. Na dzień dekonsolidacji Światłowód Inwestycje, Grupa rozpoznała otrzymaną przedpłatę w zobowiązaniach kontraktowych w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej (patrz Nota 4).
15.5. Zobowiązania do wykonania świadczenia
Na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku, cena transakcyjna przypisana do niespełnionych zobowiązań do wykonania świadczenia wynikających z umów z klientami wyniosła odpowiednio 5.515 milionów złotych i 5.949 milionów złotych. Poniższa tabela przedstawia przedziały czasowe, w których Grupa oczekuje, że spełni te zobowiązania do wykonania świadczeń i rozpozna przychody. Więcej informacji na temat charakteru typowych umów z klientami oraz związanych z nimi zobowiązań do wykonania świadczeń znajduje się w Nocie 35.8.
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||
Do 1 roku |
| 3.143 |
| 3.191 | |
Od 1 roku do 2 lat |
| 893 |
| 1.040 | |
Od 2 lat do 3 lat |
| 325 |
| 359 | |
Od 3 lat do 4 lat |
| 176 |
| 302 | |
Od 4 lat do 5 lat |
| 174 |
| 169 | |
Powyżej 5 lat |
| 804 |
| 888 | |
Niespełnione zobowiązania do wykonania świadczenia razem |
| 5.515 |
| 5.949 |
16. Zapasy i pozostałe aktywa
16.1. Zapasy
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||
Zapasy brutto | 314 |
| 295 | ||
Zakumulowany odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości |
| (14) |
| (14) | |
Zapasy razem, netto |
| 300 |
| 281 |
Na dzień 31 grudnia 2022 oraz 2021 roku zapasy zawierały głównie telefony.
27
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
16.2. Pozostałe aktywa
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||
Warunkowe należne wynagrodzenie z tytułu sprzedaży 50% udziałów spółki Światłowód Inwestycje (patrz Nota 4) |
| 385 |
| 416 | |
Należności ze sprzedaży środków trwałych |
| 78 |
| 127 | |
Odroczona cena zakupu należna od BNP Paribas S.A. (patrz Nota 15.1) |
| 20 |
| 41 | |
Pozostałe |
| 367 |
| 298 | |
Pozostałe aktywa razem |
| 850 |
| 882 | |
W tym krótkoterminowe |
| 529 |
| 450 | |
W tym długoterminowe |
| 321 |
| 432 |
17. Rezerwy
Zmiany stanu rezerw w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2022 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) |
| Rezerwy na |
|
|
|
| |||
roszczenia i sprawy | Rezerwy na | Rezerwy na | |||||||
sądowe, ryzyka | koszty rozwiązania | koszty likwidacji | Rezerwy |
| |||||
i pozostałe koszty | stosunku pracy | środków trwałych | razem |
| |||||
Na dzień 1 stycznia 2022 roku | 204 | 130 | 663 | 997 |
| ||||
Zwiększenie |
| 43 |
| 5 |
| - |
| 48 | |
Wykorzystanie |
| (36) |
| (63) |
| (15) |
| (114) | |
Rozwiązanie |
| (13) |
| (5) |
| (193) |
| (211) | |
Efekt zastosowania dyskonta |
| 7 |
| - |
| 44 |
| 51 | |
Na dzień 31 grudnia 2022 roku |
| 205 |
| 67 |
| 499 |
| 771 | |
W tym krótkoterminowe |
| 182 |
| 67 |
| 12 |
| 261 | |
W tym długoterminowe |
| 23 |
| - |
| 487 |
| 510 |
Zmiany stanu rezerw w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) |
| Rezerwy na |
|
|
| ||||
roszczenia i sprawy | Rezerwy na | Rezerwy na | |||||||
| sądowe, ryzyka |
| koszty rozwiązania |
| koszty likwidacji | Rezerwy | |||
i pozostałe koszty | stosunku pracy | środków trwałych |
| razem | |||||
Na dzień 1 stycznia 2021 roku |
| 183 |
| 84 |
| 644 |
| 911 | |
Zwiększenie |
| 86 |
| 130 |
| 42 |
| 258 | |
Wykorzystanie |
| (63) |
| (73) |
| (7) |
| (143) | |
Rozwiązanie |
| (5) |
| (11) |
| (50) |
| (66) | |
Efekt zastosowania dyskonta |
| 3 |
| - |
| 34 |
| 37 | |
Na dzień 31 grudnia 2021 roku |
| 204 |
| 130 |
| 663 |
| 997 | |
W tym krótkoterminowe |
| 181 |
| 68 |
| 9 |
| 258 | |
W tym długoterminowe |
| 23 |
| 62 |
| 654 |
| 739 |
Rezerwy na roszczenia i sprawy sądowe, ryzyka i inne koszty
Rezerwy te dotyczą głównie roszczeń i spraw sądowych opisanych w Nocie 32. Rezerwy na poszczególne sprawy nie są ujawniane, gdy zdaniem Zarządu mogłoby to wpłynąć na rozstrzygnięcie toczących się spraw.
Rezerwy na koszty rozwiązania stosunku pracy
W dniu 7 grudnia 2021 roku OPL S.A. zawarła ze Związkami Zawodowymi Umowę Społeczną, na mocy której do 1.400 pracowników może skorzystać z pakietu odejść dobrowolnych w latach 2022-2023. Wartość pakietu zależy od indywidualnego wynagrodzenia, stażu pracy, wieku oraz roku odejścia. Podstawą do kalkulacji rezerwy na koszty rozwiązania stosunku pracy jest szacunkowa liczba, wynagrodzenie oraz staż pracy pracowników, którzy zgodzą się na dobrowolne odejście do końca 2023 roku.
28
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Wzrost rezerw na koszty rozwiązania stosunku pracy w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku obejmował 130 milionów złotych szacowanych odpraw dla pracowników, z którymi zostaną rozwiązane umowy o pracę w OPL S.A. w ramach Umowy Społecznej na lata 2022-2023. Pozostałe zmiany stanu tych rezerw w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku dotyczą odpraw dla pracowników, z którymi zostały rozwiązane umowy o pracę w ramach Umowy Społecznej na lata 2020-2021.
Stopa dyskontowa wykorzystana do wyliczenia bieżącej wartości rezerw na koszty rozwiązania stosunku pracy wynosiła 7,76% na dzień 31 grudnia 2022 roku oraz 1,07% na dzień 31 grudnia 2021 roku.
Rezerwy na koszty likwidacji środków trwałych
Rezerwy na koszty likwidacji środków trwałych dotyczą demontażu lub usunięcia środków trwałych (głównie słupów telekomunikacyjnych oraz elementów mobilnej sieci dostępowej) oraz przeprowadzenia renowacji miejsca, w którym się znajdowały.
Zgodnie z polskimi regulacjami dotyczącymi ochrony środowiska, środki trwałe, które mogą zawierać niebezpieczne materiały, powinny zostać zdemontowane i zutylizowane na koniec okresu ich użytkowania przez uprawnione do tego jednostki.
Wartość rezerw na koszty likwidacji środków trwałych bazuje na szacowanej liczbie środków, które powinny podlegać utylizacji/miejsc do renowacji, okresie pozostającym do momentu ich likwidacji/renowacji, bieżącym koszcie utylizacji/renowacji oraz inflacji. Stopa dyskontowa wykorzystana do wyliczenia bieżącej wartości rezerw na koszty likwidacji środków trwałych wynosiła 6,94% na dzień 31 grudnia 2022 roku oraz 3,17% na dzień 31 grudnia 2021 roku.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku Grupa dokonała ponownej wyceny rezerwy na likwidację środków trwałych. Rezerwa na likwidację środków trwałych została zmniejszona o 164 miliony złotych, głównie przez spadek rezerwy z powodu wyższych stóp procentowych, który został częściowo skompensowany wzrostem rezerwy z tytułu wyższych jednostkowych kosztów likwidacji.
18. Zobowiązania handlowe i pozostałe zobowiązania
18.1. Zobowiązania handlowe
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||
Zobowiązania handlowe |
| 1.632 |
| 1.546 | |
Zobowiązania z tytułu zakupu środków trwałych i wartości niematerialnych |
| 846 |
| 696 | |
Zobowiązania z tytułu rezerwacji i innych praw do częstotliwości |
| 103 |
| 257 | |
Zobowiązania handlowe razem |
| 2.581 |
| 2.499 | |
W tym krótkoterminowe |
| 2.499 |
| 2.400 | |
W tym długoterminowe (1) |
| 82 |
| 99 |
(1) | Zawiera zobowiązania z tytułu rezerwacji i innych praw do częstotliwości. |
Na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku, wartość zobowiązań handlowych objętych faktoringiem odwrotnym wyniosła odpowiednio 87 milionów złotych i 162 miliony złotych. Zobowiązania te prezentowane są razem z pozostałymi zobowiązaniami handlowymi, ponieważ analiza przeprowadzona przez Grupę wykazała, że utrzymały one handlowy charakter.
29
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
18.2. Pozostałe zobowiązania
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||
Otrzymane dotacje inwestycyjne |
| 36 |
| 114 | |
Zobowiązania z tytułu podatku VAT |
| 46 |
| 81 | |
Zobowiązania z tytułu pozostałych podatków |
| 22 |
| 26 | |
Wynagrodzenie warunkowe związane z nabyciem jednostek zależnych (patrz Nota 4) |
| 7 |
| 15 | |
Pozostałe |
| 171 |
| 122 | |
Pozostałe zobowiązania razem |
| 282 |
| 358 | |
W tym krótkoterminowe |
| 261 |
| 340 | |
W tym długoterminowe |
| 21 |
| 18 |
Program Operacyjny „Polska Cyfrowa”
Grupa zawarła umowy z Centrum Projektów „Polska Cyfrowa” na współfinansowanie projektów inwestycyjnych w ramach Programu Operacyjnego „Polska Cyfrowa” („Program”). Celem programu jest wzmocnienie cyfrowych podstaw rozwoju kraju poprzez szeroki dostęp do szybkiego Internetu, efektywne i przyjazne użytkownikom e-usługi publiczne oraz stale rosnący poziom kompetencji cyfrowych społeczeństwa. W ramach drugiego konkursu w Programie, wkład własny Grupy wynosi 0,3 miliarda złotych oraz Grupa pozyskała 0,7 miliarda złotych z Programu na rozwój szerokopasmowej sieci telekomunikacyjnej. Środki te muszą być wykorzystywane zgodnie z zasadami obowiązującymi dla projektów finansowanych ze środków Unii Europejskiej oraz szczególnymi warunkami wynikającymi z przepisów o pomocy publicznej, takimi jak kwalifikowalność wydatków.
W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2022 i 2021 roku Orange Polska otrzymała odpowiednio 5 milionów złotych i 109 milionów złotych dotacji inwestycyjnych w ramach Programu. W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2022 i 2021 roku odpowiednio 94 miliony złotych i 150 milionów złotych dotacji zostało wykorzystanych i pomniejszyło koszty związanych z nimi aktywów, a 82 miliony złotych i 204 miliony złotych zapłacono dostawcom środków trwałych.
Dotacje inwestycyjne prezentowane są oddzielnie w ramach działalności inwestycyjnej w skonsolidowanym sprawozdaniu z przepływów pieniężnych. Otrzymane zaliczki z tytułu dotacji prezentowane są jako środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych oraz pozostałe zobowiązania w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
Dotacje mogą nie zostać wypłacone przez instytucję finansującą lub po uzyskaniu mogą podlegać zwrotowi w pewnych okolicznościach wynikających z niespełnienia warunków finansowania. Grupa ocenia, że istnieje wystarczająca pewność, że dotacje dotyczące wykonanych inwestycji zostaną otrzymane i nie będą podlegały zwrotowi.
19. Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||
Odprawy emerytalno-rentowe |
| 37 |
| 41 | |
Wynagrodzenia i pozostałe zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych |
| 201 |
| 203 | |
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych razem |
| 238 |
| 244 | |
W tym krótkoterminowe |
| 190 |
| 171 | |
W tym długoterminowe |
| 48 |
| 73 |
30
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
19.1. Odprawy emerytalno-rentowe i nagrody jubileuszowe
Niektórzy pracownicy Grupy mają prawo do długoterminowych świadczeń pracowniczych zgodnie z zasadami wynagradzania Grupy (patrz Nota 35.21). Świadczenia te nie są wypłacane z określonego funduszu. Zmiany bieżącej i bilansowej wartości zobowiązań z tytułu długoterminowych świadczeń pracowniczych za okresy 12 miesięcy zakończone 31 grudnia 2022 i 2021 roku przedstawiają się następująco:
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 | ||
Odprawy emerytalno-rentowe | |||
Wartość bieżąca/bilansowa zobowiązania na początek okresu |
| 41 |
|
Koszty bieżącego zatrudnienia (1) | 1 | ||
Koszty dyskonta (2) |
| 1 |
|
Wypłaty świadczeń |
| (2) |
|
Zyski aktuarialne za okres (3) |
| (4) | |
Wartość bieżąca/bilansowa zobowiązania na koniec okresu |
| 37 | |
Średnioważona zapadalność (w latach) |
| 13 |
|
(1) | Ujęte w kosztach świadczeń pracowniczych w skonsolidowanym rachunku zysków i strat. |
(2) | Ujęte w kosztach dyskonta w skonsolidowanym rachunku zysków i strat. |
(3) | Ujęte w zyskach/(stratach) aktuarialnych dotyczących świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów. |
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do 31 grudnia 2021 |
| |||||
|
| Odprawy |
|
| |||
Nagrody | emerytalno- | ||||||
| jubileuszowe |
| rentowe |
| Razem |
| |
Wartość bieżąca/bilansowa zobowiązania na początek okresu | 19 | 55 | 74 |
| |||
Koszty bieżącego zatrudnienia (1) |
| - | 3 | 3 | |||
Koszty przeszłego zatrudnienia (1) (4) |
| - |
| (7) |
| (7) | |
Koszty dyskonta (2) |
| - | 1 | 1 | |||
Wypłaty świadczeń |
| (18) | (3) | (21) | |||
(Zyski)/straty aktuarialne za okres |
| (1) | (1) | (8) | (3) | (9) | |
Wartość bieżąca/bilansowa zobowiązania na koniec okresu |
| - | 41 | 41 | |||
Średnioważona zapadalność (w latach) |
| - | 12 | 12 |
(1) | Ujęte w kosztach świadczeń pracowniczych w skonsolidowanym rachunku zysków i strat. |
(2) | Ujęte w kosztach dyskonta w skonsolidowanym rachunku zysków i strat. |
(3) | Ujęte w zyskach/(stratach) aktuarialnych dotyczących świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów. |
(4) | Obejmuje głównie wpływ ograniczenia świadczeń wynikający z Umowy Społecznej zawartej 7 grudnia 2021 roku (patrz Nota 17). |
Wycena zobowiązań na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku została przeprowadzona przy użyciu następujących założeń:
| Na dzień |
| Na dzień |
| |
| 31 grudnia 2022 |
| 31 grudnia 2021 |
| |
Stopa dyskontowa | 6,9 | % | 3,8 | % | |
Długoterminowa stopa wzrostu wynagrodzeń |
| 5,0 | % | 3,5 | % |
Zmiana stopy dyskontowej o 0,5 p.p. spowodowałaby wzrost lub spadek bieżącej/bilansowej wartości zobowiązań z tytułu długoterminowych świadczeń pracowniczych o 2 miliony złotych na dzień 31 grudnia 2022 roku.
19.2. Program płatności opartych na akcjach rozliczany w formie środków pieniężnych
W dniu 23 lipca 2021 roku Rada Nadzorcza OPL S.A. przyjęła program motywacyjny („program”) LTI (ang. long term incentive – długoterminowy program motywacyjny) dla kluczowej kadry kierowniczej Grupy Orange Polska
31
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
(„uczestnicy”), oparty na instrumentach pochodnych („akcje fantomowe”), których instrumentem bazowym są akcje Orange Polska S.A. notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.
Celem tego programu jest stworzenie dodatkowych czynników motywujących osoby na stanowiskach kierowniczych wyższego szczebla do osiągnięcia średnioterminowych celów komercyjnych i finansowych wynikających ze strategii Orange Polska oraz doprowadzenie do wzrostu wartości akcji Spółki.
Warunki programu są następujące:
a. | Udział w programie jest dobrowolny. |
b. | Program jest oparty o 3 trzyletnie cykle, z których każdy rozpoczyna się w następujących po sobie latach kalendarzowych. Akcje fantomowe zostaną zakupione przez uczestników programu na początku każdego cyklu programu. |
c. | Uczestnicy pierwszego oraz drugiego cyklu programu na lata 2021 - 2023 oraz 2022 – 2024 mogli nabyć łącznie odpowiednio do 2.023.000 oraz 1.951.200 akcji fantomowych po cenie 0,5 złotego za każdą akcję fantomową. |
d. | Akcje fantomowe zostaną wykupione od uczestników przez Grupę po średnim kursie akcji Orange Polska w pierwszym kwartale po zakończeniu każdego cyklu programu (pierwszy kwartał 2024 roku w przypadku pierwszego cyklu), wyłącznie pod warunkiem, że będzie on nie niższy niż średni kurs akcji Orange Polska w pierwszych 6 miesiącach trwania cyklu (pierwsze półrocze 2021 roku w przypadku pierwszego cyklu programu). W przeciwnym wypadku akcje fantomowe nie zostaną wykupione, co będzie oznaczać utratę środków zainwestowanych przez uczestników. Liczba wykupionych akcji jest uzależniona od niezależnego osiągnięcia celów biznesowych dotyczących wskaźnika EBITDAaL, organicznych przepływów pieniężnych, redukcji emisji CO2 oraz średniej ceny akcji Orange Polska. |
Poniższa tabela przedstawia liczbę oraz średnią wartość godziwą akcji fantomowych przyznanych przez Grupę:
(liczba) | Akcje fantomowe | ||||||||
Warunek | Warunek |
| Warunek |
| Warunek |
| |||
| emisji CO2 | EBITDAaL |
| OCF |
| ceny akcji |
| ||
Stan na dzień 1 stycznia 2022 roku |
| 190.620 | 571.860 | 476.550 |
| 667.170 |
| ||
Przyznane w ciągu roku (1) | 162.720 | 488.160 | 406.800 | 569.520 | |||||
Utracone w ciągu roku |
| (17.100) | (51.300) | (42.750) | (59.850) | ||||
Stan na dzień 31 grudnia 2022 roku |
| 336.240 | 1.008.720 | 840.600 | 1.176.840 | ||||
Średnia wartość godziwa jednostki (w złotych) na dzień 31 grudnia 2022 roku |
| 4,04 | 4,04 |
| 4,04 |
| 3,63 |
|
(1) Dotyczy drugiego cyklu programu.
(liczba) | Akcje fantomowe | ||||||||
Warunek | Warunek |
| Warunek |
| Warunek |
| |||
emisji CO2 | EBITDAaL |
| OCF |
| ceny akcji | ||||
Stan na dzień 1 stycznia 2021 roku | - | - |
| - |
| - | |||
Przyznane w ciągu roku (1) | 190.620 | 571.860 | 476.550 |
| 667.170 | ||||
Stan na dzień 31 grudnia 2021 roku | 190.620 | 571.860 |
| 476.550 |
| 667.170 | |||
Średnia wartość godziwa jednostki (w złotych) na dzień 31 grudnia 2021 roku | 6,64 | 6,64 |
| 6,64 | 6,33 |
|
(1) Dotyczy pierwszego cyklu programu.
32
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Poniższa tabela przedstawia główne założenia przyjęte do kalkulacji wartości godziwej akcji fantomowych:
Na dzień 31 grudnia 2022 roku | Akcje fantomowe | ||||
Warunki emisji CO2, |
| Warunek |
| ||
| EBITDAaL oraz OCF |
| ceny akcji |
| |
Cena wykonania (w złotych) | 0,50 | 0,50 | |||
Bariera (w złotych) | |||||
− I cykl | 6,61 | 6,61 - 7,61 | |||
− II cykl | 7,32 | 7,32 - 8,61 | |||
Oczekiwana zmienność |
| 32,72 | % | 32,72 | % |
Stopa procentowa wolna od ryzyka |
| 6,75 - 7,20 | % | 6,75 - 7,20 | % |
Stopa dywidendy (1) |
| 4,31 - 4,87 | % | 4,31 - 4,87 | % |
Termin wygaśnięcia |
| ||||
− I cykl | 1 kwartał 2024 roku | 1 kwartał 2024 roku | |||
− II cykl | 1 kwartał 2025 roku | 1 kwartał 2025 roku | |||
Przyjęty model |
| Black-Scholes | Black-Scholes | ||
Data zakończenia okresu nabywania uprawnień | |||||
− I cykl | 31 grudnia 2023 roku | 31 grudnia 2023 roku | |||
− II cykl | 31 grudnia 2024 roku | 31 grudnia 2024 roku |
(1) Stopa dywidendy jest jednym z kluczowych założeń wymaganych przy wyliczaniu wartości godziwej akcji fantomowych. Stopa dywidendy zastosowana w modelu kalkulacyjnym zakłada wypłatę dywidendy w wysokości 0,35 złotego na akcję od 2023 roku, co odpowiada średniej wartości oczekiwań rynkowych na rok 2023 i nie oznacza prognozy ani zobowiązania Grupy w zakresie wypłat dywidendy w przyszłości.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku | Akcje fantomowe (I cykl) | ||||
Warunki emisji CO2, |
| Warunek |
| ||
| EBITDAaL oraz OCF |
| ceny akcji |
| |
Cena wykonania (w złotych) | 0,50 | 0,50 | |||
Bariera (w złotych) | 6,61 | 6,61 - 7,61 | |||
Oczekiwana zmienność |
| 26,95 | % | 26,95 | % |
Stopa procentowa wolna od ryzyka |
| 4,03 | % | 4,03 | % |
Stopa dywidendy (1) |
| 2,70 | % | 2,70 | % |
Termin wygaśnięcia |
| 1 kwartał 2024 roku | 1 kwartał 2024 roku | ||
Przyjęty model |
| Black-Scholes | Black-Scholes | ||
Data zakończenia okresu nabywania uprawnień | 31 grudnia 2023 roku | 31 grudnia 2023 roku |
(1) Stopa dywidendy jest jednym z kluczowych założeń wymaganych przy wyliczaniu wartości godziwej akcji fantomowych. Stopa dywidendy zastosowana w modelu kalkulacyjnym zakładała wypłatę dywidendy w wysokości 0,25 złotego na akcję od 2022 roku, co odpowiadało średniej wartości oczekiwań rynkowych na rok 2022 i nie oznaczało prognozy ani zobowiązania Grupy w zakresie wypłat dywidendy w przyszłości.
W wyniku realizacji programu, w okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2022 oraz 2021 roku, koszty świadczeń pracowniczych zostały zwiększone o odpowiednio 2 miliony złotych oraz 4 miliony złotych. Wartość bilansowa zobowiązań rozpoznanych jako zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych na dzień 31 grudnia 2022 oraz 2021 roku wyniosła odpowiednio 6 milionów oraz 4 miliony złotych.
33
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
20. Przychody i koszty finansowe
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 |
| |||||||||||||||
Aktywa finansowe | Instrumenty pochodne |
| |||||||||||||||
|
|
|
| Zobowiązania |
|
|
|
|
| ||||||||
Wycenia- | finansowe | ||||||||||||||||
ne według | wyceniane | ||||||||||||||||
zamorty- | Zobowiąza- | według | Przeznaczo- |
| |||||||||||||
zowane- | W wartości | nia z tytułu | zamortyzowa- | Zabezpie- | ne do | Pozycje nie- |
| ||||||||||
go kosztu |
| godziwej |
| leasingu |
| nego kosztu | czające | obrotu (1) | finansowe (2) | Razem | |||||||
Przychody odsetkowe |
| 87 |
| 7 | (3) | - |
| - | - |
| - |
| - |
| 94 | ||
Koszty odsetkowe od zobowiązań z tytułu leasingu |
| - |
| - |
| (95) |
| - | - |
| - |
| - |
| (95) | ||
Pozostałe koszty odsetkowe i koszty finansowe, w tym: |
| - |
| 11 | (4) | - |
| (311) | 124 |
| (15) |
| - |
| (191) | ||
− koszty odsetkowe |
| - |
| - |
| - |
| (311) | (5) | 124 |
| (15) |
| - |
| (202) | |
Koszty dyskonta |
| - |
| - |
| - |
| (28) | - |
| - |
| (52) |
| (80) | ||
Straty z tytułu różnic kursowych | (1) |
| - |
| (15) |
| (6) | - |
| - |
| - |
| (22) | |||
Całkowite koszty finansowe netto |
| 86 |
| 18 |
| (110) |
| (345) | 124 |
| (15) |
| (52) |
| (294) | ||
Przychody/(koszty) odsetkowe |
| 14 | (6) | - |
| - |
| (1) | - |
| - |
| - |
| 13 | ||
Odpisy aktualizujące |
| (48) |
| (26) | (7) | - |
| - | - |
| - |
| - |
| (74) | ||
Zyski/(straty) z tytułu różnic kursowych |
| 3 |
| - |
| - |
| (11) | 5 |
| 5 |
| - |
| 2 | ||
Koszty zakupów zewnętrznych |
| - |
| - |
| - |
| - | 2 |
| - |
| - |
| 2 | ||
Pozycje ujęte w zysku z działalności operacyjnej |
| (31) |
| (26) |
| - |
| (12) | 7 |
| 5 |
| - |
| (57) |
(1) | Instrumenty pochodne stanowiące ekonomiczne zabezpieczenie transakcji handlowych lub finansowych. |
(2) | Zawiera głównie rezerwy. |
(3) | Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (wybranych należności handlowych ze sprzedaży telefonów komórkowych w systemie ratalnym, patrz Nota 15.1). |
(4) | Zmiana w wycenie aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (warunkowego należnego wynagrodzenia za sprzedaż 50% udziałów w Światłowód Inwestycje, patrz Nota 26). |
(5) | Zawiera głównie koszty odsetkowe od pożyczek od jednostki powiązanej. |
(6) | Odsetki za zwłokę w zapłacie należności handlowych. |
(7) | Odpisy aktualizujące aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. |
34
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do 31 grudnia 2021 |
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Aktywa finansowe | Instrumenty pochodne |
| ||||||||||||||
|
|
| Zobowiązania |
|
|
|
|
| |||||||||
Wycenia- | W wartości | finansowe |
| ||||||||||||||
ne według | godziwej | wyceniane |
| ||||||||||||||
zamorty- | przez inne | Zobowiąza- | według | Przeznaczo- |
| ||||||||||||
zowane- | całkowite | nia z tytułu | zamortyzowa- | Zabezpie- | ne do | Pozycje nie- |
| ||||||||||
| go kosztu |
| dochody |
| leasingu |
| nego kosztu | czające | obrotu (1) | finansowe (2) | Razem | ||||||
Przychody odsetkowe | 29 |
| 5 | (3) | - |
| - |
| - |
| - |
| - |
| 34 | ||
Koszty odsetkowe od zobowiązań z tytułu leasingu |
| - |
| - |
| (53) |
| - |
| - |
| - |
| - |
| (53) | |
Pozostałe koszty odsetkowe i koszty finansowe, w tym: |
| - |
| (10) | (4) | - |
| (104) |
| (71) |
| (15) |
| - |
| (200) | |
− koszty odsetkowe |
| - |
| - |
| - |
| (104) | (5) | (85) |
| (15) |
| - |
| (204) | |
− nieefektywność na instrumentach pochodnych zabezpieczających ryzyko stopy procentowej |
| - |
| - |
| - |
| - |
| 14 |
| - |
| - |
| 14 | |
Koszty dyskonta |
| - |
| - |
| - |
| (28) |
| - |
| - |
| (38) |
| (66) | |
Zyski/(straty) z tytułu różnic kursowych | - |
| - |
| (1) |
| 16 |
| (16) |
| 5 |
| - |
| 4 | ||
Całkowite koszty finansowe netto |
| 29 |
| (5) |
| (54) |
| (116) |
| (87) |
| (10) |
| (38) |
| (281) | |
Przychody odsetkowe |
| 9 | (6) | - |
| - |
| - |
| - |
| - |
| - |
| 9 | |
Odpisy aktualizujące |
| (57) |
| (10) | (7) | - |
| - |
| - |
| - |
| - |
| (67) | |
Zyski/(straty) z tytułu różnic kursowych |
| - |
| - |
| - |
| (4) |
| 3 |
| 1 |
| - |
| - | |
Pozycje ujęte w zysku z działalności operacyjnej |
| (48) |
| (10) |
| - |
| (4) |
| 3 |
| 1 |
| - |
| (58) |
(1) | Instrumenty pochodne stanowiące ekonomiczne zabezpieczenie transakcji handlowych lub finansowych. |
(2) | Zawiera głównie rezerwy. |
(3) | Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (wybranych należności handlowych ze sprzedaży telefonów komórkowych w systemie ratalnym, patrz Nota 15.1). |
(4) | Zmiana w wycenie aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (warunkowego należnego wynagrodzenia za sprzedaż 50% udziałów w Światłowód Inwestycje, patrz Nota 26). |
(5) | Zawiera głównie koszty odsetkowe od pożyczek od jednostki powiązanej. |
(6) | Odsetki za zwłokę w zapłacie należności handlowych. |
(7) | Odpisy aktualizujące aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. |
21. Dług finansowy netto
Dług finansowy netto jest miernikiem zadłużenia używanym przez Zarząd. Sposób kalkulacji długu finansowego netto nie jest zdefiniowany w MSSF, metodologia przyjęta przez Grupę została zaprezentowana poniżej.
(w milionach złotych) |
|
|
| Na dzień |
| Na dzień |
|
Nota | 31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| ||||
Pożyczki od jednostki powiązanej |
| 22 |
| 4.969 |
| 4.950 | |
Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
| 50 |
| 61 | |
Instrumenty pochodne – netto (zobowiązania pomniejszone o aktywa) |
| 25 |
| (705) |
| (271) | |
Dług finansowy brutto po uwzględnieniu instrumentów pochodnych |
|
|
| 4.314 |
| 4.740 | |
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty |
| 24 |
| (1.026) |
| (933) | |
Kapitał rezerwowy z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne |
|
|
| 712 |
| 269 | |
Dług finansowy netto |
|
|
| 4.000 |
| 4.076 |
35
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
22. Pożyczki od jednostki powiązanej
(w milionach w danej walucie) | Kwota pozostała do spłaty na dzień (1) |
| |||||
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||||
Kredytodawca |
| Termin spłaty |
| PLN |
| PLN |
|
O oprocentowaniu zmiennym |
|
|
|
|
|
| |
Atlas Services Belgium S.A. (PLN) |
| 20 maja 2024 |
| 1.503 |
| 1.500 | |
Atlas Services Belgium S.A. (PLN) |
| 20 czerwca 2026 |
| 2.711 |
| 2.693 | |
Atlas Services Belgium S.A. (PLN) (2) | 29 lipca 2025 | (2) | - | ||||
O oprocentowaniu stałym |
|
|
|
| |||
Atlas Services Belgium S.A. (PLN) |
| 27 marca 2023 |
| 757 |
| 757 | |
Pożyczki od jednostki powiązanej razem |
|
|
| 4.969 |
| 4.950 | |
W tym krótkoterminowe |
|
|
| 778 |
| 12 | |
W tym długoterminowe |
|
|
| 4.191 |
| 4.938 |
(1) | Dane zawierają naliczone odsetki oraz prowizje aranżacyjne. |
(2) | Odnawialna linia kredytowa. |
W dniu 29 lipca 2022 roku Grupa oraz Atlas Services Belgium S.A., spółka zależna od Orange S.A., zawarły umowę o odnawialną linię kredytową w kwocie 1.000 milionów złotych z terminem spłaty w lipcu 2025 roku.
Średnioważone efektywne oprocentowanie pożyczek od jednostki powiązanej, bez uwzględnienia oraz z uwzględnieniem wpływu instrumentów swap (patrz Nota 25), wynosiło odpowiednio 7,60% oraz 3,31% na dzień 31 grudnia 2022 roku (3,60% oraz 2,93% na dzień 31 grudnia 2021 roku). Pożyczki od jednostki powiązanej nie są zabezpieczone.
23. Zobowiązania wynikające z działalności finansowej
Zobowiązania wynikające z działalności finansowej to zobowiązania, w przypadku których przepływy pieniężne zostały zaklasyfikowane, lub przyszłe przepływy pieniężne zostaną zaklasyfikowane, w skonsolidowanym sprawozdaniu z przepływów pieniężnych jako przepływy pieniężne z działalności finansowej.
36
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Poniższe tabele przedstawiają uzgodnienie zobowiązań Grupy wynikających z działalności finansowej oraz instrumentów pochodnych (zobowiązań pomniejszonych o aktywa) zabezpieczających te zobowiązania:
(w milionach złotych) | Pozostałe | Instrumenty | |||||||||||
zobowiązania | pochodne | Zobowiązania | |||||||||||
|
|
| finansowe |
| zabezpieczające |
| z tytułu |
| |||||
Zobowiązania | Pożyczki | wyceniane według | zobowiązania z | Zobowiązanie | działalności |
| |||||||
z tytułu leasingu | od jednostki | zamortyzowanego | tytułu działalności | z tytułu | finansowej |
| |||||||
finansowego | powiązanej | kosztu | finansowej (1) | dywidendy | razem |
| |||||||
| Nota 22 |
| Nota 25 | Nota 29.2 | |||||||||
Kwota pozostała do spłaty na dzień 1 stycznia 2022 roku |
| 2.830 |
| 4.950 |
| 61 |
| (275) |
| - | 7.566 | ||
Przepływy pieniężne netto: |
| (600) |
| (288) |
| (15) |
| 140 |
| (328) | (1.091) | ||
− z działalności finansowej |
| (511) |
| - |
| (11) |
| - |
| (328) | (850) | ||
− z działalności operacyjnej (2) |
| (89) |
| (288) |
| (4) |
| 140 |
| - | (241) | ||
Zmiany bezgotówkowe: |
| 546 |
| 307 |
| 4 |
| (315) |
| 328 | 870 | ||
− straty z tytułu różnic kursowych |
| 15 |
| - |
| - |
| 1 |
| - | 16 | ||
− zmiana wartości godziwej, z wyłączeniem strat z tytułu różnic kursowych |
| - |
| - |
| - |
| (316) |
| - | (316) | ||
− inne zmiany |
| 531 | (3) | 307 | (4) | 4 | (4) | - |
| 328 | 1.170 | ||
Kwota pozostała do spłaty na dzień 31 grudnia 2022 roku |
| 2.776 |
| 4.969 |
| 50 |
| (450) |
| - | 7.345 |
(1) | Zawiera instrumenty pochodne stanowiące ekonomiczne zabezpieczenie zobowiązań wynikających z działalności finansowej. |
(2) | Zawiera zapłacone odsetki. |
(3) | Zawiera głównie rozpoznanie nowych umów i modyfikację istniejących umów. |
(4) | Zawiera naliczone odsetki oraz prowizje aranżacyjne. |
(w milionach złotych) | Pozostałe | Instrumenty | |||||||||
zobowiązania | pochodne | Zobowiązania | |||||||||
|
|
| finansowe |
| zabezpieczające |
| z tytułu |
| |||
Zobowiązania | Pożyczki | wyceniane według | zobowiązania z | działalności |
| ||||||
z tytułu leasingu | od jednostki | zamortyzowanego | tytułu działalności | finansowej |
| ||||||
finansowego | powiązanej | kosztu | finansowej (1) | razem |
| ||||||
| Nota 22 |
| Nota 25 | ||||||||
Kwota pozostała do spłaty na dzień 1 stycznia 2021 roku |
| 2.704 |
| 5.990 |
| 21 |
| 22 |
| 8.737 | |
Przepływy pieniężne netto: |
| (539) |
| (1.121) |
| 38 |
| 12 |
| (1.610) | |
− z działalności finansowej |
| (481) |
| (1.021) |
| 40 |
| 91 |
| (1.371) | |
− z działalności operacyjnej (2) |
| (58) |
| (100) |
| (2) |
| (79) |
| (239) | |
Zmiany bezgotówkowe: |
| 665 |
| 81 |
| 2 |
| (309) |
| 439 | |
− (zyski)/straty z tytułu różnic kursowych |
| 1 |
| (16) |
| - |
| 16 |
| 1 | |
− zmiana wartości godziwej, z wyłączeniem strat z tytułu różnic kursowych |
| - |
| - |
| - |
| (325) |
| (325) | |
− inne zmiany |
| 664 | (3) | 97 | (4) | 2 | (4) | - |
| 763 | |
Kwota pozostała do spłaty na dzień 31 grudnia 2021 roku |
| 2.830 |
| 4.950 |
| 61 |
| (275) |
| 7.566 |
(1) Zawiera instrumenty pochodne stanowiące ekonomiczne zabezpieczenie zobowiązań wynikających z działalności finansowej.
(2) Zawiera zapłacone odsetki.
(3) Zawiera głównie rozpoznanie nowych umów i modyfikację istniejących umów.
(4) Zawiera naliczone odsetki oraz prowizje aranżacyjne.
37
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
24. Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||
Środki pieniężne na bieżących rachunkach bankowych, depozyty jednodniowe oraz środki pieniężne w kasie |
| 156 |
| 106 | |
Rachunki bankowe przeznaczone dla dotacji inwestycyjnych (patrz Nota 18.2) |
| 12 |
| 89 | |
Depozyty w Orange S.A. |
| 830 |
| 738 | |
Depozyty bankowe do 3 miesięcy |
| 28 |
| - | |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych razem |
| 1.026 |
| 933 |
Nadwyżki środków pieniężnych Grupy inwestowane są w krótkoterminowe płynne instrumenty finansowe – głównie depozyty bankowe oraz depozyty w Orange S.A. w ramach umowy scentralizowanego zarządzania płynnością. Lokaty krótkoterminowe zakładane są na okresy od jednego dnia do trzech miesięcy. Instrumenty te przynoszą oprocentowanie, którego wysokość zależy od bieżących stóp rynku pieniężnego oraz długości inwestycji.
Maksymalną ekspozycję Grupy na ryzyko kredytowe na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego odzwierciedla wartość bilansowa środków pieniężnych i ekwiwalentów środków pieniężnych. Grupa lokuje środki pieniężne i ich ekwiwalenty w Orange S.A. i na rachunkach prowadzonych przez wiodące instytucje finansowe posiadające rating inwestycyjny. Limity transakcyjne dotyczące kontrahentów służą monitorowaniu wielkości ekspozycji na ryzyko kredytowe. W przypadku pogorszenia się kondycji finansowej kontrahenta, Grupa stosuje odpowiednie środki w celu ograniczenia ryzyka utraty jego wypłacalności.
25. Instrumenty pochodne
Na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku portfel instrumentów pochodnych Grupy stanowiły instrumenty finansowe, dla których nie istniał aktywny rynek, głównie transakcje swap zabezpieczające ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe, transakcje forward z rozliczeniem netto, swapy towarowe, w tym instrumenty pochodne wynikające z umów wirtualnego zakupu energii. W celu wyceny tych instrumentów Grupa stosuje standardowe techniki wyceny. Wartość godziwa transakcji swap/forward reprezentuje zdyskontowane przyszłe przepływy pieniężne, w których podstawą do kalkulacji czynników dyskontowych są odpowiednie rynkowe krzywe stóp procentowych, a kwoty wyrażone w walutach obcych są przeliczone na złote przy zastosowaniu kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na koniec okresu sprawozdawczego. Przyszłe przepływy pieniężne wynikające ze swapów towarowych oparte są na cenach towarów na giełdzie towarowej oraz na prognozowanych cenach obliczonych przez doradcę zewnętrznego. Więcej szczegółów dotyczących wyceny instrumentów pochodnych zabezpieczających ryzyko ceny energii jest opisanych w Nocie 26.2.
38
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Pochodne instrumenty finansowe będące w posiadaniu Grupy zostały przedstawione poniżej:
(w milionach złotych) | |||||||||||||||||
Wartość godziwa |
| ||||||||||||||||
Średnia ważona | Składnik | Składnik |
| ||||||||||||||
Rodzaj | Pozycja | Termin | cena lub stopa | aktywów | zobowiązań | ||||||||||||
instrumentu (1) |
| zabezpieczana |
| Wartość nominalna |
| zapadalności |
| za jednostkę |
| finansowych |
| finansowych |
| ||||
Na dzień 31 grudnia 2022 |
| ||||||||||||||||
Instrumenty pochodne - zabezpieczenie przepływów pieniężnych | |||||||||||||||||
Ryzyko stopy procentowej |
| ||||||||||||||||
IRS |
| Pożyczki od jednostki | 3.800 | m PLN |
| 2024-2026 |
| WIBOR 3M | -> | 1,48 | % |
| 451 |
| - | ||
powiązanej |
| ||||||||||||||||
Ryzyko walutowe | |||||||||||||||||
NDF |
| Zakup zapasów | 80 | m EUR |
| 2023 |
| 4,87 |
| - |
| (11) | |||||
NDF |
| Zakup zapasów | 21 | m USD |
| 2023 |
| 4,65 |
| - |
| (4) | |||||
Ryzyko towarowe | |||||||||||||||||
Swap towarowy | Zakup energii elektrycznej | 1,8 | TWh | 2023-2035 | Nieujawnione | 277 | - | ||||||||||
Zabezpieczenia przepływów pieniężnych razem |
| 728 |
| (15) | |||||||||||||
Instrumenty pochodne - przeznaczone do obrotu (2) | |||||||||||||||||
Ryzyko walutowe | |||||||||||||||||
NDF |
| Transakcje handlowe |
| 34 | m EUR |
| 2023 |
| 4,86 |
| - |
| (4) | ||||
NDF |
| Zobowiązania z tytułu leasingu |
| 14 | m EUR |
| 2023 |
| 4,85 |
| - |
| (1) | ||||
NDF |
| Transakcje handlowe |
| 16 | m USD |
| 2023 |
| 4,61 |
| - |
| (3) | ||||
Instrumenty pochodne przeznaczone do obrotu razem |
| - |
| (8) | |||||||||||||
Instrumenty pochodne razem |
| 728 |
| (23) | |||||||||||||
W tym krótkoterminowe |
| 29 |
| (23) | |||||||||||||
W tym długoterminowe |
| 699 |
| - |
(1) | IRS – swap procentowy, NDF – forward z rozliczeniem netto. |
(2) | Instrumenty pochodne stanowiące ekonomiczne zabezpieczenie transakcji handlowych lub finansowych. |
39
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
(w milionach złotych) | |||||||||||||||||
Wartość godziwa |
| ||||||||||||||||
Średnia ważona | Składnik | Składnik |
| ||||||||||||||
Rodzaj | Pozycja | Termin | cena lub stopa | aktywów | zobowiązań | ||||||||||||
instrumentu (1) | zabezpieczana | Wartość nominalna |
| zapadalności |
| za jednostkę |
| finansowych |
| finansowych |
| ||||||
Na dzień 31 grudnia 2021 |
| ||||||||||||||||
Instrumenty pochodne - zabezpieczenie przepływów pieniężnych | |||||||||||||||||
Ryzyko stopy procentowej |
| ||||||||||||||||
IRS |
| Pożyczki od jednostki | 3.800 | m PLN |
| 2024-2026 |
| WIBOR 3M | -> | 1,48 | % |
| 273 |
| - | ||
powiązanej |
| ||||||||||||||||
Ryzyko walutowe | |||||||||||||||||
NDF |
| Zakup zapasów | 43 | m EUR |
| 2022 |
| 4,61 |
| - |
| (1) | |||||
NDF |
| Zakup zapasów | 3 | m USD |
| 2022 |
| 4,14 |
| - |
| - | |||||
Opcja FX | Zakup zapasów | 10 | m EUR | 2022 | 4,71 | - | - | ||||||||||
Ryzyko towarowe | |||||||||||||||||
Swap towarowy | Sprzedaż miedzi | 1.257 | T | 2022 | 9.401 | USD | - | (1) | |||||||||
Swap towarowy | Zakup energii elektrycznej | 1,5 | TWh | 2035 | Nieujawnione | - | (3) | ||||||||||
Zabezpieczenia przepływów pieniężnych razem |
| 273 |
| (5) | |||||||||||||
Instrumenty pochodne - przeznaczone do obrotu (2) | |||||||||||||||||
Ryzyko stopy procentowej | |||||||||||||||||
IRS |
| Pożyczka od jednostki |
| 500 | m PLN |
| 2022 |
| WIBOR 1M | -> | 2,19 | % |
| 1 |
| - | |
powiązanej |
| ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Ryzyko walutowe | |||||||||||||||||
NDF |
| Transakcje handlowe |
| 27 | m EUR |
| 2022 |
| 4,58 |
| 1 |
| - | ||||
NDF |
| Zobowiązania z tytułu leasingu |
| 7 | m EUR |
| 2022 |
| 4,53 |
| 1 |
| - | ||||
NDF |
| Transakcje handlowe |
| 5 | m USD |
| 2022 |
| 4,14 |
| - |
| - | ||||
Instrumenty pochodne przeznaczone do obrotu razem |
| 3 |
| - | |||||||||||||
Instrumenty pochodne razem |
| 276 |
| (5) | |||||||||||||
W tym krótkoterminowe |
| 3 |
| (2) | |||||||||||||
W tym długoterminowe |
| 273 |
| (3) |
(1) | IRS – swap procentowy, NDF – forward z rozliczeniem netto. |
(2) | Instrumenty pochodne stanowiące ekonomiczne zabezpieczenie transakcji handlowych lub finansowych. |
Maksymalną ekspozycję Grupy na ryzyko kredytowe odzwierciedla wartość bilansowa instrumentów pochodnych. Grupa zawiera kontrakty na instrumenty pochodne z Orange S.A., wiodącymi instytucjami finansowymi oraz spółkami o stabilnej sytuacji finansowej. Grupa ustaliła limity transakcyjne dotyczące kontrahentów, służące monitorowaniu wielkości ekspozycji na ryzyko kredytowe. Niektóre transakcje są dodatkowo zabezpieczone. W przypadku pogorszenia się kondycji finansowej kontrahenta, Grupa stosuje odpowiednie środki w celu ograniczenia ryzyka utraty jego wypłacalności.
40
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Zmiana wysokości kapitału rezerwowego z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne została zaprezentowana poniżej:
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do 31 grudnia 2022 |
| 12 miesięcy do 31 grudnia 2021 |
| ||||||||||
Przed | Przed | |||||||||||||
| podatkiem |
| Podatek |
| Po podatku |
| podatkiem |
| Podatek |
| Po podatku |
| ||
Kapitał rezerwowy z wyceny instrumentów finansowych zabezpieczających przepływy pieniężne, razem – początek okresu |
| 269 |
| (51) |
| 218 |
| (89) |
| 16 |
| (73) | ||
- ryzyko stopy procentowej |
| 272 |
| (52) |
| 220 |
| (117) |
| 22 |
| (95) | ||
- ryzyko walutowe |
| - |
| - |
| - |
| 28 |
| (6) |
| 22 | ||
- ryzyko ceny energii | (3) |
| 1 |
| (2) | - |
| - |
| - | ||||
Efektywna część zysków/(strat) na instrumentach zabezpieczających: (1) |
| 605 |
| (115) |
| 490 |
| 282 |
| (53) |
| 229 | ||
- ryzyko stopy procentowej |
| 320 |
| (61) |
| 259 |
| 308 |
| (59) |
| 249 | ||
- ryzyko walutowe |
| 5 |
| (1) |
| 4 |
| (23) |
| 5 |
| (18) | ||
- ryzyko ceny energii |
| 280 |
| (53) |
| 227 |
| (3) |
| 1 |
| (2) | ||
Przeklasyfikowanie do rachunku zysków i strat, korygujące: (1) |
| (154) |
| 29 |
| (125) |
| 94 |
| (17) |
| 77 | ||
- koszty odsetkowe prezentowane w kosztach finansowych, netto |
| (147) |
| 28 |
| (119) |
| 81 |
| (15) |
| 66 | ||
- straty z tytułu różnic kursowych prezentowane w kosztach finansowych, netto |
| - |
| - |
| - |
| 16 |
| (3) |
| 13 | ||
- zyski z tytułu różnic kursowych prezentowane w zysku z działalności operacyjnej | (5) |
| 1 |
| (4) | (3) |
| 1 |
| (2) | ||||
- koszty zakupów zewnętrznych |
| (2) |
| - |
| (2) |
| - |
| - |
| - | ||
Zyski z tytułu różnic kursowych przeklasyfikowane do wartości początkowej zapasów |
| (8) |
| 2 |
| (6) |
| (18) |
| 3 |
| (15) | ||
Kapitał rezerwowy z wyceny instrumentów finansowych zabezpieczających przepływy pieniężne, razem – koniec okresu |
| 712 |
| (135) |
| 577 |
| 269 |
| (51) |
| 218 | ||
- ryzyko stopy procentowej |
| 445 |
| (85) |
| 360 |
| 272 |
| (52) |
| 220 | ||
- ryzyko walutowe |
| (8) |
| 2 |
| (6) |
| - |
| - |
| - | ||
- ryzyko ceny energii | 275 |
| (52) |
| 223 |
| (3) |
| 1 |
| (2) |
(1) | Rozpoznane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w zyskach/stratach z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne. |
Przewiduje się, że zyski/straty z wyceny instrumentów pochodnych zabezpieczających przepływy pieniężne skumulowane w kapitale rezerwowym z wyceny instrumentów finansowych zabezpieczających przepływy pieniężne na dzień 31 grudnia 2022 roku wpłyną na skonsolidowany rachunek zysków i strat w latach 2023-2035.
26. Wartość godziwa instrumentów finansowych
26.1. Pomiar wartości godziwej
- Poziom 1: kwotowania (nieskorygowane) z aktywnych rynków dla identycznych aktywów lub zobowiązań,
- Poziom 2: dane źródłowe inne niż kwotowania zaliczane do Poziomu 1, które są obserwowalne dla danego składnika aktywów lub zobowiązań w sposób bezpośredni (jako ceny) lub pośredni (jako pochodne cen),
- Poziom 3: dane źródłowe dla danego składnika aktywów lub zobowiązań, które nie są oparte na obserwowalnych danych rynkowych (dane źródłowe nieobserwowalne).
41
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Wartość godziwa instrumentów finansowych, które po początkowym ujęciu wyceniane są w wartości godziwej, została przedstawiona poniżej:
(w milionach złotych) | Na dzień | Na dzień | Hierarchia pomiaru | |||||
Nota | 31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | wartości godziwej | |||||
Warunkowe należne wynagrodzenie wynikające ze sprzedaży 50% udziałów spółki Światłowód Inwestycje (1) | 16.2 | 385 | 416 | Poziom 3 | ||||
Instrumenty pochodne zabezpieczające ryzyko ceny energii – netto (aktywa pomniejszone o zobowiązania) (2) | 25 | 277 | (3) | Poziom 3 | ||||
Pozostałe instrumenty pochodne – netto (aktywa pomniejszone o zobowiązania) | 25 | 428 | 274 | Poziom 2 | ||||
Wybrane należności handlowe wynikające z ratalnej sprzedaży telefonów komórkowych | 15.1 | 164 | 233 | Poziom 2 |
(1) W 2022 roku Grupa otrzymała 41 milionów złotych.
(2) Zmiana wartości godziwej w 2022 roku wynika z dodatniej wyceny tych instrumentów pochodnych w związku ze wzrostem cen energii (251 milionów złotych dotyczy instrumentów pochodnych posiadanych przez Grupę na dzień 31 grudnia 2021 roku, 29 milionów złotych dotyczą nowego kontraktu podpisanego w 2022 roku). Wpływ jest ujmowany głównie jako zyski z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne w innych całkowitych dochodach.
26.2. Metody i dane wejściowe wykorzystywane do Poziomu 3 pomiaru wartości godziwej
Aktywa oraz zobowiązania finansowe Grupy, zaklasyfikowane do Poziomu 3 pomiaru wartości godziwej obejmują warunkowe należne wynagrodzenie za sprzedaż 50% udziałów w Światłowód Inwestycje (patrz Nota 4) oraz instrumenty pochodne zabezpieczające ceny energii (patrz Noty 25 oraz 27.5).
Do wyceny wartości godziwej warunkowego należnego wynagrodzenia za sprzedaż 50% udziałów w Światłowód Inwestycje Grupa stosuje technikę oczekiwanej wartości bieżącej. Oczekiwane przepływy pieniężne zostały obliczone jako ważona prawdopodobieństwem średnia możliwych przyszłych wpływów pieniężnych z tytułu warunkowego wynagrodzenia. Stopy dyskontowe zastosowane do kalkulacji wartości bieżącej oczekiwanych przepływów pieniężnych wynoszą na dzień 31 grudnia 2022 roku od 7,0% w 2023 roku do 5,2% w 2026 roku (na dzień 31 grudnia 2021 roku od 5,4% w 2022 roku do 5,5% w 2026 roku) i oparte są o wolne od ryzyka rynkowe stopy procentowe powiększone o oszacowaną dla Grupy APG marżę z tytułu ryzyka kredytowego. Znaczące dane wejściowe wykorzystywane przez Grupę w wycenie wartości godziwej warunkowego należnego wynagrodzenia są nieobserwowalne i zawierają marżę z tytułu ryzyka kredytowego oszacowaną dla Grupy APG oraz prawdopodobieństwa przypisane do możliwych przyszłych wpływów pieniężnych wykorzystane do obliczenia wartości oczekiwanej. Grupa przeprowadziła analizę wrażliwości wpływu zmian nieobserwowalnych danych wejściowych i stwierdziła, że racjonalnie możliwa zmiana wartości jakiejkolwiek nieobserwowalnej danej wejściowej nie spowoduje istotnej zmiany wartości godziwej warunkowego należnego wynagrodzenia.
Wartość godziwa instrumentów pochodnych zabezpieczających ryzyko ceny energii stanowi wycenę ważonych prawdopodobieństwem przyszłych korzyści z tytułu różnicy pomiędzy stałą ceną uzgodnioną z dostawcą energii oraz oczekiwanymi przyszłymi cenami energii, obliczonych dla przewidywanej ilości energii, która ma być wytworzona przez farmy wiatrowe. Wartość godziwa zależy od oceny przez Grupę momentu rozpoczęcia działalności komercyjnej w ramach podpisanych umów, co jest uwzględnione w wycenie kontraktów jako prawdopodobieństwa przypisane do przyszłych korzyści. Szacowane przyszłe ceny energii (zgodne z profilem produkcji dla wiatru) oparte są na obserwowalnych rynkowych cenach energii na lata 2023 – 2025 oraz na prognozowanych cenach obliczonych przez doradcę zewnętrznego na lata 2026 – 2035. Średnia z tych prognozowanych cen energii na lata 2026 – 2035, wykorzystana do wyceny instrumentów pochodnych na dzień 31 grudnia 2022 roku, wyniosła 522 złote za 1MWh. Analiza wrażliwości przygotowana przez Grupę dla nieobserwowalnych cen wykazała, że każdy 10% wzrost/spadek prognozowanych cen energii na lata 2026 - 2035 zmieniłby wartość godziwą instrumentów pochodnych oraz wpłynąłby na pozostałe kapitały rezerwowe odpowiednio o 35/(35) milionów złotych na dzień 31 grudnia 2022 roku.
42
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
26.3. Porównanie wartości godziwej i wartości bilansowej instrumentów finansowych
Na dzień 31 grudnia 2022 roku wartość bilansowa instrumentów finansowych Grupy, bez uwzględnienia zobowiązań z tytułu leasingu, była zbliżona do ich wartości godziwej ze względu na stosunkowo krótki termin zapadalności tych instrumentów, ich charakter gotówkowy, zmienne stopy procentowe lub nieistotną różnicę pomiędzy pierwotnymi efektywnymi stopami procentowymi a aktualnymi stopami rynkowymi. Na dzień 31 grudnia 2021 roku wartość bilansowa instrumentów finansowych Grupy, bez uwzględnienia zobowiązań z tytułu leasingu, również była zbliżona do ich wartości godziwej, z wyjątkiem zobowiązań z tytułu rezerwacji i innych praw do częstotliwości, dla których szacunkowa wartość godziwa była wyższa od wartości bilansowej o 15 milionów złotych z powodu zmiany pomiędzy pierwotnymi efektywnymi stopami procentowymi na dzień początkowego ujęcia a aktualnymi stopami rynkowymi.
Wartość godziwa instrumentów finansowych została ustalona poprzez zdyskontowanie wartości umownych przyszłych przepływów pieniężnych przy zastosowaniu rynkowych stóp procentowych obowiązujących dla danej waluty. Wartości godziwe obliczone w walutach obcych są przeliczane na złote przy zastosowaniu kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na koniec okresu sprawozdawczego i korygowane o ryzyko kredytowe. Oszacowane wartości ryzyka kredytowego były nieistotne w porównaniu z wartością godziwą instrumentów finansowych.
27. Cele i polityka zarządzania ryzykiem finansowym
27.1. Zasady zarządzania ryzykiem finansowym
Grupa jest narażona na ryzyka finansowe związane przede wszystkim z instrumentami finansowymi emitowanymi lub posiadanymi w ramach działalności operacyjnej i finansowej. Ryzyko to można określić jako ryzyko rynkowe (w skład którego wchodzi głównie ryzyko walutowe, ryzyko stopy procentowej oraz ryzyko ceny energii), ryzyko płynności oraz ryzyko kredytowe. Grupa zarządza ryzykiem finansowym w celu ograniczenia niekorzystnego wpływu zmian głównie kursów walutowych, stóp procentowych oraz cen energii, jak również w celu stabilizacji przepływów pieniężnych oraz zapewnienia odpowiedniego poziomu płynności i elastyczności finansowej.
Zasady zarządzania ryzykiem finansowym w Grupie zostały zatwierdzone przez Zarząd. Zarządzanie ryzykiem finansowym jest zgodne ze strategiami opracowanymi przez Komitet ds. Skarbu będący pod bezpośrednim nadzorem Członka Zarządu ds. Finansów.
Polityka zarządzania ryzykiem finansowym określa zasady oraz zakres odpowiedzialności w obszarze zarządzania ryzykiem finansowym, a w szczególności definiuje następujące obszary:
- miary ryzyka używane do identyfikacji oraz oceny ekspozycji na ryzyka finansowe,
- wybór odpowiednich instrumentów zabezpieczających przed zidentyfikowanymi ryzykami,
- metodologię wyceny wartości godziwej instrumentów finansowych,
- limity transakcyjne oraz ratingi kredytowe kontrahentów, z którymi Grupa zawiera transakcje zabezpieczające.
27.2. Rachunkowość zabezpieczeń
Grupa zawiera liczne transakcje terminowe w celu zabezpieczania się przed ryzykiem walutowym, ryzykiem stopy procentowej oraz ryzykiem ceny energii. Instrumenty pochodne używane przez Grupę to swapy procentowe, swapy walutowo-procentowe, swapy walutowe, kontrakty forward bez dostawy, opcje walutowe, walutowe kontrakty forward z dostawą oraz swapy towarowe, w tym instrumenty pochodne zabezpieczające zakup energii.
Pewne instrumenty pochodne używane przez Grupę są klasyfikowane jako zabezpieczenie przepływów pieniężnych. Grupa stosuje zasady rachunkowości zabezpieczeń zgodnie z MSSF 9 (patrz Nota 35.17). Zabezpieczenie przepływów pieniężnych pozwala wyeliminować zmienność przyszłych przepływów pieniężnych wynikającą z danego ryzyka, która mogłaby wpływać na skonsolidowany rachunek zysków i strat. Warunki instrumentów zabezpieczających są zgodne z warunkami zabezpieczanych pozycji. Grupa ustaliła współczynnik zabezpieczenia na poziomie 1:1 (za wyjątkiem zabezpieczeń przepływów pieniężnych dotyczących ryzyka ceny energii, opisanych w Nocie 27.5), ponieważ ryzyka powiązane z instrumentami zabezpieczającymi są identyczne z zabezpieczanymi ryzykami. Efektywność zabezpieczenia ustala się w momencie ustanowienia powiązania
43
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
zabezpieczającego oraz w ramach okresowej prospektywnej oceny w celu zapewnienia spełnienia wymogów dotyczących efektywności zabezpieczenia.
Szczegółowe informacje o instrumentach pochodnych wykorzystywanych przez Grupę, wraz z opisem powiązań zabezpieczających, znajdują się w Nocie 25.
27.3. Ryzyko walutowe
Grupa jest narażona na ryzyko walutowe, którego źródłem są aktywa i zobowiązania finansowe denominowane w walutach obcych, w szczególności zobowiązania z tytułu leasingu.
Strategia zabezpieczania Grupy, minimalizująca wpływ wahań kursów walutowych, jest aktualizowana okresowo. Akceptowalny poziom ekspozycji walutowej jest wynikiem analizy ryzyka dla otwartej pozycji w danej walucie przy uwzględnieniu oczekiwań rynków finansowych co do kształtowania się kursów walutowych w określonej perspektywie czasu.
W ramach obowiązującej polityki zabezpieczeń Grupa zabezpiecza ryzyko walutowe wykorzystując głównie walutowe kontrakty forward, swapy walutowo-procentowe oraz swapy walutowe, które pozwalają zamienić kwotę kapitału denominowanego w walucie obcej na kwotę wyrażoną w złotych lub na gotówkowe rozliczenie różnicy między zakontraktowaną ceną a obowiązującą ceną spot. W rezultacie zyski/straty kursowe na instrumencie pochodnym kompensują straty/zyski kursowe na pozycji zabezpieczanej. W wyniku zastosowania zabezpieczeń zmienność kursów walutowych ma zmniejszony wpływ na skonsolidowany rachunek zysków i strat.
Nieefektywność zabezpieczenia może wynikać z walutowego spreadu bazowego ujętego w instrumencie zabezpieczającym, który nie występuje w instrumencie zabezpieczanym, różnicy pomiędzy ryzykiem kredytowym kontrahenta oraz własnym i zmian prognozowanych kwot przepływów pieniężnych z pozycji zabezpieczanych.
Ponadto Grupa aktywnie zarządza ryzykiem walutowym związanym z przyszłymi wydatkami operacyjnymi oraz inwestycyjnymi.
Do pomiaru ryzyka walutowego Grupa wykorzystuje opisaną poniżej analizę wrażliwości.
44
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
W tabeli poniżej zaprezentowane zostały główne ekspozycje walutowe Grupy (po uwzględnieniu zabezpieczeń) oraz potencjalne zyski/straty kursowe na tych ekspozycjach będące wynikiem hipotetycznej aprecjacji/deprecjacji złotego względem innych walut:
(w milionach w danej walucie) | Wrażliwość na zmianę kursu PLN względem innych |
| |||||||||||||||
Efektywna ekspozycja po uwzględnieniu | walut wpływająca na skonsolidowany rachunek |
| |||||||||||||||
zabezpieczeń | zysków i strat |
| |||||||||||||||
Na dzień | Na dzień | Na dzień | Na dzień | ||||||||||||||
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||||||||||||
+10% |
| -10% | +1% |
| -1% | ||||||||||||
Ekspozycja walutowa |
| Waluta |
| PLN |
| Waluta |
| PLN |
| PLN | PLN |
| PLN | PLN |
| ||
Zobowiązanie z tytułu rezerwacji częstotliwości 2100 MHz (EUR) |
| Nie dotyczy |
| Nie dotyczy |
| 30 |
| 136 |
| Nie dotyczy |
| Nie dotyczy |
| 1 |
| (1) | |
Zobowiązania z tytułu leasingu (EUR) | 116 |
| 542 |
| 133 |
| 611 |
| 54 |
| (54) |
| 6 |
| (6) | ||
Zobowiązania z tytułu leasingu (USD) |
| 7 |
| 29 |
| 7 |
| 26 |
| 3 |
| (3) |
| - |
| - | |
Razem |
|
|
| 571 |
|
|
| 773 |
| 57 |
| (57) |
| 7 |
| (7) |
Analiza wrażliwości w tabeli powyżej została dokonana w oparciu o następujące założenia:
- niezabezpieczona część zdyskontowanej wartości zobowiązań stanowi ekspozycję na ryzyko walutowe (efektywna ekspozycja),
- za transakcje ograniczające ryzyko walutowe uważa się zarówno instrumenty pochodne wyznaczone jako instrumenty zabezpieczające, jak i te, które klasyfikowane są jako zabezpieczenie ekonomiczne,
- środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych zostały wyłączone z analizy.
Zmiana wartości godziwej instrumentów pochodnych zaklasyfikowanych jako zabezpieczenie przepływów pieniężnych z tytułu planowanych transakcji ma wpływ na pozostałe kapitały rezerwowe. Analiza wrażliwości przeprowadzona przez Grupę wykazała, że potencjalne zyski/(straty) wpływające na kapitał rezerwowy z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne, wynikające z hipotetycznej dziesięcioprocentowej i jednoprocentowej deprecjacji/aprecjacji złotego względem innych walut wyniosły na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku odpowiednio 47/(47) milionów złotych i 2/(2) miliony złotych.
27.4. Ryzyko stopy procentowej
Ryzyko stopy procentowej jest to ryzyko zmiany przyszłych przepływów pieniężnych z instrumentu finansowego na skutek zmian stóp procentowych. Grupa posiada oprocentowane zobowiązania finansowe składające się głównie z pożyczek od jednostki powiązanej i kredytów bankowych (patrz Noty 22 i 33.2).
Strategia zabezpieczania Grupy przed ryzykiem stopy procentowej, ograniczająca wpływ niekorzystnych zmian stóp procentowych, jest aktualizowana okresowo. Preferowany podział pomiędzy zadłużeniem opartym na stałej stopie, a tym opartym na zmiennej stopie procentowej, jest wynikiem analizy wpływu potencjalnych zmian stóp procentowych na koszty finansowe.
Według obowiązującej strategii zabezpieczeń Grupa zabezpiecza ryzyko stopy procentowej wykorzystując swapy procentowe i swapy walutowo-procentowe. W rezultacie zastosowania zabezpieczeń struktura zobowiązań zmienia się w kierunku struktury docelowej, jako że zobowiązania oparte na zmiennej/stałej stopie procentowej efektywnie zamieniane są na zobowiązania o stałej/zmiennej stopie procentowej.
Na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku stosunek długu opartego na stałej stopie procentowej do długu opartego na zmiennej stopie procentowej (z uwzględnieniem zabezpieczeń) wyniósł dla Grupy odpowiednio 92/8% i 91/9%.
Nieefektywność zabezpieczenia może wynikać z ustanowienia powiązania zabezpieczającego z instrumentami pochodnymi z niezerową wartością początkową i różnicy pomiędzy ryzykiem kredytowym kontrahenta oraz własnym.
Do pomiaru ryzyka stopy procentowej Grupa wykorzystuje opisaną poniżej analizę wrażliwości.
45
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
W tabeli poniżej zaprezentowana została analiza wrażliwości Grupy na ryzyko stopy procentowej (po uwzględnieniu zabezpieczeń) przy założeniu hipotetycznego wzrostu/spadku stóp procentowych o jeden punkt procentowy:
(w milionach złotych) | Wrażliwość na zmianę stóp procentowych o 1 p.p. | |||||||||
Na dzień 31 grudnia 2022 | Na dzień 31 grudnia 2021 | |||||||||
WIBOR | WIBOR | |||||||||
| +1 p.p. |
| -1 p.p. |
|
| +1 p.p. |
| -1 p.p. |
| |
Koszty finansowe, netto |
| (2) |
| 2 |
| (3) |
| 3 | ||
Pozostałe kapitały rezerwowe |
| 65 |
| (66) |
| 113 |
| (118) |
Analiza wrażliwości w tabeli powyżej została dokonana w oparciu o następujące założenia:
- koszty finansowe, netto zawierają następujące elementy narażone na ryzyko stopy procentowej:
a) koszty odsetkowe od długu opartego na zmiennej stopie procentowej (po uwzględnieniu zabezpieczeń), b) zmianę wartości godziwej instrumentów pochodnych niewyznaczonych jako instrumenty zabezpieczające i klasyfikowanych jako przeznaczone do obrotu (patrz Nota 25),
- pozostałe kapitały rezerwowe obejmują zmianę wartości godziwej instrumentów pochodnych, którą uznano za efektywne zabezpieczenie przepływów pieniężnych (patrz Nota 25),
- na dzień 31 grudnia 2022 roku wartość długu finansowego brutto opartego na zmiennej stopie procentowej (po uwzględnieniu zabezpieczeń) wynosiła 413 milionów złotych (na dzień 31 grudnia 2021 roku 438 milionów złotych).
27.5. Ryzyko ceny energii
Grupa jest również narażona na ryzyko ceny energii. Grupa zabezpiecza się przed tym ryzykiem zawierając umowy na fizyczny i wirtualny zakup energii („PPA” i „vPPA”).
W ramach umów PPA Grupa kupuje energię po stałej cenie uzgodnionej z dostawcą energii w momencie zawierania kontraktu. Energia jest fizycznie dostarczana do Grupy i wykorzystywana na potrzeby własnego zużycia i sprzedaży (w tym na potrzeby sprzedaży i dostawy do klientów detalicznych Grupy). W związku z tym umowy PPA spełniają warunki zwolnienia z rozpoznawania z tytułu zakupu na własne potrzeby i nie są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym do dnia dostarczenia energii.
W ramach umów vPPA energia nie jest fizycznie dostarczana, a Grupa otrzymuje/płaci różnicę pomiędzy stałą ceną uzgodnioną z dostawcą energii a rynkowymi cenami energii. W związku z tym umowy vPPA nie spełniają warunków zwolnienia z tytułu zakupu na własne potrzeby i są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym jako zabezpieczające instrumenty pochodne od momentu zawarcia kontraktów. Zyski/straty generowane przez te instrumenty kompensują wahania kosztów energii ponoszonych przez Grupę.
Główne źródła nieefektywności zabezpieczeń przy wykorzystaniu umów vPPA mogą wynikać ze:
- | zmiany różnic w godzinowych rynkowych cenach energii wykorzystywanych do rozliczenia umów vPPA (profil produkcji dla wiatru) i rozliczenia zakupów energii przez Grupę (profil zużycia Grupy), |
- | zmian prognozowanych wielkości przepływów pieniężnych z umów vPPA (ze względu na zmiany oczekiwanego wolumenu energii, która ma zostać wygenerowana przez farmy wiatrowe), |
- | wpływu ryzyka kredytowego kontrahenta. |
W związku z powyższym, w celu wyznaczenia efektywnego powiązania zabezpieczającego, Grupa ustaliła wskaźniki zabezpieczenia na średnim poziomie 0,87 (100 jednostek energii wytworzonej przez farmy wiatrowe zabezpiecza 87 jednostek energii zużywanej przez Grupę).
Analiza wrażliwości przeprowadzona przez Grupę wykazała, że potencjalny wzrost/spadek o 10% cen energii wykorzystywanych do wyceny instrumentów pochodnych zabezpieczających cenę energii zmieniłby wartość godziwą tych instrumentów oraz wpłynąłby na wysokość pozostałych kapitałów rezerwowych odpowiednio o 75/(75) milionów złotych (w tym 35/(35) milionów złotych z tytułu cen nieobserwowalnych) na dzień 31 grudnia 2022 roku (34/(34) miliony złotych na dzień 31 grudnia 2021 roku).
46
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
27.6. Ryzyko płynności
Ryzyko płynności jest to ryzyko wystąpienia trudności w spłacie zobowiązań finansowych. Proces zarządzania ryzykiem płynności w Grupie polega na prognozowaniu przyszłych przepływów pieniężnych, analizie poziomu płynnych aktywów w relacji do przepływów pieniężnych, monitorowaniu wskaźników płynności oraz utrzymywaniu dostępu do różnych źródeł finansowania, w tym do rezerwowych linii kredytowych.
W celu zwiększenia skuteczności, proces zarządzania płynnością jest zoptymalizowany poprzez scentralizowanie funkcji skarbcowych dla Grupy, gdzie płynne nadwyżki środków pieniężnych wygenerowane przez spółki wchodzące w skład Grupy są inwestowane i zarządzane przez skarbiec centralny. Umowa z Orange S.A., dotycząca scentralizowanego zarządzania płynnością, umożliwia Grupie deponowanie nadwyżek finansowych w Orange S.A. Nadwyżki środków pieniężnych Grupy inwestowane są również w krótkoterminowe płynne instrumenty finansowe – depozyty bankowe.
Grupa zarządza ryzykiem płynności również poprzez utrzymywanie otwartych i niewykorzystanych linii kredytowych, które tworzą rezerwę płynności oraz zabezpieczają wypłacalność i elastyczność finansową. Wspomniana powyżej umowa z Orange S.A., dotycząca scentralizowanego zarządzania płynnością, daje Grupie dostęp do zapasowego finansowania płynności z maksymalną kwotą limitu wynoszącą 500 milionów złotych. Na dzień 31 grudnia 2022 roku Grupa nie korzystała z udostępnionego limitu. Grupa posiada również odnawialną linię kredytową od Grupy Orange do kwoty 1.000 milionów złotych oraz inne linie kredytowe do kwoty 168 milionów złotych, z czego 4 miliony złotych zostało wykorzystane na dzień 31 grudnia 2022 roku. W związku z tym na dzień 31 grudnia 2022 roku Grupa miała niewykorzystane linie kredytowe w kwocie 1.664 miliony złotych (na dzień 31 grudnia 2021 roku było to 2.155 milionów złotych).
Ryzyko płynności jest regularnie mierzone i monitorowane przez Grupę przy wykorzystaniu następujących wskaźników:
- wskaźniki płynności,
- analiza terminów wymagalności niezdyskontowanych umownych przepływów pieniężnych z tytułu zobowiązań finansowych Grupy,
- średni czas spłaty długu.
47
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
W tabeli poniżej zaprezentowano wskaźnik płynności (definiowany jako stosunek dostępnych źródeł środków finansowych tj. środków pieniężnych, ich ekwiwalentów i linii kredytowych oraz kwoty spłaty długu w okresie następnych 12 i 18 miesięcy) oraz wskaźnik płynności bieżącej (definiowany jako stosunek niewykorzystanych linii kredytowych i aktywów obrotowych oraz zobowiązań krótkoterminowych):
(w milionach złotych) | Wskaźniki płynności | ||||
Na dzień | Na dzień |
| |||
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||
Wskaźnik płynności (z uwzględnieniem instrumentów pochodnych) - następne 12 miesięcy (1) |
| 228 | % | 811 | % |
Niewykorzystane linie kredytowe (z wyłączeniem krótkoterminowych) |
| 1.000 |
| 519 | |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych |
| 1.026 |
| 933 | |
Spłata długu (2) |
| 1.124 |
| 258 | |
Spłata zobowiązań z tytułu instrumentów pochodnych (3) |
| (237) |
| (79) | |
Wskaźnik płynności (z uwzględnieniem instrumentów pochodnych) - następne 18 miesięcy (1) |
| 84 | % | 145 | % |
Niewykorzystane linie kredytowe (z wyłączeniem krótkoterminowych) |
| 1.000 |
| 519 | |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych |
| 1.026 |
| 933 | |
Spłata długu (2) |
| 2.785 |
| 1.131 | |
Spłata zobowiązań z tytułu instrumentów pochodnych (3) |
| (378) |
| (130) | |
Wskaźnik płynności bieżącej (z uwzględnieniem niewykorzystanych linii kredytowych) | 105 | % | 107 | % | |
Niewykorzystane linie kredytowe (z wyłączeniem krótkoterminowych) | 1.000 | 519 | |||
Aktywa obrotowe razem | 4.507 | 4.137 | |||
Zobowiązania krótkoterminowe razem | 5.245 | 4.353 |
(1) | Wskaźnik nie zawiera przyszłych przepływów z działalności operacyjnej i inwestycyjnej, ani refinansowania długu. |
(2) | Niezdyskontowane umowne przepływy pieniężne od pożyczek od jednostki powiązanej i kredytów bankowych. |
(3) | Niezdyskontowane umowne przepływy pieniężne od instrumentów pochodnych. |
Na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku kwoty w walucie zostały przeliczone na złote według kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na koniec okresu. Płatności odsetek wynikające z instrumentów finansowych, naliczane według zmiennej stopy procentowej, zostały wyliczone w oparciu o stopy procentowe mające zastosowanie odpowiednio na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku.
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2022 |
| |||||||||||||||||||
Niezdyskontowane umowne przepływy pieniężne (1) |
| ||||||||||||||||||||
Długoterminowe |
| ||||||||||||||||||||
Razem | |||||||||||||||||||||
Wartość | Do | `1-2 | `2-3 | `3-4 | `4-5 | Pow. | długo- |
| |||||||||||||
| Nota | bilansowa | 1 roku |
| lat |
| lat |
| lat |
| lat |
| 5 lat |
| terminowe |
| Razem | ||||
Pożyczki od jednostki powiązanej |
| 22 |
| 4.969 |
| 1.113 |
| 1.749 |
| 178 |
| 2.789 |
| - |
| - |
| 4.716 |
| 5.829 | |
Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
| 50 |
| 11 |
| 8 |
| 6 |
| 6 |
| 6 |
| 18 |
| 44 |
| 55 | |
Instrumenty pochodne - aktywa |
| 25 |
| (728) |
| (268) |
| (231) |
| (207) |
| (115) |
| (40) |
| (188) |
| (781) |
| (1.049) | |
Instrumenty pochodne - zobowiązania |
| 25 |
| 23 |
| 31 |
| - |
| - |
| - |
| - |
| - |
| - |
| 31 | |
Dług finansowy brutto po uwzględnieniu instrumentów pochodnych |
|
|
| 4.314 |
| 887 |
| 1.526 |
| (23) |
| 2.680 |
| (34) |
| (170) |
| 3.979 |
| 4.866 | |
Zobowiązania handlowe |
| 18.1 |
| 2.581 |
| 2.500 |
| 25 |
| 24 |
| 24 |
| 24 |
| 2 |
| 99 |
| 2.599 | |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
| 23 |
| 2.776 |
| 566 |
| 495 |
| 420 |
| 350 |
| 277 |
| 1.696 |
| 3.238 |
| 3.804 | |
Zobowiązania finansowe razem (łącznie z aktywami z instrumentów pochodnych) |
|
|
| 9.671 |
| 3.953 |
| 2.046 |
| 421 |
| 3.054 |
| 267 |
| 1.528 |
| 7.316 |
| 11.269 |
(1) | Obejmują zarówno płatności kapitału jak i odsetek. |
48
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2021 |
| |||||||||||||||||||
Niezdyskontowane umowne przepływy pieniężne (1) |
| ||||||||||||||||||||
Długoterminowe |
| ||||||||||||||||||||
Razem | |||||||||||||||||||||
Wartość | Do | `1-2 | `2-3 | `3-4 | `4-5 | Pow. | długo- |
| |||||||||||||
Nota | bilansowa | 1 roku |
| lat |
| lat |
| lat |
| lat |
| 5 lat |
| terminowe |
| Razem |
| ||||
Pożyczki od jednostki powiązanej |
| 22 |
| 4.950 |
| 227 |
| 977 |
| 1.661 |
| 108 |
| 2.758 |
| - |
| 5.504 |
| 5.731 |
|
Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
| 61 |
| 33 |
| 6 |
| 4 |
| 4 |
| 4 |
| 14 |
| 32 |
| 65 | |
Instrumenty pochodne - aktywa |
| 25 |
| (276) |
| (84) |
| (93) |
| (69) |
| (58) |
| (29) |
| - |
| (249) |
| (333) | |
Instrumenty pochodne - zobowiązania |
| 25 |
| 5 |
| 5 |
| - |
| (20) |
| (26) |
| (5) |
| 10 |
| (41) |
| (36) | |
Dług finansowy brutto po uwzględnieniu instrumentów pochodnych |
|
|
| 4.740 |
| 181 |
| 890 |
| 1.576 |
| 28 |
| 2.728 |
| 24 |
| 5.246 |
| 5.427 | |
Zobowiązania handlowe |
| 18.1 |
| 2.499 |
| 2.407 |
| 24 |
| 24 |
| 24 |
| 24 |
| 26 |
| 122 |
| 2.529 | |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
| 23 |
| 2.830 |
| 538 |
| 423 |
| 370 |
| 307 |
| 251 |
| 1.685 |
| 3.036 |
| 3.574 | |
Zobowiązania finansowe razem (łącznie z aktywami z instrumentów pochodnych) |
|
|
| 10.069 |
| 3.126 |
| 1.337 |
| 1.970 |
| 359 |
| 3.003 |
| 1.735 |
| 8.404 |
| 11.530 |
(1) | Obejmują zarówno płatności kapitału jak i odsetek. |
Średni czas spłaty kapitału dla portfela zadłużenia posiadanego na dzień 31 grudnia 2022 roku wyniósł 2,4 roku (3,4 roku na dzień 31 grudnia 2021 roku).
27.7. Ryzyko kredytowe
Celem polityki zarządzania ryzykiem kredytowym jest wspieranie rozwoju Grupy przy jednoczesnej minimalizacji ryzyk finansowych poprzez działania zapewniające, że klienci i kontrahenci są zawsze w stanie zapłacić kwoty należne Grupie.
Podstawowym zadaniem Komitetu Kredytowego, podlegającego kontroli Członka Zarządu ds. Finansów, jest koordynacja i konsolidacja następujących działań z zakresu zarządzania ryzykiem kredytowym w Grupie:
- ocena ryzyka kredytowego klientów,
- monitorowanie sytuacji biznesowej i finansowej klientów,
- zarządzanie należnościami i złymi długami.
Polityka oraz zasady zarządzania ryzykiem kredytowym w ramach Grupy zostały zatwierdzone przez Komitet Kredytowy.
W Grupie nie występuje istotna koncentracja ryzyka kredytowego.
Dodatkowe informacje dotyczące ryzyka kredytowego zawarte są w Notach 15.1, 15.2, 24 i 25.
28. Podatek dochodowy
28.1. Podatek dochodowy
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do | |||
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | ||||
Bieżący podatek dochodowy |
| (78) |
| (112) | |
Podatek odroczony |
| (65) |
| (146) | |
Podatek dochodowy razem |
| (143) |
| (258) |
49
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Uzgodnienie pomiędzy obciążeniem z tytułu podatku dochodowego a teoretyczną kwotą podatku bazującą na ustawowej stawce podatkowej przedstawia się następująco:
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do | |||
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | ||||
Zysk przed opodatkowaniem |
| 867 |
| 1.930 | |
Minus: Nieopodatkowany zysk na utracie kontroli w Światłowód Inwestycje | - | (793) | |||
Zysk przed opodatkowaniem, skorygowany | 867 | 1.137 | |||
Ustawowa stawka podatkowa |
| 19 | % | 19 | % |
Kwota teoretyczna podatku |
| (165) |
| (216) | |
Ulga na działalność badawczo-rozwojową |
| 14 |
| 7 | |
Zmiana nierozpoznanych aktywów z tytułu podatku odroczonego |
| 24 |
| (27) | |
Koszty programów płatności opartych na akcjach | - |
| (5) | ||
Pozostałe koszty niewpływające na podstawę opodatkowania |
| (16) |
| (17) | |
Podatek dochodowy razem |
| (143) |
| (258) |
Koszty niewpływające na podstawę opodatkowania obejmują koszty specyficznie wymienione w polskim prawie podatkowym jako niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.
28.2. Podatek odroczony
(w milionach złotych) | Skonsolidowane sprawozdanie | ||||||||
z sytuacji finansowej | Skonsolidowany rachunek zysków i strat |
| |||||||
| Na dzień |
| Na dzień |
| 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 | ||||||
Środki trwałe i wartości niematerialne oraz aktywa z tytułu prawa do użytkowania, netto |
| 284 |
| 367 |
| (78) |
| (21) | |
Niewykorzystane straty podatkowe |
| 10 |
| 6 |
| 4 |
| (36) | |
Należności i zobowiązania |
| 80 |
| 39 |
| 41 |
| (118) | |
Aktywa i koszty kontraktowe |
| (145) |
| (133) |
| (12) |
| (13) | |
Zobowiązania kontraktowe |
| 138 |
| 138 |
| - |
| 17 | |
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych |
| 39 |
| 35 |
| 5 |
| 1 | |
Rezerwy |
| 134 |
| 177 |
| (43) |
| 20 | |
Dług finansowy netto |
| (130) |
| (51) |
| 5 |
| - | |
Pozostałe |
| 14 |
| 3 |
| 13 |
| 4 | |
Aktywa z tytułu podatku odroczonego, netto (1) |
| 424 |
| 581 |
|
|
|
| |
Podatek odroczony razem |
|
|
|
|
| (65) |
| (146) |
(1) | W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2022 roku aktywa z tytułu podatku odroczonego, netto zostały zmniejszone o 7 milionów złotych w wyniku nabycia nowych spółek zależnych (patrz Nota 4). W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2022 i 2021 roku odpowiednio (86) milionów złotych i (71) milionów złotych zmiany aktywów z tytułu podatku odroczonego zostało ujęte w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów. W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2022 i 2021 roku odpowiednio 2 miliony złotych i 3 miliony złotych zmiany aktywów z tytułu podatku odroczonego zostało ujęte bezpośrednio w kapitale własnym. |
Aktywa z tytułu podatku odroczonego ujęte są w wysokości przewidywanej do realizacji przy wykorzystaniu przyszłych dochodów do opodatkowania oszacowanych na podstawie biznes planu zatwierdzonego przez Zarząd Orange Polska oraz przyjętego do ustalenia wartości użytkowej ośrodka wypracowującego środki pieniężne - operatora telekomunikacyjnego (główne założenia zostały opisane w Nocie 9). Oszacowane przyszłe dochody do opodatkowania potwierdzają zasadność ujęcia aktywów z tytułu podatku odroczonego.
Znacząca kwota aktywów Grupy z tytułu podatku odroczonego dotyczy środków trwałych i wartości niematerialnych i została ujęta głównie z tytułu różnic przejściowych wynikających z różnych stawek amortyzacji podatkowej i księgowej stosowanych przez Grupę. W rezultacie przewidywany czas konieczny do wykorzystania tego aktywa z tytułu podatku odroczonego zależy od okresów użytkowania składników środków trwałych i wartości niematerialnych oszacowanych dla celów rachunkowych i podatkowych. Zgodnie z oczekiwaniami większość podatku odroczonego od środków trwałych i wartości niematerialnych zostanie wykorzystana po 2026 roku.
50
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Wartość nierozpoznanych aktywów z tytułu podatku odroczonego dotyczy różnic przejściowych, które zdaniem Zarządu Grupy mogą nie zostać wykorzystane dla celów podatkowych oraz tych poniesionych strat podatkowych, w stosunku do których oczekuje się, że wygasną zanim zostaną wykorzystane. Na dzień 31 grudnia 2022 wystąpiły nieistotne różnice przejściowe oraz poniesione straty podatkowe, dla których nie rozpoznano aktywów z tytułu podatku odroczonego. Na dzień 31 grudnia 2021 roku różnice przejściowe oraz poniesione straty podatkowe, dla których nie rozpoznano aktywów z tytułu podatku odroczonego, wyniosły odpowiednio 104 miliony złotych i 105 milionów złotych brutto.
Na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku różnice przejściowe związane z inwestycją we wspólne przedsięwzięcie, dla których nie utworzono rezerwy z tytułu podatku odroczonego, wyniosły 814 milionów złotych. Grupa kontroluje moment odwrócenia tych różnic przejściowych i zdaniem Zarządu Grupy nie odwrócą się one w dającej się przewidzieć przyszłości.
29. Kapitał własny
29.1. Kapitał zakładowy
Na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku kapitał zakładowy Spółki wynosił 3.937 milionów złotych i był podzielony na 1.312 milionów w pełni opłaconych akcji zwykłych na okaziciela o wartości nominalnej 3 złote każda.
Struktura własnościowa kapitału zakładowego na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku była następująca:
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2022 | Na dzień 31 grudnia 2021 |
| |||||||||||
| % ogólnej |
| % ogólnej |
| Wartość | % ogólnej |
| % ogólnej |
| Wartość |
| |||
liczby głosów | liczby akcji | nominalna |
|
| liczby głosów | liczby akcji | nominalna |
| ||||||
Orange S.A. |
| 50,67 |
| 50,67 |
| 1.995 |
| 50,67 |
| 50,67 |
| 1.995 | ||
Allianz OFE, Allianz DFE oraz Drugi Allianz OFE | 7,70 | (1) | 7,70 | (1) | 303 | n/d | n/d | n/d | ||||||
Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny | 5,49 | (2) | 5,49 | (2) | 216 | 5,01 | (3) | 5,01 | (3) | 197,00 | ||||
Pozostali akcjonariusze |
| 36,14 |
| 36,14 |
| 1.423 |
| 44,32 |
| 44,32 |
| 1.745 | ||
Razem |
| 100,00 |
| 100,00 |
| 3.937 |
| 100,00 |
| 100,00 |
| 3.937 |
(1) | Według najlepszej wiedzy Spółki, tj. zgodnie z zawiadomieniem od PTE Allianz Polska z dnia 5 stycznia 2023 roku. |
(2) | Według najlepszej wiedzy Spółki na dzień 31 grudnia 2022 roku, tj. zgodnie ze strukturą własnościową na Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Orange Polska, które odbyło się w dniu 6 października 2022 roku. Od 6 października 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku, Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny nie powiadomił Spółki o żadnych zmianach w stanie posiadania akcji Orange Polska. |
(3) | Według najlepszej wiedzy Spółki na dzień 31 grudnia 2021 roku, tj. zgodnie z zawiadomieniem od Nationale-Nederlanden Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego S.A. z dnia 3 sierpnia 2021 roku. |
W dniu 5 stycznia 2023 roku Spółka otrzymała od Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego Allianz Polska S.A. („PTE Allianz Polska”) zawiadomienie informujące, że na dzień 30 grudnia 2022 roku PTE Allianz Polska, zarządzające Allianz Polska Otwartym Funduszem Emerytalnym („Allianz OFE”) i Allianz Polska Dobrowolnym Funduszem Emerytalnym („Allianz DFE”), połączyło się z Aviva Powszechnym Towarzystwem Emerytalnym Aviva Santander S.A., zarządzającym Drugim Allianz Polska Otwartym Funduszem Emerytalnym („Drugi Allianz OFE”). W wyniku połączenia całkowity stan posiadania akcji Orange Polska przez Allianz OFE, Allianz DFE oraz Drugi Allianz OFE wyniósł 7,70%. Na dzień 31 grudnia 2021 roku każdy z Allianz OFE, Allianz DFE i Drugi Allianz OFE posiadał mniej niż 5% akcji Orange Polska i zgodnie z polskim prawem nie musiał informować Spółki o liczbie posiadanych akcji. W efekcie akcje posiadane przez Allianz OFE, Allianz DFE i Drugi Allianz OFE na dzień 31 grudnia 2021 roku zawarte są w wierszu „pozostali akcjonariusze”.
29.2. Dywidenda
W dniu 22 kwietnia 2022 roku Walne Zgromadzenie Orange Polska S.A. podjęło uchwałę o wypłacie dywidendy zwykłej z zysku za 2021 rok w wysokości 0,25 złotego na jedną akcję. Dywidenda, wynosząca 328 milionów złotych, została wypłacona w dniu 6 lipca 2022 roku.
51
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Wartość zysków zatrzymanych OPL S.A. dostępnych do wypłaty w formie dywidendy dla udziałowców Grupy wynosiła 5,4 miliarda złotych na dzień 31 grudnia 2022 roku. Pozostałe saldo zysków zatrzymanych Spółki nie jest dostępne do wypłaty w formie dywidendy ze względu na ograniczenia wynikające z polskiego prawa handlowego, takie jak niedostępność kapitału z aktualizacji wyceny aktywów do czasu sprzedaży lub likwidacji tych przeszacowanych aktywów lub wymóg utrzymania minimalnego poziomu kapitału zapasowego w wysokości jednej trzeciej kapitału zakładowego. Ponadto, 0,2 miliarda złotych zysków zatrzymanych spółek zależnych OPL S.A. było dostępnych do wypłaty w formie dywidendy do OPL S.A. na dzień 31 grudnia 2022 roku.
29.3. Programy płatności opartych na akcjach rozliczane w formie instrumentów kapitałowych
W dniu 21 kwietnia 2021 roku Orange S.A. zatwierdziła wdrożenie planu akcjonariatu dla pracowników Grupy Orange: Together 2021. Plan został uruchomiony 15 września 2021 roku w 37 krajach, w tym w Polsce. Celem programu Together 2021 jest zwiększenie akcjonariatu pracowniczego oraz zaangażowania wszystkich pracowników w rozwój Grupy Orange.
Warunki Together 2021 są następujące:
a. | Udział w programie był dobrowolny. |
b. | Do programu mogli przystąpić wszyscy pracownicy Grupy Orange, których staż pracy wynosił co najmniej 3 miesiące na dzień 8 listopada 2021 roku (dzień przyznania). |
c. | W ramach programu pracownicy byli uprawnieni do nabycia akcji Orange S.A. na preferencyjnych warunkach, tj. z 30% dyskontem od ceny referencyjnej akcji. Cena referencyjna została obliczona jako średnia z dziennych kursów akcji Orange S.A. na rynku Euronext w Paryżu z 20 sesji giełdowych w okresie od 5 października do 1 listopada 2021 roku i wyniosła 9,48 euro. |
d. | Oprócz objętych akcji, pracownicy otrzymali również wkład dodatkowy od Orange S.A. w postaci akcji premiowych w wysokości do 2.600 euro w zależności od wielkości osobistej inwestycji każdego pracownika. |
e. | Cena subskrypcji została ustalona na 6,64 euro za akcję (9,48 euro po uwzględnieniu 30% dyskonta). |
f. | Maksymalna kwota inwestycji uczestnika nie mogła przekroczyć 25% jego rocznego wynagrodzenia brutto w 2021 roku. |
g. | Akcje zostały dostarczone w dniu 1 grudnia 2021 roku i podlegają ograniczeniu zbywalności do dnia 1 czerwca 2026 roku. |
h. | Uczestnicy programu są uprawnieni do dywidend wypłacanych przez Orange S.A. |
Pracownicy Grupy Orange Polska nabyli 374.030 akcji i otrzymali nieodpłatnie dodatkowe 485.814 akcji premiowych, co dało łącznie 859.844 akcje.
Poniższa tabela przedstawia główne założenia przyjęte do kalkulacji wartości świadczeń przyznanych przez Orange S.A. pracownikom Grupy Orange Polska:
Główne założenia | Program Together 2021 | ||
Cena referencyjna w dniu przyznania (w EUR) |
| 9,48 | |
Cena subskrypcji dla akcji zakupionych (w EUR) |
| 6,64 | |
Cena subskrypcji dla akcji premiowych (w EUR) | 0,00 | ||
Stopa procentowa wolna od ryzyka |
| (0,425) | % |
Stopa oprocentowania pożyczek (1) |
| 4,7 | % |
Okres ograniczenia zbywalności |
| 4,5 roku | |
Data zakończenia okresu ograniczenia zbywalności | 1 czerwca 2026 roku |
(1) Stopa oprocentowania pożyczek Orange S.A. wykorzystana do obliczenia kosztu ograniczenia zbywalności akcji.
52
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
29.3.b. Długoterminowy program motywacyjny Orange S.A.
Orange S.A. prowadzi długoterminowy program motywacyjny, w ramach którego członkowie kluczowej kadry kierowniczej Grupy Orange Polska otrzymują określoną liczbę bezpłatnych akcji Orange S.A. pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów opartych o wyniki oraz ciągłości zatrudnienia w Grupie Orange. Wartość usług świadczonych przez kadrę kierowniczą w zamian za instrumenty kapitałowe Orange S.A., ujęta w kosztach świadczeń pracowniczych w 2022 i 2021 roku, wyniosła 2 miliony złotych.
30. Zarządzanie kapitałem
Grupa zarządza kapitałem poprzez stosowanie zrównoważonej polityki finansowej, której celem jest dostarczanie odpowiednich środków finansowych na rozwój biznesowy przy jednoczesnym zabezpieczeniu właściwej struktury finansowania i płynności finansowej.
Polityka zarządzania kapitałem Grupy uwzględnia poniższe kluczowe elementy:
- wyniki działalności w połączeniu z planami inwestycyjnymi i rozwojowymi,
- harmonogram spłat długu,
- warunki rynku finansowego,
- zasady dystrybucji zysku akcjonariuszom Grupy.
W celu połączenia tych czynników Grupa okresowo ustala ramy dla struktury finansowania. Grupa definiuje kapitał jako sumę kapitału własnego oraz długu finansowego netto. Grupa monitoruje kapitał na podstawie długu finansowego netto oraz wskaźnika długu finansowego netto do wartości EBITDAaL (patrz Nota 3). Ogłaszając strategię .Grow w czerwcu 2021 roku Zarząd wyznaczył docelowy wskaźnik długu finansowego netto do wartości EBITDAaL w przedziale 1,7-2,2 w długim okresie.
31. Podjęte zobowiązania inwestycyjne
Zobowiązania inwestycyjne, które zostały podjęte na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego, lecz nie zostały ujęte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym, przedstawiają się następująco:
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2022 | 31 grudnia 2021 |
| |||
Środki trwałe |
| 263 |
| 348 | |
Wartości niematerialne |
| 101 |
| 99 | |
Zobowiązania inwestycyjne razem |
| 364 |
| 447 | |
Kwoty przypadające do zapłaty w ciągu 12 miesięcy od dnia zakończenia okresu sprawozdawczego |
| 348 |
| 389 |
Podjęte zobowiązania inwestycyjne dotyczą głównie rozbudowy sieci telekomunikacyjnej, zakupu urządzeń wykorzystywanych w sieciach telekomunikacyjnych, systemów informatycznych oraz innych rodzajów oprogramowania.
Na dzień 31 grudnia 2022 i 2021 roku wartość zobowiązań Grupy z tytułu zakupu środków trwałych i wartości niematerialnych w ramach Programu Operacyjnego „Polska Cyfrowa” (patrz Nota 18.2), które zostały podjęte na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego, lecz nie zostały ujęte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym, wynosiła odpowiednio 33 miliony złotych i 168 milionów złotych.
53
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
32. Roszczenia, sprawy sądowe i zobowiązania warunkowe
Na dzień 31 grudnia 2022 roku Grupa utworzyła rezerwy na rozpoznane i policzalne ryzyka związane z bieżącymi oraz potencjalnymi roszczeniami i postępowaniami, które zdaniem Grupy stanowią najlepszy szacunek kwot, których zapłata jest prawdopodobna. Rezerwy na poszczególne sprawy nie są ujawniane, gdy zdaniem Zarządu mogłoby to wpłynąć na rozstrzygnięcie toczących się spraw.
a. Postępowania prowadzone przez UOKiK i UKE oraz roszczenia z nimi związane
Zgodnie z Ustawą o Ochronie Konkurencji i Konsumentów, w przypadku niezastosowania się do jej przepisów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów („UOKiK”) może nałożyć na przedsiębiorstwo kary w maksymalnej wysokości do 50 milionów euro za niedopełnienie obowiązku udzielenia informacji lub do 10% przychodów podmiotu, osiągniętych w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary za naruszenie przepisów prawa. Zgodnie z Prawem Telekomunikacyjnym, w przypadku niespełnienia określonych wymogów przewidzianych w Prawie Telekomunikacyjnym, Prezes UKE może nałożyć na operatora telekomunikacyjnego karę w maksymalnej wysokości do 3% przychodów podatkowych operatora, osiągniętych w poprzednim roku kalendarzowym.
Postępowanie antymonopolowe prowadzone przez UOKiK w sprawie cen detalicznych za połączenia do Play
W 2013 roku UOKiK wszczął postępowanie antymonopolowe przeciwko spółkom Orange Polska, Polkomtel Sp. z o.o. i T-Mobile Polska S.A. UOKiK twierdził, że spółki nadużywały kolektywnej pozycji dominującej a nadużycie polegało na tym, że ceny detaliczne za połączenia wykonywane przez indywidualnych użytkowników końcowych sieci każdego z tych trzech operatorów do sieci P4 Sp. z o.o. („P4”), operatora Play, były relatywnie wyższe niż stosowane za takie połączenia do sieci tych trzech operatorów. W dniu 2 stycznia 2018 roku UOKiK umorzył postępowanie antymonopolowe. UOKiK stwierdził, że brak jest podstaw do przyjęcia, że Orange Polska, Polkomtel Sp. z o.o. i T-Mobile Polska S.A. naruszyły prawo ochrony konkurencji.
We wrześniu 2015 roku Orange Polska otrzymała pozew P4, w którym P4 żąda zapłaty odszkodowania w kwocie 316 milionów złotych (231 milionów złotych i 85 milionów złotych odsetek) dotyczącego detalicznych cen usług mobilnych w okresie pomiędzy lipcem 2009 roku a marcem 2012 roku. Początkowo P4 żądał zapłaty solidarnie przez Orange Polska, Polkomtel Sp. z o.o. i T-Mobile Polska S.A. ale później postępowanie przeciwko T-Mobile zostało umorzone na skutek ugody zawartej przez T-Mobile z P4.
W dniu 2 lipca 2018 roku P4 rozszerzył powództwo o kwotę 314 milionów złotych (258 milionów złotych oraz 56 milionów złotych skapitalizowanych odsetek). Podstawa faktyczna obu roszczeń jest ta sama (różnicowanie cen detalicznych) przy czym okres, za który naliczone jest odszkodowanie żądane rozszerzeniem powództwa jest inny tzn. od kwietnia 2012 roku do grudnia 2014 roku.
W dniu 29 listopada 2018 roku sąd wyłączył roszczenie P4 o 314 milionów złotych do odrębnego postępowania.
W dniu 27 grudnia 2018 roku sąd pierwszej instancji oddalił w całości powództwo P4 o zapłatę 316 milionów złotych jako roszczenie przedawnione. P4 wniósł apelację od tego wyroku a w dniu 28 grudnia 2020 roku Sąd Apelacyjny uchylił ten wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez sąd pierwszej instancji, na tej podstawie że sąd nie wyjaśnił dostatecznie przyczyny przedawnienia roszczenia. Inne argumenty nie były oceniane przez Sąd Apelacyjny.
Postępowania konsumenckie prowadzone przez UOKiK
W dniach 14 maja i 23 lipca 2021 roku UOKiK wszczął postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów przy świadczeniu przez Orange Polska niektórych dodatkowych usług zarzucając między innymi niewystarczającą informację dla konsumentów przy aktywacji usługi, brak informacji na trwałym nośniku oraz niewystarczające odpowiedzi na reklamacje konsumentów. W dniach 14 grudnia 2021 roku i 8 marca 2022 roku UOKiK wydał decyzje zobowiązaniowe (obie bez nakładania kar) kończące postępowania wszczęte odpowiednio 14 maja i 23 lipca 2021 roku. Orange Polska wykonała obowiązki nałożone przez UOKiK w dniach 14 grudnia 2021 roku i 8 marca 2022 roku, a odpowiednio 13 września 2022 roku i 9 stycznia 2023 roku przesłała do UOKiK sprawozdania z ich wykonania.
54
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
W dniu 7 czerwca 2022 roku UOKiK wszczął postępowanie w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów zarzucając, że Orange Polska bezzasadnie pobiera opłaty za połączenia na numery infolinii dokonywane przez konsumentów korzystających z ofert bez limitu rozmów oraz za usługę asysty technicznej w toku postępowania reklamacyjnego.
W dniu 9 sierpnia 2022 roku UOKiK wszczął dwa postępowania dotyczące opłaty za utrzymanie nieaktywnych numerów w sieci komórkowej dla usług przedpłaconych. UOKiK zarzuca Orange Polska naruszenie zbiorowych interesów konsumentów poprzez wprowadzenie takiej opłaty oraz bada, czy Orange Polska stosowała klauzule abuzywne w tej praktyce.
Pozostałe postępowania prowadzone przez UOKiK i UKE
Wobec Grupy toczą się też inne postępowania prowadzone przez UOKiK – dotyczące relacji z konsumentami, które obejmują między innymi klauzule inflacyjne w umowach z klientami oraz nienależyte dostarczanie dokumentów przy sprzedaży niektórych produktów – oraz przez UKE – w tym postępowania o faworyzowanie transmisji danych w niektórych usługach stacjonarnego dostępu do internetu oraz o przekazywanie błędnych danych do prowadzonego przez UKE Systemu Informacyjnego o Infrastrukturze Szerokopasmowej.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku Grupa utworzyła rezerwy na rozpoznane i policzalne ryzyka związane z postępowaniami UOKiK i UKE przeciwko Grupie, które zdaniem Grupy stanowią najlepszy szacunek kwot, których zapłata jest prawdopodobna. W przypadku nałożenia jakichkolwiek kar, ich wysokość uzależniona jest od przyszłych zdarzeń, których wynik jest niepewny, zatem w konsekwencji wysokość rezerw może ulec zmianie w okresach przyszłych.
b. Rozliczenia podatkowe
Rozliczenia podatkowe mogą być przedmiotem kontroli różnych organów administracyjnych, które są uprawnione do nakładania grzywien, kar oraz naliczania odsetek. Częste zmiany w regulacjach prawnych dotyczących podatku od towarów i usług, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku od nieruchomości, innych podatków, a także ogólnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania czy ubezpieczeń społecznych, prowadzą do braku stabilności systemu podatkowego oraz sporów o charakterze podatkowym. Częste różnice co do interpretacji prawnej przepisów podatkowych, zarówno w obrębie organów państwowych, jak i pomiędzy organami państwowymi a przedsiębiorstwami, powodują z kolei powstawanie obszarów niepewności i sporów. Niepewności te powodują wzrost ryzyka w obszarze rozliczeń podatkowych, co może wymagać rozpoznania zobowiązań z tytułu niepewnych pozycji podatkowych oraz rezerw wynikających z różnic w interpretacji przepisów podatkowych.
Rozliczenia podatkowe mogą być przedmiotem kontroli przez okres pięciu lat, począwszy od końca roku, w którym przypada termin płatności podatku. W wyniku kontroli rozliczenia podatkowe Grupy mogą zostać powiększone o dodatkowe zobowiązania podatkowe.
W 2018 roku Urząd Skarbowy zakończył kontrolę podatkową dotyczącą rozliczeń podatkowych OPL S.A. z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych za rok podatkowy zakończony 31 grudnia 2016 roku. Na podstawie ustaleń kontroli zostało w 2019 roku wszczęte postępowanie podatkowe przeciwko Spółce, które zostało zakończone w 2022 roku bez istotnych ustaleń.
Grupa jest również uczestnikiem innych kontroli podatkowych, postępowań i spraw sądowych dotyczących różnych podatków, takich jak podatki dochodowe, VAT, podatek od nieruchomości, w tym w zakresie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Niektóre z tych postępowań i spraw sądowych mogą spowodować istotne przyszłe wypływy środków pieniężnych. Grupa na bieżąco ocenia ewentualne skutki tych postępowań i roszczeń, a związane z nimi policzalne ryzyka, które mogą spowodować przyszłe wypływy środków pieniężnych, są odpowiednio odzwierciedlane jako zobowiązania z tytułu podatku dochodowego lub rezerwy w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
55
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
c. Kwestie związane z powstaniem Orange Polska
Orange Polska powstała w wyniku przekształcenia państwowej jednostki organizacyjnej Poczta Polska Telegraf i Telefon („PPTiT”) w dwa podmioty - Pocztę Polską i Orange Polska S.A. Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej zawiera, zgodnie z aktem notarialnym z dnia 4 grudnia 1991 roku, kwotę 713 milionów złotych, powstałą w wyniku wniesienia części majątku PPTiT związanego z działalnością telekomunikacyjną. W procesie przekształcenia PPTiT oraz przekazywania mienia na rzecz nowo utworzonych podmiotów w dokumentacji zostały pominięte niektóre nieruchomości, a także inne składniki majątkowe, które obecnie są kontrolowane przez Orange Polska oraz dokumentacja związana z przekształceniem jest w tym zakresie niekompletna. W związku z powyższym, prawo Orange Polska do niektórych nieruchomości i innych aktywów trwałych może być kwestionowane, a w konsekwencji może ulec zmianie wartość kapitału z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej.
d. Pozostałe zobowiązania warunkowe i rezerwy
Działalność operacyjna Grupy podlega prawnym, społecznym i administracyjnym regulacjom, których naruszenie, choćby nieumyślne, może spowodować nałożenie sankcji na Grupę. Poza karami, które mogą być nałożone przez UOKiK i UKE opisanymi w Nocie 32.a, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może nałożyć karę w maksymalnej wysokości do 15% przychodu osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, między innymi za naruszenie niektórych przepisów Prawa Energetycznego, nieprzestrzeganie obowiązków określonych w koncesji, odmowę udzielenia informacji.
Działalność operacyjna Grupy podlega wymogom regulacyjnym. Niektóre decyzje regulacyjne mogą być krzywdzące dla Grupy, a wyroki wydane przez sądy w postępowaniach odwoławczych od takich decyzji mogą mieć negatywne skutki dla Grupy. Występują również roszczenia, niektóre dochodzone w postępowaniach sądowych, obejmujące między innymi żądania zapłaty przez Grupę odszkodowań, kar umownych bądź wynagrodzenia, podnoszone przez kontrahentów lub inne podmioty, które mogą skutkować istotnym wypływem środków pieniężnych.
Ponadto Grupa używa środków trwałych innych podmiotów w celu świadczenia usług telekomunikacyjnych. Warunki ich używania nie zawsze są sformalizowane, w związku z czym wobec Grupy są podnoszone i mogą być w przyszłości podnoszone roszczenia, co prawdopodobnie będzie skutkować przyszłymi wypływami środków pieniężnych. Kwoty potencjalnych zobowiązań lub przyszłych obowiązków nie mogą być jeszcze oszacowane z wystarczającą wiarygodnością ze względu na złożoność prawną takich spraw.
Niektóre z wyżej określnych spraw mogą mieć złożony charakter i istnieje wiele scenariuszy ostatecznego rozstrzygnięcia i potencjalnych skutków finansowych dla Grupy. Grupa systematycznie monitoruje ryzyka i zdaniem Zarządu utworzono odpowiednie rezerwy na rozpoznane ryzyka, dla których można było dokonać szacunku wysokości rezerwy. Informacje dotyczące zakresu potencjalnych skutków nie zostały odrębnie ujawnione, ponieważ zdaniem Zarządu Grupy takie ujawnienie mogłoby wpłynąć na wynik toczących się spraw.
33. Transakcje ze stronami powiązanymi
33.1. Wynagrodzenia Zarządu i Rady Nadzorczej
Świadczenia (wynagrodzenia, premie, świadczenia po okresie zatrudnienia i pozostałe długoterminowe świadczenia, świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy oraz płatności oparte na akcjach – w pieniądzu lub w naturze) na rzecz Członków Zarządu i Rady Nadzorczej OPL S.A. zostały zaprezentowane poniżej. Ponadto, Prezes Zarządu OPL S.A. jest zatrudniony w Orange Global International Mobility S.A., spółce zależnej od Orange S.A., i oddelegowany do Orange Polska. Koszty poniesione przez Grupę Orange Polska na rzecz Grupy Orange z tytułu zwrotu kosztów kluczowego personelu kierowniczego są oddzielnie zaprezentowane w poniższej tabeli.
56
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
(w tysiącach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do | |||
31 grudnia 2022 |
| 31 grudnia 2021 | |||
Świadczenia krótkoterminowe z wyłączeniem składek na ubezpieczenia społeczne płatnych przez pracodawcę |
| 15.866 |
| 15.040 | |
Świadczenia po okresie zatrudnienia | 868 | 1.060 | |||
Płatności oparte na akcjach | 1.597 | 1.243 | |||
Świadczenia razem |
| 18.331 |
| 17.343 | |
Zwrot kosztów kluczowego personelu kierowniczego |
| 5.670 |
| 5.382 | |
Razem |
| 24.001 |
| 22.725 |
Ponadto, punkt 9.3 Sprawozdania z działalności Grupy Kapitałowej Orange Polska oraz Orange Polska S.A. za rok zakończony 31 grudnia 2022 roku zawiera informacje na temat polityki wynagrodzeń Orange Polska, gdzie znajdują się dodatkowe szczegóły dotyczące świadczeń na rzecz Zarządu i Rady Nadzorczej.
33.2. Transakcje z podmiotami powiązanymi
Na dzień 31 grudnia 2022 roku
Przychody Grupy od podmiotów Grupy Orange obejmują przede wszystkim hurtowe usługi telekomunikacyjne oraz usługi z zakresu badań i rozwoju. Zakupy od Grupy Orange obejmują przede wszystkim opłaty licencyjne za używanie marki oraz hurtowe usługi telekomunikacyjne.
Orange Polska S.A. działa pod marką Orange na podstawie umowy licencyjnej zawartej z Orange S.A. i Orange Brand Services Limited (zwana dalej „OBSL”). Umowa licencyjna przewiduje, że OBSL otrzymuje wynagrodzenie w wysokości do 1,6% przychodów operacyjnych Spółki wypracowanych pod marką Orange.
W 2021 roku Orange S.A. przyznała pracownikom Grupy Orange Polska świadczenia w ramach programu akcji Together 2021 w zamian za ich pracę na rzecz Grupy w wysokości 24 miliony złotych (patrz Nota 29.3.a).
Do dnia 31 grudnia 2022 roku, Grupa i Atlas Services Belgium S.A., spółka zależna od Orange S.A., zawarły umowy o kredyty terminowe w wysokości 4.950 milionów złotych oraz umowę o kredyt odnawialny do kwoty 1.000 milionów złotych (patrz Nota 22). Dodatkowo Grupa zawarła umowę z Orange S.A. dotyczącą instrumentów pochodnych zabezpieczających ryzyko stopy procentowej oraz ryzyko walutowe związane z finansowaniem z Atlas Services Belgium S.A. Wartość nominalna instrumentów pochodnych zawartych w ramach powyższej umowy na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosiła 3.800 milionów złotych z wyceną w wartości godziwej w kwocie 451 milionów złotych (na dzień 31 grudnia 2021 roku wartość nominalna wynosiła odpowiednio 4.300 milionów złotych z wyceną w wartości godziwej w łącznej kwocie 274 miliony złotych).
Należności i zobowiązania finansowe, koszty finansowe netto oraz inne całkowite dochody dotyczące transakcji z Grupą Orange wynikają głównie z wymienionych powyżej umów. Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych zdeponowane w Orange S.A. dotyczą umowy scentralizowanego zarządzania płynnością (patrz Nota 27.6).
Transakcje pomiędzy Grupą a wspólnym przedsięwzięciem dotyczą transakcji ze Światłowód Inwestycje Sp. z o.o. (patrz Noty 4 oraz 13). Przychody oraz należności Grupy od wspólnego przedsięwzięcia dotyczą głównie sprzedaży aktywów sieci światłowodowej. Zakupy od wspólnego przedsięwzięcia obejmują głównie opłaty za dostęp do sieci. Zobowiązania do Światłowód Inwestycje wynikają głównie z umów dotyczących leasingu i usług, które będą świadczone w przyszłości, za które wspólne przedsięwzięcie dokonało przedpłaty.
57
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
| 31 grudnia 2022 |
| 31 grudnia 2021 |
| |
Sprzedaż towarów i usług oraz pozostałe przychody: |
| 750 |
| 594 | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) |
| 197 |
| 166 | |
Grupa Orange (z wyłączeniem jednostki dominującej) |
| 88 |
| 86 | |
Światłowód Inwestycje (wspólne przedsięwzięcie) | 465 | 342 | |||
Zakupy towarów (w tym zapasów, środków trwałych i wartości niematerialnych) i usług: |
| (386) |
| (292) | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) |
| (89) |
| (78) | |
Grupa Orange (z wyłączeniem jednostki dominującej) |
| (184) |
| (183) | |
Światłowód Inwestycje (wspólne przedsięwzięcie) | (113) | (31) | |||
Przychody finansowe: | 62 | 2 | |||
Orange S.A. (jednostka dominująca) | 62 | 2 | |||
Koszty finansowe, netto: |
| (161) |
| (158) | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) |
| 146 |
| (78) | |
Grupa Orange (z wyłączeniem jednostki dominującej) |
| (307) |
| (80) | |
Inne całkowite dochody: |
| 173 |
| 389 | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) |
| 173 |
| 389 | |
Zapłacone dywidendy: |
| 166 |
| - | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) |
| 166 |
| - |
(w milionach złotych) | Na dzień | Na dzień |
| ||
| 31 grudnia 2022 |
| 31 grudnia 2021 |
| |
Należności i koszty kontraktowe: | 330 |
| 362 | ||
Orange S.A. (jednostka dominująca) | 70 |
| 67 | ||
Grupa Orange (z wyłączeniem jednostki dominującej) |
| 41 |
| 35 | |
Światłowód Inwestycje (wspólne przedsięwzięcie) | 219 | 260 | |||
Zobowiązania: |
| 801 |
| 802 | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) |
| 44 |
| 44 | |
Grupa Orange (z wyłączeniem jednostki dominującej) |
| 70 |
| 63 | |
Światłowód Inwestycje (wspólne przedsięwzięcie) | 687 | 695 | |||
Należności finansowe: |
| 451 |
| 274 | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) | 451 | 274 | |||
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych zdeponowane w: |
| 830 |
| 738 | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) |
| 830 |
| 738 | |
Zobowiązania finansowe: |
| 4.969 |
| 4.950 | |
Grupa Orange (z wyłączeniem jednostki dominującej) (patrz Nota 22) |
| 4.969 |
| 4.950 |
34. Zdarzenia po zakończeniu okresu sprawozdawczego
Nie wystąpiły istotne zdarzenia po zakończeniu okresu sprawozdawczego.
35. Podstawowe zasady rachunkowości
W uzupełnieniu do oświadczenia o zgodności zawartego w Nocie 2, niniejsza nota opisuje zasady rachunkowości zastosowane przy sporządzeniu Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za rok zakończony 31 grudnia 2022 roku.
58
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
35.1. Szacunki i subiektywna ocena
Sporządzenie sprawozdania finansowego wymaga od Zarządu Spółki dokonania szacunków. Zarząd weryfikuje przyjęte szacunki w oparciu o zmiany czynników branych pod uwagę przy ich dokonywaniu, nowe informacje lub doświadczenia z przeszłości. Dlatego też szacunki dokonane na dzień 31 grudnia 2022 roku mogą w przyszłości ulec zmianie. Główne szacunki i subiektywna ocena zostały opisane w następujących notach:
Nota | Szacunki i subiektywna ocena | |
6, 35.8 | Przychody | Alokacja przychodów na poszczególne części składowe oferty pakietowej w oparciu o proporcje indywidualnych cen sprzedaży. Oszacowanie indywidualnych cen sprzedaży części składowych oferty pakietowej. Ujęcie liniowe przychodów z tytułu opłat za przyłączenie do sieci. Ujęcie przychodów brutto lub netto (analiza czy Grupa jest głównym podmiotem zobowiązanym dostarczyć usługę/produkt klientowi końcowemu, czy występuje jako agent). Szacunek opłat za wypowiedzenie przez klientów umów terminowych. |
35.6 | Współkontrola | Osąd w zakresie istnienia współkontroli. |
9, 35.16 | Utrata wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne, inwestycji we wspólne przedsięwzięcie oraz pojedynczych składników środków trwałych i wartości niematerialnych | Główne założenia przyjęte w celu ustalenia ośrodka wypracowującego środki pieniężne oraz wartości odzyskiwalnej: przesłanki wskazujące na utratę wartości, modele, stopy dyskontowe, stopy wzrostu. |
14, 35.14 | Leasing | Główne założenia przyjęte w celu wyceny zobowiązań z tytułu leasingu oraz aktywów z tytułu prawa do użytkowania: okres leasingu, stopa dyskonta oraz wykorzystanie opcji. Zastosowanie podejścia portfelowego do pewnych leasingów. |
11, 12, 35.12, 35.13 | Okres ekonomicznej użyteczności środków trwałych oraz wartości niematerialnych(z wyłączeniem wartości firmy) | Okres ekonomicznej użyteczności oraz metoda amortyzacji. |
12, 18.2, 35.13 | Środki trwałe – dotacje inwestycyjne | Główne założenia przyjęte do wyceny i ujęcia uzyskanych dotacji inwestycyjnych, tzn. kiedy spełnienie warunków przyznania dotacji jest wystarczająco pewne. |
15.1, 15.2, 35.17 | Odpisy aktualizujące wartość aktywów finansowych | Główne założenia przyjęte w celu ustalenia odpisów aktualizujących wartość aktywów finansowych: stopa oczekiwanych strat kredytowych (włączając informacje dotyczące przyszłości), grupowanie aktywów finansowych. |
17, 32, 35.20 | Rezerwy | Założenia przyjęte dla wyceny rezerw na roszczenia i sprawy sądowe. Rezerwy na koszty rozwiązania stosunku pracy: stopy dyskontowe, liczba pracowników, staż pracy pracowników, wynagrodzenie jednostkowe oraz inne założenia. |
17 | Koszty likwidacji środków trwałych | Założenia przyjęte do wyceny rezerw na szacunkowe koszty demontażu i usunięcia składnika aktywów oraz koszty przeprowadzenia renowacji miejsca, w którym się znajdował. |
18 | Faktoring odwrotny | Faktoring odwrotny: rozróżnienie zobowiązań operacyjnych od długu finansowego. |
19, 35.21, 35.22 | Świadczenia pracownicze | Stopy dyskontowe, wzrost płac, wiek emerytalny, wskaźnik rotacji pracowników oraz inne. Model i założenia przyjęte dla wyceny wartości godziwej programu płatności opartych na akcjach. |
25, 26, 35.17 | Wartość godziwa instrumentów pochodnych oraz innych instrumentów finansowych | Model i założenia przyjęte dla wyceny wartości godziwej. |
25, 26, 27.5 | Umowy zakupu energii | Osąd w zakresie stosowania zwolnienia z rozpoznawania z tytułu zakupu na własne potrzeby. Model i założenia przyjęte dla wyceny wartości godziwej. |
28, 35.19 | Podatek dochodowy | Założenia przyjęte w celu rozpoznania aktywów z tytułu podatku odroczonego. Założenia przyjęte w celu ustalenia wyniku podatkowego i wartości podatkowej w przypadku, gdy występuje niepewność co do ujęcia podatkowego. |
16, 35.18 | Odpis na wolno rotujące i przestarzałe zapasy | Metodologia stosowana do ustalenia wartości odzyskiwalnej netto zapasów. |
59
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
W przypadku, gdy dana transakcja nie jest uregulowana w żadnym standardzie bądź interpretacji, Zarząd, kierując się subiektywną oceną, określa i stosuje polityki rachunkowości, które zapewnią, iż sprawozdanie finansowe będzie zawierać właściwe i wiarygodne informacje oraz będzie:
- prawidłowo, jasno i rzetelnie przedstawiać sytuację majątkową i finansową Grupy, wyniki jej działalności i przepływy pieniężne,
- odzwierciedlać treść ekonomiczną transakcji,
- obiektywne oraz
- kompletne we wszystkich istotnych aspektach.
Analiza wpływu zmian klimatu
Grupa dokonała analizy wpływu zmian klimatu na Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe i stwierdziła, że zmiany klimatu nie mają wpływu na wartość bilansową aktywów i pasywów na dzień 31 grudnia 2022 roku. Grupa w szczególności rozważyła wpływ zmian klimatu na dokonane szacunki i osądy, w tym na ocenę utraty wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne - operatora telekomunikacyjnego oraz okresy użytkowania środków trwałych i wartości niematerialnych.
Analizując wpływ zmian klimatu na ocenę utraty wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne - operatora telekomunikacyjnego, Grupa zidentyfikowała specyficzne dla działalności Grupy i jej położenia geograficznego ryzyka związane ze zmianami klimatu, takie jak:
- uszkodzenia, zniszczenie lub nieprawidłowe działanie infrastruktury spowodowane zmianami klimatu,
- wpływ zmian klimatu na dostawy, zużycie oraz koszty energii,
- zakłócenia łańcuchów dostaw ze względu na kwestie związane ze zmianami klimatu,
- skutki regulacyjne i społeczno-ekonomiczne zmian klimatu.
Metodologia dotycząca identyfikacji, wyceny i określenia działań ograniczających ryzyka związane ze zmianami klimatu została oparta na zaleceniach Grupy Zadaniowej ds. Ujawnień Finansowych związanych z Klimatem (ang. Task Force on Climate-related Financial Disclosures – „TFCD”), raportach Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (ang. Intergovernmental Panel on Climate Change – „IPCC”) oraz regulacji dotyczących inwestycji zrównoważonych środowiskowo określonych w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 2020/852. Wykorzystane w wycenie ryzyk scenariusze temperaturowe odpowiadają prognozom do 2100 roku, które zostały przedstawione na Szczycie Klimatycznym w Paryżu w 2015 roku. Przyjęte poziomy czynników wpływających na ryzyka, takich jak wzrost poziomu mórz, liczba fal upałów, sztormów i ulew, zasięg powodzi rzecznych i wzrost temperatury, oparto na publicznie dostępnych prognozach, takich jak informacje zawarte w raportach IPCC, na portalu internetowym Klimada czy Hydroportalu.
Ryzyka te, wraz z zakładanymi działaniami ograniczającymi te ryzyka, zostały wycenione na podstawie przyszłych oczekiwanych przepływów pieniężnych związanych z tymi ryzykami. Wyceniono je dla różnych scenariuszy temperaturowych (wzrost średniej temperatury od 1,5°C do 4°C od XIX wieku do 2100 roku) oraz dla różnych okresów.
Działania ograniczające skutki ryzyk związanych ze zmianami klimatu, zgrupowanych w czterech wymienionych powyżej rodzajach ryzyk, obejmują m.in. optymalizację sieci, zastosowanie nowych technologii w sieciach i urządzeniach, wzmocnienie ochrony sieci przed wysokimi temperaturami, niedoborami energii, powodziami lub wzrostem poziomu morza, wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych, dywersyfikację dostaw, stały monitoring zagrożeń oraz inne działania ograniczające.
60
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Wycena wpływu klimatu na przyszłe przepływy pieniężne Grupy ma charakter subiektywnej oceny, a jej wyniki zależą od różnych czynników, dlatego przygotowano alternatywne scenariusze dla różnych scenariuszy temperaturowych, różnych skutków działań ograniczających ryzyka, różnych poziomów wpływu przepływów pieniężnych, różnych poziomów czynnika dyskontującego, różnych poziomów inflacji. Wycena, przy bieżących założeniach i dostępnych informacjach, wykazała, że ani wycena podstawowa, ani wycena w scenariuszach alternatywnych, nie powodują utraty wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne - operatora telekomunikacyjnego.
Grupa oceniła również wpływ przewidywanych zmian klimatu na okres ekonomicznej użyteczności aktywów Grupy i stwierdziła, że szacowany efekt zmian klimatu nie powoduje korekty oczekiwanego okresu użytkowania aktywów, na przykład poprzez skrócenie ich okresu użyteczności z powodu uszkodzeń lub konieczności wymiany aktywów w okresie krótszym niż obecnie zakładany.
35.2. Standardy i interpretacje opublikowane, ale jeszcze nieprzyjęte
MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe”. Standard został opublikowany 18 maja 2017 roku i ma zastosowanie do rocznych okresów sprawozdawczych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub później. MSSF 17 ustala zasady ujęcia, wyceny, prezentacji i ujawnień umów ubezpieczeniowych. Grupa nie zawiera umów ubezpieczeniowych na własne ryzyko i standard ten nie będzie miał wpływu na sprawozdania finansowe.
35.3. Stosowane przez Grupę dopuszczone podejścia alternatywne zgodnie z MSSF
Niektóre MSSF dopuszczają alternatywne metody wyceny oraz ujmowania aktywów i zobowiązań. W związku z tym, Grupa wybrała:
Standardy | Stosowane podejście alternatywne | |
MSR 2 | Zapasy | Koszt zapasów jest ustalany metodą średniej ceny ważonej. |
MSR 16 | Rzeczowy majątek trwały | Rzeczowy majątek trwały wykazuje się według ceny nabycia pomniejszonej o umorzenie oraz zakumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. |
MSR 20 | Dotacje rządowe oraz ujawnianie informacji na temat pomocy rządowej | Bezzwrotne dotacje rządowe do aktywów pomniejszają wartość bilansową tych aktywów. Dotacje do przychodu pomniejszają odpowiadające im koszty. |
MSSF 9 | Instrumenty finansowe | Odpis na oczekiwane straty kredytowe ujmowany jest w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia dla należności handlowych oraz aktywów kontraktowych, które zawierają istotny komponent finansowania. |
MSSF 16 | Leasing | Aktywa z tytułu prawa do użytkowania są wyceniane wg kosztu pomniejszonego o łączne odpisy amortyzacyjne i łączne straty z tytułu utraty wartości oraz skorygowanego z tytułu jakiejkolwiek aktualizacji wyceny zobowiązania leasingowego. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania są prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oddzielnie od innych aktywów. Zgodnie z MSSF 16, Grupa stosuje zwolnienia z wyceny leasingów krótkoterminowych oraz leasingów, w odniesieniu do których bazowy składnik aktywów ma niską wartość. Grupa nie stosuje MSSF 16 do leasingu aktywów niematerialnych. |
35.4. Prezentacja sprawozdań finansowych
Prezentacja sprawozdania z sytuacji finansowej
Zgodnie z MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych”, aktywa oraz zobowiązania są prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako krótkoterminowe i długoterminowe.
Prezentacja rachunku zysków i strat
Zgodnie z MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych”, w skonsolidowanym rachunku zysków i strat koszty są prezentowane w układzie rodzajowym.
61
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Zysk/strata przypadająca na jedną akcję
Zysk/strata netto przypadająca na jedną akcję za każdy okres ustalany jest jako iloraz zysku/straty netto za dany okres przypisanego akcjonariuszom Spółki i średniej ważonej liczby akcji występujących w tym okresie. Średnia ważona liczba akcji występujących w okresie uwzględnia ewentualne akcje własne, jeśli występują.
35.5. Zasady konsolidacji
Spółki zależne, nad którymi Orange Polska sprawuje kontrolę, w sposób bezpośredni lub pośredni, podlegają konsolidacji. Uznaje się, że sprawowanie kontroli występuje wtedy, gdy Orange Polska albo jej jednostka zależna podlega ekspozycji na zmienne wyniki finansowe jednostki, w której dokonano inwestycji, lub gdy ma prawa do zmiennych wyników finansowych tej jednostki, oraz ma możliwość wywierania wpływu na wysokość tych wyników finansowych poprzez sprawowanie władzy nad tą jednostką.
Sprawowanie kontroli nad jednostką, w której dokonano inwestycji, ma miejsce tylko wtedy, gdy spełnione są wszystkie poniższe kryteria:
- Grupa sprawuje władzę nad jednostką, w której dokonano inwestycji;
- Grupa podlega ekspozycji na zmienne wyniki finansowe lub posiada prawa do zmiennych wyników finansowych, z tytułu swojego zaangażowania w jednostce, w której dokonano inwestycji;
- Grupa posiada możliwość wykorzystania sprawowanej władzy nad jednostką, w której dokonano inwestycji, do wywierania wpływu na wysokość swoich wyników finansowych.
Spółki zależne są konsolidowane od daty uzyskania kontroli przez Grupę, natomiast przestają być konsolidowane w chwili utraty nad nimi kontroli przez Grupę.
Salda i transakcje występujące pomiędzy jednostkami Grupy są dla celów konsolidacji eliminowane.
35.6. Inwestycje we wspólne ustalenia umowne
Wspólne ustalenie umowne ma formę albo wspólnego przedsięwzięcia, albo wspólnego działania. Grupa jest zaangażowana we wspólne działanie (NetWorkS! Sp. z o.o., patrz Nota 1.2) i wspólne przedsięwzięcie (Światłowód Inwestycje Sp. z o.o., patrz Nota 13).
W związku z udziałami we wspólnym działaniu Grupa ujmuje swoje aktywa, zobowiązania, przychody i koszty, w tym swój udział w tych pozycjach.
W związku z udziałami we wspólnym przedsięwzięciu Grupa wycenia inwestycje metodą praw własności.
Wartość bilansowa inwestycji wycenianej metodą praw własności odpowiada początkowej cenie nabycia powiększonej o udział w zysku lub stracie w okresie posiadania udziałów.
Test na utratę wartości udziałów wycenianych metodą praw własności przeprowadzany jest gdy istnieją obiektywne dowody utraty wartości udziałów, np. znaczne trudności finansowe jednostki, obserwowalne dane wskazujące na mierzalny spadek szacowanych przyszłych przepływów pieniężnych lub informacje o znaczących zmianach mających niekorzystny wpływ na jednostkę.
Strata z tytułu utraty wartości ujmowana jest, gdy wartość odzyskiwalna inwestycji jest mniejsza niż jej wartość bilansowa, gdzie wartość odzyskiwalna jest to wyższa z wartości użytkowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży. Inwestycja jako całość jest uznawana za pojedynczy składnik aktywów. Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości jest odwracany, gdy wartość odzyskiwalna przekracza wartość bilansową inwestycji.
35.7. Skutki zmian kursów wymiany walut obcych
Walutą funkcjonalną Orange Polska i jej spółek zależnych jest polski złoty.
62
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Przeliczanie transakcji w walutach obcych
Transakcje wyrażone w walutach obcych są przeliczane przez Grupę na walutę funkcjonalną według kursu wymiany obowiązującego na dzień transakcji. Aktywa i zobowiązania pieniężne wyrażone w walucie obcej są na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego przeszacowywane przy zastosowaniu kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na koniec okresu sprawozdawczego, a wszelkie zyski lub straty powstałe w wyniku przeszacowania są ujmowane w rachunku zysków i strat w pozycji:
- pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych - w przypadku operacji handlowych,
- przychodów lub kosztów finansowych - w przypadku operacji finansowych oraz umów leasingu.
35.8. Przychody
Osobne komponenty w ofertach pakietowych
Przy sprzedaży wielu produktów i usług (np. oferty zawierające telefon i usługę telekomunikacyjną), Grupa ocenia wszystkie dobra i usługi przyrzeczone w umowie w celu identyfikacji, czy stanowią one odrębne zobowiązania do wykonania świadczenia, tj. zobowiązania niezależne od siebie nawzajem. Sprzedaż telefonu mobilnego i usługa telekomunikacyjna w ofertach pakietowych są odrębnymi dobrami lub usługami.
Wynagrodzenie za ofertę pakietową (tj. cena transakcyjna) jest przypisywane do odrębnych zobowiązań do wykonania świadczenia (np. sprzedaży telefonu i sprzedaży usługi) i są rozpoznawane jako przychody, gdy dane zobowiązanie jest spełnione (tj. gdy kontrola nad dobrem lub usługą jest przekazywana do klienta).
Z reguły, cena transakcyjna jest to kwota wynagrodzenia (najczęściej gotówki), która zgodnie z oczekiwaniem Grupy będzie jej przysługiwać w trakcie okresu umowy, z uwzględnieniem płatności z góry. Okres umowy jest to okres, który jest wymagalny w wyniku zapisów umownych lub praktyki biznesowej. Na założony wymagalny okres umowy ma wpływ praktyka biznesowa Grupy, gdy Grupa poprzez swoje działania kreuje lub akceptuje uzasadnione oczekiwanie klienta, że zostanie on zwolniony ze swojego zobowiązania do zapłaty przed końcem kontraktu w momencie podpisania nowego kontraktu. W cenie transakcyjnej nie jest uwzględniony efekt pieniądza w czasie (za wyjątkiem należności ratalnych, które z natury spełniają definicję aktywa finansowego) jeśli efekt komponentu finansowego, w stosunku do ceny transakcyjnej, jest nieistotny na poziomie kontraktu.
Przypisanie ceny transakcyjnej do różnych zobowiązań do wykonania świadczenia jest dokonywane w celu odzwierciedlenia kwot, do których zgodnie z oczekiwaniem Grupy jest ona uprawniona w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług do klienta.
Grupa jest spółką usługową i osiąga znaczącą większość swojej marży poprzez sprzedaż usług telekomunikacyjnych. Sprzedaż telefonów subsydiowanych (tj. w sytuacji, gdy wartość faktury za telefon jest mniejsza niż koszt telefonu) jest narzędziem promowania usług Grupy i pozyskiwania klientów. Dlatego, w przypadku usług sprzedawanych wraz z telefonem subsydiowanym, Grupa przypisuje subsydium do przychodów z usług. Grupa określa przychody, które oczekuje uzyskać podczas wyceny oferty na świadczenie usług. Na podstawie powyższego, indywidualna cena sprzedaży (tj. cena, po której Grupa sprzedałaby oddzielnie przyrzeczone dobra lub usługi klientowi) telefonu subsydiowanego jest szacowana na podstawie jego kosztu powiększonego o marżę niezbędną w celu pokrycia dodatkowych kosztów związanych ze sprzedażą telefonów, takich jak koszty transportu czy koszty logistyczne. Oszacowana marża jest nieistotna, w związku z tym nie uwzględniono jej w formule koszt plus marża ze względów praktycznych.
Jeśli Grupa jest w stanie sprzedać telefon z zyskiem (tj. gdy kwota zafakturowana za telefon jest wyższa niż koszt telefonu w ofercie pakietowej), to zysk na sprzedaży telefonu jest przypisany do przychodów ze sprzedaży telefonu.
Podczas ustalania indywidualnej ceny sprzedaży zobowiązania do wykonania świadczenia w pierwszej kolejności określane jest, czy istnieje specyficzna dla Grupy obserwowalna cena dobra lub usługi, tj. cena, gdy Grupa sprzedaje dobro lub usługę oddzielnie w podobnych okolicznościach i podobnym klientom. W przypadku braku obserwowalnej ceny sprzedaży, inne metody szacowania wartości zobowiązania powinny zostać użyte. Indywidualne ceny sprzedaży usług są określane dla różnych kategorii klientów i są zależne od zawartości usług,
63
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
długości okresu lojalnościowego oraz profilu aktywności klienta. W związku z tym cena oferty SIMO (tj. cena usługi telekomunikacyjnej niesprzedawanej osobno poza pakietem) nie jest traktowana jako dobre przybliżenie indywidualnej ceny sprzedaży usług w ofercie pakietowej. W konsekwencji indywidualna cena sprzedaży usług telekomunikacyjnych sprzedawanych w ofercie pakietowej jest określana poprzez zastosowanie metody dostosowanej oceny rynku i odpowiada cenie usługi w ramach oferty pakietowej zmodyfikowanej o subsydium z telefonu do odzyskania w trakcie założonego okresu umowy.
Grupa rozpoznaje salda z tytułu umów w przypadku takich umów, w których moment, kiedy Grupa nabywa prawo do otrzymania wynagrodzenia nie pokrywa się z momentem, w którym spełnione zostaje zobowiązanie do wykonania świadczenia. Składnik aktywów z tytułu umowy odpowiada prawu Grupy do otrzymania wynagrodzenia w zamian za dobra lub usługi, które zostały przekazane klientom Grupy. Składnik aktywów z tytułu umowy jest zazwyczaj rozpoznawany w momencie przekazania klientowi subsydiowanych telefonów w dacie rozpoczęcia umowy, o ile zachodzi taka potrzeba. Zazwyczaj wyceniany jest jako suma subsydiów odzyskanych w poszczególnych miesiącach w czasie trwania założonego wymagalnego okresu umownego. Zobowiązanie z tytułu umowy reprezentuje kwoty zafakturowane przez Grupę przed przekazaniem klientom dóbr i/lub usług przyrzeczonych w umowie. Taka sytuacja występuje zazwyczaj w przypadku zaliczek otrzymanych od klientów lub kwot zafakturowanych za dobra i usługi, które nie zostały jeszcze przekazane klientom, tzn. w przypadku umów z płatnością z góry lub pakietów prepaid.
Przychody ze sprzedaży towarów
Przychody ze sprzedaży towarów ujmowane są w momencie przeniesienia na nabywcę kontroli (patrz również paragraf „Osobne komponenty w ofertach pakietowych”).
Przychody z tytułu najmu i dzierżawy sprzętu telekomunikacyjnego oraz ciemnych włókien
Przychody z tytułu najmu i dzierżawy sprzętu telekomunikacyjnego/ciemnych włókien ujmowane są w rachunku zysków i strat w sposób liniowy w okresie obowiązywania umowy w przypadku leasingu operacyjnego. W przypadku leasing finansowego, przychód/wynik ze sprzedaży sprzętu/ciemnych włókien jest prezentowany jako sprzedaż na raty.
Przychody ze sprzedaży lub udostępnienia treści (ang. content) oraz licencji stron trzecich
W zależności od istoty transakcji i roli Grupy w ramach transakcji, Grupa może działać jako zleceniodawca i rozpoznawać przychody w wartości brutto, osobno od kosztów lub działać jako pośrednik i rozpoznawać przychody w ujęciu netto po pomniejszeniu o koszty. Ocena roli Grupy jest oparta o pojęcie kontroli i przesłanki wskazujące na sprawowanie kontroli. Grupa jest traktowana jako zleceniodawca, jeśli sprawuje kontrolę nad dobrem lub usługą przed ich przekazaniem klientowi.
Grupa jest traktowana jako pośrednik, jeśli jej zobowiązanie do wykonania świadczenia polega na zapewnieniu dostarczenia dóbr lub usług do klienta przez inny podmiot, tj. gdy nie sprawuje kontroli nad dobrem lub usługą przed przekazaniem ich klientowi.
Przychody z tytułu świadczenia usług
Przychody z tytułu opłat abonamentowych za usługi telefoniczne i dostęp do Internetu ujmowane są liniowo w okresie obowiązywania umowy.
Przychody z tytułu opłat za połączenia telefoniczne przychodzące i wychodzące ujmowane są w momencie świadczenia usługi. Przychody ze sprzedaży kart telefonicznych dla telefonii komórkowej ujmowane są w momencie ich wykorzystania lub w momencie utraty ważności karty telefonicznej.
Przychody z opłat instalacyjnych rozpoznawane są w momencie wyświadczenia usługi.
64
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Oferty promocyjne
W przypadku niektórych ofert handlowych, w których klient nie płaci za świadczenie usługi przez ustalony okres w zamian za podpisanie umowy na czas określony (ang. time-based incentives), przychody ujmowane są równomiernie przez określony w umowie założony okres jej obowiązywania.
Prawa materialne
Prawo materialne to opcja zakupu dóbr i usług z upustem, który jest większy niż upusty zwykle stosowane dla określonych dóbr lub usług. Grupa nie zidentyfikowała żadnych praw materialnych w kontraktach z klientami, które powodowałyby konieczność traktowania ich jako zobowiązania do wykonania świadczenia.
35.9. Koszty pozyskania abonentów, koszty wykonania umowy, koszty reklamy i pozostałe podobne koszty
Inkrementalne koszty pozyskania i utrzymania abonentów (np. prowizje płatne agentom za pozyskanie lub utrzymanie kontraktu), jak również koszty poniesione bezpośrednio w związku z wykonywaniem umowy są ujmowane liniowo w rachunku zysków i strat jako koszty przez założony okres umowy, ponieważ są bezpośrednio związane z umową i będą odzyskane. Koszty reklamy, promocji, sponsoringu, komunikacji korporacyjnej i koszty promocji marki są ujmowane w rachunku zysków i strat tego okresu, w którym zostały poniesione.
35.10. Koszty finansowania zewnętrznego
Koszty finansowania zewnętrznego, które można bezpośrednio przyporządkować nabyciu, budowie lub wytworzeniu dostosowywanego składnika aktywów, są kapitalizowane jako część ceny nabycia lub kosztu wytworzenia tego składnika aktywów. Dostosowywany składnik aktywów jest to taki składnik aktywów, który wymaga znacznego okresu czasu niezbędnego do przygotowania go do zamierzonego użytkowania lub sprzedaży. W ocenie Grupy, budowa sieci nie wymaga znacznego okresu czasu.
35.11. Wartość firmy
Wartość firmy prezentowana jako składnik aktywów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej obejmuje w przypadku połączeń jednostek gospodarczych, które miały miejsce przed 1 stycznia 2010 roku:
- wartość firmy stanowiącą nadwyżkę kosztu połączenia jednostek gospodarczych nad udziałem jednostki przejmującej w wartości godziwej możliwych do zidentyfikowania aktywów netto jednostki przejmowanej na dzień przejęcia, oraz
- wartość firmy powstająca przy dodatkowym nabyciu udziałów niedających kontroli, podczas którego nie dokonuje się powtórnej wyceny możliwych do zidentyfikowania aktywów i zobowiązań do wartości godziwej.
W przypadku połączeń jednostek gospodarczych, które miały miejsce po 1 stycznia 2010 roku wartość firmy prezentowana jako składnik aktywów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jest nadwyżką (a) nad (b):
(a) suma obejmująca:
(i) wynagrodzenie przekazane, wyceniane na dzień przejęcia według wartości godziwej,
(ii) wartość udziałów niedających kontroli w jednostce przejmowanej, wyceniana albo w wartości godziwej albo proporcjonalnie do udziałów w zidentyfikowanych aktywach netto,
(iii) w przypadku połączeń jednostek przeprowadzanych etapowo, wyceniona na dzień przejęcia wartość godziwa udziałów uprzednio posiadanych przez przejmującego w jednostce przejmowanej.
(b) wartość godziwa możliwych do zidentyfikowania aktywów netto na dzień nabycia, z uwzględnieniem wyjątków wymienionych w MSSF 3.
Wartość firmy odpowiada płatności dokonanej przez jednostkę przejmującą w oczekiwaniu na przyszłe korzyści ekonomiczne z tytułu aktywów, których nie można pojedynczo zidentyfikować ani osobno ująć.
65
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
35.12. Wartości niematerialne (z wyłączeniem wartości firmy)
Wartości niematerialne, zawierające głównie rezerwacje i inne prawa do częstotliwości, oprogramowanie i koszty prac rozwojowych, są początkowo wyceniane w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia, które obejmują cenę zakupu, cła importowe, niepodlegające odliczeniu podatki zawarte w cenie, pomniejszone o upusty, rabaty i powiększone o nakłady bezpośrednio związane z przygotowaniem składnika aktywów do użytkowania zgodnie z jego planowanym przeznaczeniem i, jeśli dotyczy, koszty finansowania zewnętrznego.
Możliwe do zidentyfikowania aktywa niematerialne nabyte w ramach połączeń spółek ujmowane są oddzielnie od wartości firmy wg wartości godziwej ustalonej na dzień ich nabycia. Składnik aktywów niematerialnych jest możliwy do zidentyfikowania, jeżeli jest możliwy do wyodrębnienia, tzn. można go wyodrębnić lub oddzielić od jednostki, lub jeżeli wynika z umownego prawa lub innych tytułów prawnych. Wartość godziwa składnika aktywów niematerialnych jest szacowana w oparciu o metody wyceny odpowiednie dla okoliczności.
Wewnętrznie wytworzone znaki handlowe oraz bazy klientów nie są ujmowane jako wartości niematerialne.
Rezerwacje i inne prawa do częstotliwości
Wydatki związane z rezerwacjami i innymi prawami do częstotliwości są amortyzowane metodą liniową przez okres ich użytkowania, rozpoczynając od momentu, kiedy sieć komórkowa jest gotowa do użytku i usługa telefonii komórkowej może być sprzedawana.
Koszty badań i rozwoju
Koszty prac rozwojowych powinny być ujęte jako wartość niematerialna wtedy i tylko wtedy, gdy można udowodnić:
- możliwość, z technicznego punktu widzenia, ukończenia składnika wartości niematerialnych tak, aby nadawał się do użytkowania,
- zamiar ukończenia składnika wartości niematerialnych oraz jego użytkowania lub sprzedaży oraz dostępność stosownych środków technicznych, finansowych i innych,
- zdolność do użytkowania lub sprzedaży składnika wartości niematerialnych,
- sposób, w jaki składnik wartości niematerialnych będzie wytwarzał prawdopodobne przyszłe korzyści ekonomiczne dla Grupy,
- możliwości wiarygodnego ustalenia nakładów poniesionych w czasie prac rozwojowych, które można przyporządkować temu składnikowi wartości niematerialnych.
Koszty prac rozwojowych niespełniające powyższych kryteriów oraz koszty badań są odnoszone bezpośrednio w ciężar rachunku zysków i strat. Prace badawczo-rozwojowe realizowane przez Grupę dotyczą głównie:
- unowocześnienia architektury sieci lub jej funkcjonalności,
- rozwoju platform, których celem jest oferowanie nowych usług klientom Grupy.
Koszty prac rozwojowych ujęte jako wartości niematerialne są amortyzowane metodą liniową przez ich przewidywany okres użytkowania, z reguły nieprzekraczający trzech lat.
Oprogramowanie
Oprogramowanie jest amortyzowane metodą liniową przez okres ekonomicznego użytkowania (około 9 lat).
Okresy użytkowania wartości niematerialnych weryfikowane są co roku i podlegają zmianie, jeśli obecnie szacowany okres użytkowania jest inny niż poprzednio przewidywano. Powyższe zmiany w szacunkach są ujmowane w sposób prospektywny.
66
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
35.13. Środki trwałe
Wartość początkowa środków trwałych obejmuje ich cenę nabycia lub koszty wytworzenia, wraz z cłami importowymi, niepodlegającymi odliczeniu podatkami zawartymi w cenie oraz jest pomniejszona o upusty, rabaty i powiększona o nakłady bezpośrednio związane z przygotowaniem składnika aktywów do użytkowania zgodnie z jego planowanym przeznaczeniem, w tym koszty świadczeń pracowniczych i, jeśli dotyczy, koszty finansowania zewnętrznego.
Wartość początkowa zawiera również wstępne szacunkowe koszty demontażu i usunięcia składnika majątku oraz koszty renowacji miejsca, w którym się znajdował, do których poniesienia Grupa jest zobowiązana.
Wartość początkowa sieci telekomunikacyjnej zawiera koszty projektowania i budowy oraz koszty zwiększenia jej pojemności. Łączna wartość początkowa aktywa jest alokowana pomiędzy jego elementy składowe (komponenty), które są ujmowane osobno w przypadku jeśli elementy składowe posiadają odmienne okresy ekonomicznej przydatności lub przewidywany sposób czerpania przyszłych korzyści ekonomicznych jest różny. W takich przypadkach odpisy amortyzacyjne są ustalane dla każdego elementu osobno.
Koszty konserwacji i napraw (koszty bieżącego utrzymania) obciążają rachunek zysków i strat w momencie ich poniesienia.
Dotacje inwestycyjne
Grupa może otrzymywać dotacje rządowe oraz dotacje z Unii Europejskiej na wsparcie projektów inwestycyjnych. Dotacje zmniejszają wartość aktywów i są ujmowane w rachunku zysków i strat, jako zmniejszenie amortyzacji, uzależnione od oczekiwanego trybu uzyskiwania korzyści ekonomicznych z danego aktywa. Dotacji nie ujmuje się aż do momentu, w którym istnieje wystarczająca pewność, że jednostka spełni warunki związane z dotacją, oraz że dotacja zostanie otrzymana. Dotacje otrzymane przed spełnieniem warunków prezentowane są jako pozostałe zobowiązania.
Usunięcie ze sprawozdania z sytuacji finansowej
Składnik środków trwałych zostaje usunięty ze sprawozdania z sytuacji finansowej w chwili jego sprzedaży lub kiedy nie oczekuje się żadnych przyszłych korzyści ekonomicznych z tytułu jego użytkowania lub zbycia. Zyski i straty wynikające z usunięcia składnika środków trwałych ze sprawozdania z sytuacji finansowej, ustalone jako różnica pomiędzy przychodami netto ze zbycia (jeśli takie są) a wartością bilansową składnika, ujmuje się w rachunku zysków i strat jako część zysku/straty z działalności operacyjnej.
Umorzenie
Środki trwałe są amortyzowane w celu systematycznego rozłożenia ceny nabycia pomniejszonej o ewentualną oszacowaną wartość końcową dla odzwierciedlenia przyszłych korzyści ekonomicznych związanych z aktywem. Z tego względu, środki trwałe amortyzowane są metodą liniową. Stosowane okresy ekonomicznej przydatności dla środków trwałych zwykle są następujące:
Budynki |
| 10 | - | 30 | lat |
Sieć |
| 3 | - | 40 | lat |
Terminale |
| 2 | - | 7 | lat |
Pozostały sprzęt informatyczny |
| 3 | - | 5 | lat |
Pozostałe środki trwałe |
| 2 | - | 10 | lat |
Grunty nie są amortyzowane.
Okresy ekonomicznej przydatności są przeglądane corocznie i podlegają skorygowaniu, jeśli obecny szacowany okres ekonomicznej przydatności jest inny niż poprzednio przewidywano. Powyższe zmiany w szacunkach księgowych są ujmowane w sposób prospektywny.
67
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
35.14. Leasing
MSSF 16 „Leasing” ustanawia zasady dotyczące ujęcia, wyceny, prezentacji i ujawnień dotyczących umów leasingu. Dla umów, w których Grupa występuje jako leasingobiorca, przyjęto jednolite podejście księgowe. Dla umów, w których Grupa występuje jako leasingodawca, utrzymany został podział na leasingi operacyjne oraz finansowe, które są odmiennie ujmowane księgowo.
Grupa klasyfikuje umowę jako kontrakt leasingowy, jeżeli na jej mocy przekazuje się prawo do kontroli użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów. Aby zakwalifikować umowę jako leasing, konieczne jest spełnienie trzech warunków:
- umowa przekazuje leasingobiorcy prawo do użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów;
- leasingobiorca uzyskuje korzyści ekonomiczne z użytkowania tego aktywa;
- leasingobiorca uzyskuje prawo do kierowania sposobem, w jaki aktywo jest użytkowane przez okres trwania umowy.
Grupa zidentyfikowała cztery główne kategorie umów leasingu:
- nieruchomości: salony sprzedaży, biura, wieczyste użytkowanie gruntów;
- sieć mobilna: grunty, powierzchnie techniczne, miejsca na wieżach, kominach, dachach;
- sieć stacjonarna: powierzchnie techniczne, ograniczone prawa rzeczowe, dostęp do pętli lokalnej, kolokacja, umowy na ciemne włókna, umowy na podziemne części gruntów, służebności gruntowe;
- pozostałe najmy: samochody, urządzenia techniczne, powierzchnie w centrach przetwarzania danych.
Prezentacja umów leasingu w sprawozdaniu z sytuacji finansowej zależy w głównej mierze od:
- zakresu umów zakwalifikowanych jako leasing,
- okresu leasingu przyjętego dla poszczególnych rodzajów umów,
co wymaga przyjęcia istotnych szacunków przez Zarząd Spółki. Zarząd weryfikuje przyjęte szacunki w oparciu o zmiany czynników branych pod uwagę przy ich dokonywaniu, nowe informacje lub ustaloną praktykę rynkową.
Grupa jako leasingobiorca
Dla umów, w przypadku których Grupa występuje jako leasingobiorca, Grupa stosuje jednolite podejście księgowe, w ramach którego leasingobiorca rozpoznaje aktywo z tytułu prawa do użytkowania leasingowanego aktywa w korespondencji ze zobowiązaniem wynikającym z umów leasingu.
Grupa zadecydowała o zastosowaniu dwóch zwolnień przewidzianych przez standard dotyczący leasingów oraz ujęciu w ciężar kosztów, w linii koszty zakupów zewnętrznych, następujących rodzajów umów:
- wszystkich umów, za wyjątkiem umów najmu samochodów, których okres leasingu jest mniejszy niż 12 miesięcy;
- umów, w odniesieniu do których bazowy składnik aktywów ma wartość mniejszą niż 5.000 dolarów.
Okres leasingu obejmuje nieodwołalny okres umowy wraz z okresami, na które można przedłużyć leasing, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że Grupa skorzysta z tego prawa oraz okresami, w których można wypowiedzieć leasing, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że Grupa nie skorzysta z tego prawa. W przypadku umów zawartych na czas nieokreślony, Grupa określiła wystarczająco pewny okres leasingu na 5 lat dla wszystkich umów leasingu zawartych na czas nieokreślony, za wyjątkiem 18 lat w przypadku decyzji administracyjnych o zajęciu pasa drogowego na potrzeby posadowienia stacjonarnej infrastruktury telekomunikacyjnej.
W przypadku ograniczonych praw rzeczowych w budynkach, w których Grupa ma posadowioną infrastrukturę telekomunikacyjną, okres leasingu został ustalony jako średni czas życia budynków w Grupie. Ze względu na duży wolumen i jednorodną specyfikę kontraktów, umowy na użytkowanie podziemnych części gruntu oraz służebności gruntowe są wyceniane w oparciu o podejście portfelowe.
W dacie rozpoczęcia leasingu, Grupa ujmuje składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz zobowiązanie z tytułu leasingu.
68
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Aktywo z tytułu prawa do użytkowania wyceniane jest według kosztu, który obejmuje:
- kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu;
- wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą, pomniejszone o wszelkie otrzymane zachęty leasingowe;
- wszelkie początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez leasingobiorcę;
- szacunek kosztów, które mają zostać poniesione przez leasingobiorcę w związku z demontażem i usunięciem bazowego składnika aktywów, przeprowadzeniem renowacji miejsca, w którym się znajdował lub przeprowadzeniem renowacji bazowego składnika aktywów do stanu wymaganego przez warunki leasingu.
Po dacie rozpoczęcia leasingu Grupa wycenia składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania, według kosztu pomniejszonego o łączne odpisy amortyzacyjne i łączne straty z tytułu utraty wartości oraz uwzględniającego korektę o jakiekolwiek aktualizacje wartości zobowiązania leasingowego.
W dacie rozpoczęcia leasingu zobowiązanie z tytułu leasingu wycenia się w wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty na ten dzień. Opłaty leasingowe dyskontuje się z zastosowaniem krańcowej stopy procentowej, jeśli ustalenie stopy procentowej leasingu nie było możliwe w łatwy sposób. Przyjęte stopy procentowe są oparte na rentowności polskich obligacji skarbowych, z uwzględnieniem marży stosowanej przy zaciąganiu długu przez inne spółki o podobnym ratingu kredytowym. Stopy dyskonta są zróżnicowane w zależności od okresu zapadalności i waluty, lecz nie ze względu na rodzaj aktywów.
Zobowiązanie leasingowe obejmuje następujące płatności:
- stałe opłaty leasingowe (w tym zasadniczo stałe opłaty leasingowe), pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe;
- zmienne opłaty leasingowe, które zależą od indeksu lub stawki, wycenione początkowo z zastosowaniem tego indeksu lub tej stawki zgodnie z ich wartością w dacie rozpoczęcia leasingu;
- kwoty, których zapłaty przez leasingobiorcę oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej;
- cenę wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca skorzysta z tej opcji;
- kary pieniężne za wypowiedzenie leasingu, jeżeli w okresie leasingu uwzględniono, że leasingobiorca skorzysta z opcji wypowiedzenia leasingu.
Po dacie rozpoczęcia leasingu, wartość zobowiązania z tytułu leasingu jest powiększana w celu odzwierciedlenia odsetek od zobowiązania z tytułu leasingu, zmniejszana w celu uwzględnienia zapłaconych opłat leasingowych oraz aktualizowana w celu uwzględnienia wszelkiej ponownej oceny lub zmiany leasingu. Tylko elementy leasingowe są uwzględniane w wycenie aktywa z tytułu prawa do użytkowania i zobowiązania leasingowego. Pozostałe elementy nie leasingowe, takie jak płatności za media, są ujmowane osobno, zgodnie z zasadami mającymi zastosowanie do takich opłat.
Grupa jako leasingodawca
Grupa klasyfikuje umowy leasingu jako leasing operacyjny oraz leasing finansowy i stosuje odmienne podejście księgowe dla powyższych typów leasingu.
Umowa leasingu jest klasyfikowana jako leasing finansowy, jeśli na jej mocy następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z posiadania bazowego składnika aktywów. Leasing jest zaliczany do leasingu operacyjnego, jeżeli nie następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z posiadania bazowego składnika aktywów.
Przykładowe przesłanki, które osobno lub łącznie zazwyczaj powodują, że leasing zostanie zaliczony do leasingu finansowego mogą być następujące:
- na mocy leasingu następuje przeniesienie na leasingobiorcę własności bazowego składnika aktywów przed końcem okresu leasingu;
- leasingobiorca ma opcję zakupienia bazowego składnika aktywów za cenę znacznie niższą od wartości godziwej;
69
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
- okres leasingu stanowi większą część ekonomicznego okresu użytkowania bazowego składnika aktywów;
- wartość bieżąca opłat leasingowych w dacie początkowej wynosi zasadniczo prawie tyle, ile wynosi łączna wartość godziwa bazowego składnika aktywów; oraz
- bazowy składnik aktywów ma na tyle specjalistyczny charakter, że tylko leasingobiorca może z niego korzystać bez dokonywania większych modyfikacji.
35.15. Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży to aktywa rzeczowe, których wartość bilansowa zostanie odzyskana poprzez transakcję sprzedaży, a nie poprzez ich dalsze wykorzystanie. Aktywa te są dostępne do niezwłocznej sprzedaży w obecnym stanie, z uwzględnieniem jedynie normalnych i zwyczajowo przyjętych warunków dla sprzedaży tego typu aktywów, a ich sprzedaż jest wysoce prawdopodobna.
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży wyceniane są po niższej z następujących dwóch wartości: oszacowanej wartości godziwej pomniejszonej o oczekiwane koszty sprzedaży lub wartości bilansowej i prezentowane są w odrębnej pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej po spełnieniu warunków określonych w MSSF 5.
Aktywa te nie są amortyzowane. Jeżeli wartość godziwa pomniejszona o oczekiwane koszty sprzedaży jest niższa od wartości bilansowej, wówczas ujmuje się odpis z tytułu utraty wartości w wysokości różnicy. W kolejnych okresach, wraz ze wzrostem wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży, odpis z tytułu utraty wartości jest odwracany w wartości nie większej niż skumulowany odpis aktualizujący ujęty w przeszłości.
35.16. Testy utraty wartości aktywów niefinansowych oraz ośrodki wypracowujące środki pieniężne (ang. cash generating units – „CGU”)
Biorąc pod uwagę rodzaj aktywów trwałych oraz rodzaj prowadzonej działalności, większość pojedynczych składników aktywów trwałych Grupy nie wypracowuje wpływów pieniężnych niezależnie od wpływów pochodzących od innych aktywów. Grupa identyfikuje jedno CGU (patrz Nota 9). Na potrzeby testów utraty wartości Grupa przyporządkowuje całą wartość firmy do tego CGU.
Zgodnie z MSSF 3 „Połączenia jednostek gospodarczych” wartość firmy nie podlega amortyzacji, lecz podlega testowi utraty wartości przynajmniej raz w roku lub częściej jeśli wystąpiła przesłanka utraty wartości. MSR 36 „Utrata wartości aktywów” wymaga, aby testy utraty wartości były przeprowadzane na poziomie każdego ośrodka wypracowującego środki pieniężne (CGU).
Wartość odzyskiwalna
W celu ustalenia, czy należy rozpoznać odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, porównuje się wartość bilansową aktywów i zobowiązań danego CGU, łącznie z przypisaną do niego wartością firmy, do ich wartości odzyskiwalnej. Wartość odzyskiwalna odpowiada wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży składnika aktywów lub wartości użytkowej, zależnie od tego, która z nich jest wyższa.
Wartość godziwa pomniejszona o koszty sprzedaży jest najlepszym szacunkiem kwoty możliwej do uzyskania ze sprzedaży CGU na warunkach rynkowych pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi stronami transakcji, po potrąceniu kosztów zbycia. Ten szacunek jest ustalany na podstawie dostępnych informacji rynkowych z uwzględnieniem specyficznych warunków transakcji.
Wartość użytkowa jest bieżącą, szacunkową wartością przyszłych przepływów pieniężnych wypracowanych przez CGU, z uwzględnieniem wartości firmy. Szacunki przepływów środków pieniężnych są oparte na założeniach rynkowych i regulacyjnych, założeniach dotyczących przedłużeń rezerwacji i innych praw do częstotliwości oraz przewidywanych przez kierownictwo Grupy warunkach biznesowych, w następujący sposób:
- plany przepływów środków pieniężnych są oparte na planie biznesowym oraz jego ekstrapolacji w nieskończoność poprzez zastosowanie stopy wzrostu odzwierciedlającej spodziewany długoterminowy trend rynku,
- uzyskane szacunki przepływów środków pieniężnych są następnie dyskontowane z użyciem odpowiedniej stopy dyskontowej dla danej działalności.
70
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Jeżeli wartość odzyskiwalna CGU jest mniejsza niż jego wartość bilansowa, wówczas ujmuje się odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości w wysokości różnicy. Odpis aktualizujący przypisuje się w pierwszej kolejności do wartości firmy, obniżając jej wartość, a następnie do innych aktywów należących do CGU.
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości firmy ujmuje się w rachunku zysków i strat jako zmniejszenie/zwiększenie zysku/straty z działalności operacyjnej. Takie odpisy nie są odwracane.
35.17. Aktywa i zobowiązania finansowe
Aktywa finansowe klasyfikowane są – w zależności od modelu biznesowego w zakresie zarządzania aktywami oraz charakterystyki przepływów pieniężnych wynikających z umowy - do następujących kategorii:
- aktywa wyceniane po początkowym ujęciu według zamortyzowanego kosztu – jeśli aktywa finansowe są utrzymywane zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest utrzymywanie aktywów finansowych dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy oraz warunki umowy dotyczącej tych aktywów finansowych powodują powstawanie przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek;
- aktywa wyceniane po początkowym ujęciu w wartości godziwej przez inne całkowite dochody – jeśli aktywa finansowe są utrzymywane zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest zarówno utrzymywanie aktywów finansowych dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy jak i sprzedaż aktywów finansowych oraz warunki umowy dotyczącej tych aktywów finansowych powodują powstawanie przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek;
- zabezpieczające instrumenty pochodne;
- aktywa wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat – wszystkie pozostałe aktywa finansowe.
Zobowiązania finansowe obejmują następujące kategorie: zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu, zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat oraz zabezpieczające instrumenty pochodne.
Standaryzowane transakcje kupna lub sprzedaży aktywów finansowych są ujmowane na dzień rozliczenia transakcji.
Początkowe ujęcie instrumentów finansowych
Zobowiązania finansowe są początkowo ujmowane w wartości godziwej.
Najlepszym dowodem wartości godziwej instrumentu finansowego w momencie początkowego ujęcia jest zazwyczaj cena transakcyjna – to jest wartość godziwa uiszczonej lub otrzymanej zapłaty. Jeżeli Grupa ustali, że wartość godziwa w momencie początkowego ujęcia różni się od ceny transakcyjnej, a wartość godziwa nie znajduje potwierdzenia w cenie notowanej na aktywnym rynku za identyczny składnik aktywów lub identyczne zobowiązanie, ani nie opiera się na technice wyceny, w której wykorzystuje się istotne dla wyceny dane tylko z obserwowalnych rynków, wówczas instrument finansowy jest wyceniany w wartości godziwej skorygowanej w celu odroczenia różnicy między wartością godziwą a ceną transakcyjną. Po początkowym ujęciu różnica ta jest ujmowana w rachunku zysków i strat indywidualnie przez okres życia instrumentu.
Ujmowanie i wycena aktywów finansowych
- | Aktywa wyceniane po początkowym ujęciu według zamortyzowanego kosztu |
Aktywa wyceniane po początkowym ujęciu według zamortyzowanego kosztu obejmują „Należności handlowe” (z wyłączeniem należności handlowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody)
71
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
oraz „Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych”. Przychody z tytułu odsetek od powyższych aktywów finansowych ujmowane są przy użyciu efektywnej stopy procentowej oraz prezentowane w kosztach finansowych, netto.
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych obejmują środki pieniężne na rachunkach bankowych, środki pieniężne w kasie, depozyty w Orange S.A. utrzymywane w ramach Umowy Scentralizowanego Zarządzania Płynnością Finansową oraz inne płynne instrumenty, które mogą zostać w sposób natychmiastowy zamienione na środki pieniężne w znanej kwocie i które są przedmiotem nieznacznych zmian wartości.
- |
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat obejmują instrumenty pochodne, które nie zostały wyznaczone jako instrumenty zabezpieczające zgodnie z MSSF 9 oraz warunkowe należne wynagrodzenie za sprzedaż 50% udziałów w Światłowód Inwestycje.
- | Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody |
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody obejmują wybrane należności handlowe ze sprzedaży telefonów komórkowych w systemie ratalnym, które są objęte umową faktoringu.
- | Utrata wartości |
Grupa ujmuje odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia dla należności handlowych, należności z tytułu leasingu, środków pieniężnych i ekwiwalentów środków pieniężnych oraz aktywów kontraktowych.
Należności handlowe, które są jednorodne i charakteryzują się podobnym ryzykiem kredytowym (np. osobno dla klientów indywidualnych i biznesowych), są testowane na utratę wartości łącznie. Szacując oczekiwane straty kredytowe w całym okresie życia Grupa korzysta z danych historycznych w celu określenia wysokości oczekiwanych strat kredytowych.
Obliczając wartość odzyskiwalną należności, które indywidualnie są znaczące i niejednorodne, Grupa bierze pod uwagę znaczące trudności finansowe dłużnika lub prawdopodobieństwo upadłości albo reorganizacji finansowej dłużnika. Ta metoda używana jest głównie w przypadku klientów będących operatorami telekomunikacyjnymi (zarówno krajowych jak i międzynarodowych), podmiotów administracji państwowej oraz podmiotów publicznych.
W przypadku uzyskania informacji o pogorszeniu się sytuacji finansowej klienta (np. dotyczące bankructwa klienta lub wystąpienia postępowania sądowego), należności są wyłączane z ustalania odpisu metodą statystyczną i oceniane są pod kątem utraty wartości indywidualnie.
MSSF 9 wymaga rozpoznawania oczekiwanych strat na należności natychmiast w momencie rozpoznania należności w bilansie. Grupa stosuje uproszczone szacowanie oczekiwanych strat w momencie rozpoznania aktywa w bilansie. Stopa stosowana do określenia oczekiwanych strat jest ustalana jako iloraz kosztów złych długów do przychodów.
Grupa uznaje, że składnik aktywów finansowych został dotknięty utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe, jeśli wystąpiło zdarzenie mające ujemny wpływ na szacowane przyszłe przepływy pieniężne z tego składnika aktywów, na przykład znaczne trudności finansowe dłużnika lub naruszenie warunków umowy, takie jak niewykonanie zobowiązania lub niedokonanie płatności w wymaganym terminie.
Grupa uznaje, że dla składnika aktywów finansowych istnieje ryzyko niewykonania zobowiązania jeśli wewnętrzne i zewnętrzne informacje wskazują, że jest mało prawdopodobne iż Grupa otrzyma w całości pozostałe przepływy pieniężne wynikające z umowy.
Składnik aktywów finansowych zostaje spisany jeśli nie ma uzasadnionych oczekiwań, że przepływy pieniężne wynikające z umowy zostaną odzyskane.
72
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Ujmowanie i wycena zobowiązań finansowych
- | Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu obejmują zaciągnięte kredyty i pożyczki, zobowiązania handlowe, zobowiązania wobec dostawców środków trwałych, w tym zobowiązania z tytułu rezerwacji i innych praw do częstotliwości i są prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycjach „Zobowiązania handlowe”, „Pożyczki od jednostki powiązanej” oraz „Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu”.
Zobowiązania handlowe obejmują zobowiązania objęte faktoringiem odwrotnym. Grupa uważa, że te zobowiązania finansowe mają charakter zobowiązań handlowych, w szczególności dlatego, że harmonogramy płatności mieszczą się w zakresie zwykłych warunków płatności dla operatora telekomunikacyjnego oraz nie wymagają złożenia dodatkowych zabezpieczeń.
Zobowiązania z tytułu pożyczek oraz pozostałe zobowiązania finansowe są wyceniane po początkowym ujęciu według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej.
- | Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat |
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat zawierają instrumenty pochodne, które nie zostały wyznaczone jako instrumenty zabezpieczające zgodnie z MSSF 9.
Ujmowanie i wycena instrumentów pochodnych
Instrumenty pochodne są wyceniane w wartości godziwej i prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako krótkoterminowe lub długoterminowe w zależności od ich terminu zapadalności. Instrumenty pochodne są ujmowane jako aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat lub jako instrumenty zabezpieczające.
- | Instrumenty pochodne ujęte jako aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat |
Z wyjątkiem zysków i strat na zabezpieczających instrumentach pochodnych (patrz poniżej), zyski i straty powstałe z tytułu zmian wartości godziwej instrumentów pochodnych są ujmowane bezpośrednio w rachunku zysków i strat. Zmiana w wartości godziwej (z wyłączeniem składnika odsetkowego oraz korekty o ryzyko kredytowe) instrumentów pochodnych przeznaczonych do obrotu jest prezentowana w zysku/stracie z działalności operacyjnej lub w kosztach finansowych netto, w zależności od treści zabezpieczonej ekonomicznie transakcji. Składnik odsetkowy oraz korekta o ryzyko kredytowe instrumentów pochodnych przeznaczonych do obrotu są prezentowane jako pozostałe koszty odsetkowe i koszty finansowe w ramach kosztów finansowych, netto.
- | Instrumenty zabezpieczające |
Instrumenty pochodne mogą zostać zakwalifikowane jako instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne. Zabezpieczenie przepływów pieniężnych jest zabezpieczeniem przed zmiennością przepływów pieniężnych, które można przypisać do konkretnego rodzaju ryzyka związanego z ujętym aktywem, zobowiązaniem lub wysoce prawdopodobną prognozowaną transakcją (taką jak przyszły zakup lub sprzedaż) oraz które może wpłynąć na wykazywany wynik.
Skutki zastosowania rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych są następujące: część zysku lub straty na instrumencie zabezpieczającym, którą uznano za efektywne zabezpieczenie przepływów pieniężnych, ujmowana jest bezpośrednio w innych całkowitych dochodach, natomiast część zysku lub straty uznana za nieefektywne zabezpieczenie jest ujmowana w rachunku zysków i strat. Kwoty, które zostały ujęte w kapitale rezerwowym z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne, są ujmowane w rachunku zysków i strat w tym samym okresie albo w okresach, w których zabezpieczone transakcje wpływają na rachunek zysków i strat. W momencie, kiedy prognozowana zabezpieczana transakcja skutkuje ujęciem niefinansowego składnika aktywów lub zobowiązań, zyski i straty odroczone uprzednio w kapitale własnym są usuwane z kapitału rezerwowego z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne i uwzględniane w wartości początkowej danego
73
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
składnika aktywów lub zobowiązań. Nie jest to korekta wynikająca z przeklasyfikowania, zatem nie wpływa na inne całkowite dochody.
35.18. Zapasy
Zapasy, głównie telefony, wyceniane są według niższej z następujących wartości: ceny nabycia lub kosztu wytworzenia i wartości odzyskiwalnej netto. Grupa tworzy odpisy aktualizujące wartość zapasów w oparciu o wskaźnik rotacji zapasów i aktualne plany marketingowe. Zmiana odpisu aktualizującego jest prezentowana w skonsolidowanym rachunku zysków i strat w pozycji „Koszty zakupów zewnętrznych”.
Cena nabycia lub koszt wytworzenia są ustalane metodą średniej ceny ważonej. Wartość odzyskiwalna netto jest szacowaną ceną sprzedaży dokonywanej w toku zwykłej działalności gospodarczej, pomniejszoną o koszty sprzedaży.
35.19. Podatek dochodowy
Podatek dochodowy obejmuje podatek bieżący oraz podatek odroczony.
Podatek bieżący
Bieżący podatek dochodowy jest to kwota ustalona na podstawie przepisów podatkowych, która jest naliczona od dochodu do opodatkowania za dany okres. Zobowiązania/aktywa z tytułu bieżącego podatku dochodowego ujmuje się w kwocie oczekiwanej na koniec okresu sprawozdawczego zapłaty/zwrotu od organów podatkowych.
Podatek odroczony
Podatek odroczony jest rozpoznawany dla różnic przejściowych oraz dla niewykorzystanych strat podatkowych. Aktywa z tytułu podatku odroczonego są rozpoznawane od tych różnic przejściowych, dla których istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo realizacji. Na każdy dzień zakończenia okresu sprawozdawczego ponownie ocenia się dotąd nieujęte aktywa z tytułu podatku odroczonego. Uprzednio nieujęty składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmuje się w zakresie, w jakim stało się prawdopodobne, że przyszły dochód do opodatkowania pozwoli na zrealizowanie tych aktywów.
Nie ujmuje się podatku odroczonego w momencie początkowego ujęcia składnika aktywów lub zobowiązań w transakcji, która nie jest połączeniem jednostek gospodarczych i która nie wpływa w momencie przeprowadzenia transakcji na wynik finansowy brutto ani na dochód do opodatkowania (stratę podatkową).
Aktywa i zobowiązania z tytułu podatku odroczonego nie podlegają dyskontowaniu. Podatek odroczony wycenia się z zastosowaniem stawek podatkowych obowiązujących lub ogłoszonych na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego.
35.20. Rezerwy
Rezerwy są ujmowane w przypadku, gdy na Grupie ciąży bieżące zobowiązanie względem strony trzeciej, którego kwotę można wiarygodnie oszacować i jest prawdopodobne, że wypełnienie obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne. Zobowiązanie może mieć charakter prawny, regulacyjny, umowny lub zwyczajowo oczekiwany, który wynika z działalności Grupy.
Szacunek wysokości rezerwy odpowiada prawdopodobnym wydatkom, jakie Grupa poniesie w celu uregulowania zobowiązania.
Zobowiązania warunkowe odpowiadają (i) możliwym obowiązkom, powstającym na skutek zdarzeń przeszłych, których istnienie zostanie potwierdzone dopiero w momencie wystąpienia lub niewystąpienia jednego lub większej ilości niepewnych przyszłych zdarzeń, które nie w pełni podlegają kontroli Grupy lub (ii) obecnym obowiązkom, które powstają na skutek zdarzeń przeszłych, w przypadku których nie jest prawdopodobne, aby konieczne było
74
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
wydatkowanie środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne w celu wypełnienia obowiązku lub w przypadku których kwoty obowiązku nie można wycenić wystarczająco wiarygodnie. Zobowiązania warunkowe nie są ujmowane w sprawozdaniu finansowym, ale w odpowiednich przypadkach są ujawnione w notach do Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego.
Rezerwy na koszty demontażu i rekultywację terenu
Grupa jest zobowiązana, po zakończeniu okresu użytkowania, zdemontować środki trwałe i przeprowadzać rekultywację terenu. Zgodnie z paragrafami 36 i 37 MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe” rezerwa jest ujęta w oparciu o najlepszy szacunek kwoty wymaganej do uregulowania zobowiązania. Wysokość rezerwy jest dyskontowana przez zastosowanie stopy dyskonta, która odzwierciedla upływ czasu oraz ryzyko charakterystyczne dla danego składnika zobowiązań. Kwota rezerwy jest okresowo weryfikowana i korygowana w razie konieczności, w korespondencji z aktywem, którego dotyczy.
35.21. Świadczenia pracownicze
Pracownicy Grupy mają prawo do odpraw emerytalno-rentowych. Odprawy emerytalno-rentowe są wypłacane jednorazowo przy odejściu na emeryturę lub rentę zgodnie z przyjętymi przez Grupę zasadami wynagradzania. Wysokość świadczenia zależy od wysokości średniego wynagrodzenia oraz stażu pracy. Odprawy emerytalno-rentowe nie są wypłacane z określonego funduszu.
Koszt świadczeń nabywanych w danym okresie ustalany jest metodą aktuarialnej wyceny prognozowanych uprawnień jednostkowych. Ta metoda traktuje każdy okres świadczenia pracy jako dający prawo do dodatkowej części świadczenia i wycenia każdą część osobno tworząc ostateczne zobowiązanie, które następnie podlega zdyskontowaniu. Wycena bazuje na założeniach demograficznych dotyczących wieku emerytalnego, rotacji pracowników oraz na założeniach finansowych dotyczących przyszłego wzrostu płac, przyszłych stóp procentowych (w celu ustalenia stopy dyskontowej).
Zyski lub straty z wyceny aktuarialnej świadczeń z tytułu odpraw emerytalno-rentowych są ujmowane niezwłocznie w pełnej wysokości w innych całkowitych dochodach. Niezależny aktuariusz co najmniej raz w roku wycenia wartość bieżącą zobowiązań z tytułu powyższych świadczeń. Przekrój demograficzny pracowników oraz wskaźniki ruchów kadrowych wykorzystywane przy wycenie są oparte na danych historycznych.
Świadczenia należne później niż 12 miesięcy od dnia zakończenia okresu sprawozdawczego są dyskontowane przy użyciu stopy dyskontowej określonej na podstawie rentowności polskich obligacji skarbowych.
Grupa ujmuje świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy, które są płatne w następstwie:
- decyzji Grupy o rozwiązaniu stosunku pracy z pracownikiem przed osiągnięciem przez niego wieku emerytalnego; lub
- decyzji pracownika o przyjęciu propozycji świadczeń, w zamian za dobrowolne rozwiązanie stosunku pracy.
Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy są należne kiedy Grupa rozwiązuje stosunek pracy lub kiedy Grupa zaoferowała pracownikom świadczenia, w zamian za dobrowolne rozwiązanie stosunku pracy. Zgodnie z dotychczasową praktyką, takie propozycje świadczeń są uznawane za zwyczajowo oczekiwany obowiązek i ujmowane w momencie, kiedy wypłata świadczeń staje się prawdopodobna, a świadczenia te można wiarygodnie wycenić. Podstawą do kalkulacji rezerwy z tytułu dobrowolnego rozwiązania stosunku pracy jest oczekiwany moment wypłaty świadczeń oraz szacunkowa liczba, wynagrodzenie oraz staż pracy pracowników, którzy zgodzą się na dobrowolne odejście. Rezerwa na koszty rozwiązania stosunku pracy jest prezentowana w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji „Rezerwy”.
Oprócz świadczeń wypłacanych po okresie zatrudnienia i innych długoterminowych świadczeń pracowniczych, Grupa zapewnia swoim obecnym i emerytowanym pracownikom również określone świadczenia niepieniężne, w tym subsydiowane usługi telekomunikacyjne. Wobec braku w MSSF precyzyjnych wytycznych w tym zakresie, Grupa przyjęła zasadę, zgodnie z którą te i podobne świadczenia pracownicze wyceniane są wg ich kosztu inkrementalnego pomniejszonego o przychody z usługi.
75
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
35.22. Płatności oparte na akcjach
OPL S.A. uruchomiła programy płatności opartych na akcjach rozliczane w formie środków pieniężnych, w ramach których pracownicy świadczą usługi Grupie w zamian za jej zobowiązanie do dostarczenia środków pieniężnych w kwocie, która jest uzależniona od ceny instrumentów kapitałowych Spółki. Wartość usług świadczonych przez pracowników (ustalona w odniesieniu do wartości godziwej akcji Orange Polska) w zamian za przyznanie prawa do udziału we wzroście wartości akcji ujmowana jest jako koszt oraz, drugostronnie, jako zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych, przez okres nabywania uprawnień. Zobowiązanie jest wyceniane na każdy dzień sprawozdawczy aż do momentu rozliczenia, a zmiany wartości zobowiązania są ujmowane w wyniku danego okresu.
Orange S.A. uruchomiła programy płatności opartych na akcjach rozliczane w formie instrumentów kapitałowych, w ramach których pracownicy świadczą usługi Grupie w zamian za instrumenty kapitałowe Orange S.A. Wartość usług świadczonych przez pracowników (ustalona w odniesieniu do wartości godziwej akcji Orange S.A.) w zamian za instrumenty kapitałowe Orange S.A. ujmowana jest jako koszt oraz, drugostronnie, jako kapitał, przez okres nabywania uprawnień.
76
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2022 roku |
Podpisy wszystkich członków Zarządu Orange Polska S.A. | |
Julien Ducarroz | |
Prezes Zarządu | |
Jacek Kunicki | |
Członek Zarządu | |
Jolanta Dudek | |
Wiceprezes Zarządu | |
Bożena Leśniewska | |
Wiceprezes Zarządu | |
Witold Drożdż | |
Członek Zarządu | |
Piotr Jaworski | |
Członek Zarządu | |
Jacek Kowalski | |
Członek Zarządu | |
Maciej Nowohoński | |
Członek Zarządu | |
Podpis osoby, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych | |
Zuzanna Góral | |
Dyrektor Rachunkowości i Kontroli | |
Wewnętrznej | |
77