GRUPA KAPITAŁOWA ORANGE POLSKA
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA ROK ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU SPORZĄDZONE WEDŁUG MIĘDZYNARODOWYCH STANDARDÓW SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ
16 lutego 2022 r.
Spis treści
4 | ||
4 | ||
5 | ||
6 | ||
7 | ||
Informacje ogólne | ||
8 | ||
Oświadczenie o zgodności oraz podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego | 9 | |
9 | ||
Główne przejęcia, zbycia oraz zmiany w zakresie konsolidacji | 12 | |
14 | ||
Zysk z działalności operacyjnej z wyłączeniem amortyzacji | ||
15 | ||
16 | ||
17 | ||
Aktywa trwałe | ||
17 | ||
18 | ||
19 | ||
20 | ||
21 | ||
Leasing | ||
23 | ||
Aktywa obrotowe oraz zobowiązania | ||
24 | ||
28 | ||
28 | ||
30 | ||
31 |
2
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Instrumenty finansowe, z wyłączeniem należności oraz zobowiązań handlowych | ||
35 | ||
36 | ||
37 | ||
37 | ||
39 | ||
39 | ||
42 | ||
43 | ||
Podatek dochodowy | ||
50 | ||
Kapitał własny i zarządzanie kapitałem | ||
52 | ||
53 | ||
Pozostałe noty objaśniające | ||
54 | ||
54 | ||
57 | ||
59 | ||
59 |
3
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
(w milionach złotych, z wyjątkiem zysku na jedną akcję) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do | |||||
Nota | 31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | |||||
Przychody |
| 6 |
| |
| | |
Koszty zakupów zewnętrznych |
| 7.1 |
| ( |
| ( | |
Koszty świadczeń pracowniczych |
| 7.2 |
| ( |
| ( | |
Pozostałe koszty operacyjne |
| 7.3 |
| ( |
| ( | |
Pozostałe przychody operacyjne |
| 7.3 |
| |
| | |
Utrata wartości należności i aktywów kontraktowych |
| 20 |
| ( |
| ( | |
Zysk na utracie kontroli w Światłowód Inwestycje | 4 | | - | ||||
Zyski ze sprzedaży aktywów |
| 8 |
| |
| | |
Koszty rozwiązania stosunku pracy |
| 17 |
| ( |
| | |
Amortyzacja i utrata wartości aktywów z tytułu prawa do użytkowania |
| 14.1 |
| ( |
| ( | |
Amortyzacja i utrata wartości środków trwałych i wartości niematerialnych |
| 11,12 |
| ( |
| ( | |
Udział w zysku wspólnego przedsięwzięcia | 13 | | - | ||||
Zysk z działalności operacyjnej |
| |
| | |||
Przychody odsetkowe |
| 20 |
| |
| | |
Koszty odsetkowe od zobowiązań z tytułu leasingu |
| 20 |
| ( |
| ( | |
Pozostałe koszty odsetkowe i koszty finansowe |
| 20 |
| ( |
| ( | |
Koszty dyskonta |
| 20 |
| ( |
| ( | |
Zyski/(straty) z tytułu różnic kursowych | 20 | | ( | ||||
Koszty finansowe, netto |
|
| ( |
| ( | ||
Podatek dochodowy |
| 28.1 |
| ( |
| ( | |
Zysk netto |
| |
| | |||
Zysk netto przypisany właścicielom Orange Polska S.A. |
| |
| | |||
Zysk netto przypisany udziałom niedającym kontroli |
|
| |||||
Zysk na jedną akcję (w złotych) (podstawowy i rozwodniony) |
| 35.4 |
| |
| | |
Średnia ważona liczba akcji (w milionach) |
| 29.1 |
| |
| | |
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do | |||||
Nota | 31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | |||||
Zysk netto |
| |
| | |||
Pozycje, które nie zostaną przeniesione do wyniku |
|
|
|
|
|
| |
Zyski/(straty) aktuarialne dotyczące świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia |
| 19 |
| |
| ( | |
Podatek dochodowy dotyczący pozycji, które nie zostaną przeniesione |
|
|
| ( |
| | |
Pozycje, które mogą być przeniesione do wyniku |
|
|
|
|
|
| |
Zyski/(straty) z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne |
| 25 |
| |
| ( | |
Straty z wyceny należności wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody | ( |
| - | ||||
Podatek dochodowy dotyczący pozycji, które mogą być przeniesione |
|
|
| ( |
| | |
Udział w innych całkowitych dochodach wspólnego przedsięwzięcia, po opodatkowaniu | | - | |||||
Inne całkowite dochody/(straty), po opodatkowaniu |
|
|
| |
| ( | |
Całkowite dochody ogółem |
|
|
| |
| | |
|
| ||||||
Całkowite dochody ogółem przypisane właścicielom Orange Polska S.A. |
| |
| | |||
Całkowite dochody ogółem przypisane udziałom niedającym kontroli |
|
|
|
|
4
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ
(w milionach złotych) | Na dzień | Na dzień | |||||
Nota | 31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | |||||
AKTYWA | |||||||
Wartość firmy |
| 10 |
| |
| | |
Pozostałe wartości niematerialne |
| 11 |
| |
| | |
Środki trwałe |
| 12 |
| |
| | |
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania |
| 14.1 |
| |
| | |
Inwestycja we wspólne przedsięwzięcie | 13 | | - | ||||
Należności handlowe |
| 15.1 |
| |
| | |
Aktywa kontraktowe |
| 15.2 |
| |
| | |
Koszty kontraktowe |
| 15.3 |
| |
| | |
Instrumenty pochodne |
| 25 |
| |
| - | |
Pozostałe aktywa |
| 16 |
| |
| | |
Aktywa z tytułu podatku odroczonego |
| 28.2 |
| |
| | |
Aktywa trwałe razem |
|
|
| |
| | |
|
| ||||||
Zapasy |
| |
| | |||
Należności handlowe |
| 15.1 |
| |
| | |
Aktywa kontraktowe |
| 15.2 |
| |
| | |
Koszty kontraktowe |
| 15.3 |
| |
| | |
Instrumenty pochodne |
| 25 |
| |
| | |
Należności z tytułu podatku dochodowego | | - | |||||
Pozostałe aktywa |
| 16 |
| |
| | |
Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów |
|
|
| |
| | |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych |
| 24 |
| |
| | |
Aktywa obrotowe razem |
|
|
| |
| | |
SUMA AKTYWÓW |
|
|
| |
| | |
PASYWA |
|
|
|
|
|
| |
Kapitał zakładowy |
| 29.1 |
| |
| | |
Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej |
|
|
| |
| | |
Pozostałe kapitały rezerwowe |
|
|
| |
| ( | |
Zyski zatrzymane |
|
|
| |
| | |
Kapitał własny przypisany właścicielom Orange Polska S.A. |
|
|
| |
| | |
Udziały niedające kontroli |
|
|
| |
| | |
Kapitał własny razem |
|
|
| |
| | |
Zobowiązania handlowe |
| 18.1 |
| |
| | |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
| 23, 27.6 |
| |
| | |
Pożyczki od jednostki powiązanej |
| 22 |
| |
| | |
Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
| |
| | |
Instrumenty pochodne |
| 25 |
| |
| | |
Rezerwy |
| 17 |
| |
| | |
Zobowiązania kontraktowe |
| 15.4 |
| |
| | |
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych |
| 19 |
| |
| | |
Pozostałe zobowiązania |
| 18.2 |
| |
| | |
Zobowiązania długoterminowe razem |
|
|
| |
| | |
Zobowiązania handlowe |
| 18.1 |
| |
| | |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
| 23, 27.6 |
| |
| | |
Pożyczki od jednostki powiązanej |
| 22 |
| |
| | |
Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
| |
| | |
Instrumenty pochodne |
| 25 |
| |
| | |
Rezerwy |
| 17 |
| |
| | |
Zobowiązania kontraktowe |
| 15.4 |
| |
| | |
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych |
| 19 |
| |
| | |
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego |
|
|
| |
| | |
Pozostałe zobowiązania |
| 18.2 |
| |
| | |
Zobowiązania krótkoterminowe razem |
|
| |
| | ||
SUMA PASYWÓW |
|
|
| |
| |
5
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM
(w milionach złotych)
Kapitał | Kapitał | Pozostałe kapitały rezerwowe | Zyski |
|
| Kapitał |
|
| Udziały |
|
| Kapitał własny |
| ||||||||||||||
zakładowy | z emisji akcji | zatrzymane | własny | niedające | razem | ||||||||||||||||||||||
powyżej ich | przypisany | kontroli | |||||||||||||||||||||||||
wartości | właścicielom | ||||||||||||||||||||||||||
nominalnej | OPL S.A. | ||||||||||||||||||||||||||
|
| Kapitał rezerwowy |
| Zyski/(straty) |
| Straty z wyceny |
| Podatek | Udział w | ||||||||||||||||||
| z wyceny |
| aktuarialne |
| należności |
| odroczony | pozostałych | |||||||||||||||||||
| instrumentów |
| dotyczące |
| wycenianych w | kapitałach | |||||||||||||||||||||
| zabezpieczających |
| świadczeń |
| wartości godziwej | rezerwowych | |||||||||||||||||||||
| przepływy |
| pracowniczych po |
| przez inne | wspólnego | |||||||||||||||||||||
| pieniężne |
| okresie zatrudnienia |
| całkowite dochody | przedsięwzięcia | |||||||||||||||||||||
Saldo na dzień 1 stycznia 2021 roku | | | ( | ( | - | | - | | | | | ||||||||||||||||
Zysk netto | - | - | - | - | - | - | - | | | - | | ||||||||||||||||
Inne całkowite dochody | - | - | | | ( | ( | | - | | - | | ||||||||||||||||
Całkowite dochody ogółem za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2021 roku |
| - |
| - |
| |
| | ( |
| ( | |
| | | - | | ||||||||||
Płatności oparte na akcjach (transakcje z właścicielem, patrz Nota 29.3) |
| - |
| - |
| - |
| - | - |
| - | - |
| | | - | | ||||||||||
Reklasyfikacja do zapasów |
| - |
| - |
| ( |
| - | - |
| | - |
| - | ( | - | ( | ||||||||||
Saldo na dzień 31 grudnia 2021 roku |
| |
| |
| |
| ( | ( |
| ( | |
| | | | | ||||||||||
Saldo na dzień 1 stycznia 2020 roku |
| |
| |
| ( |
| ( | - |
| | - |
| | | | | ||||||||||
Zysk netto | - | - | - | - | - | - | - | | | - | | ||||||||||||||||
Inne całkowite straty | - | - | ( | ( | - | | - | - | ( | - | ( | ||||||||||||||||
Całkowite dochody ogółem za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 roku |
| - |
| - |
| ( |
| ( | - |
| | - |
| | | - | | ||||||||||
Płatności oparte na akcjach (transakcje z właścicielem, patrz Nota 29.3) |
| - |
| - |
| - |
| - | - |
| - | - |
| | | - | | ||||||||||
Reklasyfikacja do zapasów |
| - |
| - |
| ( |
| - | - |
| | - |
| - | ( | - | ( | ||||||||||
Pozostałe zmiany (patrz Nota 29.4) | - |
| - |
| - |
| - | - |
| - | - |
| | | - | | |||||||||||
Saldo na dzień 31 grudnia 2020 roku |
| |
| |
| ( |
| ( | - |
| | - |
| | | | |
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do | |||||
Nota | 31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | |||||
DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNA |
|
|
|
|
|
| |
Zysk netto |
|
| |
| | ||
Korekty uzgadniające zysk netto do środków pieniężnych z działalności operacyjnej |
|
|
|
|
|
| |
Zyski na utracie kontroli i ze sprzedaży aktywów |
| 4,8 |
| ( |
| ( | |
Amortyzacja i utrata wartości środków trwałych, wartości niematerialnych i aktywów z tytułu prawa do użytkowania |
| 11,12,14.1 |
| |
| | |
Udział w zysku wspólnego przedsięwzięcia | 13 | ( | - | ||||
Koszty finansowe, netto |
| 20 |
| |
| | |
Podatek dochodowy |
| 28.1 |
| |
| | |
Zmiana stanu rezerw i odpisów aktualizujących |
|
| ( |
| ( | ||
(Zyski)/straty operacyjne z tytułu różnic kursowych i wyceny instrumentów pochodnych, netto |
|
| |
| ( | ||
Zmiana kapitału obrotowego |
|
|
|
|
|
| |
Zwiększenie stanu zapasów, brutto |
|
| ( |
| ( | ||
Zmniejszenie stanu należności handlowych, brutto |
| 15.1 |
| |
| | |
(Zwiększenie)/zmniejszenie stanu aktywów kontraktowych, brutto |
| 15.2 |
| ( |
| | |
Zwiększenie stanu kosztów kontraktowych |
| 15.3 |
| ( |
| ( | |
Zwiększenie/(zmniejszenie) stanu zobowiązań handlowych |
|
| |
| ( | ||
Zwiększenie/(zmniejszenie) stanu zobowiązań kontraktowych |
| 15.4 |
| |
| ( | |
Zwiększenie stanu czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów i pozostałych należności |
|
| ( |
| ( | ||
Zwiększenie/(zmniejszenie) stanu pozostałych zobowiązań |
|
| |
| ( | ||
Otrzymane odsetki |
|
| |
| | ||
Odsetki zapłacone i przepływy odsetkowe z instrumentów pochodnych, netto |
|
| ( |
| ( | ||
Różnice kursowe otrzymane z instrumentów pochodnych, netto |
|
| |
| | ||
Podatek dochodowy zapłacony |
|
|
| ( |
| ( | |
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej |
|
|
| |
| | |
DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA |
|
|
|
|
|
| |
Płatności za zakup środków trwałych i wartości niematerialnych |
| 11,12 |
| ( |
| ( | |
Otrzymane dotacje inwestycyjne |
| 18.2 |
| |
| | |
Dotacje inwestycyjne zapłacone dostawcom środków trwałych i wartości niematerialnych |
| 18.2 |
| ( |
| ( | |
Różnice kursowe otrzymane z instrumentów pochodnych ekonomicznie zabezpieczających nakłady inwestycyjne, netto |
|
| |
| | ||
Wpływy ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych |
|
|
| |
| | |
Wpływy z tytułu utraty kontroli w Światłowód Inwestycje, pomniejszone o środki pieniężne i koszty transakcyjne | 4 | | - | ||||
Podatek dochodowy zapłacony w związku z utratą kontroli w Światłowód Inwestycje | 4 | ( | - | ||||
Podatek VAT zapłacony w związku z utratą kontroli w Światłowód Inwestycje | 4 | ( | - | ||||
Wydatki z tytułu nabycia jednostek zależnych pomniejszone o środki pieniężne tych jednostek |
| 4 |
| ( |
| ( | |
Wpływy z tytułu pożyczki od wspólnego przedsięwzięcia i pozostałych instrumentów finansowych, netto |
| 4 |
| |
| - | |
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej |
|
|
| ( |
| ( | |
DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA |
|
|
|
|
|
| |
Zaciągniecie długoterminowego długu | 23 | | - | ||||
Spłata długoterminowych pożyczek od jednostki powiązanej |
| 23 |
| ( |
| - | |
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu |
| 23 |
| ( |
| ( | |
Spłata odnawialnej linii kredytowej i pozostałego zadłużenia, netto |
| 23 |
| ( |
| ( | |
Różnice kursowe otrzymane z instrumentów pochodnych zabezpieczających dług, netto |
| 23 |
| |
| - | |
Środki pieniężne netto z działalności finansowej |
|
|
| ( |
| ( | |
Zmiana stanu środków pieniężnych i ekwiwalentów środków pieniężnych, netto |
|
|
| |
| ( | |
Wpływ różnic kursowych na stan środków pieniężnych i ekwiwalentów środków pieniężnych | | | |||||
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych na początek okresu |
| 24 |
| |
| | |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych na koniec okresu |
| 24 |
| |
| |
7
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
1. Informacje ogólne
1.1. Grupa Kapitałowa Orange Polska
Siedziba Orange
Telekomunikacyjna działalność Grupy podlega nadzorowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej („UKE”). Zgodnie z Prawem Telekomunikacyjnym, UKE może nakładać pewne obowiązki na operatorów telekomunikacyjnych o znaczącej pozycji rynkowej na rynku właściwym. Orange Polska S.A. jest spółką o znaczącej pozycji rynkowej na określonych rynkach właściwych.
1.2. Skład Grupy
W skład Grupy wchodzi Orange Polska oraz następujące jednostki zależne:
Jednostka | Siedziba | Zakres działalności | Udział Grupy w kapitale | ||||||
31 grudnia | 31 grudnia | ||||||||
2021 | 2020 | ||||||||
Integrated Solutions Sp. z o.o. |
| Warszawa, Polska |
| Dostarczanie zintegrowanych rozwiązań z zakresu IT oraz infrastruktury sieciowej. |
| 100 | % | 100 | % |
TP TelTech Sp. z o.o. |
| Łódź, Polska |
| Projektowanie, budowa oraz obsługa sieci telekomunikacyjnych, monitorowanie sygnałów alarmowych. |
| 100 | % | 100 | % |
BlueSoft Sp. z o.o. |
| Warszawa, Polska |
| Świadczenie usług i rozwiązań dla IT. |
| 100 | % | 100 | % |
Orange Energia Sp. z o.o. |
| Warszawa, Polska |
| Sprzedaż energii elektrycznej. |
| 100 | % | 100 | % |
Essembli Sp. z o.o. |
| Warszawa, Polska |
| Świadczenie usług i rozwiązań dla IT. |
| 100 | % | 100 | % |
Craftware Sp. z o.o. | Warszawa, Polska |
| Świadczenie usług i rozwiązań dla IT. |
| 100 | % | 100 | % | |
Orange Szkolenia Sp. z o.o. |
| Warszawa, Polska |
| Usługi szkoleniowe i hotelowe, agent ubezpieczeniowy. |
| 100 | % | 100 | % |
Telefony Podlaskie S.A. |
| Sokołów Podlaski, Polska |
| Lokalny operator telefonii stacjonarnej, Internetu i telewizji kablowej. |
| 89,3 | % | 89,3 | % |
Orange Retail S.A. |
| Modlnica, Polska |
| Wynajem salonów sprzedaży. |
| 100 | % | 100 | % |
Pracownicze Towarzystwo Emerytalne Orange Polska S.A. | Warszawa, Polska |
| Zarządzanie pracowniczym funduszem emerytalnym. |
| 100 | % | 100 | % | |
Fundacja Orange |
| Warszawa, Polska |
| Działalność charytatywna. |
| 100 | % | 100 | % |
Telekomunikacja Polska Sp. z o.o. |
| Warszawa, Polska |
| Brak działalności operacyjnej. |
| 100 | % | 100 | % |
Światłowód Inwestycje Sp. z o.o. (1) |
| Warszawa, Polska |
| Budowa infrastruktury światłowodowej i oferowanie hurtowych usług dostępu dla innych operatorów. |
| 50 | % | 100 | % |
(1) | 31 sierpnia 2021 roku 50% udziałów zostało sprzedanych, w wyniku czego Światłowód Inwestycje stał się wspólnie kontrolowaną jednostką wycenianą metodą praw własności (patrz Nota 4). |
8
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Ponadto, Grupa i T-Mobile Polska S.A. posiadają po 50% udziałów w NetWorkS! Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie. Spółka została zaklasyfikowana jako wspólne działanie, ponieważ przedmiotem jej działalności jest zarządzanie, rozwój i utrzymanie sieci będących własnością Grupy i T-Mobile Polska S.A. NetWorkS! Sp. z o.o. powstała w związku z umową o współkorzystanie z mobilnych sieci dostępowych zawartą pomiędzy dwoma operatorami. Umowa ta została zawarta w 2011 roku na okres 15 lat z możliwością przedłużenia i również jest zaklasyfikowana jako wspólne działanie dla celów księgowych.
W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2021 i 2020 roku udział Grupy w ogólnej liczbie głosów był równy udziałowi Grupy w kapitałach spółek zależnych. Główne przejęcia, zbycia i zmiany w zakresie konsolidacji opisano w Nocie 4.
2. Oświadczenie o zgodności oraz podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej („MSSF”) przyjętymi przez Unię Europejską. MSSF obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości („RMSR”) oraz Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej („KIMSF”).
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe zostało sporządzone w milionach złotych. Porównawcze dane finansowe za rok zakończony 31 grudnia 2020 roku zostały przygotowane w oparciu o te same podstawy sporządzenia sprawozdania finansowego.
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe zostało sporządzone w oparciu o zasadę kosztu historycznego, z wyjątkiem wycenianych w wartości godziwej pochodnych instrumentów finansowych, wybranych należności handlowych ze sprzedaży telefonów komórkowych w systemie ratalnym oraz warunkowego należnego wynagrodzenia za sprzedaż 50% udziałów w Światłowód Inwestycje.
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności.
Dane finansowe wszystkich jednostek wchodzących w skład Grupy zawarte w niniejszym Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym zostały przygotowane przy zastosowaniu jednolitych polityk rachunkowości.
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd w dniu 16 lutego 2022 roku i podlega zatwierdzeniu przez Walne Zgromadzenie Orange Polska S.A.
Zasady rachunkowości zastosowane do sporządzenia sprawozdania finansowego za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2021 roku są przedstawione w Nocie 35 oraz są oparte na wszystkich standardach i interpretacjach przyjętych przez Unię Europejską i mających zastosowanie dla okresu rozpoczynającego się 1 stycznia 2021 roku.
Zastosowanie standardów i interpretacji w 2021 roku
Od dnia opublikowania Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za rok zakończony 31 grudnia 2020 roku sporządzonego według MSSF nie zostały wydane żadne nowe standardy i interpretacje. Zmiany standardów i interpretacji w 2021 roku nie miały wpływu na zasady rachunkowości stosowane przez Grupę.
3. Segment operacyjny i mierniki wyników
Grupa raportuje jeden segment operacyjny, ponieważ decyzje o alokacji zasobów oraz ocena wyników oparte są o dane skonsolidowane. Zarząd ocenia wyniki Grupy na podstawie przychodów, wskaźnika EBITDAaL, zysku netto, wskaźnika eCapex (ang. economic capital expenditures - ekonomiczne nakłady inwestycyjne), organicznych przepływów pieniężnych, długu finansowego netto oraz wskaźnika długu finansowego netto do wartości EBITDAaL w oparciu o skumulowany wskaźnik EBITDAaL za ostatnie cztery kwartały.
9
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Sposób kalkulacji EBITDAaL, eCapex, organicznych przepływów pieniężnych oraz długu finansowego netto nie jest zdefiniowany w MSSF, dlatego te mierniki mogą być nieporównywalne z podobnymi miernikami używanymi przez inne spółki. Metodologia przyjęta przez Grupę została zaprezentowana poniżej.
Począwszy od 2021 roku Grupa posiada wspólne przedsięwzięcie rozliczane metodą praw własności i definicje mierników wyników zostały uzupełnione o wpływ wspólnego przedsięwzięcia na wyniki Grupy: udział w zyskach/stratach wspólnego przedsięwzięcia oraz eliminacja marży (niezrealizowanego zysku) uzyskanej na transakcjach ze wspólnym przedsięwzięciem dotyczących aktywów są wyłączone z kalkulacji EBITDAaL.
Dodatkowo Grupa doprecyzowała sposób ujęcia praw wieczystego użytkowania gruntów w kalkulacji mierników wyników. Prawa wieczystego użytkowania gruntów, które w momencie początkowego ujęcia zostały zaklasyfikowane do środków trwałych, a następnie, po zastosowaniu MSSF 16, przeklasyfikowane do aktywów z tytułu prawa użytkowania, podczas podejmowania decyzji biznesowych przez Zarząd traktowane są podobnie jak środki trwałe. W związku z tym utrata wartości i wynik na zbyciu tych praw jest wyłączany z kalkulacji EBITDAaL, natomiast przychody uzyskane ze zbycia tych praw pomniejszają nakłady inwestycyjne. Opisane powyżej doprecyzowania definicji nie powodują konieczności zmiany mierników wyników za okres porównawczy.
EBITDAaL jest głównym miernikiem zyskowności operacyjnej używanym przez Zarząd i odpowiada zyskowi z działalności operacyjnej przed zyskami/stratami ze sprzedaży aktywów, amortyzacją i utratą wartości środków trwałych i wartości niematerialnych, utratą wartości praw wieczystego użytkowania gruntów, które w momencie początkowego ujęcia zostały zaklasyfikowane do środków trwałych, a następnie zostały przeklasyfikowane do aktywów z tytułu prawa użytkowania oraz przed udziałem w zyskach/stratach jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć, pomniejszonemu o koszty odsetkowe od zobowiązań z tytułu leasingu oraz skorygowanemu o wpływ dekonsolidacji spółek zależnych, kosztów związanych z nabyciem, sprzedażą i integracją działalności biznesowych, kosztów programów rozwiązania stosunku pracy, restrukturyzacji, eliminacji marży uzyskanej na transakcjach dotyczących aktywów ze wspólnym przedsięwzięciem oraz ze spółkami stowarzyszonymi rozpoznanymi według metody praw własności, znaczących roszczeń, spraw sądowych i pozostałych ryzyk, jak również innych znaczących jednorazowych zdarzeń.
eCapex (ang. economic capital expenditures - ekonomiczne nakłady inwestycyjne) jest głównym miernikiem alokacji zasobów używanym przez Zarząd i odzwierciedla nabycie środków trwałych i wartości niematerialnych z wyłączeniem rezerwacji i innych praw do częstotliwości, pomniejszone o naliczone wpływy ze sprzedaży tych aktywów a także sprzedaży praw wieczystego użytkowania gruntów, które w momencie początkowego ujęcia zostały zaklasyfikowane do środków trwałych („naliczone wpływy ze sprzedaży aktywów”). eCapex nie zawiera nabycia aktywów z tytułu prawa do użytkowania.
Organiczne przepływy pieniężne są głównym miernikiem generowania przepływów pieniężnych używanym przez Zarząd i odpowiadają przepływom pieniężnym netto z działalności operacyjnej pomniejszonym o płatności za zakup środków trwałych i wartości niematerialnych oraz spłatę zobowiązań z tytułu leasingu, powiększonym/pomniejszonym o wpływ różnic kursowych netto otrzymanych/zapłaconych z instrumentów pochodnych ekonomicznie zabezpieczających nakłady inwestycyjne i zobowiązania z tytułu leasingu oraz wpływy ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych, skorygowanym o płatności za rezerwacje i inne prawa do częstotliwości, płatności z tytułu kosztów związanych z nabyciem, sprzedażą i integracją działalności biznesowych nieujętych w cenie zakupu oraz płatności wynikające ze znaczących roszczeń, spraw sądowych i pozostałych ryzyk. Przepływy pieniężne powstałe w wyniku uzyskania lub utraty kontroli nad jednostkami zależnymi lub innymi przedsięwzięciami, w tym znaczące przepływy z tytułu podatków jednoznacznie zidentyfikowane i powiązane z tymi transakcjami, są zakwalifikowane do działalności inwestycyjnej i z definicji nie są zawarte w organicznych przepływach pieniężnych.
Dług finansowy netto oraz wskaźnik długu finansowego netto do wartości EBITDAaL są głównymi miernikami poziomu zadłużenia i płynności finansowej używanymi przez Zarząd. Kalkulacja długu finansowego netto została przedstawiona w Nocie 21.
10
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Poniżej zostały przedstawione podstawowe informacje finansowe dotyczące segmentu operacyjnego:
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | ||||
Przychody |
| 11.928 |
| 11.508 | |
EBITDAaL |
| 2.963 |
| 2.797 | |
Zysk netto |
| 1.672 |
| 46 | |
eCapex |
| 1.737 |
| 1.801 | |
Organiczne przepływy pieniężne |
| 867 |
| 642 |
| Na dzień |
| Na dzień |
| |
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | ||||
Dług finansowy netto (w milionach złotych, patrz Nota 21) |
| 4.076 |
| 5.549 | |
Wskaźnik dług finansowy netto/EBITDAaL | 1,4 |
| 2,0 |
Poniżej zaprezentowano kalkulację mierników segmentu operacyjnego:
(w milionach złotych) |
| 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| |
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | ||||
Zysk z działalności operacyjnej |
| 2.211 |
| 404 | |
Pomniejszenie o zysk na utracie kontroli w Światłowód Inwestycje | (1.543) | - | |||
Pomniejszenie o zyski ze sprzedaży aktywów | (52) | (61) | |||
Odwrócenie wpływu amortyzacji i utraty wartości środków trwałych i wartości niematerialnych (1) |
| 2.255 | 2.511 | ||
Pomniejszenie o udział w zysku wspólnego przedsięwzięcia skorygowany o eliminację marży uzyskanej na transakcjach dotyczących aktywów ze wspólnym przedsięwzięciem | (9) | - | |||
Koszty odsetkowe od zobowiązań z tytułu leasingu | (53) | (62) | |||
Korekta dotycząca wpływu programów rozwiązania stosunku pracy |
| 129 | (22) | ||
Korekta dotycząca kosztów związanych z nabyciem, sprzedażą i integracją spółek zależnych (patrz Nota 4) |
| 25 |
| 27 | |
EBITDAaL |
| 2.963 |
| 2.797 |
(1) Zawiera wpływ utraty wartości aktywów z tytułu prawa wieczystego użytkowania gruntu historycznie ujętych jako środki trwałe (34 miliony złotych w 2021 roku).
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
| 31 grudnia 2021 |
| 31 grudnia 2020 |
| |
Nabycie środków trwałych i wartości niematerialnych |
| 2.011 |
| 1.893 | |
Naliczone wpływy ze sprzedaży aktywów | (274) |
| (92) | ||
eCapex |
| 1.737 |
| 1.801 |
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | ||||
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej |
| 3.101 |
| 3.005 | |
Płatności za zakup środków trwałych i wartości niematerialnych |
| (1.995) |
| (2.015) | |
Różnice kursowe otrzymane z instrumentów pochodnych ekonomicznie zabezpieczających nakłady inwestycyjne, netto |
| 7 |
| 10 | |
Wpływy ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych |
| 196 |
| 60 | |
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu |
| (481) |
| (421) | |
Korekta dotycząca płatności kosztów związanych z nabyciem, sprzedażą i integracją spółek zależnych (patrz Nota 4) |
| 39 |
| 3 | |
Organiczne przepływy pieniężne |
| 867 |
| 642 |
11
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
4. Główne przejęcia, zbycia oraz zmiany w zakresie konsolidacji
Wspólne przedsięwzięcie z Grupą APG
W dniu 31 sierpnia 2021 roku Grupa Orange Polska i Grupa APG (Acari Investments Holding B.V., spółka zależna APG, „APG”) sfinalizowały umowę sprzedaży udziałów, na mocy której Grupa zbyła 50% udziałów w Światłowód Inwestycje Sp. z o.o., spółce zależnej od OPL S.A., której zakres działalności obejmuje budowę infrastruktury światłowodowej oraz oferowanie hurtowych usług dostępu dla innych operatorów. Łączna wartość godziwa wynagrodzenia wyniosła 1.323 miliony złotych i składała się z:
a. | 897 milionów złotych otrzymanych w gotówce oraz |
b. | 426 milionów złotych do rozliczenia w latach 2022-2026, uwarunkowanych realizacją przez Grupę uzgodnionego harmonogramu budowy sieci (zgodnie z kontraktem, maksymalnie 487 milionów złotych przed zdyskontowaniem). Kwota należna od Grupy APG została rozpoznana jako pozostałe aktywa w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej. |
Do wyceny wartości godziwej warunkowego należnego wynagrodzenia Grupa zastosowała technikę oczekiwanej wartości bieżącej. Więcej szczegółów na temat założeń i metodologii wyceny opisano w Nocie 16.
W wyniku transakcji, Grupa sprzedała następujące aktywa i zobowiązania Światłowód Inwestycje:
(w milionach złotych) | |
Aktywa: | |
Środki trwałe | 388 |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych | 21 |
Pozostałe aktywa (1) | 920 |
Suma aktywów | 1.329 |
Zobowiązania: | |
Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu (2) | 162 |
Instrumenty pochodne | 17 |
Pozostałe zobowiązania | 65 |
Suma zobowiązań | 244 |
Wartość aktywów netto Światłowód Inwestycje | 1.085 |
z czego: | |
Aktywa netto zdekonsolidowane ze skonsolidowanych sprawozdań finansowych | 601 |
Aktywa netto dotyczące rozliczeń pomiędzy Światłowód Inwestycje i Orange Polska (1,2) | 484 |
(1) Zawiera 691 milionów złotych przedpłaty dokonanej przez Światłowód Inwestycje do OPL S.A. za leasing oraz usługi, które będą świadczone w przyszłości przez OPL S.A. Na dzień dekonsolidacji Grupa rozpoznała otrzymaną przedpłatę w zobowiązaniach kontraktowych w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
(2) Zawiera pożyczkę w wysokości 158 milionów złotych udzieloną przez OPL S.A. do Światłowód Inwestycje, rozpoznaną na dzień dekonsolidacji jako należność z tytułu pożyczki w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Pożyczka została spłacona przez Światłowód Inwestycje w 2021 roku.
Zysk na utracie kontroli w Światłowód Inwestycje rozpoznany w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wyniósł 1.543 miliony złotych i składał się z:
(w milionach złotych) | |
Cena sprzedaży 50% udziałów | 1.323 |
Wartość godziwa pozostałych 50% udziałów zatrzymanych | 1.323 |
Wartość aktywów netto Światłowód Inwestycje (1) | (1.085) |
Poniesione koszty transakcyjne | (18) |
Zysk na utracie kontroli w Światłowód Inwestycje | 1.543 |
(1) Zawiera 484 miliony złotych aktywów netto dotyczących rozliczeń pomiędzy Światłowód Inwestycje i Orange Polska.
12
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
W wyniku powyższej transakcji, Światłowód Inwestycje stał się wspólnie kontrolowaną jednostką wycenianą metodą praw własności. Transakcja przewiduje, że w latach 2023-2026 każdy z udziałowców wniesie do spółki po około 300 milionów złotych kapitału. Orange Polska ma opcję kupienia dodatkowego około 1% udziałów w Światłowód Inwestycje w latach 2027-2029 i uzyskania kontroli nad spółką.
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku Grupa zapłaciła w związku z transakcją 122 miliony złotych podatku CIT (po wykorzystaniu strat podatkowych z lat ubiegłych) oraz 157 milionów złotych podatku VAT. Te płatności zostały zaklasyfikowane jako przepływy z działalności inwestycyjnej, ponieważ zostały jednoznacznie zidentyfikowane i powiązane z utratą kontroli w Światłowód Inwestycje. Płatność nastąpiła przed uzyskaniem przez Grupę pod koniec września 2021 roku interpretacji podatkowej. W związku z powyższym Grupa przeliczyła dochód do opodatkowania ze sprzedaży 50% udziałów w Światłowód Inwestycje i na dzień 31 grudnia 2021 roku rozpoznała należność z tytułu podatku dochodowego w wysokości 92 miliony złotych oraz pomniejszyła aktywo z tytułu podatku odroczonego o 79 milionów złotych.
Nabycie Craftware w 2020 roku
W dniu 7 grudnia 2020 roku, Grupa nabyła 100% udziałów w Craftware Sp. z o.o. („Craftware”). Łączna wartość transakcji, składająca się z wartości przedsiębiorstwa oraz rozliczeń związanych ze środkami pieniężnymi i kapitałem obrotowym, wyniosła 126 milionów złotych i zawierała cenę nabycia w kwocie 94 milionów złotych oraz wynagrodzenie za usługi świadczone po zamknięciu transakcji, których wartość została oszacowana na 32 miliony złotych. Część ceny nabycia, w kwocie 87 milionów złotych, została zapłacona w momencie zawarcia umowy, a 2 miliony złotych zapłacono w 2021 roku. Pozostała część, obecnie szacowana na 5 milionów złotych, stanowi wynagrodzenie warunkowe, które zostanie rozliczone przed końcem 2024 roku w oparciu o osiągnięcie przez Craftware określonych celów finansowych w latach 2021-2023, a także jest uzależnione od spełnienia określonych innych warunków prawnych. Wynagrodzenie za usługi świadczone po zamknięciu transakcji jest ujmowane jako koszt integracji jednostki zależnej i rozpoznawane w skonsolidowanym rachunku zysków i strat w latach 2020-2022 jako koszt świadczeń pracowniczych. W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2021 i 2020 roku Grupa rozpoznała, odpowiednio, 16 milionów złotych i 7 milionów złotych kosztów związanych z nabyciem i integracją nowej jednostki zależnej. W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2021 i 2020 roku Grupa zapłaciła, odpowiednio, 6 milionów złotych i 1 milion złotych kosztów związanych z nabyciem i integracją nowej jednostki zależnej.
Ze względu na krótki okres od dnia nabycia do dnia zatwierdzenia Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za rok zakończony 31 grudnia 2020 roku, dokonano prowizorycznego rozliczenia połączenia. W 2021 roku Grupa zakończyła rozliczenie nabycia Craftware Sp. z o.o. W 2021 roku nie było korekt wartości aktywów i zobowiązań ujętych na dzień 31 grudnia 2020 roku.
Nabycie BlueSoft i Essembli w 2019 roku
W 2019 roku, Grupa nabyła 100% udziałów w BlueSoft Sp. z o.o. („BlueSoft”) oraz Essembli Sp. z o.o. („Essembli”) – spółce zależnej od BlueSoft. Łączna wartość transakcji, składająca się z wartości przedsiębiorstwa oraz rozliczeń związanych ze środkami pieniężnymi i kapitałem obrotowym, wyniosła 204 miliony złotych i zawierała cenę nabycia w kwocie 182 milionów złotych oraz wynagrodzenie za usługi świadczone po zamknięciu transakcji o szacowanej wartości wynoszącej 22 miliony złotych. Część ceny nabycia, w kwocie 147 milionów złotych, została zapłacona w momencie zawarcia umowy, 5 milionów złotych zapłacono w 2020 roku, a 20 milionów złotych zapłacono w 2021 roku. Pozostała część, szacowana na 10 milionów złotych, stanowi wynagrodzenie warunkowe, które zostanie rozliczone przed końcem 2022 roku w zależności od spełnienia określonych warunków prawnych. Wynagrodzenie za usługi świadczone po zamknięciu transakcji ujmowane jest jako koszt integracji nowych jednostek zależnych i rozpoznawane w skonsolidowanym rachunku zysków i strat w latach 2019–2021 jako koszt świadczeń pracowniczych. W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2021 i 2020 roku Grupa rozpoznała, odpowiednio, 9 milionów złotych i 15 milionów złotych kosztów związanych z integracją tych jednostek zależnych. W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2021 i 2020 roku Grupa zapłaciła, odpowiednio, 29 milionów złotych i 2 miliony złotych kosztów związanych z integracją tych jednostek zależnych.
13
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
5. Wpływ pandemii COVID-19
Sytuacja wynikająca z pandemii COVID-19 pozostaje niestabilna. Polska oraz inne kraje doświadczają kolejnych fali pandemii COVID-19 w 2021 roku. Pandemia znacząco wpływa na polską gospodarkę. PKB Polski zmniejszył się o 2,5% w 2020 roku oraz o 0,8% w pierwszym kwartale 2021 roku i zaczął rosnąć od drugiego kwartału 2021 roku (w ujęciu rok do roku). Wstępne szacunki Głównego Urzędu Statystycznego wskazują, że PKB w Polsce wzrósł o 5,7% w 2021 roku.
Od początku pandemii COVID-19 w pierwszym kwartale 2020 roku Zarząd zastosował szereg środków zapobiegawczych mających na celu złagodzenie wpływu pandemii na działalność Grupy. Wyniki osiągnięte przez Grupę wskazują, że jej podstawowa działalność pozostaje relatywnie odporna na skutki pandemii. Z punktu widzenia potrzeb klientów indywidualnych i biznesowych, transmisja danych i połączenia głosowe stały się bardziej istotne niż kiedykolwiek. Większość przychodów i zysków Grupy pochodzi z usług abonamentowych, co zapewnia względną stabilność i przewidywalność strumieni przychodów.
Grupa przeprowadziła test na utratę wartości pojedynczego ośrodka wypracowującego środki pieniężne – operatora telekomunikacyjnego na dzień 31 grudnia 2021 roku, 30 czerwca 2021 roku oraz 31 grudnia 2020 roku (patrz Nota 9). Na podstawie wyników testu nie rozpoznano utraty wartości.
Grupa przeprowadziła analizę dostępnych informacji o przeszłych zdarzeniach, aktualnych warunkach oraz prognozach przyszłych warunków ekonomicznych w celu oceny wpływu pandemii COVID-19 na wysokość odpisu aktualizującego należności. W oparciu o analizę aktualnych warunków, analizę scenariuszy oraz ewolucję złych długów w latach 2011-2012, kiedy to ostatnio nastąpiło istotne zmniejszenie wzrostu PKB, Grupa rozpoznała 4 miliony złotych dodatkowych kosztów z tytułu utraty wartości należności handlowych w 2021 roku oraz 26 milionów złotych w 2020 roku.
Wpływ pandemii COVID-19 na Grupę (zarówno bezpośredni jak i pośredni), jej sytuację finansową i wyniki w kolejnych okresach zależy od wielu czynników, które są poza kontrolą Grupy. Czynniki te obejmują między innymi: czas trwania i nasilenie pandemii, środki podejmowane przez rząd w celu ograniczenia pandemii i ochrony społeczeństwa przed skutkami kryzysu, a tym samym jego ostateczny wpływ na polską gospodarkę, włączając presję inflacyjną, ceny energii oraz zakłócenia dostaw. Grupa będzie monitorować sytuację wynikającą z COVID-19, jej wpływ na polską gospodarkę, a także wskaźniki specyficzne dla Grupy.
14
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
6. Przychody
Podział przychodów przedstawia się następująco:
Usługi wyłącznie komórkowe | Przychody z ofert telefonii komórkowej (z wyłączeniem ofert konwergentnych dla klientów indywidualnych) oraz połączeń telemetrii. Przychody z usług wyłącznie komórkowych nie obejmują przychodów ze sprzedaży sprzętu, połączeń przychodzących od innych operatorów oraz usług roamingu dla osób odwiedzających. | |
Usługi wyłącznie stacjonarne | Przychody z usług stacjonarnych (z wyłączeniem ofert konwergentnych dla klientów indywidualnych), w tym głównie (i) stacjonarny Internet szerokopasmowy (włączając bezprzewodowy dostęp stacjonarny), (ii) tradycyjne usługi głosowe, oraz (iii) infrastruktura i sieci danych dla klientów biznesowych. Przychody z usług stacjonarnych obejmują także przychody z TV (telewizja linearna i strumieniowa OTT - ang. over-the-top). | |
Usługi konwergentne (klienci indywidualni) | Przychody z ofert konwergentnych dla klientów indywidualnych. Konwergentną ofertę definiuje się jako kombinację co najmniej usługi stacjonarnego Internetu oraz telefonii komórkowej, dającą korzyść finansową (z wyłączeniem MVNO - ang. mobile virtual network operators - operatorów wirtualnej sieci komórkowej). Przychody z usług konwergentnych nie obejmują przychodów ze sprzedaży sprzętu, połączeń przychodzących od innych operatorów oraz usług roamingu dla osób odwiedzających. Przychody z ofert konwergentnych obejmują także przychody z TV (telewizja linearna i strumieniowa OTT). | |
Sprzedaż sprzętu | Przychody ze sprzedaży detalicznej urządzeń mobilnych i stacjonarnych, z wyłączeniem sprzedaży sprzętu związanego z dostarczaniem usług IT i integracyjnych. | |
Usługi IT i integracyjne | Przychody z usług ICT (ang. Information and Communications Technology - rozwiązania teleinformatyczne dla przedsiębiorstw) i Internetu Rzeczy, w tym przychody ze sprzedaży licencji oraz sprzętu związanego z dostarczaniem tych usług. | |
Usługi hurtowe | Przychody od operatorów telekomunikacyjnych z tytułu (i) usług mobilnych: połączenia przychodzące od innych operatorów, usługi roamingu dla osób odwiedzających, krajowe połączenia komórkowe (tj. umowa roamingu krajowego i udostępniania sieci) i MVNO, (ii) usług przewoźników stacjonarnych, oraz (iii) inne przychody (głównie infrastruktura i sieci danych). | |
Pozostałe przychody | Obejmują (i) przychody z obrotu energią elektryczną, (ii) przychody z projektów infrastrukturalnych, oraz (iii) inne przychody np. z wynajmu nieruchomości, działalności R&D (ang. research and development - badania i rozwój) oraz sprzedaży sprzętu do brokerów. |
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||
Usługi wyłącznie komórkowe |
| 2.636 |
| 2.557 | |
Usługi wyłącznie stacjonarne |
| 1.968 |
| 2.081 | |
Usługi wąskopasmowe |
| 682 |
| 798 | |
Usługi szerokopasmowe |
| 859 |
| 856 | |
Usługi dla przedsiębiorstw z zakresu infrastruktury sieciowej |
| 427 |
| 427 | |
Usługi konwergentne (klienci indywidualni) |
| 2.002 |
| 1.741 | |
Sprzedaż sprzętu |
| 1.460 |
| 1.344 | |
Usługi IT i integracyjne |
| 1.186 |
| 999 | |
Usługi hurtowe |
| 2.190 |
| 2.422 | |
Hurtowe usługi komórkowe |
| 1.371 |
| 1.438 | |
Hurtowe usługi stacjonarne |
| 460 |
| 654 | |
Pozostałe |
| 359 |
| 330 | |
Pozostałe przychody |
| 486 |
| 364 | |
Przychody razem |
| 11.928 |
| 11.508 |
Usługi IT i integracyjne, usługi hurtowe oraz pozostałe przychody za okresy 12 miesięcy zakończone 31 grudnia 2021 i 2020 roku zawierają odpowiednio 82 miliony złotych i 83 miliony złotych przychodów z tytułu leasingu, które są poza zakresem MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”.
15
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Przychody generowane są przede wszystkim na terytorium Polski. Około 4,1% i 4,5% całkowitych przychodów odpowiednio w okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2021 i 2020 roku pochodziło od jednostek, które nie mają siedziby na terytorium Polski. W większości były to przychody z tytułu rozliczeń z innymi operatorami.
7. Koszty i przychody operacyjne
7.1. Koszty zakupów zewnętrznych
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
31 grudnia 2021 |
| 31 grudnia 2020 | |||
Koszty sprzedaży | (2.566) | (2.380) | |||
- wartość sprzedanych telefonów i innych towarów |
| (1.822) |
| (1.737) | |
- koszty prowizji, reklamy, sponsoringu i pozostałe |
| (744) |
| (643) | |
Koszty rozliczeń z innymi operatorami |
| (1.782) |
| (1.991) | |
Koszty sieci oraz usług informatycznych |
| (673) |
| (650) | |
Pozostałe koszty zakupów zewnętrznych |
| (1.765) |
| (1.514) | |
Koszty zakupów zewnętrznych razem |
| (6.786) |
| (6.535) |
Pozostałe koszty zakupów zewnętrznych zawierają głównie koszty udostępnianej treści, koszty zarządzania i utrzymania nieruchomości, koszty obsługi klientów, koszty personelu tymczasowego, opłaty za podwykonawstwo, koszty wynajmu, oraz koszty opłat pocztowych i magazynowania.
7.2. Koszty świadczeń pracowniczych
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
| 31 grudnia 2021 |
| 31 grudnia 2020 |
| |
Średnia liczba aktywnych pracowników (w przeliczeniu na pełne etaty) |
| 10.924 |
| 11.720 | |
Wynagrodzenia |
| (1.296) |
| (1.336) | |
Składki na ubezpieczenie społeczne i pozostałe obciążenia |
| (301) |
| (313) | |
Długoterminowe świadczenia pracownicze (patrz Nota 19.1) |
| 5 |
| 61 | |
Skapitalizowane koszty pracownicze (1) |
| 245 |
| 252 | |
Pozostałe świadczenia pracownicze |
| (74) |
| (23) | |
Koszty świadczeń pracowniczych razem |
| (1.421) |
| (1.359) |
(1) Koszty skapitalizowane jako środki trwałe oraz pozostałe wartości niematerialne.
7.3. Pozostałe koszty i przychody operacyjne
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
| 31 grudnia 2021 |
| 31 grudnia 2020 |
| |
Obciążenia podatkowe inne niż podatek dochodowy |
| (274) |
| (280) | |
Opłata licencyjna za używanie marki Orange (patrz Nota 33.2) |
| (136) |
| (117) | |
Koszty związane ze sprzedażą towarów i usług dotyczących sieci światłowodowej do wspólnego przedsięwzięcia | (93) | - | |||
Pozostałe koszty i zmiany stanu rezerw, netto |
| (68) |
| (51) | |
Pozostałe koszty operacyjne razem |
| (571) |
| (448) | |
Pozostałe przychody operacyjne razem |
| 358 |
| 260 |
Pozostałe przychody operacyjne obejmują głównie przychody ze sprzedaży towarów i usług dotyczących sieci światłowodowej do wspólnego przedsięwzięcia, przychody od Grupy Orange wynikające ze wspólnie dzielonych zasobów oraz przychody z tytułu złomowania aktywów.
16
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
7.4. Koszty prac badawczych i rozwojowych
W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2021 i 2020 roku koszty prac badawczych i rozwojowych ujęte głównie w kosztach świadczeń pracowniczych oraz amortyzacji i utracie wartości środków trwałych i wartości niematerialnych w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wyniosły odpowiednio 57 milionów złotych i 59 milionów złotych.
8. Zyski ze sprzedaży aktywów
W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2021 i 2020 roku zyski ze sprzedaży aktywów wyniosły odpowiednio 52 miliony złotych i 61 milionów złotych i zawierały głównie zyski ze sprzedaży nieruchomości oraz aktywów sieci światłowodowej.
9. Test na utratę wartości
9.1 Ośrodek wypracowujący środki pieniężne - operator telekomunikacyjny
Z uwagi na rodzaj prowadzonej działalności, zdecydowana większość pojedynczych aktywów Grupy nie wypracowuje wpływów pieniężnych, które byłyby niezależne od wpływów generowanych przez pozostałe aktywa, w związku z tym Grupa identyfikuje wszystkie działalności telekomunikacyjne jako pojedynczy ośrodek wypracowujący środki pieniężne – operatora telekomunikacyjnego.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku, 30 czerwca 2021 roku i 31 grudnia 2020 roku, Grupa przeprowadziła testy na utratę wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne (włączając wartość firmy). W 2021 i 2020 roku nie rozpoznano odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości.
Główne założenia, przyjęte w celu ustalenia wartości użytkowej operatora telekomunikacyjnego, są następujące:
- wartość rynku, stopa penetracji, udział w rynku i poziom konkurencji, poziom cen i decyzje organów regulacyjnych dotyczące cen, baza klientów, poziom kosztów sprzedaży niezbędny do zastępowania produktów i konkurowania z istniejącymi lub nowymi uczestnikami rynku, wpływ zmian przychodów na koszty bezpośrednie,
- poziom wydatków inwestycyjnych, który może zależeć od konieczności wdrożenia nowych technologii lub decyzji regulacyjnych dotyczących przyznania rezerwacji częstotliwości,
- otoczenie makroekonomiczne i jego wpływ na wyniki ośrodka wypracowującego środki pieniężne,
- długość i dotkliwość pandemii COVID-19 oraz jej wpływ na wyniki ośrodka wypracowującego środki pieniężne,
- stopa dyskontowa oparta na średnioważonym koszcie kapitału i odzwierciedlająca bieżącą rynkową ocenę wartości pieniądza w czasie oraz ryzyka związanego z przedmiotem działalności ośrodka wypracowującego środki pieniężne oraz
- krańcowa stopa wzrostu odzwierciedlająca ocenę Zarządu co do ewolucji przepływów pieniężnych po ostatnim roku objętym prognozą przepływów pieniężnych.
17
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Wielkości przyporządkowane każdemu z tych parametrów odzwierciedlają doświadczenia Grupy skorygowane o oczekiwane zmiany w okresie objętym biznes planem, jednakże mogą podlegać wpływom niedających się przewidzieć zmian politycznych, gospodarczych lub prawnych.
Ośrodek wypracowujący środki pieniężne – Operator telekomunikacyjny |
| ||||||
| Na dzień 31 grudnia 2021 |
| Na dzień 30 czerwca 2021 |
| Na dzień 31 grudnia 2020 |
| |
Podstawa wartości odzyskiwalnej |
| Wartość użytkowa |
| Wartość użytkowa |
| Wartość użytkowa |
|
Źródła danych |
| Biznes plan |
| Biznes plan | Biznes plan | ||
5-letnia prognoza | 5-letnia prognoza | 5-letnia prognoza | |||||
| przepływów pieniężnych |
| przepływów pieniężnych | przepływów pieniężnych | |||
Krańcowa stopa wzrostu |
| 1,5 | % | 1,5 | % | 1,5 | % |
Stopa dyskontowa po opodatkowaniu |
| 7,25 | % | 7,00 | % | 7,25 | % |
Stopa dyskontowa przed opodatkowaniem (1) |
| 8,49 | % | 8,15 | % | 8,47 | % |
(1) | Stopa dyskontowa przed opodatkowaniem wyliczona jest jako stopa dyskontowa po opodatkowaniu skorygowana o wartość i termin przyszłych przepływów pieniężnych z tytułu podatku. |
Analiza wrażliwości wartości odzyskiwalnej
Wartość użytkowa operatora telekomunikacyjnego na dzień 31 grudnia 2021 roku przewyższała jego wartość bilansową o 4,8 miliarda złotych. Poniższa zmiana któregokolwiek z kluczowych założeń:
- spadek przepływów pieniężnych po piątym roku o 28% lub
- spadek krańcowej stopy wzrostu o 1,4 p.p. lub
- wzrost stopy dyskontowej po opodatkowaniu o 1,7 p.p.
spowoduje zrównanie wartości użytkowej operatora telekomunikacyjnego z jego wartością bilansową.
9.2 Inwestycja we wspólne przedsięwzięcie
Inwestycja Grupy we wspólne przedsięwzięcie (patrz Nota 13) nie jest włączona do ośrodka wypracowującego środki pieniężne - operatora telekomunikacyjnego, ponieważ generuje wpływy pieniężne, które są w znacznym stopniu niezależne od wpływów z innych aktywów Grupy. W związku z tym, inwestycja we wspólne przedsięwzięcie jest analizowana pod kątem utraty wartości indywidualnie.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupa nie zidentyfikowała obiektywnych dowodów utraty wartości inwestycji we wspólne przedsięwzięcie, wynikających ze zdarzeń, które wystąpiły po dniu 31 sierpnia 2021 roku, tj. dniu początkowego ujęcia inwestycji we wspólne przedsięwzięcie. Test na utratę wartości inwestycji we wspólne przedsięwzięcie nie został przeprowadzony na dzień 31 grudnia 2021 roku i w 2021 roku nie ujęto odpisu z tytułu utraty wartości.
10. Wartość firmy
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2021 | Na dzień 31 grudnia 2020 |
| |||||||||||
|
| Odpis |
| Wartość |
|
|
| Odpis |
| Wartość |
| |||
Ośrodek wypracowujący środki pieniężne | Koszt | aktualizujący | netto | Koszt | aktualizujący | netto |
| |||||||
Operator telekomunikacyjny |
| 4.078 |
| (1.793) |
| 2.285 |
|
| 4.078 |
| (1.793) |
| 2.285 | |
Wartość firmy razem |
| 4.078 |
| (1.793) |
| 2.285 |
|
| 4.078 |
| (1.793) |
| 2.285 |
Wartość firmy wynosząca 3.909 milionów złotych powstała w 2005 roku w wyniku nabycia pozostałych 34% udziałów niedających kontroli w działalności mobilnej kontrolowanej przez OPL S.A. Pozostałe saldo wartości firmy wynoszące 169 milionów złotych powstało w wyniku nabycia wybranych spółek zależnych, głównie BlueSoft i Essembli (patrz Nota 4).
18
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
11. Pozostałe wartości niematerialne
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2021 |
| |||||||
|
|
| Odpis |
| Wartość |
| |||
Koszt | Umorzenie | aktualizujący | netto |
| |||||
Rezerwacje i inne prawa do częstotliwości |
| 5.728 |
| (3.424) |
| - |
| 2.304 | |
Oprogramowanie komputerowe |
| 6.282 |
| (4.726) |
| - |
| 1.556 | |
Pozostałe wartości niematerialne |
| 276 |
| (141) |
| (11) |
| 124 | |
Pozostałe wartości niematerialne razem |
| 12.286 | (8.291) | (11) | 3.984 |
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2020 |
| |||||||
|
|
| Odpis |
| Wartość |
| |||
Koszt | Umorzenie | aktualizujący | netto |
| |||||
Rezerwacje i inne prawa do częstotliwości |
| 5.760 |
| (3.109) |
| - |
| 2.651 | |
Oprogramowanie komputerowe |
| 5.859 |
| (4.487) |
| - |
| 1.372 | |
Pozostałe wartości niematerialne |
| 298 |
| (126) |
| (11) |
| 161 | |
Pozostałe wartości niematerialne razem |
| 11.917 | (7.722) | (11) | 4.184 |
Dane dotyczące rezerwacji i innych praw do częstotliwości przedstawiają się następująco:
(w milionach złotych) | Wartość bilansowa netto |
| |||||||
|
| Liczba lat do |
| Na dzień |
| Na dzień |
| ||
Data nabycia | wygaśnięcia (2) | 31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||||
800 MHz |
| 2016 |
| 9,1 |
| 1.858 |
| 2.062 | |
900 MHz |
| 2014 |
| 7,5 |
| 180 |
| 204 | |
1800 MHz |
| 1997 |
| 5,6 |
| - |
| - | |
1800 MHz (1) | 2013 | 6,0 | 95 | 111 | |||||
2100 MHz |
| 2000 |
| 1,0 |
| 100 |
| 195 | |
2600 MHz |
| 2016 |
| 9,1 |
| 71 |
| 79 | |
Rezerwacje i inne prawa do częstotliwości razem |
|
|
|
|
| 2.304 |
| 2.651 |
(1) | Prawo do częstotliwości na podstawie umowy z T-Mobile Polska S.A. |
(2) | Pozostały okres użytkowania w latach na dzień 31 grudnia 2021 roku. |
Zmiany wartości bilansowej netto pozostałych wartości niematerialnych w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) |
| Rezerwacje i inne |
|
|
| ||||
prawa do | Oprogramowanie | Pozostałe wartości | Pozostałe wartości |
| |||||
częstotliwości | komputerowe | niematerialne | niematerialne razem | ||||||
Saldo początkowe po uwzględnieniu umorzenia i odpisu aktualizującego |
| 2.651 |
| 1.372 |
| 161 |
| 4.184 |
|
Nabycie wartości niematerialnych |
| - |
| 489 |
| 19 |
| 508 |
|
Amortyzacja |
| (347) |
| (327) |
| (27) |
| (701) |
|
Trwała utrata wartości | - | - | (2) | (2) | |||||
Reklasyfikacje i pozostałe zmiany, netto |
| - |
| 22 |
| (27) |
| (5) |
|
Saldo zamknięcia |
| 2.304 | 1.556 | 124 |
| 3.984 |
|
W wyniku corocznej weryfikacji szacowanych okresów użytkowania aktywów trwałych Grupa wydłużyła od 2021 roku szacowany okres użytkowania niektórych elementów oprogramowania. W rezultacie koszt amortyzacji w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku był niższy o 116 milionów złotych w porównaniu do roku 2020.
19
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Zmiany wartości bilansowej netto pozostałych wartości niematerialnych w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) |
| Rezerwacje i inne |
|
|
| ||||
prawa do | Oprogramowanie | Pozostałe wartości | Pozostałe wartości | ||||||
częstotliwości | komputerowe | niematerialne | niematerialne razem | ||||||
Saldo początkowe po uwzględnieniu umorzenia i odpisu aktualizującego |
| 3.010 |
| 1.413 |
| 122 |
| 4.545 | |
Nabycie wartości niematerialnych |
| - |
| 378 |
| 19 |
| 397 | |
Ujęcie umów oraz relacji z klientami Craftware | - | - | 54 | 54 | |||||
Amortyzacja |
| (359) |
| (438) |
| (24) |
| (821) | |
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, netto |
| - |
| - |
| (7) |
| (7) | |
Reklasyfikacje i pozostałe zmiany, netto |
| - |
| 19 |
| (3) |
| 16 | |
Saldo zamknięcia |
| 2.651 | 1.372 | 161 |
| 4.184 |
df
12. Środki trwałe
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2021 | ||||||||
Odpis | Wartość | ||||||||
Koszt | Umorzenie | aktualizujący | netto | ||||||
Grunty i budynki |
| 2.244 |
| (1.762) |
| (11) |
| 471 |
|
Sieć |
| 40.233 |
| (31.508) |
| (84) |
| 8.641 |
|
Terminale |
| 1.956 |
| (1.664) |
| - |
| 292 |
|
Pozostały sprzęt informatyczny |
| 1.267 |
| (1.027) |
| - |
| 240 |
|
Pozostałe |
| 296 |
| (210) |
| (2) |
| 84 |
|
Środki trwałe razem |
| 45.996 | (36.171) | (97) |
| 9.728 |
|
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2020 | ||||||||
Odpis | Wartość | ||||||||
Koszt | Umorzenie | aktualizujący | netto | ||||||
Grunty i budynki |
| 2.311 |
| (1.772) |
| (14) |
| 525 |
|
Sieć |
| 40.204 |
| (31.012) |
| (80) |
| 9.112 |
|
Terminale |
| 1.986 |
| (1.640) |
| - |
| 346 |
|
Pozostały sprzęt informatyczny |
| 1.272 |
| (1.039) |
| - |
| 233 |
|
Pozostałe |
| 294 |
| (207) |
| (2) |
| 85 |
|
Środki trwałe razem |
| 46.067 | (35.670) | (96) |
| 10.301 |
|
Na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku, wartość nakładów ujętych w wartości bilansowej środków trwałych w trakcie ich budowy wyniosła odpowiednio 1.349 milionów złotych i 1.393 miliony złotych.
20
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Zmiany wartości bilansowej netto środków trwałych w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) | Pozostały | ||||||||||||
Grunty | sprzęt | Środki trwałe |
| ||||||||||
| i budynki |
| Sieć |
| Terminale |
| informatyczny |
| Pozostałe |
| razem | ||
Saldo początkowe po uwzględnieniu umorzenia i odpisu aktualizującego |
| 525 |
| 9.112 |
| 346 |
| 233 |
| 85 |
| 10.301 |
|
Nabycie środków trwałych |
| 45 | 1.269 | 97 | 65 | 27 |
| 1.503 |
| ||||
Dekonsolidacja aktywów Światłowód Inwestycje (patrz Nota 4) | - | (387) | (1) | - | - | (388) | |||||||
Sprzedaż i likwidacja |
| (18) | (151) | - | - | - |
| (169) |
| ||||
Amortyzacja |
| (77) | (1.192) | (151) | (66) | (18) |
| (1.504) |
| ||||
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, netto |
| (5) | (9) | - | - | - |
| (14) |
| ||||
Koszty likwidacji, reklasyfikacje i pozostałe zmiany, netto |
| 1 | (1) | 1 | 8 | (10) |
| (1) |
| ||||
Saldo zamknięcia |
| 471 | 8.641 | 292 | 240 | 84 |
| 9.728 |
|
Zmiany wartości bilansowej netto środków trwałych w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) | Pozostały | ||||||||||||
Grunty | sprzęt | Środki trwałe |
| ||||||||||
| i budynki |
| Sieć |
| Terminale |
| informatyczny |
| Pozostałe |
| razem | ||
Saldo początkowe po uwzględnieniu umorzenia i odpisu aktualizującego | 587 |
| 9.111 |
| 394 |
| 228 |
| 82 | 10.402 | |||
Nabycie środków trwałych |
| 35 |
| 1.256 |
| 112 |
| 64 |
| 29 |
| 1.496 |
|
Sprzedaż i likwidacja |
| (12) |
| (1) |
| - |
| - |
| (1) |
| (14) |
|
Amortyzacja |
| (75) |
| (1.340) |
| (160) |
| (62) |
| (21) |
| (1.658) |
|
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, netto |
| 2 |
| (27) |
| - |
| - |
| - |
| (25) |
|
Koszty likwidacji, reklasyfikacje i pozostałe zmiany, netto |
| (12) |
| 113 |
| - |
| 3 |
| (4) |
| 100 |
|
Saldo zamknięcia |
| 525 | 9.112 | 346 | 233 | 85 |
| 10.301 |
|
aa
13. Inwestycja we wspólne przedsięwzięcie
Grupa posiada 50% udziałów w Światłowód Inwestycje Sp. z o.o., której zakres działalności obejmuje budowę infrastruktury światłowodowej oraz oferowanie hurtowych usług dostępu dla innych operatorów w Polsce. Światłowód Inwestycje jest wspólnie kontrolowaną jednostką wycenianą metodą praw własności.
Światłowód Inwestycje jest osobną spółką i żadne warunki umowne ani inne fakty i okoliczności nie wskazują, że udziałowcy mają prawa do aktywów i zobowiązań wspólnego ustalenia umownego. W efekcie Grupa przyjmuje, że strony współkontrolujące przedsięwzięcie mają prawo do aktywów netto i klasyfikuje wspólne ustalenie umowne jako wspólne przedsięwzięcie.
Grupa oraz drugi udziałowiec we wspólnym przedsięwzięciu są zobowiązani pod pewnymi warunkami do wniesienia około 300 milionów złotych kapitału (każdy z udziałowców) w latach 2023-2026. Orange Polska ma opcję kupienia dodatkowego około 1% udziałów w Światłowód Inwestycje w latach 2027-2029 i uzyskania kontroli nad spółką.
21
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Skrócone informacje finansowe dotyczące wspólnego przedsięwzięcia oraz uzgodnienie wartości bieżącej inwestycji we wspólne przedsięwzięcie w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym zostały zaprezentowane poniżej:
(w milionach złotych) | Na dzień |
31 grudnia 2021 | |
Aktywa | |
Środki trwałe | 569 |
Pozostałe aktywa długoterminowe (1) | 822 |
Aktywa trwałe razem | 1.391 |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych | 26 |
Pozostałe aktywa krótkoterminowe (1) | 140 |
Aktywa obrotowe razem | 166 |
Suma aktywów | 1.557 |
Zobowiązania | |
Długoterminowe zobowiązania finansowe z wyłączeniem zobowiązań handlowych i pozostałych | 177 |
Pozostałe zobowiązania długoterminowe | 32 |
Zobowiązania długoterminowe razem | 209 |
Zobowiązania handlowe i pozostałe | 166 |
Zobowiązania krótkoterminowe razem | 166 |
Suma zobowiązań | 375 |
Wartość aktywów netto | 1.182 |
Udział Grupy w aktywach netto (50%) | 591 |
Wycena do wartości godziwej na moment początkowego rozpoznania (2) | 777 |
Eliminacja niezrealizowanego zysku na transakcjach dotyczących aktywów | (35) |
Wartość bieżąca inwestycji we wspólne przedsięwzięcie | 1.333 |
(1) Zawiera 692 miliony złotych przedpłaty dokonanej przez Światłowód Inwestycje do OPL S.A. za leasing oraz usługi, które będą świadczone w przyszłości przez OPL S.A.
(2) Wartość godziwa 50% udziałów zatrzymanych pomniejszona o 50% aktywów netto Światłowód Inwestycje na moment początkowego rozpoznania inwestycji we wspólne przedsięwzięcie.
(w milionach złotych) | 1 września - |
31 grudnia 2021 (1) | |
Przychody | 34 |
Strata z działalności operacyjnej (2) | (12) |
Przychody finansowe, netto (3) | 73 |
Podatek dochodowy | (14) |
Zysk netto | 47 |
Inne całkowite dochody | 45 |
Całkowite dochody ogółem | 92 |
Udział w zysku wspólnego przedsięwzięcia (50% zysku netto) | 24 |
Udział w innych całkowitych dochodach wspólnego przedsięwzięcia (50%) | 22 |
(1) Wartości za okres, w którym spółka była konsolidowana metodą pełną (styczeń – sierpień 2021 roku) nie są uwzględniane.
(2) Zawiera (8) milionów złotych amortyzacji środków trwałych, wartości niematerialnych oraz aktywów z tytułu prawa do użytkowania.
(3) Zawiera głównie zmianę wartości godziwej instrumentów pochodnych.
22
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
14. Leasing
14.1. Grupa jako leasingobiorca
Przedmiotem umów leasingu zawieranych przez Grupę są głównie grunty i budynki. Część umów jest denominowana w walutach obcych, niektóre z nich są indeksowane wskaźnikami cen dla danej waluty. W niektórych przypadkach istnieje możliwość przedłużenia lub wcześniejszego zakończenia umowy.
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2021 | ||||||||
|
|
| Odpis |
| Wartość | ||||
Koszt | Umorzenie | aktualizujący | netto | ||||||
Grunty i budynki |
| 3.501 |
| (1.028) |
| (35) |
| 2.438 |
|
Terminale |
| 477 |
| (193) |
| - |
| 284 | |
Pozostałe |
| 182 |
| (70) |
| - |
| 112 | |
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania razem |
| 4.160 |
| (1.291) |
| (35) |
| 2.834 |
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2020 | ||||||||
|
|
| Odpis |
| Wartość | ||||
Koszt | Umorzenie | aktualizujący | netto | ||||||
Grunty i budynki |
| 3.139 |
| (684) |
| (2) |
| 2.453 |
|
Terminale |
| 370 |
| (133) |
| - |
| 237 | |
Pozostałe |
| 135 |
| (57) |
| - |
| 78 | |
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania razem |
| 3.644 |
| (874) |
| (2) |
| 2.768 |
Zmiany wartości bilansowej netto aktywów z tytułu prawa do użytkowania w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) |
|
|
|
| Aktywa z tytułu |
| |||
prawa do | |||||||||
Grunty i budynki | Terminale | Pozostałe | użytkowania razem | ||||||
Saldo początkowe po uwzględnieniu umorzenia i odpisu aktualizującego |
| 2.453 |
| 237 |
| 78 |
| 2.768 | |
Zwiększenia |
| 146 |
| 127 |
| 72 |
| 345 | |
Modyfikacje, zakończenie umów oraz sprzedaż |
| 232 |
| - |
| 1 |
| 233 | |
Amortyzacja |
| (362) |
| (79) |
| (35) |
| (476) | |
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, netto | (33) |
| - |
| - |
| (33) | ||
Koszty likwidacji, reklasyfikacje i pozostałe zmiany, netto |
| 2 |
| (1) |
| (4) |
| (3) | |
Saldo zamknięcia |
| 2.438 |
| 284 |
| 112 |
| 2.834 |
Zmiany wartości bilansowej netto aktywów z tytułu prawa do użytkowania w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) |
|
|
|
| Aktywa z tytułu |
| |||
prawa do | |||||||||
Grunty i budynki | Terminale | Pozostałe | użytkowania razem | ||||||
Saldo początkowe po uwzględnieniu umorzenia i odpisu aktualizującego |
| 2.417 |
| 194 |
| 70 |
| 2.681 | |
Zwiększenia |
| 196 |
| 105 |
| 52 |
| 353 | |
Modyfikacje, zakończenie umów oraz sprzedaż |
| 143 |
| - |
| (13) |
| 130 | |
Amortyzacja |
| (342) |
| (62) |
| (30) |
| (434) | |
Koszty likwidacji, reklasyfikacje i pozostałe zmiany, netto |
| 39 |
| - |
| (1) |
| 38 | |
Saldo zamknięcia |
| 2.453 |
| 237 |
| 78 |
| 2.768 |
Informacje dotyczące zobowiązań z tytułu leasingu znajdują się w Notach 20, 23, 27.3 i 27.6.
23
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
14.2. Grupa jako leasingodawca
W przypadkach, w których Grupa jest leasingodawcą, wartość przyszłych minimalnych opłat z tytułu umów leasingu operacyjnego, dla których nie istnieje praktyczna możliwość ich wypowiedzenia, na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku wyniosła odpowiednio 56 milionów złotych i 61 milionów złotych i dotyczyła głównie leasingu gruntów i budynków.
15. Aktywa i zobowiązania dotyczące umów z klientami
15.1. Należności handlowe
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | ||||
Należności handlowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
| 1.974 |
| 2.021 | |
Należności handlowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody |
| 233 |
| 211 | |
Należności handlowe razem |
| 2.207 |
| 2.232 | |
W tym krótkoterminowe |
| 1.853 |
| 1.850 | |
W tym długoterminowe |
| 354 |
| 382 |
Zdecydowana większość należności handlowych wynika z umów z klientami. Faktury wystawiane są zwykle co miesiąc, opłaty abonamentowe fakturowane są zwykle z góry, a opłaty zależne od wykorzystania usług z dołu. Termin płatności wynosi 14 dni po wystawieniu faktury dla większości klientów detalicznych oraz do 30 dni dla większości klientów hurtowych. Należności handlowe długoterminowe dotyczą głównie sprzedaży telefonów komórkowych w miesięcznym systemie ratalnym.
W ocenie Grupy, w odniesieniu do należności handlowych, nie występuje koncentracja ryzyka kredytowego z uwagi na dużą i zróżnicowaną bazę klientów indywidualnych i biznesowych. Maksymalną ekspozycję Grupy na ryzyko kredytowe na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego odzwierciedla wartość bilansowa tych należności.
Grupa sprzedaje na podstawie umowy z BNP Paribas S.A. wybrane należności ze sprzedaży telefonów komórkowych w systemie ratalnym. Powyższe wybrane należności handlowe wyceniane są w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, ponieważ model biznesowy polega na otrzymywaniu przepływów pieniężnych wynikających z umowy oraz ich sprzedaży. Sprzedane należności są usuwane ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej, ponieważ sprzedaż jest bez regresu. Strata na sprzedaży ujęta w pozostałych kosztach operacyjnych za okresy 12 miesięcy zakończone 31 grudnia 2021 i 2020 roku wyniosła odpowiednio 8 milionów złotych i 6 milionów złotych. Część ceny należnej od BNP Paribas S.A. w wysokości 41 milionów złotych jest odroczona i prezentowana w pozostałych aktywach na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku.
Grupa stosuje metodę wartości bieżącej do wyceny należności ze sprzedaży telefonów komórkowych w systemie ratalnym wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Oczekiwane, skorygowane o ryzyko przepływy środków pieniężnych dotyczące tych należności dyskontowane są z zastosowaniem rynkowej stopy procentowej wolnej od ryzyka. Nominalne przepływy środków pieniężnych są pomniejszane o oczekiwane ryzyko kredytowe oparte o dane historyczne. Te skorygowane o ryzyko zdyskontowane przepływy środków pieniężnych są następnie korygowane o marżę oczekiwaną przez kupującego będącego uczestnikiem rynku. Marża jest określana na podstawie ostatniej transakcji sprzedaży należności w systemie ratalnym z BNP Paribas S.A.
24
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Zmiany w odpisach aktualizujących należności handlowe w okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2021 i 2020 roku zaprezentowano poniżej:
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
| 31 grudnia 2021 |
| 31 grudnia 2020 |
| |
Saldo początkowe | 277 |
| 280 | ||
Utworzenie odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości, netto | 60 |
| 134 | ||
Wykorzystanie odpisów aktualizujących sprzedane lub spisane należności handlowe | (108) |
| (137) | ||
Saldo zamknięcia | 229 |
| 277 |
W wyniku pandemii COVID-19 Grupa rozpoznała w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 i 2020 roku odpowiednio dodatkowe 4 miliony złotych oraz 26 milionów złotych kosztu z tytułu utraty wartości należności handlowych (patrz Nota 5).
Informacje dotyczące ekspozycji Grupy na ryzyko kredytowe należności handlowych na dzień 31 grudnia 2021 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) | Przeterminowane |
| |||||||||
Nieprzeter- | < 180 | 180-360 | > 360 |
| |||||||
| minowane |
| dni |
| dni |
| dni |
| Razem |
| |
Stopa oczekiwanych strat kredytowych |
| 4,7 | % | 16,1 | % | 50,0 | % | 80,9 | % |
| |
Należności handlowe razem, brutto |
| 2.133 |
| 174 |
| 14 |
| 115 |
| 2.436 | |
Zakumulowany odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości |
| (101) |
| (28) |
| (7) |
| (93) |
| (229) | |
Należności handlowe razem, netto |
| 2.032 |
| 146 |
| 7 |
| 22 |
| 2.207 |
Informacje dotyczące ekspozycji Grupy na ryzyko kredytowe należności handlowych na dzień 31 grudnia 2020 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) | Przeterminowane |
| |||||||||
Nieprzeter- | < 180 | 180-360 | > 360 |
| |||||||
| minowane |
| dni |
| dni |
| dni |
| Razem |
| |
Stopa oczekiwanych strat kredytowych |
| 4,7 | % | 16,3 | % | 74,3 | % | 91,5 | % |
| |
Należności handlowe razem, brutto |
| 2.149 |
| 196 |
| 35 |
| 129 |
| 2.509 | |
Zakumulowany odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości |
| (101) |
| (32) |
| (26) |
| (118) |
| (277) | |
Należności handlowe razem, netto |
| 2.048 |
| 164 |
| 9 |
| 11 |
| 2.232 |
15.2. Aktywa kontraktowe
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień | |
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | ||||
Aktywa kontraktowe długoterminowe |
| 89 |
| 70 | |
Aktywa kontraktowe krótkoterminowe |
| 95 |
| 87 | |
Aktywa kontraktowe razem |
| 184 |
| 157 |
W ocenie Grupy, w odniesieniu do aktywów kontraktowych, nie występuje koncentracja ryzyka kredytowego z uwagi na dużą i zróżnicowaną bazę klientów indywidualnych i biznesowych. Maksymalną ekspozycję Grupy na ryzyko kredytowe na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego odzwierciedla wartość bilansowa tych aktywów.
25
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Zmiany stanu aktywów kontraktowych w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 i 2020 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||
Saldo początkowe |
| 157 |
| 182 | |
Zwiększenia |
| 166 |
| 127 | |
Zafakturowane kwoty przeniesione do należności handlowych |
| (138) |
| (153) | |
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, netto |
| (1) |
| 1 | |
Saldo zamknięcia |
| 184 |
| 157 |
Stopa oczekiwanych strat kredytowych dla aktywów kontraktowych na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku wyniosła odpowiednio 2,9% i 2,7%.
15.3. Koszty kontraktowe
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||
Koszty kontraktowe długoterminowe |
| 127 |
| 106 | |
Koszty kontraktowe krótkoterminowe |
| 397 |
| 368 | |
Koszty kontraktowe razem |
| 524 |
| 474 |
Koszty kontraktowe zawierają głównie inkrementalne koszty pozyskania i utrzymania klientów (np. prowizje płatne agentom za pozyskanie lub utrzymanie umowy).
Zmiany stanu kosztów kontraktowych w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 i 2020 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||
Saldo początkowe |
| 474 |
| 428 |
|
Koszty kontraktowe rozpoznane jako aktywa |
| 588 |
| 551 | |
Koszty kontraktowe ujęte w skonsolidowanym rachunku zysków i strat |
| (539) |
| (503) | |
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, netto |
| 1 |
| (2) | |
Saldo zamknięcia |
| 524 |
| 474 |
15.4. Zobowiązania kontraktowe
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||
Przedpłata od wspólnego przedsięwzięcia z tytułu leasingu i usług (patrz poniżej) | 692 | - | |||
Opłata wstępna za hurtowy dostęp do sieci światłowodowej (patrz poniżej) |
| 220 |
| 238 | |
Abonament (w tym niewykorzystane środki post-paid) |
| 185 |
| 183 | |
Niewykorzystane środki pre-paid |
| 163 |
| 151 | |
Opłaty za przyłączenie do sieci |
| 101 |
| 100 | |
Przedpłata z tytułu roamingu krajowego | 80 | - | |||
Pozostałe |
| 159 |
| 142 | |
Zobowiązania kontraktowe razem |
| 1.600 |
| 814 | |
W tym krótkoterminowe |
| 607 |
| 476 | |
W tym długoterminowe |
| 993 |
| 338 |
26
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Około 476 milionów złotych salda zobowiązań kontraktowych na dzień 1 stycznia 2021 roku zostało rozpoznane jako przychody w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku. Około 471 milionów złotych salda zobowiązań kontraktowych na dzień 1 stycznia 2020 roku zostało rozpoznane jako przychody w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku.
W dniu 1 lipca 2021 roku Orange Polska i Światłowód Inwestycje, spółka zależna w tym czasie, zawarły umowy dotyczące leasingu oraz usług, które będą świadczone w przyszłości przez Grupę, za które Światłowód Inwestycje dokonał przedpłaty w wysokości 729 milionów złotych. Przedpłata została skompensowana z wkładem pieniężnym wniesionym przez Orange Polska do Światłowód Inwestycje. Na dzień dekonsolidacji Światłowód Inwestycje, Grupa rozpoznała otrzymaną przedpłatę w zobowiązaniach kontraktowych w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej (patrz Nota 4).
W 2018 roku Spółka zawarła z T-Mobile Polska długoterminową umowę na dostęp do sieci światłowodowej Orange Polska w formie Bitstream Access. OPL S.A. rozpoczęła świadczenie usług w grudniu 2018 roku. Opłaty należne w ramach umowy składają się głównie ze stałej opłaty początkowej w wysokości 275 milionów złotych, stałej opłaty za przygotowanie infrastruktury, integrację systemów IT oraz miesięcznych opłat za każdego klienta. Przychody z umowy są rozpoznawane przez 15 lat, to jest przez aktualnie przewidywany czas trwania umowy. W celu ustalenia wysokości przychodów do rozpoznania w danym okresie Grupa zastosowała metodę opartą na nakładach koniecznych do wykonania zobowiązania. Jednocześnie wysokość przychodu ograniczono do wysokości, co do której istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że nie nastąpi odwrócenie znaczącej kwoty wcześniej ujętych skumulowanych przychodów. W rezultacie, stałe opłaty są rozpoznawane jako przychód proporcjonalnie do czasu przez okres 15 lat, natomiast opłaty zmienne zależne od liczby końcowych klientów są rozpoznawane jako przychody danego okresu zgodnie z liczbą klientów w tym okresie.
15.5. Zobowiązania do wykonania świadczenia
Na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku, cena transakcyjna przypisana do niespełnionych zobowiązań do wykonania świadczenia wynikających z umów z klientami wyniosła odpowiednio 6.265 milionów złotych i 5.010 milionów złotych. Poniższa tabela przedstawia przedziały czasowe, w których Grupa oczekuje, że spełni te zobowiązania do wykonania świadczeń i rozpozna przychody. Od 2021 roku Grupa ujmuje zobowiązania kontraktowe w kalkulacji niespełnionych zobowiązań do wykonania świadczenia. Dane porównawcze na dzień 31 grudnia 2020 roku zostały odpowiednio zmienione. Więcej informacji na temat charakteru typowych umów z klientami oraz związanych z nimi zobowiązań do wykonania świadczeń znajduje się w Nocie 35.8.
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||
Do 1 roku |
| 3.287 |
| 2.896 | |
Od 1 roku do 2 lat |
| 1.062 |
| 872 | |
Od 2 lat do 3 lat |
| 379 |
| 319 | |
Od 3 lat do 4 lat |
| 322 |
| 194 | |
Od 4 lat do 5 lat |
| 189 |
| 149 | |
Powyżej 5 lat |
| 1.026 |
| 580 | |
Niespełnione zobowiązania do wykonania świadczenia razem |
| 6.265 |
| 5.010 |
27
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
16. Pozostałe aktywa
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | |||
Warunkowe należne wynagrodzenie z tytułu sprzedaży 50% udziałów spółki Światłowód Inwestycje (patrz Nota 4) |
| 416 |
| - |
Należności ze sprzedaży środków trwałych |
| 127 |
| 64 |
Odroczona cena zakupu należna od BNP Paribas S.A. (patrz Nota 15.1) |
| 41 |
| 41 |
Pozostałe |
| 298 |
| 176 |
Pozostałe aktywa razem |
| 882 |
| 281 |
W tym krótkoterminowe |
| 450 |
| 240 |
W tym długoterminowe |
| 432 |
| 41 |
Do wyceny wartości godziwej warunkowego należnego wynagrodzenia za sprzedaż 50% udziałów w Światłowód Inwestycje Grupa stosuje technikę oczekiwanej wartości bieżącej. Oczekiwane przepływy pieniężne zostały obliczone jako ważona prawdopodobieństwem średnia możliwych przyszłych wpływów pieniężnych z tytułu warunkowego wynagrodzenia. Stopy dyskontowe zastosowane do kalkulacji bieżącej wartości oczekiwanych przepływów pieniężnych wynoszą od 2,9% w 2022 roku do 4,0% w 2026 roku i oparte są o wolne od ryzyka rynkowe stopy procentowe powiększone o oszacowaną dla Grupy APG marżę z tytułu ryzyka kredytowego. Znaczące dane wejściowe wykorzystywane przez Grupę w wycenie wartości godziwej warunkowego należnego wynagrodzenia są nieobserwowalne i zawierają marżę z tytułu ryzyka kredytowego oszacowaną dla Grupy APG oraz prawdopodobieństwa przypisane do możliwych przyszłych wpływów pieniężnych wykorzystane do obliczenia wartości oczekiwanej. Grupa przeprowadziła analizę wrażliwości wpływu zmian nieobserwowalnych danych wejściowych i stwierdziła, że racjonalnie możliwa zmiana wartości jakiejkolwiek nieobserwowalnej danej wejściowej nie spowoduje istotnej zmiany wartości godziwej warunkowego należnego wynagrodzenia.
17. Rezerwy
Zmiany stanu rezerw w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) |
| Rezerwy na |
|
|
|
| |||
roszczenia i sprawy | Rezerwy na | Rezerwy na | |||||||
sądowe, ryzyka | koszty rozwiązania | koszty likwidacji | Rezerwy |
| |||||
i pozostałe koszty | stosunku pracy | środków trwałych | razem |
| |||||
Na dzień 1 stycznia 2021 roku | 183 | 84 | 644 | 911 |
| ||||
Zwiększenie |
| 86 |
| 130 |
| 42 |
| 258 | |
Wykorzystanie |
| (63) |
| (73) |
| (7) |
| (143) | |
Rozwiązanie |
| (5) |
| (11) |
| (50) |
| (66) | |
Efekt zastosowania dyskonta |
| 3 |
| - |
| 34 |
| 37 | |
Na dzień 31 grudnia 2021 roku |
| 204 |
| 130 |
| 663 |
| 997 | |
W tym krótkoterminowe |
| 181 |
| 68 |
| 9 |
| 258 | |
W tym długoterminowe |
| 23 |
| 62 |
| 654 |
| 739 |
28
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Zmiany stanu rezerw w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku przedstawiały się następująco:
(w milionach złotych) |
| Rezerwy na |
|
|
| ||||
roszczenia i sprawy | Rezerwy na | Rezerwy na | |||||||
| sądowe, ryzyka |
| koszty rozwiązania |
| koszty likwidacji | Rezerwy | |||
i pozostałe koszty | stosunku pracy | środków trwałych |
| razem | |||||
Na dzień 1 stycznia 2020 roku |
| 149 |
| 184 |
| 558 |
| 891 | |
Zwiększenie |
| 44 |
| - |
| 86 |
| 130 | |
Wykorzystanie |
| (10) |
| (89) |
| (7) |
| (106) | |
Rozwiązanie |
| (2) |
| (13) |
| - |
| (15) | |
Efekt zastosowania dyskonta |
| 2 |
| 2 |
| 7 |
| 11 | |
Na dzień 31 grudnia 2020 roku |
| 183 |
| 84 |
| 644 |
| 911 | |
W tym krótkoterminowe |
| 164 |
| 84 |
| 6 |
| 254 | |
W tym długoterminowe |
| 19 |
| - |
| 638 |
| 657 |
Rezerwy na roszczenia i sprawy sądowe, ryzyka i inne koszty
Rezerwy te dotyczą głównie roszczeń i spraw sądowych opisanych w Nocie 32. Rezerwy na poszczególne sprawy nie są, co do zasady, ujawniane, gdyż zdaniem Zarządu mogłoby to wpłynąć na rozstrzygnięcie toczących się spraw.
Rezerwy na koszty rozwiązania stosunku pracy
W dniu 7 grudnia 2021 roku OPL S.A. zawarła ze Związkami Zawodowymi Umowę Społeczną, na mocy której do 1.400 pracowników może skorzystać z pakietu odejść dobrowolnych w latach 2022-2023. Wartość pakietu zależy od indywidualnego wynagrodzenia, stażu pracy, wieku oraz roku odejścia. Podstawą do kalkulacji rezerwy na koszty rozwiązania stosunku pracy jest szacunkowa liczba, wynagrodzenie oraz staż pracy pracowników, którzy zgodzą się na dobrowolne odejście do końca 2023 roku.
Wzrost rezerw na koszty rozwiązania stosunku pracy w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku obejmował 130 milionów złotych szacowanych odpraw dla pracowników, z którymi zostaną rozwiązane umowy o pracę w OPL S.A. w ramach Umowy Społecznej na lata 2022-2023. Pozostałe zmiany stanu tych rezerw w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku dotyczą odpraw dla pracowników, z którymi zostały rozwiązane umowy o pracę w ramach Umowy Społecznej na lata 2020-2021.
Stopa dyskontowa wykorzystana do wyliczenia bieżącej wartości rezerw na koszty rozwiązania stosunku pracy wynosiła 1,07% na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz 0,11% na dzień 31 grudnia 2020 roku.
Rezerwy na koszty likwidacji środków trwałych
Rezerwy na koszty likwidacji środków trwałych dotyczą demontażu lub usunięcia środków trwałych (głównie słupów telekomunikacyjnych oraz elementów mobilnej sieci dostępowej) oraz przeprowadzenia renowacji miejsca, w którym się znajdowały.
Zgodnie z polskimi regulacjami dotyczącymi ochrony środowiska, środki trwałe, które mogą zawierać niebezpieczne materiały, powinny zostać zdemontowane i zutylizowane na koniec okresu ich użytkowania przez uprawnione do tego jednostki.
Wartość rezerw na koszty likwidacji środków trwałych bazuje na szacowanej liczbie środków, które powinny podlegać utylizacji/miejsc do renowacji, okresie pozostającym do momentu ich likwidacji/renowacji, bieżącym koszcie utylizacji/renowacji oraz inflacji. Stopa dyskontowa wykorzystana do wyliczenia bieżącej wartości rezerw na koszty likwidacji środków trwałych wynosiła 3,17% na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz 1,40% na dzień 31 grudnia 2020 roku.
29
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
18. Zobowiązania handlowe i pozostałe zobowiązania
18.1. Zobowiązania handlowe
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||
Zobowiązania handlowe |
| 1.546 |
| 1.417 | |
Zobowiązania z tytułu zakupu środków trwałych i wartości niematerialnych |
| 696 |
| 671 | |
Zobowiązania z tytułu rezerwacji i innych praw do częstotliwości |
| 257 |
| 390 | |
Zobowiązania handlowe razem |
| 2.499 |
| 2.478 | |
W tym krótkoterminowe |
| 2.400 |
| 2.236 | |
W tym długoterminowe (1) |
| 99 |
| 242 |
(1) | Zawiera zobowiązania z tytułu rezerwacji i innych praw do częstotliwości. |
Na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku, wartość zobowiązań handlowych objętych faktoringiem odwrotnym wyniosła odpowiednio 162 miliony złotych i 117 milionów złotych. Zobowiązania te prezentowane są razem z pozostałymi zobowiązaniami handlowymi, ponieważ analiza przeprowadzona przez Grupę wykazała, że utrzymały one handlowy charakter.
18.2. Pozostałe zobowiązania
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||
Otrzymane dotacje inwestycyjne |
| 114 |
| 146 | |
Zobowiązania z tytułu podatku VAT |
| 81 |
| 46 | |
Zobowiązania z tytułu pozostałych podatków |
| 26 |
| 20 | |
Wynagrodzenie warunkowe związane z nabyciem jednostek zależnych (patrz Nota 4) |
| 15 |
| 37 | |
Pozostałe |
| 122 |
| 127 | |
Pozostałe zobowiązania razem |
| 358 |
| 376 | |
W tym krótkoterminowe |
| 340 |
| 326 | |
W tym długoterminowe |
| 18 |
| 50 |
Program Operacyjny „Polska Cyfrowa”
Grupa zawarła umowy z Centrum Projektów „Polska Cyfrowa” na współfinansowanie projektów inwestycyjnych w ramach Programu Operacyjnego „Polska Cyfrowa” („Program”). Celem programu jest wzmocnienie cyfrowych podstaw rozwoju kraju poprzez szeroki dostęp do szybkiego Internetu, efektywne i przyjazne użytkownikom e-usługi publiczne oraz stale rosnący poziom kompetencji cyfrowych społeczeństwa. W ramach drugiego konkursu w Programie, wkład własny Grupy wynosi 0,3 miliarda złotych oraz Grupa pozyskała 0,7 miliarda złotych z Programu na rozwój szerokopasmowej sieci telekomunikacyjnej. Środki te muszą być wykorzystywane zgodnie z zasadami obowiązującymi dla projektów finansowanych ze środków Unii Europejskiej oraz szczególnymi warunkami wynikającymi z przepisów o pomocy publicznej, takimi jak kwalifikowalność wydatków.
W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2021 i 2020 roku Orange Polska otrzymała odpowiednio 109 milionów złotych i 177 milionów złotych dotacji inwestycyjnych w ramach Programu. W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2021 i 2020 roku odpowiednio 150 milionów złotych i 194 miliony złotych dotacji zostało wykorzystanych i pomniejszyło koszty związanych z nimi aktywów, a 204 miliony złotych i 221 milionów złotych zapłacono dostawcom środków trwałych.
Dotacje inwestycyjne prezentowane są oddzielnie w ramach działalności inwestycyjnej w skonsolidowanym sprawozdaniu z przepływów pieniężnych. Otrzymane zaliczki z tytułu dotacji prezentowane są jako środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych oraz pozostałe zobowiązania w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
30
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Dotacje mogą nie zostać wypłacone przez instytucję finansującą lub po uzyskaniu mogą podlegać zwrotowi w pewnych okolicznościach wynikających z niespełnienia warunków finansowania. Grupa ocenia, że istnieje wystarczająca pewność, że dotacje dotyczące wykonanych inwestycji zostaną otrzymane i nie będą podlegały zwrotowi.
19. Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||
Nagrody jubileuszowe |
| - |
| 19 | |
Odprawy emerytalno-rentowe |
| 41 |
| 55 | |
Wynagrodzenia i pozostałe zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych |
| 203 |
| 183 | |
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych razem |
| 244 |
| 257 | |
W tym krótkoterminowe |
| 171 |
| 204 | |
W tym długoterminowe |
| 73 |
| 53 |
W dniu 7 grudnia 2021 roku OPL S.A. zawarła ze Związkami Zawodowymi Umowę Społeczną na lata 2022-2023 (patrz Nota 17) na mocy której Spółka, w ramach wynegocjowanego programu optymalizacji zatrudnienia, zobowiązała się do dodatkowych wpłat w łącznej wysokości 19 milionów złotych na pracownicze programy socjalne prowadzone przez Spółkę. W związku z tym, kwota ta została ujęta jako pozostałe zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz koszt świadczeń pracowniczych za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2021 roku.
19.1. Nagrody jubileuszowe i odprawy emerytalno-rentowe
Niektórzy pracownicy Grupy mają prawo do długoterminowych świadczeń pracowniczych zgodnie z zasadami wynagradzania Grupy (patrz Nota 35.21). Świadczenia te nie są wypłacane z określonego funduszu. Zmiany bieżącej i bilansowej wartości zobowiązań z tytułu długoterminowych świadczeń pracowniczych za okresy 12 miesięcy zakończone 31 grudnia 2021 i 2020 roku przedstawiają się następująco:
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do 31 grudnia 2021 | ||||||
Odprawy | |||||||
Nagrody | emerytalno- | ||||||
jubileuszowe | rentowe | Razem | |||||
Wartość bieżąca/bilansowa zobowiązania na początek okresu |
| 19 |
| 55 |
| 74 |
|
Koszty bieżącego zatrudnienia (1) | - | 3 | 3 |
| |||
Koszty przeszłego zatrudnienia (1) (4) |
| - |
| (7) |
| (7) | |
Koszty dyskonta (2) |
| - |
| 1 |
| 1 | |
Wypłaty świadczeń |
| (18) |
| (3) |
| (21) | |
Zyski aktuarialne za okres |
| (1) | (1) | (8) | (3) | (9) | |
Wartość bieżąca/bilansowa zobowiązania na koniec okresu |
| - | 41 | 41 | |||
Średnioważona zapadalność (w latach) |
| - |
| 12 |
| 12 |
(1) | Ujęte w kosztach świadczeń pracowniczych w skonsolidowanym rachunku zysków i strat. |
(2) | Ujęte w kosztach dyskonta w skonsolidowanym rachunku zysków i strat. |
(3) | Ujęte w zyskach/(stratach) aktuarialnych dotyczących świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów. |
(4) | Obejmuje głównie wpływ ograniczenia świadczeń wynikający z Umowy Społecznej zawartej 7 grudnia 2021 roku (patrz Nota 17). |
31
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do 31 grudnia 2020 |
| |||||
|
| Odprawy |
|
| |||
Nagrody | emerytalno- | ||||||
| jubileuszowe |
| rentowe |
| Razem |
| |
Wartość bieżąca/bilansowa zobowiązania na początek okresu | 95 | 50 | 145 |
| |||
Koszty bieżącego zatrudnienia (1) |
| 6 | 2 | 8 | |||
Koszty przeszłego zatrudnienia (1) (4) |
| (64) |
| - |
| (64) | |
Koszty dyskonta (2) |
| 1 | 1 | 2 | |||
Wypłaty świadczeń |
| (14) | (1) | (15) | |||
(Zyski)/straty aktuarialne za okres |
| (5) | (1) | 3 | (3) | (2) | |
Wartość bieżąca/bilansowa zobowiązania na koniec okresu |
| 19 | 55 | 74 | |||
Średnioważona zapadalność (w latach) |
| 1 | 13 | 10 |
(1) | Ujęte w kosztach świadczeń pracowniczych w skonsolidowanym rachunku zysków i strat. |
(2) | Ujęte w kosztach dyskonta w skonsolidowanym rachunku zysków i strat. |
(3) | Ujęte w zyskach/(stratach) aktuarialnych dotyczących świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów. |
(4) | Skutki porozumienia dotyczącego zmian w Ponadzakładowym Układzie Zbiorowym Pracy podpisanego w 2020 roku i opisanego poniżej |
W czerwcu 2020 roku, Orange Polska podpisała ze Związkami Zawodowymi porozumienie dotyczące zmian w Ponadzakładowym Układzie Zbiorowym Pracy. Zgodnie z ówcześnie obowiązującymi zapisami w Ponadzakładowym Układzie Zbiorowym Pracy pracownikom przysługiwały nagrody jubileuszowe po upływie określonej liczby lat pracy. Zgodnie z ustalonymi zmianami ówczesny system nagród jubileuszowych przestał obowiązywać od kwietnia 2021 roku. Jednocześnie pracownicy, którzy w okresie od kwietnia do grudnia 2021 roku osiągnęli staż pracy w przedziale od 15 do 30 lat, otrzymali jednorazową nagrodę jubileuszową w określonej wysokości uzależnionej od stażu pracy. W związku z powyższym, w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku, koszty świadczeń pracowniczych zostały zmniejszone o 64 miliony złotych z tytułu rozpoznania ujemnych kosztów przeszłego zatrudnienia i jednocześnie zostały zmniejszone zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych.
Wycena zobowiązań na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku została przeprowadzona przy użyciu następujących założeń:
| Na dzień |
| Na dzień |
| |
| 31 grudnia 2021 |
| 31 grudnia 2020 |
| |
Stopa dyskontowa | 3,8 | % | 1,6 | % | |
Długoterminowa stopa wzrostu wynagrodzeń |
| 3,5 | % | 2,5 | % |
Zmiana stopy dyskontowej o 0,5 p.p. spowodowałaby wzrost lub spadek bieżącej/bilansowej wartości zobowiązań z tytułu długoterminowych świadczeń pracowniczych o 2 miliony złotych na dzień 31 grudnia 2021 roku.
19.2. Programy płatności opartych na akcjach rozliczane w formie środków pieniężnych
W dniach 23 lipca 2021 roku oraz 4 września 2017 roku, Rada Nadzorcza OPL S.A. przyjęła odpowiednio programy motywacyjne („programy”) LTI (ang. long term incentive – długoterminowy program motywacyjny), oraz Orange.one dla kluczowej kadry kierowniczej Grupy Orange Polska („uczestnicy”), oparte na instrumentach pochodnych („akcje fantomowe”), których instrumentem bazowym są akcje Orange Polska S.A. notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.
Celem tych programów jest stworzenie dodatkowych czynników motywujących osoby na stanowiskach kierowniczych wyższego szczebla do osiągnięcia średnioterminowych celów komercyjnych i finansowych wynikających ze strategii Orange Polska oraz doprowadzenie do wzrostu wartości akcji Spółki.
32
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
19.2.a. Program LTI
Warunki programu są następujące:
a. | Udział w programie jest dobrowolny. |
b. | Program jest oparty o 3 trzyletnie cykle, z których każdy rozpoczyna się w następujących po sobie latach kalendarzowych. Akcje fantomowe zostaną zakupione przez uczestników programu na początku każdego cyklu programu. |
c. | Uczestnicy pierwszego cyklu programu na lata 2021- 2023 mogli nabyć łącznie do 2.023.000 akcji fantomowych po cenie 0,5 złotego za każdą akcję fantomową. |
d. | Akcje fantomowe zostaną wykupione od uczestników przez Grupę po średnim kursie akcji Orange Polska w pierwszym kwartale po zakończeniu każdego cyklu programu (pierwszy kwartał 2024 roku w przypadku pierwszego cyklu), wyłącznie pod warunkiem, że będzie on nie niższy niż średni kurs akcji Orange Polska w pierwszych 6 miesiącach trwania cyklu (pierwsze półrocze 2021 roku w przypadku pierwszego cyklu programu). W przeciwnym wypadku akcje fantomowe nie zostaną wykupione, co będzie oznaczać utratę środków zainwestowanych przez uczestników. Liczba wykupionych akcji jest uzależniona od niezależnego osiągnięcia celów biznesowych dotyczących wskaźnika EBITDAaL, organicznych przepływów pieniężnych, redukcji emisji CO2 oraz średniej ceny akcji Orange Polska. |
Poniższa tabela przedstawia liczbę oraz średnią wartość godziwą akcji fantomowych przyznanych przez Grupę:
(liczba) | Akcje fantomowe | ||||||||
Warunek | Warunek |
| Warunek |
| Warunek |
| |||
| emisji CO2 | EBITDAaL |
| OCF |
| ceny akcji |
| ||
Stan na dzień 1 stycznia 2021 roku |
| - | - | - |
| - |
| ||
Przyznane w ciągu roku | 190.620 | 571.860 | 476.550 | 667.170 | |||||
Stan na dzień 31 grudnia 2021 roku |
| 190.620 | 571.860 | 476.550 | 667.170 | ||||
Średnia wartość godziwa jednostki (w złotych) na dzień 31 grudnia 2021 roku |
| 6,64 | 6,64 |
| 6,64 |
| 6,33 |
|
Poniższa tabela przedstawia główne założenia przyjęte do kalkulacji wartości godziwej akcji fantomowych na dzień 31 grudnia 2021 roku:
Na dzień 31 grudnia 2021 roku | Akcje fantomowe | ||||
Warunki emisji CO2, |
| Warunek |
| ||
| EBITDAaL oraz OCF |
| ceny akcji |
| |
Cena wykonania (w złotych) | 0,50 | 0,50 | |||
Bariera (w złotych) | 6,61 | 6,61 - 7,61 | |||
Oczekiwana zmienność |
| 26,95 | % | 26,95 | % |
Stopa procentowa wolna od ryzyka |
| 4,03 | % | 4,03 | % |
Stopa dywidendy (1) |
| 2,70 | % | 2,70 | % |
Termin wygaśnięcia |
| 1 kwartał 2024 roku | 1 kwartał 2024 roku | ||
Przyjęty model |
| Black-Scholes | Black-Scholes | ||
Data zakończenia okresu nabywania uprawnień | 31 grudnia 2023 roku | 31 grudnia 2023 roku |
(1) Stopa dywidendy jest jednym z kluczowych założeń wymaganych przy wyliczaniu wartości godziwej akcji fantomowych. Stopa dywidendy zastosowana w modelu kalkulacyjnym zakłada wypłatę dywidendy w wysokości 0,25 złotego na akcję od 2022 roku, co odpowiada średniej wartości oczekiwań rynkowych na rok 2022 i nie oznacza prognozy ani zobowiązania Grupy w zakresie wypłat dywidendy w przyszłości.
W wyniku realizacji programu, w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku, koszty świadczeń pracowniczych zostały zwiększone o 4 miliony złotych. Wartość bilansowa zobowiązań rozpoznanych jako zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosła 4 miliony złotych.
33
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
19.2.b. Program motywacyjny Orange.One
Warunki programu były następujące:
a. | Udział w programie był dobrowolny. |
b. | Uczestnicy na początku programu mogli nabyć łącznie do 2.315.000 akcji fantomowych z puli podstawowej po cenie 1 złoty za każdą akcję. |
c. | W przypadku spełnienia określonych warunków dotyczących średniego kursu akcji Orange Polska (niespełniony) oraz rankingu NPS (Net Promoter Score) (spełniony), uczestnicy mogli nabyć w czwartym kwartale 2020 roku dodatkowe pakiety do odpowiednio 1.438.500 oraz 616.500 akcji fantomowych, po cenie 1 złoty za każdą akcję. |
d. | Kryterium dotyczące średniego kursu akcji w pierwszym kwartale 2021 roku zostało spełnione (kurs nie niższy od średniego kursu zamknięcia akcji Orange Polska w trzecim kwartale 2017 roku), w związku z czym w 2021 roku akcje fantomowe zostały wykupione od uczestników przez Grupę po średnim kursie akcji Orange Polska w pierwszym kwartale 2021 roku. |
Poniższe tabele przedstawiają liczbę oraz średnią wartość godziwą akcji fantomowych oraz opcji na akcje fantomowe przyznane przez Grupę:
(liczba) | Akcje fantomowe | ||||
Pula | Pula |
| |||
| podstawowa | dodatkowa |
| ||
Stan na dzień 1 stycznia 2021 roku |
| 1.880.000 | 454.500 |
| |
Wykonane w ciągu roku | (1.865.000) | (454.500) | |||
Utracone w ciągu roku |
| (15.000) | - |
| |
Stan na dzień 31 grudnia 2021 roku |
| - | - |
| |
Średnia cena akcji OPL na moment wykonania (w złotych) |
| 6,41 | 6,41 |
|
(liczba) | Akcje fantomowe | Opcje na dodatkowe akcje fantomowe | |||||||
Pula | Pula |
| Warunek |
| Warunek |
| |||
podstawowa | dodatkowa |
| NPS |
| kursu akcji | ||||
Stan na dzień 1 stycznia 2020 roku | 1.950.000 | - |
| 481.500 |
| 1.123.500 | |||
Przyznane w ciągu roku | - | 454.500 | (1) | 4.500 |
| - | |||
Wykonane w ciągu roku | - | - | (454.500) | (1) | - | ||||
Utracone w ciągu roku | (70.000) | - |
| (31.500) |
| (1.123.500) | (2) | ||
Stan na dzień 31 grudnia 2020 roku | 1.880.000 | 454.500 |
| - |
| - | |||
Średnia wartość godziwa jednostki (w złotych) na dzień 31 grudnia 2020 roku | 5,29 | 5,29 |
|
|
(1) W wyniku spełnienia warunku dotyczącego NPS zostały przyznane dodatkowe akcje fantomowe.
(2) Warunek dotyczący kursu akcji OPL nie został spełniony.
Poniższa tabela przedstawia główne założenia przyjęte do kalkulacji wartości godziwej akcji fantomowych przyznanych przez OPL S.A. na dzień 31 grudnia 2020 roku:
Na dzień 31 grudnia 2020 roku |
| Akcje fantomowe | |||
Pula podstawowa | Pula dodatkowa | ||||
Cena wykonania (w złotych) |
| 1,00 |
| 1,00 | |
Bariera (w złotych) |
| 5,46 |
| 5,46 | |
Oczekiwana zmienność |
| 25 | % | 25 | % |
Stopa procentowa wolna od ryzyka |
| 0,11 | % | 0,11 | % |
Stopa dywidendy (1) |
| 0,00 | % | 0,00 | % |
Termin wygaśnięcia |
| 1 kwartał 2021 roku |
| 1 kwartał 2021 roku | |
Przyjęty model |
| Black-Scholes |
| Black-Scholes | |
30 września | 1 października | ||||
Data zakończenia okresu nabywania uprawnień | 2019 roku | 2020 roku |
(1) Stopa dywidendy nie zakładała wypłaty dywidendy w 1 kwartale 2021 roku, co odpowiadało średniej wartości oczekiwań rynkowych i nie oznaczało prognozy ani zobowiązania Spółki w zakresie wypłat dywidendy w przyszłości.
34
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
W wyniku realizacji programu, w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku, koszty świadczeń pracowniczych zostały zmniejszone o 1 milion złotych. Wartość bilansowa zobowiązań rozpoznanych jako zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych na dzień 31 grudnia 2020 roku wyniosła 12 milionów złotych.
20. Przychody i koszty finansowe
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do 31 grudnia 2021 |
| |||||||||||||||
Aktywa finansowe | Instrumenty pochodne |
| |||||||||||||||
|
|
|
| Zobowiązania |
|
|
|
|
| ||||||||
Wycenia- | finansowe | ||||||||||||||||
ne według | wyceniane | ||||||||||||||||
zamorty- | Zobowiąza- | według | Przeznaczo- |
| |||||||||||||
zowane- | W wartości | nia z tytułu | zamortyzowa- | Zabezpie- | ne do | Pozycje nie- |
| ||||||||||
go kosztu |
| godziwej |
| leasingu |
| nego kosztu | czające | obrotu (1) | finansowe (2) | Razem | |||||||
Przychody odsetkowe |
| 29 |
| 5 | (3) | - |
| - | - |
| - |
| - |
| 34 | ||
Koszty odsetkowe od zobowiązań z tytułu leasingu |
| - |
| - |
| (53) |
| - | - |
| - |
| - |
| (53) | ||
Pozostałe koszty odsetkowe i koszty finansowe, w tym: |
| - |
| (10) | (4) | - |
| (104) | (71) |
| (15) |
| - |
| (200) | ||
− koszty odsetkowe |
| - |
| - |
| - |
| (104) | (5) | (85) |
| (15) |
| - |
| (204) | |
− nieefektywność na instrumentach pochodnych zabezpieczających ryzyko stopy procentowej |
| - |
| - |
| - |
| - | 14 |
| - |
| - |
| 14 | ||
Koszty dyskonta |
| - |
| - |
| - |
| (28) | - |
| - |
| (38) |
| (66) | ||
Zyski/(straty) z tytułu różnic kursowych | - |
| - |
| (1) |
| 16 | (16) |
| 5 |
| - |
| 4 | |||
Całkowite koszty finansowe netto |
| 29 |
| (5) |
| (54) |
| (116) | (87) |
| (10) |
| (38) |
| (281) | ||
Przychody odsetkowe |
| 9 | (6) | - |
| - |
| - | - |
| - |
| - |
| 9 | ||
Odpisy aktualizujące |
| (57) |
| (10) | (7) | - |
| - | - |
| - |
| - |
| (67) | ||
Zyski/(straty) z tytułu różnic kursowych |
| - |
| - |
| - |
| (4) | 3 |
| 1 |
| - |
| - | ||
Pozycje ujęte w zysku z działalności operacyjnej |
| (48) |
| (10) |
| - |
| (4) | 3 |
| 1 |
| - |
| (58) |
(1) | Instrumenty pochodne stanowiące ekonomiczne zabezpieczenie transakcji handlowych lub finansowych. |
(2) | Zawiera głównie rezerwy. |
(3) | Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (wybranych należności handlowych ze sprzedaży telefonów komórkowych w systemie ratalnym, patrz Nota 15.1). |
(4) | Zmiana w wycenie aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (warunkowego należnego wynagrodzenia za sprzedaż 50% udziałów w Światłowód Inwestycje, patrz Nota 16). |
(5) | Zawiera głównie koszty odsetkowe od pożyczek od jednostki powiązanej. |
(6) | Odsetki za zwłokę w zapłacie należności handlowych. |
(7) | Odpisy aktualizujące aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. |
35
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do 31 grudnia 2020 |
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Aktywa finansowe | Instrumenty pochodne |
| ||||||||||||||
|
|
| Zobowiązania |
|
|
|
|
| |||||||||
Wycenia- | W wartości | finansowe |
| ||||||||||||||
ne według | godziwej | wyceniane |
| ||||||||||||||
zamorty- | przez inne | Zobowiąza- | według | Przeznaczo- |
| ||||||||||||
zowane- | całkowite | nia z tytułu | zamortyzowa- | Zabezpie- | ne do | Pozycje nie- |
| ||||||||||
| go kosztu |
| dochody (1) |
| leasingu |
| nego kosztu | czające | obrotu (2) | finansowe (3) | Razem | ||||||
Przychody odsetkowe | 29 |
| 4 |
| - |
| - |
| - |
| - |
| - |
| 33 | ||
Koszty odsetkowe od zobowiązań z tytułu leasingu |
| - |
| - |
| (62) |
| - |
| - |
| - |
| - |
| (62) | |
Pozostałe koszty odsetkowe i koszty finansowe, w tym: |
| - |
| - |
| - |
| (114) |
| (94) |
| (8) |
| - |
| (216) | |
− koszty odsetkowe |
| - |
| - |
| - |
| (114) | (4) | (92) |
| (8) |
| - |
| (214) | |
− nieefektywność na instrumentach pochodnych zabezpieczających ryzyko stopy procentowej |
| - |
| - |
| - |
| - |
| (2) |
| - |
| - |
| (2) | |
Koszty dyskonta |
| - |
| - |
| - |
| (29) |
| - |
| - |
| (14) |
| (43) | |
Zyski/(straty) z tytułu różnic kursowych | 2 |
| - |
| (54) |
| (85) |
| 66 |
| 17 |
| - |
| (54) | ||
Całkowite koszty finansowe netto |
| 31 |
| 4 |
| (116) |
| (228) |
| (28) |
| 9 |
| (14) |
| (342) | |
Przychody odsetkowe |
| 11 | (5) | - |
| - |
| - |
| - |
| - |
| - |
| 11 | |
Odpisy aktualizujące |
| (142) |
| (9) |
| - |
| - |
| - |
| - |
| - |
| (151) | |
Zyski/(straty) z tytułu różnic kursowych |
| 7 |
| - |
| - |
| (18) |
| (1) |
| 24 |
| - |
| 12 | |
Koszty świadczeń pracowniczych |
| - |
| - |
| - |
| - | (2) |
| (2) |
| - |
| (4) | ||
Pozycje ujęte w zysku z działalności operacyjnej |
| (124) |
| (9) |
| - |
| (18) |
| (3) |
| 22 |
| - |
| (132) |
(1) | Wybrane należności handlowe ze sprzedaży telefonów komórkowych w systemie ratalnym (patrz Nota 15.1). |
(2) | Instrumenty pochodne stanowiące ekonomiczne zabezpieczenie transakcji handlowych lub finansowych. |
(3) | Zawiera głównie rezerwy i świadczenia pracownicze. |
(4) | Zawiera głównie koszty odsetkowe od pożyczek od jednostki powiązanej. |
(5) | Odsetki za zwłokę w zapłacie należności handlowych. |
21. Dług finansowy netto
Dług finansowy netto jest miernikiem zadłużenia używanym przez Zarząd. Sposób kalkulacji długu finansowego netto nie jest zdefiniowany w MSSF, metodologia przyjęta przez Grupę została zaprezentowana poniżej.
(w milionach złotych) |
|
|
| Na dzień |
| Na dzień |
|
Nota | 31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| ||||
Pożyczki od jednostki powiązanej |
| 22 |
| 4.950 |
| 5.990 | |
Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
| 61 |
| 21 | |
Instrumenty pochodne – netto (zobowiązania pomniejszone o aktywa) |
| 25 |
| (271) |
| (15) | |
Dług finansowy brutto po uwzględnieniu instrumentów pochodnych |
|
|
| 4.740 |
| 5.996 | |
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty |
| 24 |
| (933) |
| (358) | |
Kapitał rezerwowy z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne |
|
|
| 269 |
| (89) | |
Dług finansowy netto |
|
|
| 4.076 |
| 5.549 |
36
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
22. Pożyczki od jednostki powiązanej
(w milionach w danej walucie) | Kwota pozostała do spłaty na dzień (1) |
| |||||||||
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||||||||
Kredytodawca |
| Termin spłaty |
| Waluta |
| PLN |
| Waluta |
| PLN |
|
O oprocentowaniu zmiennym |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
Atlas Services Belgium S.A. (EUR) |
| 20 maja 2021 |
| - |
| - |
| 190 |
| 876 | |
Atlas Services Belgium S.A. (PLN) |
| 20 czerwca 2021 |
| - |
| - |
| 2.700 |
| 2.700 | |
Atlas Services Belgium S.A. (PLN) (2) |
| 29 lipca 2022 |
| - |
| - |
| 159 |
| 159 | |
Atlas Services Belgium S.A. (PLN) |
| 20 maja 2024 |
| 1.500 |
| 1.500 |
| 1.499 |
| 1.499 | |
Atlas Services Belgium S.A. (PLN) | 20 czerwca 2026 | 2.693 | 2.693 | - | - | ||||||
O oprocentowaniu stałym |
|
|
|
|
|
| |||||
Atlas Services Belgium S.A. (PLN) |
| 27 marca 2023 |
| 757 |
| 757 |
| 756 |
| 756 | |
Pożyczki od jednostki powiązanej razem |
|
|
|
|
| 4.950 |
|
|
| 5.990 | |
W tym krótkoterminowe |
|
|
|
|
| 12 |
|
|
| 3.584 | |
W tym długoterminowe |
|
|
|
|
| 4.938 |
|
|
| 2.406 |
(1) | Dane zawierają naliczone odsetki oraz prowizje aranżacyjne. |
(2) | Odnawialna linia kredytowa. |
W dniu 29 stycznia 2021 roku Grupa oraz Atlas Services Belgium S.A., spółka zależna od Orange S.A., zawarły umowę o pożyczkę w wysokości 2.700 milionów złotych z terminem spłaty przypadającym w czerwcu 2026 roku. Nowa pożyczka wraz z odnawialną linią kredytową zapewniły bezgotówkowe refinansowanie pożyczek udzielonych przez Atlas Services Belgium S.A. w kwocie: 190 milionów euro, wygasłej w maju 2021 roku oraz 2.700 milionów złotych, wygasłej w czerwcu 2021 roku. Dodatkowo w dniu 17 czerwca 2021 roku Grupa zawarła z Atlas Services Belgium S.A. aneks do istniejącej umowy dotyczącej odnawialnej linii kredytowej przedłużający termin jej zapadalności do dnia 29 lipca 2022 roku.
Średnioważone efektywne oprocentowanie pożyczek od jednostki powiązanej, bez uwzględnienia oraz z uwzględnieniem wpływu instrumentów swap (patrz Nota 25), wynosiło odpowiednio 3,60% oraz 2,93% na dzień 31 grudnia 2021 roku (1,30% oraz 3,08% na dzień 31 grudnia 2020 roku). Pożyczki od jednostki powiązanej nie są zabezpieczone.
23. Zobowiązania wynikające z działalności finansowej
Zobowiązania wynikające z działalności finansowej to zobowiązania, w przypadku których przepływy pieniężne zostały zaklasyfikowane, lub przyszłe przepływy pieniężne zostaną zaklasyfikowane, w skonsolidowanym sprawozdaniu z przepływów pieniężnych jako przepływy pieniężne z działalności finansowej.
37
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Poniższe tabele przedstawiają uzgodnienie zobowiązań Grupy wynikających z działalności finansowej oraz instrumentów pochodnych (zobowiązań pomniejszonych o aktywa) zabezpieczających te zobowiązania:
(w milionach złotych) | Pozostałe | Instrumenty | |||||||||
zobowiązania | pochodne | Zobowiązania | |||||||||
|
|
| finansowe |
| zabezpieczające |
| z tytułu |
| |||
Zobowiązania | Pożyczki | wyceniane według | zobowiązania z | działalności |
| ||||||
z tytułu leasingu | od jednostki | zamortyzowanego | tytułu działalności | finansowej |
| ||||||
finansowego | powiązanej | kosztu | finansowej (1) | razem |
| ||||||
| Nota 22 |
| Nota 25 | ||||||||
Kwota pozostała do spłaty na dzień 1 stycznia 2021 roku |
| 2.704 |
| 5.990 |
| 21 |
| 22 |
| 8.737 | |
Przepływy pieniężne netto: |
| (539) |
| (1.121) |
| 38 |
| 12 |
| (1.610) | |
− z działalności finansowej |
| (481) |
| (1.021) |
| 40 |
| 91 |
| (1.371) | |
− z działalności operacyjnej (2) |
| (58) |
| (100) |
| (2) |
| (79) |
| (239) | |
Zmiany bezgotówkowe: |
| 665 |
| 81 |
| 2 |
| (309) |
| 439 | |
− (zyski)/straty z tytułu różnic kursowych |
| 1 |
| (16) |
| - |
| 16 |
| 1 | |
− zmiana wartości godziwej, z wyłączeniem strat z tytułu różnic kursowych |
| - |
| - |
| - |
| (325) |
| (325) | |
− inne zmiany |
| 664 | (3) | 97 | (4) | 2 | (4) | - |
| 763 | |
Kwota pozostała do spłaty na dzień 31 grudnia 2021 roku |
| 2.830 |
| 4.950 |
| 61 |
| (275) |
| 7.566 |
(1) | Zawiera instrumenty pochodne stanowiące ekonomiczne zabezpieczenie zobowiązań wynikających z działalności finansowej. |
(2) | Zawiera zapłacone odsetki. |
(3) | Zawiera głównie rozpoznanie nowych umów i modyfikację istniejących umów. |
(4) | Zawiera naliczone odsetki oraz prowizje aranżacyjne. |
(w milionach złotych) | Pozostałe | Instrumenty | |||||||||
zobowiązania | pochodne | Zobowiązania | |||||||||
|
|
| finansowe |
| zabezpieczające |
| z tytułu |
| |||
Zobowiązania | Pożyczki | wyceniane według | zobowiązania z | działalności |
| ||||||
z tytułu leasingu | od jednostki | zamortyzowanego | tytułu działalności | finansowej |
| ||||||
finansowego | powiązanej | kosztu | finansowej (1) | razem |
| ||||||
| Nota 22 |
| Nota 25 | ||||||||
Kwota pozostała do spłaty na dzień 1 stycznia 2020 roku |
| 2.572 |
| 6.442 |
| 69 |
| 18 |
| 9.101 | |
Przepływy pieniężne netto: |
| (489) |
| (632) |
| (49) |
| (79) |
| (1.249) | |
− z działalności finansowej |
| (421) |
| (520) |
| (48) |
| - |
| (989) | |
− z działalności operacyjnej (2) |
| (68) |
| (112) |
| (1) |
| (79) |
| (260) | |
Zmiany bezgotówkowe: |
| 621 |
| 180 |
| 1 |
| 83 |
| 885 | |
− (zyski)/straty z tytułu różnic kursowych |
| 54 |
| 68 |
| - |
| (77) |
| 45 | |
− zmiana wartości godziwej, z wyłączeniem zysków z tytułu różnic kursowych |
| - |
| - |
| - |
| 160 |
| 160 | |
− inne zmiany |
| 567 | (3) | 112 | (4) | 1 | (4) | - |
| 680 | |
Kwota pozostała do spłaty na dzień 31 grudnia 2020 roku |
| 2.704 |
| 5.990 |
| 21 |
| 22 |
| 8.737 |
(1) Zawiera instrumenty pochodne stanowiące ekonomiczne zabezpieczenie zobowiązań wynikających z działalności finansowej.
(2) Zawiera zapłacone odsetki.
(3) Zawiera głównie rozpoznanie nowych umów i modyfikację istniejących umów.
(4) Zawiera naliczone odsetki oraz prowizje aranżacyjne.
38
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
24. Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||
Środki pieniężne na bieżących rachunkach bankowych, depozyty jednodniowe oraz środki pieniężne w kasie |
| 106 |
| 115 | |
Rachunki bankowe przeznaczone dla dotacji inwestycyjnych (patrz Nota 18.2) |
| 89 |
| 184 | |
Depozyty w Orange S.A. |
| 738 |
| 55 | |
Depozyty bankowe do 3 miesięcy |
| - |
| 4 | |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych razem |
| 933 |
| 358 |
Nadwyżki środków pieniężnych Grupy inwestowane są w krótkoterminowe płynne instrumenty finansowe – głównie depozyty bankowe oraz depozyty w Orange S.A. w ramach umowy scentralizowanego zarządzania płynnością. Lokaty krótkoterminowe zakładane są na okresy od jednego dnia do trzech miesięcy. Instrumenty te przynoszą oprocentowanie, którego wysokość zależy od bieżących stóp rynku pieniężnego oraz długości inwestycji.
Maksymalną ekspozycję Grupy na ryzyko kredytowe na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego odzwierciedla wartość bilansowa środków pieniężnych i ekwiwalentów środków pieniężnych. Grupa lokuje środki pieniężne i ich ekwiwalenty w Orange S.A. i na rachunkach prowadzonych przez wiodące instytucje finansowe posiadające rating inwestycyjny. Limity transakcyjne dotyczące kontrahentów służą monitorowaniu wielkości ekspozycji na ryzyko kredytowe. W przypadku pogorszenia się kondycji finansowej kontrahenta, Grupa stosuje odpowiednie środki w celu ograniczenia ryzyka utraty jego wypłacalności.
25. Instrumenty pochodne
Na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku portfel instrumentów pochodnych Grupy stanowiły instrumenty finansowe, dla których nie istniał aktywny rynek, głównie transakcje swap zabezpieczające ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe, transakcje forward z rozliczeniem netto, swapy towarowe oraz opcje na akcje. W celu wyceny tych instrumentów Grupa stosuje standardowe techniki wyceny. Wartość godziwa transakcji swap/forward reprezentuje zdyskontowane przyszłe przepływy pieniężne, w których podstawą do kalkulacji czynników dyskontowych są odpowiednie rynkowe krzywe stóp procentowych, a kwoty wyrażone w walutach obcych są przeliczone na złote przy zastosowaniu kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na koniec okresu sprawozdawczego. Przyszłe przepływy pieniężne wynikające ze swapów towarowych oparte są na cenach towarów na giełdzie towarowej. Wartość godziwa opcji na akcje jest ustalana na podstawie modelu Blacka-Scholesa. Wycena instrumentów pochodnych jest również korygowana o ryzyko kredytowe kontrahenta (ang. credit valuation adjustment - „CVA”) lub własne (ang. debit valuation adjustment - „DVA”). Oszacowane wartości CVA i DVA były nieistotne w porównaniu z wartością godziwą instrumentów pochodnych.
39
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Pochodne instrumenty finansowe będące w posiadaniu Grupy zostały przedstawione poniżej:
(w milionach złotych) | |||||||||||||||||
Wartość godziwa |
| ||||||||||||||||
Średnia ważona | Składnik | Składnik |
| ||||||||||||||
Rodzaj | Pozycja | Termin | cena lub stopa | aktywów | zobowiązań | ||||||||||||
instrumentu (1) |
| zabezpieczana |
| Wartość nominalna |
| zapadalności |
| za jednostkę |
| finansowych |
| finansowych |
| ||||
Na dzień 31 grudnia 2021 |
| ||||||||||||||||
Instrumenty pochodne - zabezpieczenie przepływów pieniężnych | |||||||||||||||||
Ryzyko stopy procentowej |
| ||||||||||||||||
IRS |
| Pożyczki od jednostki | 3.800 | m PLN |
| 2024-2026 |
| WIBOR 3M | -> | 1,48 | % |
| 273 |
| - | ||
powiązanej |
| ||||||||||||||||
Ryzyko walutowe | |||||||||||||||||
NDF |
| Zakup zapasów | 43 | m EUR |
| 2022 |
| 4,61 |
| - |
| (1) | |||||
NDF |
| Zakup zapasów | 3 | m USD |
| 2022 |
| 4,14 |
| - |
| - | |||||
Opcja FX | Zakup zapasów | 10 | m EUR | 2022 | 4,71 | - | - | ||||||||||
Ryzyko towarowe | |||||||||||||||||
Swap towarowy | Sprzedaż miedzi | 1.257 | T | 2022 | 9.401 | USD | - | (1) | |||||||||
Swap towarowy | Zakup energii | 1.452.000 | MWh | 2035 | 299 | PLN | - | (3) | |||||||||
Zabezpieczenia przepływów pieniężnych razem |
| 273 |
| (5) | |||||||||||||
Instrumenty pochodne - przeznaczone do obrotu (2) | |||||||||||||||||
Ryzyko stopy procentowej | |||||||||||||||||
IRS |
| Pożyczka od jednostki |
| 500 | m PLN |
| 2022 |
| WIBOR 1M | -> | 2,19 | % |
| 1 |
| - | |
powiązanej |
| ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Ryzyko walutowe | |||||||||||||||||
NDF |
| Transakcje handlowe |
| 27 | m EUR |
| 2022 |
| 4,58 |
| 1 |
| - | ||||
NDF |
| Zobowiązania z tytułu leasingu |
| 7 | m EUR |
| 2022 |
| 4,53 |
| 1 |
| - | ||||
NDF |
| Transakcje handlowe |
| 5 | m USD |
| 2022 |
| 4,14 |
| - |
| - | ||||
Instrumenty pochodne przeznaczone do obrotu razem |
| 3 |
| - | |||||||||||||
Instrumenty pochodne razem |
| 276 |
| (5) | |||||||||||||
W tym krótkoterminowe |
| 3 |
| (2) | |||||||||||||
W tym długoterminowe |
| 273 |
| (3) |
(1) | IRS – swap procentowy, NDF – forward z rozliczeniem netto. |
(2) | Instrumenty pochodne stanowiące ekonomiczne zabezpieczenie transakcji handlowych lub finansowych. |
40
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
(w milionach złotych) | |||||||||||||||||
Wartość godziwa |
| ||||||||||||||||
Średnia ważona | Składnik | Składnik |
| ||||||||||||||
Rodzaj | Pozycja | Termin | cena lub stopa | aktywów | zobowiązań | ||||||||||||
instrumentu (1) | zabezpieczana | Wartość nominalna |
| zapadalności |
| za jednostkę |
| finansowych |
| finansowych |
| ||||||
Na dzień 31 grudnia 2020 |
| ||||||||||||||||
Instrumenty pochodne - zabezpieczenie przepływów pieniężnych | |||||||||||||||||
Ryzyko walutowe i ryzyko stopy procentowej | |||||||||||||||||
CCIRS |
| Pożyczka od jednostki |
| 187 | m EUR |
| 2021 |
| 4,05 |
| 104 |
| - | ||||
powiązanej |
| EURIB 6M | + | 0,28 | %-> | ||||||||||||
| WIBOR 6M | + | 0,54 | % | |||||||||||||
Ryzyko stopy procentowej | |||||||||||||||||
IRS |
| Pożyczki od jednostki |
| 5.450 | m PLN |
| 2021-2024 |
| WIBOR 1/3/6M | -> | 2,13 | % |
| - |
| (132) | |
powiązanej |
| ||||||||||||||||
Ryzyko walutowe | |||||||||||||||||
NDF |
| Zakup zapasów |
| 141 | m EUR |
| 2021 |
| 4,44 |
| 26 |
| - | ||||
NDF |
| Zakup zapasów |
| 12 | m USD |
| 2021 |
| 3,74 |
| - |
| - | ||||
Ryzyko ceny akcji | |||||||||||||||||
Opcja |
| Program płatności opartych |
| 2 | m akcji |
| 2021 |
| 5,22 |
| 3 |
| - | ||||
na akcje |
| na akcjach (patrz Nota 19.2.b) | |||||||||||||||
Zabezpieczenia przepływów pieniężnych razem |
| 133 |
| (132) | |||||||||||||
Instrumenty pochodne - przeznaczone do obrotu (2) | |||||||||||||||||
Ryzyko walutowe i ryzyko stopy procentowej | |||||||||||||||||
CCIRS |
| Pożyczka od jednostki |
| 3 | m EUR |
| 2021 |
| 4,05 |
| 2 |
| - | ||||
powiązanej |
| EURIB 6M | + | 0,28 | %-> | ||||||||||||
| WIBOR 6M | + | 0,53 | % | |||||||||||||
Ryzyko walutowe | |||||||||||||||||
NDF | Zobowiązanie z tytułu | ||||||||||||||||
rezerwacji częstotliwości | |||||||||||||||||
| 2100 MHz |
| 14 | m EUR |
| 2021 |
| 4,52 |
| 1 |
| - | |||||
NDF |
| Transakcje handlowe |
| 27 | m EUR |
| 2021 |
| 4,44 |
| 5 |
| - | ||||
NDF |
| Zobowiązania z tytułu leasingu | 22 | m EUR | 2021 | 4,42 | 4 |
| - | ||||||||
FX Swap |
| Środki pieniężne |
| 3 | m EUR |
| 2021 |
| 4,61 |
| - |
| - | ||||
NDF |
| Transakcje handlowe |
| 11 | m USD |
| 2021 |
| 3,71 |
| 1 |
| - | ||||
Ryzyko ceny akcji | |||||||||||||||||
Opcja |
| Program płatności opartych |
| 1 | m akcji |
| 2021 |
| 5,02 |
| 1 |
| - | ||||
na akcje |
| na akcjach (patrz Nota 19.2.b) | |||||||||||||||
Instrumenty pochodne przeznaczone do obrotu razem |
| 14 |
| - | |||||||||||||
Instrumenty pochodne razem |
| 147 |
| (132) | |||||||||||||
W tym krótkoterminowe |
| 147 |
| (32) | |||||||||||||
W tym długoterminowe |
| - |
| (100) |
(1) | CCIRS – swap walutowo–procentowy, IRS – swap procentowy, NDF – forward z rozliczeniem netto. |
(2) | Instrumenty pochodne stanowiące ekonomiczne zabezpieczenie transakcji handlowych lub finansowych. |
Maksymalną ekspozycję Grupy na ryzyko kredytowe odzwierciedla wartość bilansowa instrumentów pochodnych. Grupa zawiera kontrakty na instrumenty pochodne z Orange S.A. i wiodącymi instytucjami finansowymi. Grupa ustaliła limity transakcyjne dotyczące kontrahentów, służące monitorowaniu wielkości ekspozycji na ryzyko kredytowe. Limity oparte są na ratingu każdej instytucji. W przypadku pogorszenia się kondycji finansowej kontrahenta, Grupa stosuje odpowiednie środki w celu ograniczenia ryzyka utraty jego wypłacalności.
41
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Zmiana wysokości kapitału rezerwowego z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne została zaprezentowana poniżej:
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do 31 grudnia 2021 |
| 12 miesięcy do 31 grudnia 2020 |
| ||||||||||
Przed | Przed | |||||||||||||
| podatkiem |
| Podatek |
| Po podatku |
| podatkiem |
| Podatek |
| Po podatku |
| ||
Kapitał rezerwowy z wyceny instrumentów finansowych zabezpieczających przepływy pieniężne, razem – początek okresu |
| (89) |
| 16 |
| (73) |
| (50) |
| 9 |
| (41) | ||
- ryzyko stopy procentowej |
| (117) |
| 22 |
| (95) |
| (43) |
| 8 |
| (35) | ||
- ryzyko walutowe |
| 28 |
| (6) |
| 22 |
| (7) |
| 1 |
| (6) | ||
- ryzyko ceny akcji |
| - |
| - |
| - |
| - |
| - |
| - | ||
Efektywna część zysków/(strat) na instrumentach zabezpieczających: (1) |
| 282 |
| (53) |
| 229 |
| (33) |
| 6 |
| (27) | ||
- ryzyko stopy procentowej |
| 308 |
| (59) |
| 249 |
| (157) |
| 30 |
| (127) | ||
- ryzyko walutowe |
| (23) |
| 5 |
| (18) |
| 126 |
| (24) |
| 102 | ||
- ryzyko ceny akcji |
| - |
| - |
| - |
| (2) |
| - |
| (2) | ||
- pozostałe ryzyko rynkowe | (3) |
| 1 |
| (2) | - |
| - |
| - | ||||
Przeklasyfikowanie do rachunku zysków i strat, korygujące: (1) |
| 94 |
| (17) |
| 77 |
| 20 |
| (4) |
| 16 | ||
- koszty odsetkowe prezentowane w kosztach finansowych, netto |
| 81 |
| (15) |
| 66 |
| 83 |
| (16) |
| 67 | ||
- (zyski)/straty z tytułu różnic kursowych prezentowane w kosztach finansowych, netto |
| 16 |
| (3) |
| 13 |
| (65) |
| 12 |
| (53) | ||
- zyski z tytułu różnic kursowych prezentowane w zysku z działalności operacyjnej | (3) |
| 1 |
| (2) | - |
| - |
| - | ||||
- koszty świadczeń pracowniczych |
| - |
| - |
| - |
| 2 |
| - |
| 2 | ||
Zyski z tytułu różnic kursowych przeklasyfikowane do wartości początkowej zapasów |
| (18) |
| 3 |
| (15) |
| (26) |
| 5 |
| (21) | ||
Kapitał rezerwowy z wyceny instrumentów finansowych zabezpieczających przepływy pieniężne, razem – koniec okresu |
| 269 |
| (51) |
| 218 |
| (89) |
| 16 |
| (73) | ||
- ryzyko stopy procentowej |
| 272 |
| (52) |
| 220 |
| (117) |
| 22 |
| (95) | ||
- ryzyko walutowe |
| - |
| - |
| - |
| 28 |
| (6) |
| 22 | ||
- ryzyko ceny akcji | - |
| - |
| - |
| - |
| - |
| - | |||
- pozostałe ryzyko rynkowe |
| (3) |
| 1 |
| (2) |
| - |
| - |
| - |
(1) | Rozpoznane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w zyskach/stratach z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne. |
Przewiduje się, że zyski/straty z wyceny instrumentów pochodnych zabezpieczających przepływy pieniężne skumulowane w kapitale rezerwowym z wyceny instrumentów finansowych zabezpieczających przepływy pieniężne na dzień 31 grudnia 2021 roku wpłyną na skonsolidowany rachunek zysków i strat w latach 2022-2035.
26. Wartość godziwa instrumentów finansowych
26.1. Pomiar wartości godziwej
W odniesieniu do instrumentów finansowych, które po początkowym ujęciu wyceniane są w wartości godziwej, Grupa klasyfikuje zasady pomiaru wartości godziwej wykorzystując poniższą hierarchię odzwierciedlającą wagę danych źródłowych wykorzystywanych do wyceny:
- Poziom 1: kwotowania (nieskorygowane) z aktywnych rynków dla identycznych aktywów lub zobowiązań,
- Poziom 2: dane źródłowe inne niż kwotowania zaliczane do Poziomu 1, które są obserwowalne dla danego składnika aktywów lub zobowiązań w sposób bezpośredni (jako ceny) lub pośredni (jako pochodne cen),
- Poziom 3: dane źródłowe dla danego składnika aktywów lub zobowiązań, które nie są oparte na obserwowalnych danych rynkowych (jako dane źródłowe nieobserwowalne).
42
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Aktywa finansowe i zobowiązania finansowe Grupy, które po początkowym ujęciu wyceniane są w wartości godziwej, obejmują instrumenty pochodne prezentowane w Nocie 25, wybrane należności handlowe ze sprzedaży telefonów komórkowych w systemie ratalnym opisane w Nocie 15.1 oraz warunkowe należne wynagrodzenie za sprzedaż 50% udziałów w Światłowód Inwestycje opisane w Nocie 16. Grupa klasyfikuje instrumenty pochodne oraz wybrane należności handlowe ze sprzedaży telefonów komórkowych w systemie ratalnym do Poziomu 2 pomiaru wartości godziwej, a warunkowe należne wynagrodzenie do Poziomu 3 pomiaru wartości godziwej.
26.2. Porównanie wartości godziwej i wartości bilansowej instrumentów finansowych
Na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku wartość bilansowa instrumentów finansowych Grupy (bez uwzględnienia zobowiązań z tytułu leasingu), z wyjątkiem zobowiązań z tytułu rezerwacji i innych praw do częstotliwości oraz pożyczki od jednostki powiązanej opartej na stałej stopie procentowej, była zbliżona do ich wartości godziwej ze względu na krótki okres zapadalności tych instrumentów, ich gotówkowy charakter, zmienne oprocentowanie lub nieistotną różnicę pomiędzy pierwotnymi efektywnymi stopami procentowymi a aktualnymi stopami rynkowymi.
Poniżej przedstawione zostało porównanie wartości bilansowej i wartości godziwej zobowiązań z tytułu rezerwacji i innych praw do częstotliwości oraz pożyczki od jednostki powiązanej opartej na stałej stopie procentowej, dla których szacowana wartość godziwa odbiega od wartości bilansowej z powodu znaczącej zmiany pomiędzy pierwotnymi efektywnymi stopami procentowymi a aktualnymi stopami rynkowymi:
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2021 | Na dzień 31 grudnia 2020 |
| ||||||||
Szacowana | Szacowana |
| |||||||||
Wartość | wartość godziwa | Wartość | wartość godziwa |
| |||||||
Nota | bilansowa | Poziom 2 | bilansowa | Poziom 2 |
| ||||||
Zobowiązania z tytułu rezerwacji i innych praw do częstotliwości | 18.1 | 257 | 272 | 390 | 437 | ||||||
Pożyczka od jednostki powiązanej |
| 22 |
| 757 |
| 750 |
| 756 |
| 801 |
Wartość godziwa instrumentów finansowych została ustalona poprzez zdyskontowanie wartości umownych przyszłych przepływów pieniężnych przy zastosowaniu rynkowych stóp procentowych obowiązujących dla danej waluty. Wartości godziwe obliczone w walutach obcych są przeliczane na złote przy zastosowaniu kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na koniec okresu sprawozdawczego i korygowane o własne ryzyko kredytowe. Oszacowane wartości własnego ryzyka kredytowego (DVA) były nieistotne w porównaniu z wartością godziwą instrumentów finansowych.
27. Cele i polityka zarządzania ryzykiem finansowym
27.1. Zasady zarządzania ryzykiem finansowym
Grupa jest narażona na ryzyka finansowe związane przede wszystkim z instrumentami finansowymi emitowanymi lub posiadanymi w ramach działalności operacyjnej i finansowej. Ryzyko to można określić jako ryzyko rynkowe (w skład którego wchodzi głównie ryzyko walutowe oraz ryzyko stopy procentowej), ryzyko płynności oraz ryzyko kredytowe. Grupa zarządza ryzykiem finansowym w celu ograniczenia niekorzystnego wpływu zmian głównie kursów walutowych i stóp procentowych, jak również w celu stabilizacji przepływów pieniężnych oraz zapewnienia odpowiedniego poziomu płynności i elastyczności finansowej.
Zasady zarządzania ryzykiem finansowym w Grupie zostały zatwierdzone przez Zarząd. Zarządzanie ryzykiem finansowym jest zgodne ze strategiami opracowanymi przez Komitet ds. Skarbu będący pod bezpośrednim nadzorem Członka Zarządu ds. Finansów.
Polityka zarządzania ryzykiem finansowym określa zasady oraz zakres odpowiedzialności w obszarze zarządzania ryzykiem finansowym, a w szczególności definiuje następujące obszary:
- miary ryzyka używane do identyfikacji oraz oceny ekspozycji na ryzyka finansowe,
- wybór odpowiednich instrumentów zabezpieczających przed zidentyfikowanymi ryzykami,
- metodologię wyceny wartości godziwej instrumentów finansowych,
- limity transakcyjne oraz ratingi kredytowe kontrahentów, z którymi Grupa zawiera transakcje zabezpieczające.
43
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
27.2. Rachunkowość zabezpieczeń
Grupa zawiera liczne transakcje terminowe w celu zabezpieczania się przed ryzykiem walutowym, ryzykiem stopy procentowej oraz pozostałym ryzykiem rynkowym. Instrumenty pochodne używane przez Grupę to swapy procentowe, swapy walutowo-procentowe, swapy walutowe, kontrakty forward bez dostawy, opcje walutowe, walutowe kontrakty forward z dostawą, swapy towarowe oraz opcje na akcje.
Pewne instrumenty pochodne używane przez Grupę są klasyfikowane jako zabezpieczenie przepływów pieniężnych. Grupa stosuje zasady rachunkowości zabezpieczeń zgodnie z MSSF 9 (patrz Nota 35.17). Zabezpieczenie przepływów pieniężnych pozwala wyeliminować zmienność przyszłych przepływów pieniężnych wynikającą z danego ryzyka, która mogłaby wpływać na skonsolidowany rachunek zysków i strat. Warunki instrumentów zabezpieczających są zgodne z warunkami zabezpieczanych pozycji. Grupa ustaliła współczynnik zabezpieczenia na poziomie 1:1, ponieważ ryzyka powiązane z instrumentami zabezpieczającymi są identyczne z zabezpieczanymi ryzykami. Efektywność zabezpieczenia ustala się w momencie ustanowienia powiązania zabezpieczającego oraz w ramach okresowej prospektywnej oceny w celu zapewnienia spełnienia wymogów dotyczących efektywności zabezpieczenia.
Zgodnie z polityką Grupy instrumenty pochodne używane są wyłącznie jako narzędzie do zabezpieczania przed ryzykiem finansowym i nie są wykorzystywane do celów spekulacyjnych. Niemniej jednak niektóre instrumenty pochodne zawarte przez Grupę nie są wyznaczone jako instrumenty zabezpieczające zgodnie z MSSF 9 i zasady rachunkowości zabezpieczeń nie są stosowane w ich przypadku. Instrumenty pochodne klasyfikowane jako przeznaczone do obrotu są traktowane przez Grupę jako zabezpieczenie ekonomiczne, ponieważ w istocie zabezpieczają Grupę przed ryzykiem walutowym, ryzykiem stopy procentowej bądź pozostałym ryzykiem rynkowym.
Szczegółowe informacje o instrumentach pochodnych wykorzystywanych przez Grupę, wraz z opisem powiązań zabezpieczających, znajdują się w Nocie 25.
27.3. Ryzyko walutowe
Grupa jest narażona na ryzyko walutowe, którego źródłem są aktywa i zobowiązania finansowe denominowane w walutach obcych, w szczególności zobowiązania z tytułu leasingu, zobowiązanie z tytułu rezerwacji częstotliwości 2100 MHz, pożyczka od jednostki powiązanej (patrz Nota 22) oraz kredyty bankowe.
Strategia zabezpieczania Grupy, minimalizująca wpływ wahań kursów walutowych, jest aktualizowana okresowo. Akceptowalny poziom ekspozycji walutowej jest wynikiem analizy ryzyka dla otwartej pozycji w danej walucie przy uwzględnieniu oczekiwań rynków finansowych co do kształtowania się kursów walutowych w określonej perspektywie czasu.
W ramach obowiązującej polityki zabezpieczeń Grupa zabezpiecza ryzyko walutowe wykorzystując głównie swapy walutowo-procentowe, swapy walutowe i walutowe kontrakty forward, które pozwalają zamienić kwotę kapitału denominowanego w walucie obcej na kwotę wyrażoną w złotych lub na gotówkowe rozliczenie różnicy między zakontraktowaną ceną a obowiązującą ceną spot. W rezultacie zyski/straty kursowe na instrumencie pochodnym kompensują straty/zyski kursowe na pozycji zabezpieczanej. W wyniku zastosowania zabezpieczeń zmienność kursów walutowych ma ograniczony wpływ na skonsolidowany rachunek zysków i strat.
Nieefektywność zabezpieczenia może wynikać z walutowego spreadu bazowego ujętego w instrumencie zabezpieczającym, który nie występuje w instrumencie zabezpieczanym, różnicy pomiędzy ryzykiem kredytowym kontrahenta oraz własnym i zmian prognozowanych kwot przepływów pieniężnych z pozycji zabezpieczanych.
44
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Tabela poniżej przedstawia wskaźniki zabezpieczenia ryzyka walutowego dla głównych ekspozycji walutowych Grupy. Wskaźnik zabezpieczenia ryzyka porównuje wartość zabezpieczonej części ekspozycji walutowej z wartością całej ekspozycji.
Wskaźnik zabezpieczenia | |||||
Ekspozycja walutowa | Na dzień 31 grudnia 2021 |
| Na dzień 31 grudnia 2020 | ||
Pożyczka od jednostki powiązanej i kredyty bankowe |
| Nie dotyczy | 99,6 | % | |
Zobowiązanie z tytułu rezerwacji częstotliwości 2100 MHz |
| 0,0 | % | 25,6 | % |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
| 4,5 | % | 13,8 | % |
Ponadto Grupa aktywnie zarządza ryzykiem walutowym związanym z przyszłymi wydatkami operacyjnymi oraz inwestycyjnymi.
Do pomiaru ryzyka walutowego Grupa wykorzystuje opisaną poniżej analizę wrażliwości.
W tabeli poniżej zaprezentowane zostały główne ekspozycje walutowe Grupy (po uwzględnieniu zabezpieczeń) oraz potencjalne zyski/straty kursowe na tych ekspozycjach będące wynikiem hipotetycznej jednoprocentowej aprecjacji/deprecjacji złotego względem innych walut:
(w milionach w danej walucie) | Wrażliwość na zmianę kursu PLN względem innych |
| |||||||||||||||
Efektywna ekspozycja po uwzględnieniu | walut wpływająca na skonsolidowany rachunek |
| |||||||||||||||
zabezpieczeń | zysków i strat |
| |||||||||||||||
Na dzień | Na dzień | Na dzień | Na dzień | ||||||||||||||
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||||||||||||
+1% |
| -1% | +1% |
| -1% | ||||||||||||
Ekspozycja walutowa |
| Waluta |
| PLN |
| Waluta |
| PLN |
| PLN | PLN |
| PLN | PLN |
| ||
Zobowiązanie z tytułu rezerwacji częstotliwości 2100 MHz (EUR) |
| 30 |
| 136 |
| 41 |
| 188 |
| 1 |
| (1) |
| 2 |
| (2) | |
Zobowiązania z tytułu leasingu (EUR) | 133 |
| 611 |
| 127 |
| 587 |
| 6 |
| (6) |
| 6 |
| (6) | ||
Zobowiązania z tytułu leasingu (USD) |
| 7 |
| 26 |
| 7 |
| 25 |
| - |
| - |
| - |
| - | |
Razem |
|
|
| 773 |
|
|
| 800 |
| 7 |
| (7) |
| 8 |
| (8) |
Analiza wrażliwości w tabeli powyżej została dokonana w oparciu o następujące założenia:
- niezabezpieczona część zdyskontowanej wartości zobowiązań stanowi ekspozycję na ryzyko walutowe (efektywna ekspozycja),
- za transakcje ograniczające ryzyko walutowe uważa się zarówno instrumenty pochodne wyznaczone jako instrumenty zabezpieczające, jak i te, które klasyfikowane są jako zabezpieczenie ekonomiczne,
- środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych zostały wyłączone z analizy.
Zmiana wartości godziwej instrumentów pochodnych zaklasyfikowanych jako zabezpieczenie przepływów pieniężnych z tytułu planowanych transakcji ma wpływ na pozostałe kapitały rezerwowe. Analiza wrażliwości przeprowadzona przez Grupę wykazała, że potencjalne zyski/(straty) wpływające na kapitał rezerwowy z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne, wynikające z hipotetycznej jednoprocentowej deprecjacji/aprecjacji złotego względem innych walut wyniosły na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku odpowiednio 2/(2) miliony złotych i 7/(7) milionów złotych.
27.4. Ryzyko stopy procentowej
Ryzyko stopy procentowej jest to ryzyko zmiany przyszłych przepływów pieniężnych z instrumentu finansowego na skutek zmian stóp procentowych. Grupa posiada oprocentowane zobowiązania finansowe składające się głównie z pożyczek od jednostki powiązanej i kredytów bankowych (patrz Noty 22 i 33.2).
45
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Strategia zabezpieczania Grupy przed ryzykiem stopy procentowej, ograniczająca wpływ niekorzystnych zmian stóp procentowych, jest aktualizowana okresowo. Preferowany podział pomiędzy zadłużeniem opartym na stałej stopie, a tym opartym na zmiennej stopie procentowej, jest wynikiem analizy wpływu potencjalnych zmian stóp procentowych na koszty finansowe.
Według obowiązującej strategii zabezpieczeń Grupa zabezpiecza ryzyko stopy procentowej wykorzystując swapy procentowe i swapy walutowo-procentowe. W rezultacie zastosowania zabezpieczeń struktura zobowiązań zmienia się w kierunku struktury docelowej, jako że zobowiązania oparte na zmiennej/stałej stopie procentowej efektywnie zamieniane są na zobowiązania o stałej/zmiennej stopie procentowej.
Na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku stosunek długu opartego na stałej stopie procentowej do długu opartego na zmiennej stopie procentowej (z uwzględnieniem zabezpieczeń) wyniósł dla Grupy odpowiednio 91/9% i 99/1%.
Nieefektywność zabezpieczenia może wynikać z ustanowienia powiązania zabezpieczającego z instrumentami pochodnymi z niezerową wartością początkową i różnicy pomiędzy ryzykiem kredytowym kontrahenta oraz własnym.
Do pomiaru ryzyka stopy procentowej Grupa wykorzystuje opisaną poniżej analizę wrażliwości.
W tabeli poniżej zaprezentowana została analiza wrażliwości Grupy na ryzyko stopy procentowej (po uwzględnieniu zabezpieczeń) przy założeniu hipotetycznego wzrostu/spadku stóp procentowych o jeden punkt procentowy:
(w milionach złotych) | Wrażliwość na zmianę stóp procentowych o 1 p.p. | |||||||||||||||||
Na dzień 31 grudnia 2021 | Na dzień 31 grudnia 2020 | |||||||||||||||||
WIBOR | EURIBOR | WIBOR | EURIBOR | |||||||||||||||
| +1 p.p. |
| -1 p.p. |
| +1 p.p. |
| -1 p.p. |
|
| +1 p.p. |
| -1 p.p. |
| +1 p.p. |
| -1 p.p. |
| |
Koszty finansowe, netto |
| (3) |
| 3 |
| - |
| - |
| 2 |
| (2) |
| (3) |
| 3 | ||
Pozostałe kapitały rezerwowe |
| 113 |
| (118) |
| - |
| - |
| 63 |
| (65) |
| (3) |
| 3 |
Analiza wrażliwości w tabeli powyżej została dokonana w oparciu o następujące założenia:
- koszty finansowe, netto zawierają następujące elementy narażone na ryzyko stopy procentowej: a) koszty odsetkowe od długu opartego na zmiennej stopie procentowej (po uwzględnieniu zabezpieczeń), b) zmianę wartości godziwej instrumentów pochodnych niewyznaczonych jako instrumenty zabezpieczające i klasyfikowanych jako przeznaczone do obrotu (patrz Nota 25),
- pozostałe kapitały rezerwowe obejmują zmianę wartości godziwej instrumentów pochodnych, którą uznano za efektywne zabezpieczenie przepływów pieniężnych (patrz Nota 25),
- na dzień 31 grudnia 2021 roku wartość długu finansowego brutto opartego na zmiennej stopie procentowej (po uwzględnieniu zabezpieczeń) wynosiła 438 milionów złotych (na dzień 31 grudnia 2020 roku 31 milionów złotych).
27.5. Pozostałe ryzyka rynkowe
Grupa jest narażona na inne ryzyka rynkowe, w tym na ryzyko towarowe (ryzyko ceny energii i ryzyko ceny miedzi wynikające ze sprzedaży miedzi) oraz na ryzyko ceny akcji wynikające z programów płatności opartych na akcjach rozliczanych w formie środków pieniężnych (patrz Nota 19.2). Grupa zabezpiecza się przed tymi ryzykami wykorzystując swapy towarowe oraz opcje na akcje, w wyniku czego Grupa ustala cenę energii i miedzi oraz ma prawo do otrzymania środków pieniężnych, jeśli cena akcji OPL S.A. przekroczy określony poziom. W rezultacie zyski/straty na instrumencie pochodnym kompensują straty/zyski na pozycji zabezpieczanej.
Nie występują źródła nieefektywności zabezpieczenia, które mogłyby znacząco wpłynąć na relacje zabezpieczające.
Analiza wrażliwości przeprowadzona przez Grupę wykazała, że potencjalny wzrost/spadek o 10% bazowych cen energii wykorzystywanych do wyceny swapów towarowych zmieniłby wartość godziwą tych instrumentów oraz wpłynąłby na wysokość pozostałych kapitałów rezerwowych odpowiednio o 34/(34) miliony złotych na dzień 31 grudnia 2021 roku. Potencjalne zyski/straty wynikające z racjonalnie możliwej zmiany ceny miedzi oraz ceny akcji
46
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
OPL S.A. miałyby nieznaczący wpływ na skonsolidowany rachunek zysków i strat oraz pozostałe kapitały rezerwowe na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku.
27.6. Ryzyko płynności
Ryzyko płynności jest to ryzyko wystąpienia trudności w spłacie zobowiązań finansowych. Proces zarządzania ryzykiem płynności w Grupie polega na prognozowaniu przyszłych przepływów pieniężnych, analizie poziomu płynnych aktywów w relacji do przepływów pieniężnych, monitorowaniu wskaźników płynności oraz utrzymywaniu dostępu do różnych źródeł finansowania, w tym do rezerwowych linii kredytowych.
W celu zwiększenia skuteczności, proces zarządzania płynnością jest zoptymalizowany poprzez scentralizowanie funkcji skarbcowych dla Grupy, gdzie płynne nadwyżki środków pieniężnych wygenerowane przez spółki wchodzące w skład Grupy są inwestowane i zarządzane przez skarbiec centralny. Umowa z Orange S.A., dotycząca scentralizowanego zarządzania płynnością, umożliwia Grupie deponowanie nadwyżek finansowych w Orange S.A. Nadwyżki środków pieniężnych Grupy inwestowane są również w krótkoterminowe płynne instrumenty finansowe – depozyty bankowe.
Grupa zarządza ryzykiem płynności również poprzez utrzymywanie otwartych i niewykorzystanych linii kredytowych, które tworzą rezerwę płynności oraz zabezpieczają wypłacalność i elastyczność finansową. Wspomniana powyżej umowa z Orange S.A., dotycząca scentralizowanego zarządzania płynnością, daje Grupie dostęp do zapasowego finansowania płynności z maksymalną kwotą limitu wynoszącą 500 milionów złotych. W 2021 roku Grupa oraz Orange S.A. zaktualizowały scentralizowaną umowę zarządzania płynnością przedłużając dostęp do zapasowego finansowania płynności do dnia 28 lutego 2023 roku. Na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupa nie korzystała z udostępnionego limitu. Grupa posiada również odnawialną linię kredytową od Grupy Orange do kwoty 1.500 milionów złotych oraz inne linie kredytowe do kwoty 213 milionów złotych, z czego 58 milionów złotych zostało wykorzystane na dzień 31 grudnia 2021 roku. W związku z tym na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupa miała niewykorzystane linie kredytowe w kwocie 2.155 milionów złotych (na dzień 31 grudnia 2020 roku było to 1.978 milionów złotych).
Ryzyko płynności jest regularnie mierzone i monitorowane przez Grupę przy wykorzystaniu następujących wskaźników:
- wskaźniki płynności,
- analiza terminów wymagalności niezdyskontowanych umownych przepływów pieniężnych z tytułu zobowiązań finansowych Grupy,
- średni czas spłaty długu.
47
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
W tabeli poniżej zaprezentowano wskaźnik płynności (definiowany jako stosunek dostępnych źródeł środków finansowych tj. środków pieniężnych, ich ekwiwalentów i linii kredytowych oraz kwoty spłaty długu w okresie następnych 12 i 18 miesięcy) oraz wskaźnik płynności bieżącej (definiowany jako stosunek niewykorzystanych linii kredytowych i aktywów obrotowych oraz zobowiązań krótkoterminowych):
(w milionach złotych) | Wskaźniki płynności | ||||
Na dzień | Na dzień |
| |||
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||
Wskaźnik płynności (z uwzględnieniem instrumentów pochodnych) - następne 12 miesięcy (1) |
| 811 | % | 62 | % |
Niewykorzystane linie kredytowe (z wyłączeniem krótkoterminowych) |
| 519 |
| 1.840 | |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych |
| 933 |
| 358 | |
Spłata długu (2) |
| 258 |
| 3.648 | |
Spłata zobowiązań z tytułu instrumentów pochodnych (3) |
| (79) |
| (79) | |
Wskaźnik płynności (z uwzględnieniem instrumentów pochodnych) - następne 18 miesięcy (1) |
| 145 | % | 58 | % |
Niewykorzystane linie kredytowe (z wyłączeniem krótkoterminowych) |
| 519 |
| 1.840 | |
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych |
| 933 |
| 358 | |
Spłata długu (2) |
| 1.131 |
| 3.829 | |
Spłata zobowiązań z tytułu instrumentów pochodnych (3) |
| (130) |
| (60) | |
Wskaźnik płynności bieżącej (z uwzględnieniem niewykorzystanych linii kredytowych) | 107 | % | 68 | % | |
Niewykorzystane linie kredytowe (z wyłączeniem krótkoterminowych) | 519 | 1.840 | |||
Aktywa obrotowe razem | 4.137 | 3.363 | |||
Zobowiązania krótkoterminowe razem | 4.353 | 7.637 | |||
Wskaźnik płynności bieżącej (z uwzględnieniem niewykorzystanych linii kredytowych oraz nowej umowy pożyczki) (4) |
| Nie dotyczy | 105 | % | |
Niewykorzystane linie kredytowe (z wyłączeniem krótkoterminowych) |
| Nie dotyczy |
| 1.840 | |
Aktywa obrotowe razem |
| Nie dotyczy |
| 3.363 | |
Zobowiązania krótkoterminowe razem (4) |
| Nie dotyczy |
| 4.937 |
(1) | Wskaźnik nie zawiera przyszłych przepływów z działalności operacyjnej i inwestycyjnej, ani refinansowania długu. |
(2) | Niezdyskontowane umowne przepływy pieniężne od pożyczek od jednostki powiązanej i kredytów bankowych. |
(3) | Niezdyskontowane umowne przepływy pieniężne od instrumentów pochodnych. |
(4) | W związku z nową umową pożyczki zawartą 29 stycznia 2021 roku kwota zobowiązań krótkoterminowych spadłaby do 4.937 milionów złotych a wskaźnik płynności bieżącej wzrósłby do 105%. |
Analiza wymagalności dla pozostających do zapłaty niezdyskontowanych umownych przepływów pieniężnych z tytułu zobowiązań finansowych Grupy na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku została przedstawiona poniżej.
48
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku kwoty w walucie zostały przeliczone na złote według kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na koniec okresu. Płatności odsetek wynikające z instrumentów finansowych, naliczane według zmiennej stopy procentowej, zostały wyliczone w oparciu o stopy procentowe mające zastosowanie odpowiednio na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku.
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2021 |
| |||||||||||||||||||
Niezdyskontowane umowne przepływy pieniężne (1) |
| ||||||||||||||||||||
Długoterminowe |
| ||||||||||||||||||||
Razem | |||||||||||||||||||||
Wartość | Do | `1-2 | `2-3 | `3-4 | `4-5 | Pow. | długo- |
| |||||||||||||
| Nota | bilansowa | 1 roku |
| lat |
| lat |
| lat |
| lat |
| 5 lat |
| terminowe |
| Razem | ||||
Pożyczki od jednostki powiązanej |
| 22 |
| 4.950 |
| 227 |
| 977 |
| 1.661 |
| 108 |
| 2.758 |
| - |
| 5.504 |
| 5.731 | |
Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
| 61 |
| 33 |
| 6 |
| 4 |
| 4 |
| 4 |
| 14 |
| 32 |
| 65 | |
Instrumenty pochodne - aktywa |
| 25 |
| (276) |
| (84) |
| (93) |
| (69) |
| (58) |
| (29) |
| - |
| (249) |
| (333) | |
Instrumenty pochodne - zobowiązania |
| 25 |
| 5 |
| 5 |
| - |
| (20) |
| (26) |
| (5) |
| 10 |
| (41) |
| (36) | |
Dług finansowy brutto po uwzględnieniu instrumentów pochodnych |
|
|
| 4.740 |
| 181 |
| 890 |
| 1.576 |
| 28 |
| 2.728 |
| 24 |
| 5.246 |
| 5.427 | |
Zobowiązania handlowe |
| 18.1 |
| 2.499 |
| 2.407 |
| 24 |
| 24 |
| 24 |
| 24 |
| 26 |
| 122 |
| 2.529 | |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
| 23 |
| 2.830 |
| 538 |
| 423 |
| 370 |
| 307 |
| 251 |
| 1.685 |
| 3.036 |
| 3.574 | |
Zobowiązania finansowe razem (łącznie z aktywami z instrumentów pochodnych) |
|
|
| 10.069 |
| 3.126 |
| 1.337 |
| 1.970 |
| 359 |
| 3.003 |
| 1.735 |
| 8.404 |
| 11.530 |
(1) | Obejmują zarówno płatności kapitału jak i odsetek. |
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2020 |
| |||||||||||||||||||
Niezdyskontowane umowne przepływy pieniężne (1) |
| ||||||||||||||||||||
Długoterminowe |
| ||||||||||||||||||||
Razem | |||||||||||||||||||||
Wartość | Do | `1-2 | `2-3 | `3-4 | `4-5 | Pow. | długo- |
| |||||||||||||
Nota | bilansowa | 1 roku |
| lat |
| lat |
| lat |
| lat |
| 5 lat |
| terminowe |
| Razem |
| ||||
Pożyczki od jednostki powiązanej |
| 22 |
| 5.990 |
| 3.633 |
| 203 |
| 784 |
| 1.510 |
| - |
| - |
| 2.497 |
| 6.130 |
|
Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
|
| 21 |
| 19 |
| 2 |
| - |
| - |
| - |
| - |
| 2 |
| 21 | |
Instrumenty pochodne - aktywa |
| 25 |
| (147) |
| (143) |
| - |
| - |
| - |
| - |
| - |
| - |
| (143) | |
Instrumenty pochodne - zobowiązania |
| 25 |
| 132 |
| 64 |
| 31 |
| 25 |
| 8 |
| - |
| - |
| 64 |
| 128 | |
Dług finansowy brutto po uwzględnieniu instrumentów pochodnych |
|
|
| 5.996 |
| 3.573 |
| 236 |
| 809 |
| 1.518 |
| - |
| - |
| 2.563 |
| 6.136 | |
Zobowiązania handlowe |
| 18.1 |
| 2.478 |
| 2.242 |
| 166 |
| 24 |
| 24 |
| 24 |
| 49 |
| 287 |
| 2.529 | |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
| 23 |
| 2.704 |
| 495 |
| 435 |
| 342 |
| 296 |
| 237 |
| 1.719 |
| 3.029 |
| 3.524 | |
Zobowiązania finansowe razem (łącznie z aktywami z instrumentów pochodnych) |
|
|
| 11.178 |
| 6.310 |
| 837 |
| 1.175 |
| 1.838 |
| 261 |
| 1.768 |
| 5.879 |
| 12.189 |
(1) | Obejmują zarówno płatności kapitału jak i odsetek. |
Średni czas spłaty kapitału dla portfela zadłużenia posiadanego na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniósł 3,4 roku (1,4 roku na dzień 31 grudnia 2020 roku).
27.7. Ryzyko kredytowe
Celem polityki zarządzania ryzykiem kredytowym jest wspieranie rozwoju Grupy przy jednoczesnej minimalizacji ryzyk finansowych poprzez działania zapewniające, że klienci i kontrahenci są zawsze w stanie zapłacić kwoty należne Grupie.
49
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Podstawowym zadaniem Komitetu Kredytowego, podlegającego kontroli Członka Zarządu ds. Finansów, jest koordynacja i konsolidacja następujących działań z zakresu zarządzania ryzykiem kredytowym w Grupie:
- ocena ryzyka kredytowego klientów,
- monitorowanie sytuacji biznesowej i finansowej klientów,
- zarządzanie należnościami i złymi długami.
Polityka oraz zasady zarządzania ryzykiem kredytowym w ramach Grupy zostały zatwierdzone przez Komitet Kredytowy.
W Grupie nie występuje istotna koncentracja ryzyka kredytowego.
Dodatkowe informacje dotyczące ryzyka kredytowego zawarte są w Notach 15.1, 15.2, 24 i 25.
28. Podatek dochodowy
28.1. Podatek dochodowy
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do | |||
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | ||||
Bieżący podatek dochodowy |
| (112) |
| (14) | |
Podatek odroczony |
| (146) |
| (2) | |
Podatek dochodowy razem |
| (258) |
| (16) |
Uzgodnienie pomiędzy obciążeniem z tytułu podatku dochodowego a teoretyczną kwotą podatku bazującą na ustawowej stawce podatkowej przedstawia się następująco:
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do | |||
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | ||||
Zysk przed opodatkowaniem |
| 1.930 |
| 62 | |
Minus: Nieopodatkowany zysk na utracie kontroli w Światłowód Inwestycje | (793) | - | |||
Zysk przed opodatkowaniem, skorygowany | 1.137 | 62 | |||
Ustawowa stawka podatkowa |
| 19 | % | 19 | % |
Kwota teoretyczna podatku |
| (216) |
| (12) | |
Ulga na działalność badawczo-rozwojową |
| 7 |
| 6 | |
Nierozpoznane aktywo z tytułu podatku odroczonego |
| (27) |
| (1) | |
Koszty programów płatności opartych na akcjach | (5) |
| - | ||
Pozostałe koszty niewpływające na podstawę opodatkowania |
| (17) |
| (9) | |
Podatek dochodowy razem |
| (258) |
| (16) |
Koszty niewpływające na podstawę opodatkowania obejmują koszty indywidualnie wymienione w polskim prawie podatkowym jako niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.
50
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
28.2. Podatek odroczony
(w milionach złotych) | Skonsolidowane sprawozdanie | ||||||||
z sytuacji finansowej | Skonsolidowany rachunek zysków i strat |
| |||||||
| Na dzień |
| Na dzień |
| 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 | ||||||
Środki trwałe i wartości niematerialne oraz aktywa z tytułu prawa do użytkowania, netto |
| 367 |
| 388 |
| (21) |
| 9 | |
Niewykorzystane straty podatkowe |
| 6 |
| 44 |
| (36) |
| (4) | |
Należności i zobowiązania |
| 39 |
| 158 |
| (118) |
| 21 | |
Aktywa i koszty kontraktowe |
| (133) |
| (120) |
| (13) |
| (4) | |
Zobowiązania kontraktowe |
| 138 |
| 121 |
| 17 |
| (1) | |
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych |
| 35 |
| 35 |
| 1 |
| (19) | |
Rezerwy |
| 177 |
| 157 |
| 20 |
| - | |
Dług finansowy netto |
| (51) |
| 20 |
| - |
| (4) | |
Pozostałe |
| 3 |
| (3) |
| 4 |
| - | |
Aktywa z tytułu podatku odroczonego, netto (1) |
| 581 |
| 800 |
|
|
|
| |
Podatek odroczony razem |
|
|
|
|
| (146) |
| (2) |
(1) | W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku aktywa z tytułu podatku odroczonego, netto zostały zmniejszone o 5 milionów złotych w wyniku utraty kontroli w Światłowód Inwestycje. W okresach 12 miesięcy zakończonych 31 grudnia 2021 i 2020 roku odpowiednio (71) milionów złotych i 3 miliony złotych zmiany aktywów z tytułu podatku odroczonego zostało ujęte w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów. W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 i 2020 roku odpowiednio 3 miliony złotych i (1) milion złotych zmiany aktywów z tytułu podatku odroczonego zostało ujęte bezpośrednio w kapitale własnym. |
Aktywa z tytułu podatku odroczonego ujęte są w wysokości przewidywanej do realizacji przy wykorzystaniu przyszłych dochodów do opodatkowania oszacowanych na podstawie biznes planu zatwierdzonego przez Zarząd Orange Polska oraz przyjętego do ustalenia wartości użytkowej ośrodka wypracowującego środki pieniężne - operatora telekomunikacyjnego (główne założenia zostały opisane w Nocie 9). Oszacowane przyszłe dochody do opodatkowania potwierdzają zasadność ujęcia aktywów z tytułu podatku odroczonego.
Znacząca kwota aktywów Grupy z tytułu podatku odroczonego dotyczy środków trwałych i wartości niematerialnych i została ujęta głównie z tytułu różnic przejściowych wynikających z różnych stawek amortyzacji podatkowej i księgowej stosowanych przez Grupę. W rezultacie przewidywany czas konieczny do wykorzystania tego aktywa z tytułu podatku odroczonego zależy od okresów użytkowania składników środków trwałych i wartości niematerialnych oszacowanych dla celów rachunkowych i podatkowych. Zgodnie z oczekiwaniami większość podatku odroczonego od środków trwałych i wartości niematerialnych zostanie wykorzystana po 2025 roku.
Wartość nierozpoznanych aktywów z tytułu podatku odroczonego dotyczy różnic przejściowych, które zdaniem Zarządu Grupy mogą nie zostać wykorzystane dla celów podatkowych oraz tych poniesionych strat podatkowych, w stosunku do których oczekuje się, że wygasną zanim zostaną wykorzystane. Na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku różnice przejściowe, dla których nie rozpoznano aktywów z tytułu podatku odroczonego, wyniosły odpowiednio 104 miliony złotych i 2 miliony złotych. Na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku poniesione straty podatkowe, dla których nie rozpoznano aktywów z tytułu podatku odroczonego, wyniosły odpowiednio 105 milionów złotych i 86 milionów złotych. Większość poniesionych strat podatkowych, dla których na dzień 31 grudnia 2021 roku nie rozpoznano aktywów z tytułu podatku odroczonego, wygaśnie w 2024 i 2025 roku.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku różnice przejściowe związane z inwestycją we wspólne przedsięwzięcie, dla których nie utworzono rezerwy z tytułu podatku odroczonego, wyniosły 814 milionów złotych. Grupa kontroluje moment odwrócenia tych różnic przejściowych i zdaniem Zarządu Grupy nie odwrócą się one w dającej się przewidzieć przyszłości.
51
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
29. Kapitał własny
29.1. Kapitał zakładowy
Na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku kapitał zakładowy Spółki wynosił 3.937 milionów złotych i był podzielony na 1.312 milionów w pełni opłaconych akcji zwykłych na okaziciela o wartości nominalnej 3 złote każda.
Struktura własnościowa kapitału zakładowego na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku była następująca:
(w milionach złotych) | Na dzień 31 grudnia 2021 | Na dzień 31 grudnia 2020 |
| |||||||||||
| % ogólnej |
| % ogólnej |
| Wartość | % ogólnej |
| % ogólnej |
| Wartość |
| |||
liczby głosów | liczby akcji | nominalna |
|
| liczby głosów | liczby akcji | nominalna |
| ||||||
Orange S.A. |
| 50,67 |
| 50,67 |
| 1.995 |
| 50,67 |
| 50,67 |
| 1.995 | ||
Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny | 5,01 | (1) | 5,01 | (1) | 197 | n/d | n/d | n/d | ||||||
Pozostali akcjonariusze |
| 44,32 |
| 44,32 |
| 1.745 |
| 49,33 |
| 49,33 |
| 1.942 | ||
Razem |
| 100,00 |
| 100,00 |
| 3.937 |
| 100,00 |
| 100,00 |
| 3.937 |
(1) | Według najlepszej wiedzy Spółki na dzień 31 grudnia 2021 roku, tj. zgodnie z zawiadomieniem od Nationale-Nederlanden Otwartego Funduszu Emerytalnego z dnia 3 sierpnia 2021 roku. |
W dniu 3 sierpnia 2021 roku Spółka otrzymała od Nationale-Nederlanden Otwartego Funduszu Emerytalnego zawiadomienie o zwiększeniu stanu posiadania akcji Orange Polska z 4,96% do 5,01%. Przed tym dniem Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny posiadał mniej niż 5% akcji Orange Polska i zgodnie z polskim prawem nie musiał informować Spółki o liczbie posiadanych akcji. W efekcie akcje posiadane przez Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny na dzień 31 grudnia 2020 roku zawarte są w wierszu „pozostali akcjonariusze”. Od 3 sierpnia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny nie poinformował Spółki o żadnych zmianach w stanie posiadania akcji Orange Polska.
29.2. Dywidenda
Zgodnie z rekomendacją Zarządu Spółki, w 2021 roku dywidenda nie została wypłacona.
Wartość zysków zatrzymanych OPL S.A. dostępnych do wypłaty w formie dywidendy dla udziałowców Grupy wynosiła 5,0 miliardów złotych na dzień 31 grudnia 2021 roku. Pozostałe saldo zysków zatrzymanych Spółki nie jest dostępne do wypłaty w formie dywidendy ze względu na ograniczenia wynikające z polskiego prawa handlowego. Ponadto, 0,2 miliarda złotych zysków zatrzymanych spółek zależnych OPL S.A. było dostępnych do wypłaty w formie dywidendy przez spółki zależne do OPL S.A. na dzień 31 grudnia 2021 roku.
29.3. Programy płatności opartych na akcjach rozliczane w formie instrumentów kapitałowych
29.3.a. Program Together 2021
W dniu 21 kwietnia 2021 roku Orange S.A. zatwierdziła wdrożenie planu akcjonariatu dla pracowników Grupy Orange: Together 2021. Plan został uruchomiony 15 września 2021 roku w 37 krajach, w tym w Polsce. Celem programu Together 2021 jest zwiększenie akcjonariatu pracowniczego oraz zaangażowania wszystkich pracowników w rozwój Grupy Orange.
Warunki Together 2021 są następujące:
a. | Udział w programie był dobrowolny. |
b. | Do programu mogli przystąpić wszyscy pracownicy Grupy Orange, których staż pracy wynosił co najmniej 3 miesiące na dzień 8 listopada 2021 roku (dzień przyznania). |
c. | W ramach programu pracownicy byli uprawnieni do nabycia akcji Orange S.A. na preferencyjnych warunkach, tj. z 30% dyskontem od ceny referencyjnej akcji. Cena referencyjna została obliczona jako średnia z dziennych kursów akcji Orange S.A. na rynku Euronext w Paryżu z 20 sesji giełdowych w okresie od 5 października do 1 listopada 2021 roku i wyniosła 9,48 euro. |
52
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
d. | Oprócz objętych akcji, pracownicy otrzymali również wkład dodatkowy od Orange S.A. w postaci akcji premiowych w wysokości do 2.600 euro w zależności od wielkości osobistej inwestycji każdego pracownika. |
e. | Cena subskrypcji została ustalona na 6,64 euro za akcję (9,48 euro po uwzględnieniu 30% dyskonta). |
f. | Maksymalna kwota inwestycji uczestnika nie mogła przekroczyć 25% jego rocznego wynagrodzenia brutto w 2021 roku. |
g. | Akcje zostały dostarczone w dniu 1 grudnia 2021 roku i podlegają ograniczeniu zbywalności do dnia 1 czerwca 2026 roku. |
h. | Uczestnicy programu są uprawnieni do dywidend wypłacanych przez Orange S.A. |
Pracownicy Grupy Orange Polska nabyli 374.030 akcji i otrzymali nieodpłatnie dodatkowe 485.814 akcji premiowych, co dało łącznie 859.844 akcje.
Wartość świadczeń przyznanych pracownikom w ramach programu Together 2021 w zamian za ich pracę na rzecz Grupy Orange Polska wyniosła 24 miliony złotych i została ujęta w kosztach świadczeń pracowniczych i w kapitale własnym w 2021 roku.
Poniższa tabela przedstawia główne założenia przyjęte do kalkulacji wartości świadczeń przyznanych przez Orange S.A. pracownikom Grupy Orange Polska:
Główne założenia | Program Together 2021 | ||
Cena referencyjna w dniu przyznania (w EUR) |
| 9,48 | |
Cena subskrypcji dla akcji zakupionych (w EUR) |
| 6,64 | |
Cena subskrypcji dla akcji premiowych (w EUR) | 0,00 | ||
Stopa procentowa wolna od ryzyka |
| (0,425) | % |
Stopa oprocentowania pożyczek (1) |
| 4,7 | % |
Okres ograniczenia zbywalności |
| 4,5 roku | |
Data zakończenia okresu ograniczenia zbywalności | 1 czerwca 2026 roku |
(1) Stopa oprocentowania pożyczek Orange S.A. wykorzystana do obliczenia kosztu ograniczenia zbywalności akcji.
29.3.b. Długoterminowy program motywacyjny Orange S.A.
Orange S.A. prowadzi długoterminowy program motywacyjny, w ramach którego członkowie kluczowej kadry kierowniczej Grupy Orange Polska otrzymują określoną liczbę bezpłatnych akcji Orange S.A. pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów opartych o wyniki oraz ciągłości zatrudnienia w Grupie Orange. Wartość usług świadczonych przez kadrę kierowniczą w zamian za instrumenty kapitałowe Orange S.A., ujęta w kosztach świadczeń pracowniczych w 2021 i 2020 roku, wyniosła odpowiednio 2 miliony złotych i 3 miliony złotych.
29.4. Pozostałe zmiany w zyskach zatrzymanych
Korekty wynikające z nieistotnych błędów lat ubiegłych zostały ujęte przez Grupę bezpośrednio w zyskach zatrzymanych i zaprezentowane jako pozostałe zmiany w skonsolidowanym sprawozdaniu ze zmian w kapitale własnym. Korekty w łącznej wysokości 27 milionów złotych netto (po uwzględnieniu (6) milionów złotych podatku) dotyczą kapitalizacji niektórych pośrednich kosztów świadczeń pracowniczych i ujęcia ich w wartości środków trwałych i pozostałych wartości niematerialnych (48 milionów złotych) oraz spisania pozostałych aktywów trwałych ((21) milionów złotych).
30. Zarządzanie kapitałem
Grupa zarządza kapitałem poprzez stosowanie zrównoważonej polityki finansowej, której celem jest dostarczanie odpowiednich środków finansowych na rozwój biznesowy przy jednoczesnym zabezpieczeniu właściwej struktury finansowania i płynności finansowej.
53
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Polityka zarządzania kapitałem Grupy uwzględnia poniższe kluczowe elementy:
- wyniki działalności w połączeniu z planami inwestycyjnymi i rozwojowymi,
- harmonogram spłat długu,
- warunki rynku finansowego,
- zasady dystrybucji zysku akcjonariuszom Grupy.
W celu połączenia tych czynników Grupa okresowo ustala ramy dla struktury finansowania. Grupa definiuje kapitał jako sumę kapitału własnego oraz długu finansowego netto. Grupa monitoruje kapitał na podstawie długu finansowego netto oraz wskaźnika długu finansowego netto do wartości EBITDAaL (patrz Nota 3). Ogłaszając strategię .Grow w czerwcu 2021 roku Zarząd wyznaczył docelowy wskaźnik długu finansowego netto do wartości EBITDAaL w przedziale 1,7-2,2 w długim okresie.
31. Podjęte zobowiązania inwestycyjne
Zobowiązania inwestycyjne, które zostały podjęte na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego, lecz nie zostały ujęte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym, przedstawiają się następująco:
(w milionach złotych) |
| Na dzień |
| Na dzień |
|
31 grudnia 2021 | 31 grudnia 2020 |
| |||
Środki trwałe |
| 404 |
| 642 | |
Wartości niematerialne |
| 99 |
| 88 | |
Zobowiązania inwestycyjne razem |
| 503 |
| 730 | |
Kwoty przypadające do zapłaty w ciągu 12 miesięcy od dnia zakończenia okresu sprawozdawczego |
| 445 |
| 645 |
Podjęte zobowiązania inwestycyjne dotyczą głównie rozbudowy sieci telekomunikacyjnej, zakupu urządzeń wykorzystywanych w sieciach telekomunikacyjnych, systemów informatycznych oraz innych rodzajów oprogramowania.
Na dzień 31 grudnia 2021 i 2020 roku wartość zobowiązań z tytułu zakupu środków trwałych i wartości niematerialnych w ramach Programu Operacyjnego „Polska Cyfrowa” (patrz Nota 18.2), które zostały podjęte na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego, lecz nie zostały ujęte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym, wynosiła odpowiednio 168 milionów złotych i 310 milionów złotych.
32. Roszczenia, sprawy sądowe i zobowiązania warunkowe
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupa utworzyła rezerwy na rozpoznane i policzalne ryzyka związane z bieżącymi oraz potencjalnymi roszczeniami i postępowaniami, które zdaniem Grupy stanowią najlepszy szacunek kwot, których zapłata jest prawdopodobna. Rezerwy na poszczególne sprawy nie są, co do zasady, ujawniane, gdyż zdaniem Zarządu mogłoby to wpłynąć na rozstrzygnięcie toczących się spraw.
a. Postępowania prowadzone przez UOKiK i UKE oraz roszczenia z nimi związane
Zgodnie z Ustawą o Ochronie Konkurencji i Konsumentów, w przypadku niezastosowania się do jej przepisów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów („UOKiK”) może nałożyć na przedsiębiorstwo kary w maksymalnej wysokości do 50 milionów euro za niedopełnienie obowiązku udzielenia informacji lub do 10% przychodów podmiotu, osiągniętych w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary za naruszenie przepisów prawa. Zgodnie z Prawem Telekomunikacyjnym, w przypadku niespełnienia określonych wymogów przewidzianych w Prawie Telekomunikacyjnym, Prezes UKE może nałożyć na operatora telekomunikacyjnego karę w maksymalnej wysokości do 3% przychodów podatkowych operatora, osiągniętych w poprzednim roku kalendarzowym.
54
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Postępowanie prowadzone przez UOKiK w sprawie cen detalicznych za połączenia do Play
W 2013 roku UOKiK wszczął postępowanie antymonopolowe przeciwko spółkom Orange Polska, Polkomtel Sp. z o.o. i T-Mobile Polska S.A. UOKiK twierdził, że spółki nadużywały kolektywnej pozycji dominującej a nadużycie polegało na tym, że ceny detaliczne za połączenia wykonywane przez indywidualnych użytkowników końcowych sieci każdego z tych trzech operatorów do sieci P4 Sp. z o.o. („P4”), operatora Play, były relatywnie wyższe niż stosowane za takie połączenia do sieci tych trzech operatorów. W dniu 2 stycznia 2018 roku UOKiK umorzył postępowanie antymonopolowe. UOKiK stwierdził, że brak jest podstaw do przyjęcia, że Orange Polska, Polkomtel Sp. z o.o. i T-Mobile Polska S.A. naruszyły prawo ochrony konkurencji.
We wrześniu 2015 roku Orange Polska otrzymała pozew P4, w którym P4 żąda zapłaty odszkodowania w kwocie 316 milionów złotych (231 milionów złotych i 85 milionów złotych odsetek) dotyczącego detalicznych cen usług mobilnych w okresie pomiędzy lipcem 2009 roku a marcem 2012 roku. Początkowo P4 żądał zapłaty solidarnie przez Orange Polska, Polkomtel Sp. z o.o. i T-Mobile Polska S.A. ale później postępowanie przeciwko T-Mobile zostało umorzone na skutek ugody zawartej przez T-Mobile z P4.
W dniu 2 lipca 2018 roku P4 rozszerzył powództwo o kwotę 314 milionów złotych (258 milionów złotych oraz 56 milionów złotych skapitalizowanych odsetek). Podstawa faktyczna obu roszczeń jest ta sama (różnicowanie cen detalicznych) przy czym okres, za który naliczone jest odszkodowanie żądane rozszerzeniem powództwa jest inny tzn. od kwietnia 2012 roku do grudnia 2014 roku.
W dniu 29 listopada 2018 roku sąd wyłączył roszczenie P4 o 314 milionów złotych do odrębnego postępowania.
W dniu 27 grudnia 2018 roku sąd pierwszej instancji oddalił w całości powództwo P4 o zapłatę 316 milionów złotych jako roszczenie przedawnione. P4 wniósł apelację od tego wyroku a w dniu 28 grudnia 2020 roku Sąd Apelacyjny uchylił ten wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez sąd pierwszej instancji, na tej podstawie że sąd nie wyjaśnił dostatecznie przyczyny przedawnienia roszczenia. Inne argumenty nie były oceniane przez Sąd Apelacyjny.
Postępowania prowadzone przez UOKiK w sprawie aktywacji niektórych dodatkowych usług
W dniach 14 maja i 23 lipca 2021 roku UOKiK wszczął postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów przy świadczeniu przez Orange Polska niektórych dodatkowych usług zarzucając między innymi niewystarczającą informację dla konsumentów przy aktywacji usługi, brak informacji na trwałym nośniku oraz niewystarczające odpowiedzi na reklamacje konsumentów. W dniu 14 grudnia 2021 roku UOKiK wydał decyzję zobowiązaniową kończącą postępowanie wszczęte 14 maja 2021 roku.
Pozostałe postępowania prowadzone przez UOKiK i UKE
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupa utworzyła rezerwy na rozpoznane i policzalne ryzyka związane z postępowaniami UOKiK i UKE przeciwko Grupie, które zdaniem Grupy stanowią najlepszy szacunek kwot, których zapłata jest prawdopodobna. W przypadku nałożenia jakichkolwiek kar, ich wysokość uzależniona jest od przyszłych zdarzeń, których wynik jest niepewny, zatem w konsekwencji wysokość rezerw może ulec zmianie w okresach przyszłych.
b. Rozliczenia podatkowe
Rozliczenia podatkowe mogą być przedmiotem kontroli różnych organów administracyjnych, które są uprawnione do nakładania grzywien, kar oraz naliczania odsetek. Częste zmiany w regulacjach prawnych dotyczących podatku od towarów i usług, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku od nieruchomości, innych podatków, a także ogólnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania czy ubezpieczeń społecznych, prowadzą do braku stabilności systemu podatkowego oraz sporów o charakterze podatkowym. Częste różnice co do interpretacji prawnej przepisów podatkowych, zarówno w obrębie organów państwowych, jak i pomiędzy organami państwowymi a przedsiębiorstwami, powodują z kolei powstawanie obszarów niepewności i sporów. Niepewności te powodują wzrost ryzyka w obszarze rozliczeń podatkowych, co może wymagać rozpoznania zobowiązań z tytułu niepewnych pozycji podatkowych oraz rezerw wynikających z różnic w interpretacji przepisów podatkowych.
55
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Rozliczenia podatkowe mogą być przedmiotem kontroli przez okres pięciu lat, począwszy od końca roku, w którym przypada termin płatności podatku. W wyniku kontroli rozliczenia podatkowe Grupy mogą zostać powiększone o dodatkowe zobowiązania podatkowe.
W 2018 roku Urząd Skarbowy zakończył kontrolę podatkową dotyczącą rozliczeń podatkowych OPL S.A. z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych za rok podatkowy zakończony 31 grudnia 2016 roku. Na podstawie ustaleń kontroli zostało w 2019 roku wszczęte postępowanie podatkowe przeciwko Spółce. Spółka nie zgadza się z ustaleniami i uważa, że wątpliwości dotyczące jej rozliczeń podatkowych zostały podniesione niezasadnie i prawdopodobieństwo ostatecznego wypływu środków w toczącym się postępowaniu jest niskie.
Grupa jest również uczestnikiem innych postępowań i spraw sądowych dotyczących różnych podatków, w tym PIT, CIT, VAT, podatku od nieruchomości i innych podatków. Niektóre z tych postępowań i spraw sądowych mogą spowodować przyszłe wypływy środków pieniężnych. Grupa na bieżąco ocenia ewentualne skutki tych postępowań i roszczeń, a związane z nimi policzalne ryzyka, które mogą spowodować przyszłe wypływy środków pieniężnych, są odpowiednio odzwierciedlane jako zobowiązania z tytułu podatku dochodowego lub rezerwy w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
c. Kwestie związane z powstaniem Orange Polska
Orange Polska powstała w wyniku przekształcenia państwowej jednostki organizacyjnej Poczta Polska Telegraf i Telefon („PPTiT”) w dwa podmioty - Pocztę Polską i Orange Polska S.A. Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej zawiera, zgodnie z aktem notarialnym z dnia 4 grudnia 1991 roku, kwotę 713 milionów złotych, powstałą w wyniku wniesienia części majątku PPTiT związanego z działalnością telekomunikacyjną. W procesie przekształcenia PPTiT oraz przekazywania mienia na rzecz nowo utworzonych podmiotów w dokumentacji zostały pominięte niektóre nieruchomości, a także inne składniki majątkowe, które obecnie są kontrolowane przez Orange Polska oraz dokumentacja związana z przekształceniem jest w tym zakresie niekompletna. W związku z powyższym, prawo Orange Polska do niektórych nieruchomości i innych aktywów trwałych może być kwestionowane, a w konsekwencji może ulec zmianie wartość kapitału z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej.
d. Pozostałe zobowiązania warunkowe i rezerwy
Działalność operacyjna Grupy podlega prawnym, społecznym i administracyjnym regulacjom, których naruszenie, choćby nieumyślne, może spowodować nałożenie sankcji na Grupę. Poza karami, które mogą być nałożone przez UOKiK i UKE opisanymi w Nocie 32.a, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może nałożyć karę w maksymalnej wysokości do 15% przychodu osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, między innymi za naruszenie niektórych przepisów Prawa Energetycznego, nieprzestrzeganie obowiązków określonych w koncesji, odmowę udzielenia informacji.
Grupa jest stroną postępowań prawnych i podatkowych oraz umów handlowych związanych z działalnością operacyjną. Niektóre decyzje regulacyjne mogą być krzywdzące dla Grupy, a wyroki wydane przez sądy w postępowaniach odwoławczych od takich decyzji mogą mieć negatywne skutki dla Grupy. Występują również roszczenia, w tym żądania zapłaty odszkodowań, kar umownych bądź wynagrodzenia, podnoszone przez kontrahentów umów handlowych, lub żądania zapłaty z powodu naruszeń prawa, które mogą skutkować wypływem środków pieniężnych.
Ponadto Grupa używa środków trwałych innych podmiotów w celu świadczenia usług telekomunikacyjnych. Warunki ich używania nie zawsze są sformalizowane, w związku z czym wobec Grupy są podnoszone i mogą być w przyszłości podnoszone roszczenia, co prawdopodobnie będzie skutkować przyszłymi wypływami środków pieniężnych. Kwoty potencjalnych zobowiązań lub przyszłych obowiązków nie mogą być jeszcze oszacowane z wystarczającą wiarygodnością ze względu na złożoność prawną takich spraw.
Niektóre z wyżej określnych spraw mogą mieć złożony charakter i istnieje wiele scenariuszy ostatecznego rozstrzygnięcia i potencjalnych skutków finansowych dla Grupy. Grupa systematycznie monitoruje ryzyka i zdaniem Zarządu utworzono odpowiednie rezerwy na rozpoznane ryzyka, dla których można było dokonać szacunku
56
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
wysokości rezerwy. Informacje dotyczące zakresu potencjalnych skutków nie zostały odrębnie ujawnione, ponieważ zdaniem Zarządu Grupy takie ujawnienie mogłoby wpłynąć na wynik toczących się spraw.
33. Transakcje ze stronami powiązanymi
33.1. Wynagrodzenia Zarządu i Rady Nadzorczej
Świadczenia (wynagrodzenia, premie, świadczenia po okresie zatrudnienia i pozostałe długoterminowe świadczenia, świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy oraz płatności oparte na akcjach – w pieniądzu lub w naturze) na rzecz Członków Zarządu i Rady Nadzorczej OPL S.A. zostały zaprezentowane poniżej. Ponadto, Prezes Zarządu OPL S.A. jest zatrudniony w Orange Global International Mobility S.A., spółce zależnej od Orange S.A., i oddelegowany do Orange Polska od września 2020 roku. Koszty poniesione przez Grupę Orange Polska na rzecz Grupy Orange z tytułu zwrotu kosztów kluczowego personelu kierowniczego są oddzielnie zaprezentowane w poniższej tabeli.
(w tysiącach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do | |||
31 grudnia 2021 |
| 31 grudnia 2020 | |||
Świadczenia krótkoterminowe z wyłączeniem składek na ubezpieczenia społeczne płatnych przez pracodawcę |
| 15.040 |
| 17.005 | |
Świadczenia po okresie zatrudnienia | 1.060 | 5.378 | |||
Płatności oparte na akcjach | 1.243 | 57 | |||
Świadczenia razem |
| 17.343 |
| 22.440 | |
Zwrot kosztów kluczowego personelu kierowniczego |
| 5.382 |
| 1.339 | |
Razem |
| 22.725 |
| 23.779 |
Ponadto, punkt 9.3 Sprawozdania z działalności Grupy Kapitałowej Orange Polska oraz Orange Polska S.A. za rok zakończony 31 grudnia 2021 roku zawiera informacje na temat polityki wynagrodzeń Orange Polska, gdzie znajdują się dodatkowe szczegóły dotyczące świadczeń na rzecz Zarządu i Rady Nadzorczej.
33.2. Transakcje z podmiotami powiązanymi
Na dzień 31 grudnia 2021 roku
Przychody Grupy od podmiotów Grupy Orange obejmują przede wszystkim hurtowe usługi telekomunikacyjne oraz usługi z zakresu badań i rozwoju. Zakupy od Grupy Orange obejmują przede wszystkim opłaty licencyjne za używanie marki oraz hurtowe usługi telekomunikacyjne.
Orange Polska S.A. działa pod marką Orange na podstawie umowy licencyjnej zawartej z Orange S.A. i Orange Brand Services Limited (zwana dalej „OBSL”). Umowa licencyjna przewiduje, że OBSL otrzymuje wynagrodzenie w wysokości do 1,6% przychodów operacyjnych Spółki wypracowanych pod marką Orange.
W 2021 roku Orange S.A. przyznała pracownikom Grupy Orange Polska świadczenia w ramach programu akcji Together 2021 w zamian za ich pracę na rzecz Grupy w wysokości 24 miliony złotych (patrz Nota 29.3).
Do dnia 31 grudnia 2021 roku, Grupa i Atlas Services Belgium S.A., spółka zależna od Orange S.A., zawarły umowy o kredyty terminowe w wysokości 4.950 milionów złotych oraz umowę o kredyt odnawialny do kwoty 1.500 milionów złotych (patrz Nota 22). Dodatkowo Grupa zawarła umowę z Orange S.A. dotyczącą instrumentów pochodnych zabezpieczających ryzyko stopy procentowej oraz ryzyko walutowe związane z finansowaniem z Atlas Services Belgium S.A. Wartość nominalna instrumentów pochodnych zawartych w ramach powyższej umowy na dzień 31 grudnia 2021 roku wynosiła 4.300 milionów złotych z wyceną w wartości godziwej w kwocie 274 miliony złotych
57
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
(na dzień 31 grudnia 2020 roku wartość nominalna wynosiła odpowiednio 5.450 milionów złotych i 190 milionów euro z ujemną wyceną w wartości godziwej w łącznej kwocie 26 milionów złotych).
Należności i zobowiązania finansowe, koszty finansowe netto oraz inne całkowite dochody/straty dotyczące transakcji z Grupą Orange wynikają głównie z wymienionych powyżej umów. Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych zdeponowane w Orange S.A. dotyczą umowy scentralizowanego zarządzania płynnością (patrz Nota 27.6).
Transakcje pomiędzy Grupą a wspólnym przedsięwzięciem dotyczą transakcji ze Światłowód Inwestycje Sp. z o.o. (patrz Noty 4 oraz 13). Przychody oraz należności Grupy od wspólnego przedsięwzięcia dotyczą głównie sprzedaży aktywów sieci światłowodowej. Zobowiązania do wspólnego przedsięwzięcia wynikają głównie z umów dotyczących leasingu i usług, które będą świadczone przez Grupę w przyszłości, za które wspólne przedsięwzięcie dokonało przedpłaty.
(w milionach złotych) | 12 miesięcy do | 12 miesięcy do |
| ||
| 31 grudnia 2021 |
| 31 grudnia 2020 |
| |
Sprzedaż towarów i usług oraz pozostałe przychody: |
| 594 |
| 217 | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) |
| 166 |
| 138 | |
Grupa Orange (z wyłączeniem jednostki dominującej) |
| 86 |
| 79 | |
Wspólne przedsięwzięcie | 342 | - | |||
Zakupy towarów (w tym zapasów, środków trwałych i wartości niematerialnych) i usług: |
| (292) |
| (219) | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) |
| (78) |
| (58) | |
Grupa Orange (z wyłączeniem jednostki dominującej) |
| (183) |
| (161) | |
- w tym Orange Brand Services Limited (umowa licencyjna na używanie marki) |
| (136) |
| (117) | |
Wspólne przedsięwzięcie | (31) | - | |||
Koszty finansowe, netto: |
| (156) |
| (198) | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) |
| (76) |
| (17) | |
Grupa Orange (z wyłączeniem jednostki dominującej) |
| (80) |
| (181) | |
Inne całkowite dochody/(straty): |
| 389 |
| (74) | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) |
| 389 |
| (74) |
(w milionach złotych) | Na dzień | Na dzień |
| ||
| 31 grudnia 2021 |
| 31 grudnia 2020 |
| |
Należności i koszty kontraktowe: | 362 |
| 85 | ||
Orange S.A. (jednostka dominująca) | 67 |
| 51 | ||
Grupa Orange (z wyłączeniem jednostki dominującej) |
| 35 |
| 34 | |
Wspólne przedsięwzięcie | 260 | - | |||
Zobowiązania: |
| 802 |
| 84 | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) |
| 44 |
| 31 | |
Grupa Orange (z wyłączeniem jednostki dominującej) |
| 63 |
| 53 | |
Wspólne przedsięwzięcie | 695 | - | |||
Należności finansowe: |
| 274 |
| 106 | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) | 274 | 106 | |||
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych zdeponowane w: |
| 738 |
| 55 | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) |
| 738 |
| 55 | |
Zobowiązania finansowe: |
| 4.950 |
| 6.122 | |
Orange S.A. (jednostka dominująca) |
| - |
| 132 | |
Grupa Orange (z wyłączeniem jednostki dominującej) (patrz Nota 22) |
| 4.950 |
| 5.990 |
58
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
34. Zdarzenia po zakończeniu okresu sprawozdawczego
Na podstawie corocznego przeglądu szacowanych okresów użytkowania aktywów trwałych, Grupa zdecydowała o wydłużeniu od 2022 roku okresów użytkowania niektórych aktywów sieciowych oraz elementów oprogramowania. W efekcie Grupa oczekuje, że koszt amortyzacji tych aktywów w 2022 roku będzie niższy o około 38 milionów złotych.
35. Podstawowe zasady rachunkowości
W uzupełnieniu do oświadczenia o zgodności zawartego w Nocie 2, niniejsza nota opisuje zasady rachunkowości zastosowane przy sporządzeniu Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za rok zakończony 31 grudnia 2021 roku.
59
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
35.1. Szacunki i subiektywna ocena
Sporządzenie sprawozdania finansowego wymaga od Zarządu Spółki dokonania szacunków. Zarząd weryfikuje przyjęte szacunki w oparciu o zmiany czynników branych pod uwagę przy ich dokonywaniu, nowe informacje lub doświadczenia z przeszłości. Dlatego też szacunki dokonane na dzień 31 grudnia 2021 roku mogą w przyszłości ulec zmianie. Główne szacunki i subiektywna ocena zostały opisane w następujących notach:
Nota | Szacunki i subiektywna ocena | |
6, 35.8 | Przychody | Alokacja przychodów na poszczególne części składowe oferty pakietowej w oparciu o ich względną wartość godziwą. Oszacowanie wartości godziwej części składowych oferty pakietowej. Ujęcie liniowe przychodów z tytułu opłat za przyłączenie do sieci. Ujęcie przychodów brutto lub netto (analiza czy Grupa jest głównym podmiotem zobowiązanym dostarczyć usługę/produkt klientowi końcowemu, czy występuje jako agent). Wartość godziwa kar naliczanych w przypadku zerwania umowy lojalnościowej przez klienta. |
35.6 | Współkontrola | Osąd w zakresie istnienia współkontroli. |
9, 35.16 | Utrata wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne oraz pojedynczych składników środków trwałych i wartości niematerialnych | Główne założenia przyjęte w celu ustalenia ośrodka wypracowującego środki pieniężne oraz wartości odzyskiwalnej: przesłanki wskazujące na utratę wartości, modele, stopy dyskontowe, stopy wzrostu. |
14, 35.14 | Leasing | Główne założenia przyjęte w celu wyceny zobowiązań z tytułu leasingu oraz aktywów z tytułu prawa do użytkowania: okres leasingu, stopa dyskonta oraz wykorzystanie opcji. Zastosowanie podejścia portfelowego do pewnych leasingów. |
11, 12, 35.12, 35.13 | Okres ekonomicznej użyteczności środków trwałych oraz wartości niematerialnych(z wyłączeniem wartości firmy) | Okres ekonomicznej użyteczności oraz metoda amortyzacji. |
12, 18.2, 35.13 | Środki trwałe – dotacje inwestycyjne | Główne założenia przyjęte do wyceny i ujęcia uzyskanych dotacji inwestycyjnych, tzn. kiedy spełnienie warunków przyznania dotacji jest wystarczająco pewne. |
15.1, 15.2, 35.17 | Odpisy aktualizujące wartość aktywów finansowych | Główne założenia przyjęte w celu ustalenia odpisów aktualizujących wartość aktywów finansowych: stopa oczekiwanych strat kredytowych (włączając informacje dotyczące przyszłości), grupowanie aktywów finansowych. |
17, 32, 35.20 | Rezerwy | Założenia przyjęte dla wyceny rezerw na roszczenia i sprawy sądowe. Rezerwy na koszty rozwiązania stosunku pracy: stopy dyskontowe, liczba pracowników, staż pracy pracowników, wynagrodzenie jednostkowe oraz inne założenia. |
17 | Koszty likwidacji środków trwałych | Założenia przyjęte do wyceny rezerw na szacunkowe koszty demontażu i usunięcia składnika aktywów oraz koszty przeprowadzenia renowacji miejsca, w którym się znajdował. |
18 | Faktoring odwrotny | Faktoring odwrotny: rozróżnienie zobowiązań operacyjnych od długu finansowego |
19, 35.21, 35.22 | Świadczenia pracownicze | Stopy dyskontowe, wzrost płac, wiek emerytalny, wskaźnik rotacji pracowników oraz inne. Model i założenia przyjęte dla wyceny wartości godziwej programu płatności opartych na akcjach. |
25, 26, 35.17 | Wartość godziwa instrumentów pochodnych oraz innych instrumentów finansowych | Model i założenia przyjęte dla wyceny wartości godziwej. |
28, 35.19 | Podatek dochodowy | Założenia przyjęte w celu rozpoznania aktywów z tytułu podatku odroczonego. Założenia przyjęte w celu ustalenia wyniku podatkowego i wartości podatkowej w przypadku, gdy występuje niepewność co do ujęcia podatkowego. |
35.18 | Odpis na wolno rotujące i przestarzałe zapasy | Metodologia stosowana do ustalenia wartości odzyskiwalnej netto zapasów. |
W ocenie Grupy, najbardziej znaczące korekty wartości bilansowej aktywów i zobowiązań mogą wynikać ze zmian szacunków i subiektywnych ocen dotyczących utraty wartości (patrz Nota 9), rezerw na roszczenia i sprawy sądowe oraz ryzyka (patrz Noty 17 i 32), leasingu (patrz Nota 14), okresu ekonomicznej użyteczności środków trwałych
60
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
oraz wartości niematerialnych (patrz Noty 11, 12, 35.12 i 35.13) oraz współkontroli nad Światłowód Inwestycje (Noty 4 i 13).
W przypadku, gdy dana transakcja nie jest uregulowana w żadnym standardzie bądź interpretacji, Zarząd, kierując się subiektywną oceną, określa i stosuje polityki rachunkowości, które zapewnią, iż sprawozdanie finansowe będzie zawierać właściwe i wiarygodne informacje oraz będzie:
- prawidłowo, jasno i rzetelnie przedstawiać sytuację majątkową i finansową Grupy, wyniki jej działalności i przepływy pieniężne,
- odzwierciedlać treść ekonomiczną transakcji,
- obiektywne oraz
- kompletne we wszystkich istotnych aspektach.
Analiza wpływu zmian klimatu
Grupa dokonała analizy wpływu zmian klimatu na Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe i stwierdziła, że zmiany klimatu nie mają wpływu na wartość bilansową aktywów i pasywów na dzień 31 grudnia 2021 roku. Grupa w szczególności rozważyła wpływ zmian klimatu na dokonane szacunki i osądy, w tym na ocenę utraty wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne - operatora telekomunikacyjnego oraz okresy użytkowania środków trwałych i wartości niematerialnych.
35.2. Standardy i interpretacje opublikowane, ale jeszcze nieprzyjęte
MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe”. Standard został opublikowany 18 maja 2017 roku i ma zastosowanie do rocznych okresów sprawozdawczych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub później. Standard nie został jeszcze przyjęty przez Unię Europejską. MSSF 17 ustala zasady ujęcia, wyceny, prezentacji i ujawnień umów ubezpieczeniowych. Grupa nie zawiera umów ubezpieczeniowych na własne ryzyko i standard ten nie będzie miał wpływu na sprawozdania finansowe.
35.3. Stosowane przez Grupę dopuszczone podejścia alternatywne zgodnie z MSSF
Niektóre MSSF dopuszczają alternatywne metody wyceny oraz ujmowania aktywów i zobowiązań. W związku z tym, Grupa wybrała:
Standardy | Stosowane podejście alternatywne | |
MSR 2 | Zapasy | Koszt zapasów jest ustalany metodą średniej ceny ważonej. |
MSR 16 | Rzeczowy majątek trwały | Rzeczowy majątek trwały wykazuje się według ceny nabycia pomniejszonej o umorzenie oraz zakumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. |
MSR 20 | Dotacje rządowe oraz ujawnianie informacji na temat pomocy rządowej | Bezzwrotne dotacje rządowe do aktywów pomniejszają wartość bilansową tych aktywów. Dotacje do przychodu pomniejszają odpowiadające im koszty. |
MSSF 9 | Instrumenty finansowe | Odpis na oczekiwane straty kredytowe ujmowany jest w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia dla należności handlowych oraz aktywów kontraktowych, które zawierają istotny komponent finansowania. |
MSSF 16 | Leasing | Aktywa z tytułu prawa do użytkowania są wyceniane wg kosztu pomniejszonego o łączne odpisy amortyzacyjne i łączne straty z tytułu utraty wartości oraz skorygowanego z tytułu jakiejkolwiek aktualizacji wyceny zobowiązania leasingowego. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania są prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oddzielnie od innych aktywów. Zgodnie z MSSF 16, Grupa stosuje zwolnienia z wyceny leasingów krótkoterminowych oraz leasingów, w odniesieniu do których bazowy składnik aktywów ma niską wartość. Grupa nie stosuje MSSF 16 do leasingu aktywów niematerialnych. |
61
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
35.4. Prezentacja sprawozdań finansowych
Prezentacja sprawozdania z sytuacji finansowej
Zgodnie z MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych”, aktywa oraz zobowiązania są prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako krótkoterminowe i długoterminowe.
Prezentacja rachunku zysków i strat
Zgodnie z MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych”, w skonsolidowanym rachunku zysków i strat koszty są prezentowane w układzie rodzajowym.
Zysk/strata przypadająca na jedną akcję
Zysk/strata netto przypadająca na jedną akcję za każdy okres ustalany jest jako iloraz zysku/straty netto za dany okres przypisanego akcjonariuszom Spółki i średniej ważonej liczby akcji występujących w tym okresie. Średnia ważona liczba akcji występujących w okresie uwzględnia ewentualne akcje własne, jeśli występują.
35.5. Zasady konsolidacji
Spółki zależne, nad którymi Orange Polska sprawuje kontrolę, w sposób bezpośredni lub pośredni, podlegają konsolidacji. Uznaje się, że sprawowanie kontroli występuje wtedy, gdy Orange Polska albo jej jednostka zależna podlega ekspozycji na zmienne wyniki finansowe jednostki, w której dokonano inwestycji, lub gdy ma prawa do zmiennych wyników finansowych tej jednostki, oraz ma możliwość wywierania wpływu na wysokość tych wyników finansowych poprzez sprawowanie władzy nad tą jednostką.
Sprawowanie kontroli nad jednostką, w której dokonano inwestycji, ma miejsce tylko wtedy, gdy spełnione są wszystkie poniższe kryteria:
- Grupa sprawuje władzę nad jednostką, w której dokonano inwestycji;
- Grupa podlega ekspozycji na zmienne wyniki finansowe lub posiada prawa do zmiennych wyników finansowych, z tytułu swojego zaangażowania w jednostce, w której dokonano inwestycji;
- Grupa posiada możliwość wykorzystania sprawowanej władzy nad jednostką, w której dokonano inwestycji, do wywierania wpływu na wysokość swoich wyników finansowych.
Spółki zależne są konsolidowane od daty uzyskania kontroli przez Grupę, natomiast przestają być konsolidowane w chwili utraty nad nimi kontroli przez Grupę.
Salda i transakcje występujące pomiędzy jednostkami Grupy są dla celów konsolidacji eliminowane.
35.6. Inwestycje we wspólne ustalenia umowne
Wspólne ustalenie umowne ma formę albo wspólnego przedsięwzięcia, albo wspólnego działania. Grupa jest zaangażowana we wspólne działanie (NetWorkS! Sp. z o.o., patrz Nota 1.2) i wspólne przedsięwzięcie (Światłowód Inwestycje Sp. z o.o., patrz Nota 13).
W związku z udziałami we wspólnym działaniu Grupa ujmuje swoje aktywa, zobowiązania, przychody i koszty, w tym swój udział w tych pozycjach.
W związku z udziałami we wspólnym przedsięwzięciu Grupa rozpoznaje inwestycje metodą praw własności.
Wartość bilansowa inwestycji wycenianej metodą praw własności odpowiada początkowej cenie nabycia powiększonej o udział w zysku lub stracie w okresie posiadania udziałów.
Test na utratę wartości udziałów wycenianych metodą praw własności przeprowadzany jest gdy istnieją obiektywne dowody utraty wartości udziałów, np. znaczne trudności finansowe jednostki, obserwowalne dane wskazujące
62
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
na mierzalny spadek szacowanych przyszłych przepływów pieniężnych lub informacje o znaczących zmianach mających niekorzystny wpływ na jednostkę.
Strata z tytułu utraty wartości ujmowana jest, gdy wartość odzyskiwalna inwestycji jest mniejsza niż jej wartość bilansowa, gdzie wartość odzyskiwalna jest to wyższa z wartości użytkowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży. Inwestycja jako całość jest uznawana za pojedynczy składnik aktywów. Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości jest odwracany, gdy wartość odzyskiwalna przekracza wartość bilansową inwestycji.
35.7. Skutki zmian kursów wymiany walut obcych
Walutą funkcjonalną Orange Polska i jej spółek zależnych jest polski złoty.
Przeliczanie transakcji w walutach obcych
Transakcje wyrażone w walutach obcych są przeliczane przez Grupę na walutę funkcjonalną według kursu wymiany obowiązującego na dzień transakcji. Aktywa i zobowiązania pieniężne wyrażone w walucie obcej są na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego przeszacowywane przy zastosowaniu kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na koniec okresu sprawozdawczego, a wszelkie zyski lub straty powstałe w wyniku przeszacowania są ujmowane w rachunku zysków i strat w pozycji:
- pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych - w przypadku operacji handlowych,
- przychodów lub kosztów finansowych - w przypadku operacji finansowych oraz umów leasingu.
35.8. Przychody
Osobne komponenty w ofertach pakietowych
Przy sprzedaży wielu produktów i usług (np. oferty zawierające telefon i usługę telekomunikacyjną), Grupa ocenia wszystkie dobra i usługi przyrzeczone w umowie w celu identyfikacji, czy stanowią one odrębne zobowiązania do wykonania świadczenia, tj. zobowiązania niezależne od siebie nawzajem. Sprzedaż telefonu mobilnego i usługa telekomunikacyjna w ofertach pakietowych są odrębnymi dobrami lub usługami.
Wynagrodzenie za ofertę pakietową (tj. cena transakcyjna) jest przypisywane do odrębnych zobowiązań do wykonania świadczenia (np. sprzedaży telefonu i sprzedaży usługi) i są rozpoznawane jako przychody, gdy dane zobowiązanie jest spełnione (tj. gdy kontrola nad dobrem lub usługą jest przekazywana do klienta).
Z reguły, cena transakcyjna jest to kwota wynagrodzenia (najczęściej gotówki), która zgodnie z oczekiwaniem Grupy będzie jej przysługiwać w trakcie okresu umowy, z uwzględnieniem płatności z góry. Okres umowy jest to okres, który jest wymagalny w wyniku zapisów umownych lub praktyki biznesowej. Na założony wymagalny okres umowy ma wpływ praktyka biznesowa Grupy, gdy Grupa poprzez swoje działania kreuje lub akceptuje uzasadnione oczekiwanie klienta, że zostanie on zwolniony ze swojego zobowiązania do zapłaty przed końcem kontraktu w momencie podpisania nowego kontraktu. W cenie transakcyjnej nie jest uwzględniony efekt pieniądza w czasie (za wyjątkiem należności ratalnych, które z natury spełniają definicję aktywa finansowego) jeśli efekt komponentu finansowego, w stosunku do ceny transakcyjnej, jest nieistotny na poziomie kontraktu.
Przypisanie ceny transakcyjnej do różnych zobowiązań do wykonania świadczenia jest dokonywane w celu odzwierciedlenia kwot, do których zgodnie z oczekiwaniem Grupy jest ona uprawniona w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług do klienta.
Grupa jest spółką usługową i osiąga znaczącą większość swojej marży poprzez sprzedaż usług telekomunikacyjnych. Sprzedaż telefonów subsydiowanych (tj. w sytuacji, gdy wartość faktury za telefon jest mniejsza niż koszt telefonu) jest narzędziem promowania usług Grupy i pozyskiwania klientów. Dlatego, w przypadku usług sprzedawanych wraz z telefonem subsydiowanym, Grupa przypisuje subsydium do przychodów z usług. Grupa określa przychody, które oczekuje uzyskać podczas wyceny oferty na świadczenie usług. Na podstawie powyższego, indywidualna cena sprzedaży (tj. cena, po której Grupa sprzedałaby oddzielnie przyrzeczone dobra lub usługi klientowi) telefonu subsydiowanego jest szacowana na podstawie jego kosztu
63
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
powiększonego o marżę niezbędną w celu pokrycia dodatkowych kosztów związanych ze sprzedażą telefonów, takich jak koszty transportu czy koszty logistyczne. Oszacowana marża jest nieistotna, w związku z tym nie uwzględniono jej w formule koszt plus marża ze względów praktycznych.
Jeśli Grupa jest w stanie sprzedać telefon z zyskiem (tj. gdy kwota zafakturowana za telefon jest wyższa niż koszt telefonu w ofercie pakietowej), to zysk na sprzedaży telefonu jest przypisany do przychodów z telefonu.
Podczas ustalania indywidualnej ceny sprzedaży zobowiązania do wykonania świadczenia w pierwszej kolejności określane jest, czy istnieje specyficzna dla Grupy obserwowalna cena dobra lub usługi, tj. cena, gdy Grupa sprzedaje dobro lub usługę oddzielnie w podobnych okolicznościach i podobnym klientom. W przypadku braku obserwowalnej ceny sprzedaży, inne metody szacowania wartości zobowiązania powinny zostać użyte. Indywidualne ceny sprzedaży usług są określane dla różnych kategorii klientów i są zależne od zawartości usług, długości okresu lojalnościowego oraz profilu aktywności klienta. W związku z tym cena oferty SIMO (tj. cena usługi telekomunikacyjnej niesprzedawanej osobno poza pakietem) nie jest traktowana jako dobre przybliżenie indywidualnej ceny sprzedaży usług w ofercie pakietowej. W konsekwencji indywidualna cena sprzedaży usług telekomunikacyjnych sprzedawanych w ofercie pakietowej jest określana poprzez zastosowanie metody dostosowanej oceny rynku i odpowiada cenie usługi w ramach oferty pakietowej zmodyfikowanej o subsydium z telefonu do odzyskania w trakcie założonego okresu umowy.
Grupa rozpoznaje salda z tytułu umów w przypadku takich umów, w których moment, kiedy Grupa nabywa prawo do otrzymania wynagrodzenia nie pokrywa się z momentem, w którym spełnione zostaje zobowiązanie do wykonania świadczenia. Składnik aktywów z tytułu umowy odpowiada prawu Grupy do otrzymania wynagrodzenia w zamian za dobra lub usługi, które zostały przekazane klientom Grupy. Składnik aktywów z tytułu umowy jest rozpoznawany w dacie rozpoczęcia umowy, o ile zachodzi taka potrzeba. Zazwyczaj wyceniany jest jako suma subsydiów odzyskanych w poszczególnych miesiącach w czasie trwania założonego wymagalnego okresu umownego. Zobowiązanie z tytułu umowy reprezentuje kwoty zafakturowane przez Grupę przed przekazaniem klientom dóbr i/lub usług przyrzeczonych w umowie. Taka sytuacja występuje zazwyczaj w przypadku zaliczek otrzymanych od klientów lub kwot zafakturowanych za dobra i usługi, które nie zostały jeszcze przekazane klientom, tzn. w przypadku umów z płatnością z góry lub pakietów prepaid.
Przychody ze sprzedaży towarów
Przychody ze sprzedaży towarów ujmowane są w momencie przeniesienia na nabywcę kontroli (patrz również paragraf „Osobne komponenty w ofertach pakietowych”).
Przychody z tytułu najmu i dzierżawy sprzętu telekomunikacyjnego oraz ciemnych włókien
Przychody z tytułu najmu i dzierżawy sprzętu telekomunikacyjnego/ciemnych włókien ujmowane są w rachunku zysków i strat w sposób liniowy w okresie obowiązywania umowy w przypadku leasingu operacyjnego. W przypadku leasing finansowego, przychód/wynik ze sprzedaży sprzętu/ciemnych włókien jest prezentowany jako sprzedaż na raty.
Przychody ze sprzedaży lub udostępnienia treści (ang. content) oraz licencji stron trzecich
W zależności od istoty transakcji i roli Grupy w ramach transakcji, Grupa może działać jako zleceniodawca i rozpoznawać przychody w wartości brutto, osobno od kosztów lub działać jako pośrednik i rozpoznawać przychody w ujęciu netto po pomniejszeniu o koszty. Ocena roli Grupy jest oparta o pojęcie kontroli i przesłanki wskazujące na sprawowanie kontroli. Grupa jest traktowana jako zleceniodawca, jeśli sprawuje kontrolę nad dobrem lub usługą przed ich przekazaniem klientowi.
Grupa jest traktowana jako pośrednik, jeśli jej zobowiązanie do wykonania świadczenia polega na zapewnieniu dostarczenia dóbr lub usług do klienta przez inny podmiot, tj. gdy nie sprawuje kontroli nad dobrem lub usługą przed przekazaniem ich klientowi.
64
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Przychody z tytułu świadczenia usług
Przychody z tytułu opłat abonamentowych za usługi telefoniczne i dostęp do Internetu ujmowane są liniowo w okresie obowiązywania umowy.
Przychody z tytułu opłat za połączenia telefoniczne przychodzące i wychodzące ujmowane są w momencie świadczenia usługi. Przychody ze sprzedaży kart telefonicznych dla telefonii komórkowej ujmowane są w momencie ich wykorzystania lub w momencie utraty ważności karty telefonicznej.
Przychody z opłat instalacyjnych rozpoznawane są w momencie wyświadczenia usługi.
Oferty promocyjne
W przypadku niektórych ofert handlowych, w których klient nie płaci za świadczenie usługi przez ustalony okres w zamian za podpisanie umowy na czas określony (ang. time-based incentives), przychody ujmowane są równomiernie przez określony w umowie założony okres jej obowiązywania.
Prawa materialne
Prawo materialne to opcja zakupu dóbr i usług z upustem, który jest większy niż upusty zwykle stosowane dla określonych dóbr lub usług. Grupa nie zidentyfikowała żadnych praw materialnych w kontraktach z klientami, które powodowałyby konieczność traktowania ich jako zobowiązania do wykonania świadczenia.
35.9. Koszty pozyskania abonentów, koszty wykonania umowy, koszty reklamy i pozostałe podobne koszty
Inkrementalne koszty pozyskania i utrzymania abonentów (np. prowizje płatne agentom za pozyskanie lub utrzymanie kontraktu), jak również koszty poniesione bezpośrednio w związku z wykonywaniem umowy są ujmowane liniowo w rachunku zysków i strat jako koszty przez założony okres umowy, ponieważ są bezpośrednio związane z umową i będą odzyskane. Koszty reklamy, promocji, sponsoringu, komunikacji korporacyjnej i koszty promocji marki są ujmowane w rachunku zysków i strat tego okresu, w którym zostały poniesione.
35.10. Koszty finansowania zewnętrznego
Koszty finansowania zewnętrznego, które można bezpośrednio przyporządkować nabyciu, budowie lub wytworzeniu dostosowywanego składnika aktywów, są kapitalizowane jako część ceny nabycia lub kosztu wytworzenia tego składnika aktywów. Dostosowywany składnik aktywów jest to taki składnik aktywów, który wymaga znacznego okresu czasu niezbędnego do przygotowania go do zamierzonego użytkowania lub sprzedaży. W ocenie Grupy, budowa sieci nie wymaga znacznego okresu czasu.
35.11. Wartość firmy
Wartość firmy prezentowana jako składnik aktywów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej obejmuje w przypadku połączeń jednostek gospodarczych, które miały miejsce przed 1 stycznia 2010 roku:
- wartość firmy stanowiącą nadwyżkę kosztu połączenia jednostek gospodarczych nad udziałem jednostki przejmującej w wartości godziwej możliwych do zidentyfikowania aktywów netto jednostki przejmowanej na dzień przejęcia, oraz
- wartość firmy powstająca przy dodatkowym nabyciu udziałów niedających kontroli, podczas którego nie dokonuje się powtórnej wyceny możliwych do zidentyfikowania aktywów i zobowiązań do wartości godziwej.
65
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
W przypadku połączeń jednostek gospodarczych, które miały miejsce po 1 stycznia 2010 roku wartość firmy prezentowana jako składnik aktywów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jest nadwyżką (a) nad (b):
(a) suma obejmująca:
(i) wynagrodzenie przekazane, wyceniane na dzień przejęcia według wartości godziwej,
(ii) wartość udziałów niedających kontroli w jednostce przejmowanej, wyceniana albo w wartości godziwej albo proporcjonalnie do udziałów w zidentyfikowanych aktywach netto,
(iii) w przypadku połączeń jednostek przeprowadzanych etapowo, wyceniona na dzień przejęcia wartość godziwa udziałów uprzednio posiadanych przez przejmującego w jednostce przejmowanej.
(b) wartość godziwa możliwych do zidentyfikowania aktywów netto na dzień nabycia, z uwzględnieniem wyjątków wymienionych w MSSF 3.
Wartość firmy odpowiada płatności dokonanej przez jednostkę przejmującą w oczekiwaniu na przyszłe korzyści ekonomiczne z tytułu aktywów, których nie można pojedynczo zidentyfikować ani osobno ująć.
35.12. Wartości niematerialne (z wyłączeniem wartości firmy)
Wartości niematerialne, zawierające głównie rezerwacje i inne prawa do częstotliwości, oprogramowanie i koszty prac rozwojowych, są początkowo wyceniane w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia, które obejmują cenę zakupu, cła importowe, niepodlegające odliczeniu podatki zawarte w cenie, pomniejszone o upusty, rabaty i powiększone o nakłady bezpośrednio związane z przygotowaniem składnika aktywów do użytkowania zgodnie z jego planowanym przeznaczeniem i, jeśli dotyczy, koszty finansowania zewnętrznego.
Możliwe do zidentyfikowania aktywa niematerialne nabyte w ramach połączeń spółek ujmowane są oddzielnie od wartości firmy wg wartości godziwej ustalonej na dzień ich nabycia. Składnik aktywów niematerialnych jest możliwy do zidentyfikowania, jeżeli jest możliwy do wyodrębnienia, tzn. można go wyodrębnić lub oddzielić od jednostki, lub jeżeli wynika z umownego prawa lub innych tytułów prawnych. Wartość godziwa składnika aktywów niematerialnych jest szacowana w oparciu o metody wyceny odpowiednie dla okoliczności.
Wewnętrznie wytworzone znaki handlowe oraz bazy klientów nie są ujmowane jako wartości niematerialne.
Rezerwacje i inne prawa do częstotliwości
Wydatki związane z rezerwacjami i innymi prawami do częstotliwości są amortyzowane metodą liniową przez okres ich użytkowania, rozpoczynając od momentu, kiedy sieć komórkowa jest gotowa do użytku i usługa telefonii komórkowej może być sprzedawana.
Koszty badań i rozwoju
Koszty prac rozwojowych powinny być ujęte jako wartość niematerialna wtedy i tylko wtedy, gdy można udowodnić:
- możliwość, z technicznego punktu widzenia, ukończenia składnika wartości niematerialnych tak, aby nadawał się do użytkowania,
- zamiar ukończenia składnika wartości niematerialnych oraz jego użytkowania lub sprzedaży oraz dostępność stosownych środków technicznych, finansowych i innych,
- zdolność do użytkowania lub sprzedaży składnika wartości niematerialnych,
- sposób, w jaki składnik wartości niematerialnych będzie wytwarzał prawdopodobne przyszłe korzyści ekonomiczne dla Grupy,
- możliwości wiarygodnego ustalenia nakładów poniesionych w czasie prac rozwojowych, które można przyporządkować temu składnikowi wartości niematerialnych.
Koszty prac rozwojowych niespełniające powyższych kryteriów oraz koszty badań są odnoszone bezpośrednio w ciężar rachunku zysków i strat. Prace badawczo-rozwojowe realizowane przez Grupę dotyczą głównie:
- unowocześnienia architektury sieci lub jej funkcjonalności,
- rozwoju platform, których celem jest oferowanie nowych usług klientom Grupy.
66
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Koszty prac rozwojowych ujęte jako wartości niematerialne są amortyzowane metodą liniową przez ich przewidywany okres użytkowania, z reguły nieprzekraczający trzech lat.
Oprogramowanie
Oprogramowanie jest amortyzowane metodą liniową przez okres ekonomicznego użytkowania (około 9 lat).
Okresy użytkowania wartości niematerialnych weryfikowane są co roku i podlegają zmianie, jeśli obecnie szacowany okres użytkowania jest inny niż poprzednio przewidywano. Powyższe zmiany w szacunkach są ujmowane w sposób prospektywny.
35.13. Środki trwałe
Wartość początkowa środków trwałych obejmuje ich cenę nabycia lub koszty wytworzenia, wraz z cłami importowymi, niepodlegającymi odliczeniu podatkami zawartymi w cenie oraz jest pomniejszona o upusty, rabaty i powiększona o nakłady bezpośrednio związane z przygotowaniem składnika aktywów do użytkowania zgodnie z jego planowanym przeznaczeniem, w tym koszty świadczeń pracowniczych i, jeśli dotyczy, koszty finansowania zewnętrznego.
Wartość początkowa zawiera również wstępne szacunkowe koszty demontażu i usunięcia składnika majątku oraz koszty renowacji miejsca, w którym się znajdował, do których poniesienia Grupa jest zobowiązana.
Wartość początkowa sieci telekomunikacyjnej zawiera koszty projektowania i budowy oraz koszty zwiększenia jej pojemności. Łączna wartość początkowa aktywa jest alokowana pomiędzy jego elementy składowe (komponenty), które są ujmowane osobno w przypadku jeśli elementy składowe posiadają odmienne okresy ekonomicznej przydatności lub przewidywany sposób czerpania przyszłych korzyści ekonomicznych jest różny. W takich przypadkach odpisy amortyzacyjne są ustalane dla każdego elementu osobno.
Koszty konserwacji i napraw (koszty bieżącego utrzymania) obciążają rachunek zysków i strat w momencie ich poniesienia.
Dotacje inwestycyjne
Grupa może otrzymywać dotacje rządowe oraz dotacje z Unii Europejskiej na wsparcie projektów inwestycyjnych. Dotacje zmniejszają wartość aktywów i są ujmowane w rachunku zysków i strat, jako zmniejszenie amortyzacji, uzależnione od oczekiwanego trybu uzyskiwania korzyści ekonomicznych z danego aktywa. Dotacji nie ujmuje się aż do momentu, w którym istnieje wystarczająca pewność, że jednostka spełni warunki związane z dotacją, oraz że dotacja zostanie otrzymana. Dotacje otrzymane przed spełnieniem warunków prezentowane są jako pozostałe zobowiązania.
Usunięcie ze sprawozdania z sytuacji finansowej
Składnik środków trwałych zostaje usunięty ze sprawozdania z sytuacji finansowej w chwili jego sprzedaży lub kiedy nie oczekuje się żadnych przyszłych korzyści ekonomicznych z tytułu jego użytkowania lub zbycia. Zyski i straty wynikające z usunięcia składnika środków trwałych ze sprawozdania z sytuacji finansowej, ustalone jako różnica pomiędzy przychodami netto ze zbycia (jeśli takie są) a wartością bilansową składnika, ujmuje się w rachunku zysków i strat jako część zysku/straty z działalności operacyjnej.
Umorzenie
Środki trwałe są amortyzowane w celu systematycznego rozłożenia ceny nabycia pomniejszonej o ewentualną oszacowaną wartość końcową dla odzwierciedlenia przyszłych korzyści ekonomicznych związanych z aktywem.
67
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Z tego względu, środki trwałe amortyzowane są metodą liniową. Stosowane okresy ekonomicznej przydatności dla środków trwałych zwykle są następujące:
Budynki |
| 10 | - | 30 | lat |
Sieć |
| 3 | - | 40 | lat |
Terminale |
| 2 | - | 10 | lat |
Pozostały sprzęt informatyczny |
| 3 | - | 5 | lat |
Pozostałe środki trwałe |
| 2 | - | 10 | lat |
Grunty nie są amortyzowane.
Okresy ekonomicznej przydatności są przeglądane corocznie i podlegają skorygowaniu, jeśli obecny szacowany okres ekonomicznej przydatności jest inny niż poprzednio przewidywano. Powyższe zmiany w szacunkach księgowych są ujmowane w sposób prospektywny.
35.14. Leasing
MSSF 16 „Leasing” ustanawia zasady dotyczące ujęcia, wyceny, prezentacji i ujawnień dotyczących umów leasingu. Dla umów, w których Grupa występuje jako leasingobiorca, przyjęto jednolite podejście księgowe. Dla umów, w których Grupa występuje jako leasingodawca, utrzymany został podział na leasingi operacyjne oraz finansowe, które są odmiennie ujmowane księgowo.
Grupa klasyfikuje umowę jako kontrakt leasingowy, jeżeli na jej mocy przekazuje się prawo do kontroli użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów. Aby zakwalifikować umowę jako leasing, konieczne jest spełnienie trzech warunków:
- umowa przekazuje leasingobiorcy prawo do użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów;
- leasingobiorca uzyskuje korzyści ekonomiczne z użytkowania tego aktywa;
- leasingobiorca uzyskuje prawo do kierowania sposobem, w jaki aktywo jest użytkowane przez okres trwania umowy.
Grupa zidentyfikowała cztery główne kategorie umów leasingu:
- nieruchomości: salony sprzedaży, biura, wieczyste użytkowanie gruntów;
- sieć mobilna: grunty, powierzchnie techniczne, miejsca na wieżach, kominach, dachach;
- sieć stacjonarna: powierzchnie techniczne, ograniczone prawa rzeczowe, dostęp do pętli lokalnej, kolokacja, umowy na ciemne włókna, umowy na podziemne części gruntów, służebności gruntowe;
- pozostałe najmy: samochody, urządzenia techniczne, powierzchnie w centrach przetwarzania danych.
Prezentacja umów leasingu w sprawozdaniu z sytuacji finansowej zależy w głównej mierze od:
- zakresu umów zakwalifikowanych jako leasing,
- okresu leasingu przyjętego dla poszczególnych rodzajów umów,
co wymaga przyjęcia istotnych szacunków przez Zarząd Spółki. Zarząd weryfikuje przyjęte szacunki w oparciu o zmiany czynników branych pod uwagę przy ich dokonywaniu, nowe informacje lub ustaloną praktykę rynkową.
Grupa jako leasingobiorca
Dla umów, w przypadku których Grupa występuje jako leasingobiorca, Grupa stosuje jednolite podejście księgowe, w ramach którego leasingobiorca rozpoznaje aktywo z tytułu prawa do użytkowania leasingowanego aktywa w korespondencji ze zobowiązaniem wynikającym z umów leasingu.
Grupa zadecydowała o zastosowaniu dwóch zwolnień przewidzianych przez standard dotyczący leasingów oraz ujęciu w ciężar kosztów, w linii koszty zakupów zewnętrznych, następujących rodzajów umów:
- wszystkich umów, za wyjątkiem umów najmu samochodów, których okres leasingu jest mniejszy niż 12 miesięcy;
- umów, w odniesieniu do których bazowy składnik aktywów ma wartość mniejszą niż 5.000 dolarów.
68
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Okres leasingu obejmuje nieodwołalny okres umowy wraz z okresami, na które można przedłużyć leasing, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że Grupa skorzysta z tego prawa oraz okresami, w których można wypowiedzieć leasing, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że Grupa nie skorzysta z tego prawa. W przypadku umów zawartych na czas nieokreślony, Grupa określiła wystarczająco pewny okres leasingu na 5 lat dla wszystkich umów leasingu zawartych na czas nieokreślony, za wyjątkiem 18 lat w przypadku decyzji administracyjnych o zajęciu pasa drogowego na potrzeby posadowienia stacjonarnej infrastruktury telekomunikacyjnej.
W przypadku ograniczonych praw rzeczowych w budynkach, w których Grupa ma posadowioną infrastrukturę telekomunikacyjną, okres leasingu został ustalony jako średni czas życia budynków w Grupie. Ze względu na duży wolumen i jednorodną specyfikę kontraktów, umowy na użytkowanie podziemnych części gruntu oraz służebności gruntowe są wyceniane w oparciu o podejście portfelowe.
W dacie rozpoczęcia leasingu, Grupa ujmuje składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz zobowiązanie z tytułu leasingu.
Aktywo z tytułu prawa do użytkowania wyceniane jest według kosztu, który obejmuje:
- kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu;
- wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą, pomniejszone o wszelkie otrzymane zachęty leasingowe;
- wszelkie początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez leasingobiorcę;
- szacunek kosztów, które mają zostać poniesione przez leasingobiorcę w związku z demontażem i usunięciem bazowego składnika aktywów, przeprowadzeniem renowacji miejsca, w którym się znajdował lub przeprowadzeniem renowacji bazowego składnika aktywów do stanu wymaganego przez warunki leasingu.
Po dacie rozpoczęcia leasingu Grupa wycenia składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania, według kosztu pomniejszonego o łączne odpisy amortyzacyjne i łączne straty z tytułu utraty wartości oraz uwzględniającego korektę o jakiekolwiek aktualizacje wartości zobowiązania leasingowego.
W dacie rozpoczęcia leasingu zobowiązanie z tytułu leasingu wycenia się w wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty na ten dzień. Opłaty leasingowe dyskontuje się z zastosowaniem krańcowej stopy procentowej, ponieważ ustalenie stopy procentowej leasingu nie było możliwe w łatwy sposób. Przyjęte stopy procentowe są oparte na rentowności polskich obligacji skarbowych, z uwzględnieniem marży stosowanej przy zaciąganiu długu przez inne spółki o podobnym ratingu kredytowym. Stopy dyskonta są zróżnicowane w zależności od okresu zapadalności i waluty, lecz nie ze względu na rodzaj aktywów.
Zobowiązanie leasingowe obejmuje następujące płatności:
- stałe opłaty leasingowe (w tym zasadniczo stałe opłaty leasingowe), pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe;
- zmienne opłaty leasingowe, które zależą od indeksu lub stawki, wycenione początkowo z zastosowaniem tego indeksu lub tej stawki zgodnie z ich wartością w dacie rozpoczęcia leasingu;
- kwoty, których zapłaty przez leasingobiorcę oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej;
- cenę wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca skorzysta z tej opcji;
- kary pieniężne za wypowiedzenie leasingu, jeżeli w okresie leasingu uwzględniono, że leasingobiorca skorzysta z opcji wypowiedzenia leasingu.
Po dacie rozpoczęcia leasingu, wartość zobowiązania z tytułu leasingu jest powiększana w celu odzwierciedlenia odsetek od zobowiązania z tytułu leasingu, zmniejszana w celu uwzględnienia zapłaconych opłat leasingowych oraz aktualizowana w celu uwzględnienia wszelkiej ponownej oceny lub zmiany leasingu. Tylko elementy leasingowe są uwzględniane w wycenie aktywa z tytułu prawa do użytkowania i zobowiązania leasingowego. Pozostałe elementy nie leasingowe, takie jak płatności za media, są ujmowane osobno, zgodnie z zasadami mającymi zastosowanie do takich opłat.
69
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Grupa jako leasingodawca
Grupa klasyfikuje umowy leasingu jako leasing operacyjny oraz leasing finansowy i stosuje odmienne podejście księgowe dla powyższych typów leasingu.
Umowa leasingu jest klasyfikowana jako leasing finansowy, jeśli na jej mocy następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z posiadania bazowego składnika aktywów. Leasing jest zaliczany do leasingu operacyjnego, jeżeli nie następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z posiadania bazowego składnika aktywów.
Przykładowe przesłanki, które osobno lub łącznie zazwyczaj powodują, że leasing zostanie zaliczony do leasingu finansowego mogą być następujące:
- na mocy leasingu następuje przeniesienie na leasingobiorcę własności bazowego składnika aktywów przed końcem okresu leasingu;
- leasingobiorca ma opcję zakupienia bazowego składnika aktywów za cenę znacznie niższą od wartości godziwej;
- okres leasingu stanowi większą część ekonomicznego okresu użytkowania bazowego składnika aktywów;
- wartość bieżąca opłat leasingowych w dacie początkowej wynosi zasadniczo prawie tyle, ile wynosi łączna wartość godziwa bazowego składnika aktywów; oraz
- bazowy składnik aktywów ma na tyle specjalistyczny charakter, że tylko leasingobiorca może z niego korzystać bez dokonywania większych modyfikacji.
35.15. Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży to aktywa rzeczowe, których wartość bilansowa zostanie odzyskana poprzez transakcję sprzedaży, a nie poprzez ich dalsze wykorzystanie. Aktywa te są dostępne do niezwłocznej sprzedaży w obecnym stanie, z uwzględnieniem jedynie normalnych i zwyczajowo przyjętych warunków dla sprzedaży tego typu aktywów, a ich sprzedaż jest wysoce prawdopodobna.
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży wyceniane są po niższej z następujących dwóch wartości: oszacowanej wartości godziwej pomniejszonej o oczekiwane koszty sprzedaży lub wartości bilansowej i prezentowane są w odrębnej pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej po spełnieniu warunków określonych w MSSF 5.
Aktywa te nie są amortyzowane. Jeżeli wartość godziwa pomniejszona o oczekiwane koszty sprzedaży jest niższa od wartości bilansowej, wówczas ujmuje się odpis z tytułu utraty wartości w wysokości różnicy. W kolejnych okresach, wraz ze wzrostem wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży, odpis z tytułu utraty wartości jest odwracany w wartości nie większej niż skumulowany odpis aktualizujący ujęty w przeszłości.
35.16. Testy utraty wartości aktywów niefinansowych oraz ośrodki wypracowujące środki pieniężne (ang. cash generating units – „CGU”)
Biorąc pod uwagę rodzaj aktywów trwałych oraz rodzaj prowadzonej działalności, większość pojedynczych składników aktywów trwałych Grupy nie wypracowuje wpływów pieniężnych niezależnie od wpływów pochodzących od innych aktywów. Grupa identyfikuje jedno CGU (patrz Nota 9). Na potrzeby testów utraty wartości Grupa przyporządkowuje całą wartość firmy do tego CGU.
Zgodnie z MSSF 3 „Połączenia jednostek gospodarczych” wartość firmy nie podlega amortyzacji, lecz podlega testowi utraty wartości przynajmniej raz w roku lub częściej jeśli wystąpiła przesłanka utraty wartości. MSR 36 „Utrata wartości aktywów” wymaga, aby testy utraty wartości były przeprowadzane na poziomie każdego ośrodka wypracowującego środki pieniężne (CGU).
Wartość odzyskiwalna
W celu ustalenia, czy należy rozpoznać odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, porównuje się wartość bilansową aktywów i zobowiązań danego CGU, łącznie z przypisaną do niego wartością firmy, do ich wartości odzyskiwalnej.
70
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Wartość odzyskiwalna odpowiada wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży składnika aktywów lub wartości użytkowej, zależnie od tego, która z nich jest wyższa.
Wartość godziwa pomniejszona o koszty sprzedaży jest najlepszym szacunkiem kwoty możliwej do uzyskania ze sprzedaży CGU na warunkach rynkowych pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi stronami transakcji, po potrąceniu kosztów zbycia. Ten szacunek jest ustalany na podstawie dostępnych informacji rynkowych z uwzględnieniem specyficznych warunków transakcji.
Wartość użytkowa jest bieżącą, szacunkową wartością przyszłych przepływów pieniężnych wypracowanych przez CGU, z uwzględnieniem wartości firmy. Szacunki przepływów środków pieniężnych są oparte na założeniach rynkowych i regulacyjnych, założeniach dotyczących przedłużeń rezerwacji i innych praw do częstotliwości oraz przewidywanych przez kierownictwo Grupy warunkach biznesowych, w następujący sposób:
- plany przepływów środków pieniężnych są oparte na planie biznesowym oraz jego ekstrapolacji w nieskończoność poprzez zastosowanie stopy wzrostu odzwierciedlającej spodziewany długoterminowy trend rynku,
- uzyskane szacunki przepływów środków pieniężnych są następnie dyskontowane z użyciem odpowiedniej stopy dyskontowej dla danej działalności.
Jeżeli wartość odzyskiwalna CGU jest mniejsza niż jego wartość bilansowa, wówczas ujmuje się odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości w wysokości różnicy. Odpis aktualizujący przypisuje się w pierwszej kolejności do wartości firmy, obniżając jej wartość, a następnie do innych aktywów należących do CGU.
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości firmy ujmuje się w rachunku zysków i strat jako zmniejszenie/zwiększenie zysku/straty z działalności operacyjnej. Takie odpisy nie są odwracane.
35.17. Aktywa i zobowiązania finansowe
Aktywa finansowe klasyfikowane są – w zależności od modelu biznesowego w zakresie zarządzania aktywami oraz charakterystyki przepływów pieniężnych wynikających z umowy - do następujących kategorii:
- aktywa wyceniane po początkowym ujęciu według zamortyzowanego kosztu – jeśli aktywa finansowe są utrzymywane zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest utrzymywanie aktywów finansowych dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy oraz warunki umowy dotyczącej tych aktywów finansowych powodują powstawanie przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek;
- aktywa wyceniane po początkowym ujęciu w wartości godziwej przez inne całkowite dochody – jeśli aktywa finansowe są utrzymywane zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest zarówno utrzymywanie aktywów finansowych dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy jak i sprzedaż aktywów finansowych oraz warunki umowy dotyczącej tych aktywów finansowych powodują powstawanie przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek;
- zabezpieczające instrumenty pochodne;
- aktywa wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat – wszystkie pozostałe aktywa finansowe.
Zobowiązania finansowe obejmują następujące kategorie: zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu, zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat oraz zabezpieczające instrumenty pochodne.
Ujmowanie i wycena aktywów finansowych
W momencie początkowego ujęcia, aktywa finansowe są wyceniane w wartości godziwej powiększonej – w przypadku inwestycji, które nie są wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat – o koszty transakcji bezpośrednio do nich przyporządkowane. Należności handlowe, które nie mają istotnego komponentu finansowania, są w momencie początkowego ujęcia wyceniane w cenie transakcyjnej.
71
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Standaryzowane transakcje kupna lub sprzedaży aktywów finansowych są ujmowane na dzień rozliczenia transakcji.
- | Aktywa wyceniane po początkowym ujęciu według zamortyzowanego kosztu |
Aktywa wyceniane po początkowym ujęciu według zamortyzowanego kosztu obejmują „Należności handlowe” (z wyłączeniem należności handlowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody) oraz „Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych”. Przychody z tytułu odsetek od powyższych aktywów finansowych ujmowane są przy użyciu efektywnej stopy procentowej oraz prezentowane w kosztach finansowych, netto.
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych obejmują środki pieniężne na rachunkach bankowych, środki pieniężne w kasie, depozyty w Orange S.A. utrzymywane w ramach Umowy Scentralizowanego Zarządzania Płynnością Finansową oraz inne płynne instrumenty, które mogą zostać w sposób natychmiastowy zamienione na środki pieniężne w znanej kwocie i które są przedmiotem nieznacznych zmian wartości.
- | Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat |
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat obejmują instrumenty pochodne, które nie zostały wyznaczone jako instrumenty zabezpieczające zgodnie z MSSF 9 oraz warunkowe należne wynagrodzenie za sprzedaż 50% udziałów w Światłowód Inwestycje.
- | Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody |
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody obejmują wybrane należności handlowe ze sprzedaży telefonów komórkowych w systemie ratalnym, które są objęte umową faktoringu.
- | Utrata wartości |
Grupa ujmuje odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia dla należności handlowych, należności z tytułu leasingu, środków pieniężnych i ekwiwalentów środków pieniężnych oraz aktywów kontraktowych.
Należności handlowe, które są jednorodne i charakteryzują się podobnym ryzykiem kredytowym (np. osobno dla klientów indywidualnych i biznesowych), są testowane na utratę wartości łącznie. Szacując oczekiwane straty kredytowe w całym okresie życia Grupa korzysta z danych historycznych w celu określenia wysokości oczekiwanych strat kredytowych.
Obliczając wartość odzyskiwalną należności, które indywidualnie są znaczące i niejednorodne, Grupa bierze pod uwagę znaczące trudności finansowe dłużnika lub prawdopodobieństwo upadłości albo reorganizacji finansowej dłużnika. Ta metoda używana jest głównie w przypadku klientów będących operatorami telekomunikacyjnymi (zarówno krajowych jak i międzynarodowych), podmiotów administracji państwowej oraz podmiotów publicznych.
W przypadku uzyskania informacji o pogorszeniu się sytuacji finansowej klienta (np. dotyczące bankructwa klienta lub wystąpienia postępowania sądowego), należności są wyłączane z ustalania odpisu metodą statystyczną i oceniane są pod kątem utraty wartości indywidualnie.
MSSF 9 wymaga rozpoznawania oczekiwanych strat na należności natychmiast w momencie rozpoznania należności w bilansie. Grupa stosuje uproszczone szacowanie oczekiwanych strat w momencie rozpoznania aktywa w bilansie. Stopa stosowana do określenia oczekiwanych strat jest ustalana jako iloraz kosztów złych długów do przychodów.
Grupa uznaje, że składnik aktywów finansowych został dotknięty utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe, jeśli wystąpiło zdarzenie mające ujemny wpływ na szacowane przyszłe przepływy pieniężne z tego składnika aktywów, na przykład znaczne trudności finansowe dłużnika lub naruszenie warunków umowy, takie jak niewykonanie zobowiązania lub niedokonanie płatności w wymaganym terminie.
72
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Grupa uznaje, że dla składnika aktywów finansowych istnieje ryzyko niewykonania zobowiązania jeśli wewnętrzne i zewnętrzne informacje wskazują, że jest mało prawdopodobne iż Grupa otrzyma w całości pozostałe przepływy pieniężne wynikające z umowy.
Składnik aktywów finansowych zostaje spisany jeśli nie ma uzasadnionych oczekiwań, że przepływy pieniężne wynikające z umowy zostaną odzyskane.
Ujmowanie i wycena zobowiązań finansowych
- | Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu obejmują zaciągnięte kredyty i pożyczki, zobowiązania handlowe, zobowiązania wobec dostawców środków trwałych, w tym zobowiązania z tytułu rezerwacji i innych praw do częstotliwości i są prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycjach „Zobowiązania handlowe”, „Pożyczki od jednostki powiązanej” oraz „Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu”.
Zobowiązania handlowe obejmują zobowiązania objęte faktoringiem odwrotnym. Grupa uważa, że te zobowiązania finansowe mają charakter zobowiązań handlowych, w szczególności dlatego, że harmonogramy płatności mieszczą się w zakresie zwykłych warunków płatności dla operatora telekomunikacyjnego oraz nie wymagają złożenia dodatkowych zabezpieczeń.
Zobowiązania z tytułu pożyczek oraz pozostałe zobowiązania finansowe są początkowo ujmowane w wartości godziwej, a następnie są wyceniane według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej.
- | Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat |
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat zawierają instrumenty pochodne, które nie zostały wyznaczone jako instrumenty zabezpieczające zgodnie z MSSF 9.
Ujmowanie i wycena instrumentów pochodnych
Instrumenty pochodne są wyceniane w wartości godziwej i prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako krótkoterminowe lub długoterminowe w zależności od ich terminu zapadalności. Instrumenty pochodne są ujmowane jako aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat lub jako instrumenty zabezpieczające.
- | Instrumenty pochodne ujęte jako aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat |
Z wyjątkiem zysków i strat na zabezpieczających instrumentach pochodnych (patrz poniżej), zyski i straty powstałe z tytułu zmian wartości godziwej instrumentów pochodnych są ujmowane bezpośrednio w rachunku zysków i strat. Zmiana w wartości godziwej (z wyłączeniem składnika odsetkowego oraz korekty o ryzyko kredytowe) instrumentów pochodnych przeznaczonych do obrotu jest prezentowana w zysku/stracie z działalności operacyjnej lub w kosztach finansowych netto, w zależności od treści zabezpieczonej ekonomicznie transakcji. Składnik odsetkowy oraz korekta o ryzyko kredytowe instrumentów pochodnych przeznaczonych do obrotu są prezentowane jako pozostałe koszty odsetkowe i koszty finansowe w ramach kosztów finansowych, netto.
- | Instrumenty zabezpieczające |
Instrumenty pochodne mogą zostać zakwalifikowane jako instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne. Zabezpieczenie przepływów pieniężnych jest zabezpieczeniem przed zagrożeniem zmiennością przepływów pieniężnych, które można przypisać do konkretnego rodzaju ryzyka związanego z ujętym aktywem, zobowiązaniem lub wysoce prawdopodobną prognozowaną transakcją (taką jak przyszły zakup lub sprzedaż) oraz które może wpłynąć na wykazywany wynik.
Skutki zastosowania rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych są następujące: część zysku lub straty na instrumencie zabezpieczającym, którą uznano za efektywne zabezpieczenie przepływów pieniężnych, ujmowana
73
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
jest bezpośrednio w innych całkowitych dochodach, natomiast część zysku lub straty uznana za nieefektywne zabezpieczenie jest ujmowana w rachunku zysków i strat. Kwoty, które zostały ujęte w kapitale rezerwowym z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne, są ujmowane w rachunku zysków i strat w tym samym okresie albo w okresach, w których zabezpieczone transakcje wpływają na rachunek zysków i strat. W momencie, kiedy prognozowana zabezpieczana transakcja skutkuje ujęciem niefinansowego składnika aktywów lub zobowiązań, zyski i straty odroczone uprzednio w kapitale własnym są usuwane z kapitału rezerwowego z wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne i uwzględniane w wartości początkowej danego składnika aktywów lub zobowiązań. Nie jest to korekta wynikająca z przeklasyfikowania, zatem nie wpływa na inne całkowite dochody.
35.18. Zapasy
Zapasy, głównie telefony, wyceniane są według niższej z następujących wartości: ceny nabycia lub kosztu wytworzenia i wartości odzyskiwalnej netto. Grupa tworzy odpisy aktualizujące wartość zapasów w oparciu o wskaźnik rotacji zapasów i aktualne plany marketingowe. Zmiana odpisu aktualizującego jest prezentowana w skonsolidowanym rachunku zysków i strat w pozycji „Koszty zakupów zewnętrznych”.
Cena nabycia lub koszt wytworzenia są ustalane metodą średniej ceny ważonej. Wartość odzyskiwalna netto jest szacowaną ceną sprzedaży dokonywanej w toku zwykłej działalności gospodarczej, pomniejszoną o koszty sprzedaży.
35.19. Podatek dochodowy
Podatek dochodowy obejmuje podatek bieżący oraz podatek odroczony.
Podatek bieżący
Bieżący podatek dochodowy jest to kwota ustalona na podstawie przepisów podatkowych, która jest naliczona od dochodu do opodatkowania za dany okres. Zobowiązania/aktywa z tytułu bieżącego podatku dochodowego ujmuje się w kwocie oczekiwanej na koniec okresu sprawozdawczego zapłaty/zwrotu od organów podatkowych.
Podatek odroczony
Podatek odroczony jest rozpoznawany dla różnic przejściowych oraz dla niewykorzystanych strat podatkowych. Aktywa z tytułu podatku odroczonego są rozpoznawane od tych różnic przejściowych, dla których istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo realizacji. Na każdy dzień zakończenia okresu sprawozdawczego ponownie ocenia się dotąd nieujęte aktywa z tytułu podatku odroczonego. Uprzednio nieujęty składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmuje się w zakresie, w jakim stało się prawdopodobne, że przyszły dochód do opodatkowania pozwoli na zrealizowanie tych aktywów.
Nie ujmuje się podatku odroczonego w momencie początkowego ujęcia składnika aktywów lub zobowiązań w transakcji, która nie jest połączeniem jednostek gospodarczych i która nie wpływa w momencie przeprowadzenia transakcji na wynik finansowy brutto ani na dochód do opodatkowania (stratę podatkową).
Aktywa i zobowiązania z tytułu podatku odroczonego nie podlegają dyskontowaniu. Podatek odroczony wycenia się z zastosowaniem stawek podatkowych obowiązujących lub ogłoszonych na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego.
35.20. Rezerwy
Rezerwy są ujmowane w przypadku, gdy na Grupie ciąży bieżące zobowiązanie względem strony trzeciej, którego kwotę można wiarygodnie oszacować i jest prawdopodobne, że wypełnienie obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne. Zobowiązanie może mieć charakter prawny, regulacyjny, umowny lub zwyczajowo oczekiwany, który wynika z działalności Grupy.
74
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Szacunek wysokości rezerwy odpowiada prawdopodobnym wydatkom, jakie Grupa poniesie w celu uregulowania zobowiązania. Jeżeli dokonanie wiarygodnego oszacowania zobowiązania jest niemożliwe, rezerwa nie jest ujmowana. W takim wypadku Grupa wykazuje „zobowiązanie warunkowe”.
Zobowiązania warunkowe odpowiadają (i) możliwym obowiązkom, powstającym na skutek zdarzeń przeszłych, których istnienie zostanie potwierdzone dopiero w momencie wystąpienia lub niewystąpienia jednego lub większej ilości niepewnych przyszłych zdarzeń, które nie w pełni podlegają kontroli Grupy lub (ii) obecnym obowiązkom, które powstają na skutek zdarzeń przeszłych, w przypadku których nie jest prawdopodobne, aby konieczne było wydatkowanie środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne w celu wypełnienia obowiązku lub w przypadku których kwoty obowiązku nie można wycenić wystarczająco wiarygodnie. Zobowiązania warunkowe nie są ujmowane w sprawozdaniu finansowym, ale w odpowiednich przypadkach są ujawnione w notach do Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego.
Rezerwy na koszty demontażu i rekultywację terenu
Grupa jest zobowiązana, po zakończeniu okresu użytkowania, zdemontować środki trwałe i przeprowadzać rekultywację terenu. Zgodnie z paragrafami 36 i 37 MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe” rezerwa jest ujęta w oparciu o najlepszy szacunek kwoty wymaganej do uregulowania zobowiązania. Wysokość rezerwy jest dyskontowana przez zastosowanie stopy dyskonta, która odzwierciedla upływ czasu oraz ryzyko charakterystyczne dla danego składnika zobowiązań. Kwota rezerwy jest okresowo weryfikowana i korygowana w razie konieczności, w korespondencji z aktywem, którego dotyczy.
35.21. Świadczenia pracownicze
Niektórzy pracownicy Grupy mają prawo do nagród jubileuszowych oraz odpraw emerytalno-rentowych. Nagrody jubileuszowe są wypłacane pracownikom po osiągnięciu określonej liczby lat pracy, natomiast odprawy emerytalno-rentowe są wypłacane jednorazowo przy odejściu na emeryturę lub rentę zgodnie z przyjętymi przez Grupę zasadami wynagradzania. Wysokość świadczeń w obu przypadkach zależy od wysokości średniego wynagrodzenia oraz stażu pracy. Nagrody jubileuszowe oraz odprawy emerytalno-rentowe nie są wypłacane z określonego funduszu.
Koszt świadczeń nabywanych w danym okresie ustalany jest osobno dla każdego programu metodą aktuarialnej wyceny prognozowanych uprawnień jednostkowych. Ta metoda traktuje każdy okres świadczenia pracy jako dający prawo do dodatkowej części świadczenia i wycenia każdą część osobno tworząc ostateczne zobowiązanie, które następnie podlega zdyskontowaniu. Wycena bazuje na założeniach demograficznych dotyczących wieku emerytalnego, rotacji pracowników oraz na założeniach finansowych dotyczących przyszłego wzrostu płac, przyszłych stóp procentowych (w celu ustalenia stopy dyskontowej).
Zyski lub straty z wyceny aktuarialnej świadczeń z tytułu nagród jubileuszowych są ujmowane bezpośrednio w rachunku zysków i strat. Zyski lub straty z wyceny aktuarialnej świadczeń z tytułu odpraw emerytalno-rentowych są ujmowane niezwłocznie w pełnej wysokości w innych całkowitych dochodach. Niezależny aktuariusz co najmniej raz w roku wycenia wartość bieżącą zobowiązań z tytułu powyższych świadczeń. Przekrój demograficzny pracowników oraz wskaźniki ruchów kadrowych wykorzystywane przy wycenie są oparte na danych historycznych.
Świadczenia należne później niż 12 miesięcy od dnia zakończenia okresu sprawozdawczego są dyskontowane przy użyciu stopy dyskontowej określonej na podstawie rentowności polskich obligacji skarbowych.
Grupa ujmuje świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy, które są płatne w następstwie:
- decyzji Grupy o rozwiązaniu stosunku pracy z pracownikiem przed osiągnięciem przez niego wieku emerytalnego; lub
- decyzji pracownika o przyjęciu propozycji świadczeń, w zamian za dobrowolne rozwiązanie stosunku pracy.
Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy są należne kiedy Grupa rozwiązuje stosunek pracy lub kiedy Grupa zaoferowała pracownikom świadczenia, w zamian za dobrowolne rozwiązanie stosunku pracy. Zgodnie z dotychczasową praktyką, takie propozycje świadczeń są uznawane za zwyczajowo oczekiwany obowiązek
75
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
i ujmowane w momencie, kiedy wypłata świadczeń staje się prawdopodobna, a świadczenia te można wiarygodnie wycenić. Podstawą do kalkulacji rezerwy z tytułu dobrowolnego rozwiązania stosunku pracy jest oczekiwany moment wypłaty świadczeń oraz szacunkowa liczba, wynagrodzenie oraz staż pracy pracowników, którzy zgodzą się na dobrowolne odejście. Rezerwa na koszty rozwiązania stosunku pracy jest prezentowana w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji „Rezerwy”.
Oprócz świadczeń wypłacanych po okresie zatrudnienia i innych długoterminowych świadczeń pracowniczych, Grupa zapewnia swoim obecnym i emerytowanym pracownikom również określone świadczenia niepieniężne, w tym subsydiowane usługi telekomunikacyjne. Wobec braku w MSSF precyzyjnych wytycznych w tym zakresie, Grupa przyjęła zasadę, zgodnie z którą te i podobne świadczenia pracownicze wyceniane są wg ich kosztu inkrementalnego pomniejszonego o przychody z usługi.
35.22. Płatności oparte na akcjach
W 2017 roku oraz 2021 roku OPL S.A. uruchomiła programy płatności opartych na akcjach rozliczane w formie środków pieniężnych, w ramach których pracownicy świadczą usługi Grupie w zamian za jej zobowiązanie do dostarczenia środków pieniężnych w kwocie, która jest uzależniona od ceny instrumentów kapitałowych Spółki. Wartość usług świadczonych przez pracowników (ustalona w odniesieniu do wartości godziwej akcji Orange Polska) w zamian za przyznanie prawa do udziału we wzroście wartości akcji ujmowana jest jako koszt oraz, drugostronnie, jako zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych, przez okres nabywania uprawnień. Zobowiązanie jest wyceniane na każdy dzień sprawozdawczy aż do momentu rozliczenia, a zmiany wartości zobowiązania są ujmowane w wyniku danego okresu.
W latach 2017-2021 Orange S.A. uruchomiła programy płatności opartych na akcjach rozliczane w formie instrumentów kapitałowych, w ramach których pracownicy świadczą usługi Grupie w zamian za instrumenty kapitałowe Orange S.A. Wartość usług świadczonych przez pracowników (ustalona w odniesieniu do wartości godziwej akcji Orange S.A.) w zamian za instrumenty kapitałowe Orange S.A. ujmowana jest jako koszt oraz, drugostronnie, jako kapitał, przez okres nabywania uprawnień.
76
Grupa Kapitałowa Orange Polska |
Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe wg MSSF – 31 grudnia 2021 roku |
Podpisy wszystkich członków Zarządu Orange Polska S.A. | |
Julien Ducarroz | |
Prezes Zarządu | |
Jacek Kunicki | |
Członek Zarządu | |
Jolanta Dudek | |
Wiceprezes Zarządu | |
Bożena Leśniewska | |
Wiceprezes Zarządu | |
Witold Drożdż | |
Członek Zarządu | |
Piotr Jaworski | |
Członek Zarządu | |
Jacek Kowalski | |
Członek Zarządu | |
Maciej Nowohoński | |
Członek Zarządu | |
Podpis osoby, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych | |
Zuzanna Góral | |
Dyrektor Rachunkowości i Kontroli | |
Wewnętrznej | |
77