Grupa Kapitałowa
RAFAKO
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA ROK ZAKOŃCZONY
DNIA 31 GRUDNIA 2020 ROKU
wraz ze sprawozdaniem niezależnego biegłego
rewidenta z badania
≣za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 roku
Nota | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Działalność kontynuowana | |||
Przychody ze sprzedaży | 11.1 |
|
|
Koszty sprzedanych produktów, usług i materiałów | 12.1 |
(
|
(
|
Zysk/(strata) brutto ze sprzedaży |
(
|
(
|
|
Pozostałe przychody operacyjne | 12.4 |
|
|
Koszty sprzedaży | 12.1 |
(
|
(
|
Koszty ogólnego zarządu | 12.1 |
(
|
(
|
Pozostałe koszty operacyjne | 12.5 |
(
|
(
|
Koszty badań i rozwoju |
(
|
(
|
|
Zysk/(strata) z działalności operacyjnej |
(
|
(
|
|
Przychody finansowe | 13.1 |
|
|
Koszty finansowe | 13.2 |
(
|
(
|
Zysk/(strata) brutto |
(
|
(
|
|
Podatek dochodowy | 14.1 |
(
|
(
|
Zysk/(strata) z działalności kontynuowanej |
(
|
(
|
|
Zysk/(strata z działalności zaniechanej |
|
|
|
Zysk/(strata) netto |
(
|
(
|
|
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 roku
Nota | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Inne całkowite dochody za okres | |||
Pozycje podlegające przekwalifikowaniu do zysku/(straty) w kolejnych okresach sprawozdawczych | |||
Różnice kursowe z przeliczenia oddziału zagranicznego |
|
(
|
|
Inne całkowite dochody brutto podlegające przekwalifikowaniu do zysku/(straty) w kolejnych okresach sprawozdawczych |
|
(
|
|
Pozycje niepodlegające przekwalifikowaniu do zysku/(straty) w kolejnych okresach sprawozdawczych | |||
Inne całkowite dochody wynikające z zysków/(strat) aktuarialnych |
|
(
|
|
Inne całkowite dochody brutto niepodlegające przekwalifikowaniu do zysku/(straty) w kolejnych okresach sprawozdawczych |
|
(
|
|
Inne całkowite dochody brutto |
|
(
|
|
Podatek dochodowy dotyczący innych całkowitych dochodów niepodlegających przekwalifikowaniu do zysku (straty) | 14.1 |
(
|
|
Inne całkowite dochody netto |
|
(
|
|
Całkowity dochód za rok |
(
|
(
|
|
Wynik netto przypadający: |
(
|
(
|
|
Akcjonariuszom jednostki dominującej |
(
|
(
|
|
Akcjonariuszom niekontrolującym |
(
|
(
|
|
Całkowity dochód przypadający: |
(
|
(
|
|
Dochody całkowite akcjonariuszy jednostki dominującej |
(
|
(
|
|
Dochody całkowite udziałów niekontrolujących |
(
|
(
|
|
Zysk na jedną akcję
Podstawowy zysk na jedną akcję w złotych | 16 |
(
|
(
|
Z działalności kontynuowanej |
(
|
(
|
|
Z działalności zaniechanej |
|
|
|
Rozwodniony zysk na jedną akcję w złotych | 16 |
(
|
(
|
Z działalności kontynuowanej |
(
|
(
|
|
Z działalności zaniechanej |
|
|
na dzień 31 grudnia 2020 roku
Nota | 31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 (przekształcone)* | |
AKTYWA | |||
Rzeczowe aktywa trwałe | 19 |
|
|
Wartość firmy | 22 |
|
|
Wartości niematerialne | 22 |
|
|
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania | 20.1 |
|
|
Pozostałe należności długoterminowe | 26 |
|
|
Inne aktywa finansowe długoterminowe |
|
|
|
Aktywa z tytułu podatku odroczonego | 14.3 |
|
|
Aktywa trwałe (długoterminowe) |
|
|
|
Zapasy | 27 |
|
|
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności krótkoterminowe | 28 |
|
|
Aktywa z tytułu umów |
|
|
|
Należności z tytułu podatku dochodowego |
|
|
|
Pozostałe aktywa finansowe krótkoterminowe | 29.1 |
|
|
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty | 29.3 |
|
|
Aktywa obrotowe (krótkoterminowe) bez aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży |
|
|
|
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży | 21 |
|
|
Aktywa obrotowe (krótkoterminowe) |
|
|
|
SUMA AKTYWÓW |
|
|
|
* opis przekształceń i zmian prezentacji danych sprawozdawczych został zamieszczony w nocie 8 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego
na dzień 31 grudnia 2020 roku
Nota | 31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 (przekształcone)* | |
PASYWA | |||
Kapitał własny | |||
Kapitał podstawowy | 31.1 |
|
|
Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej | 31.4 |
|
|
Różnice kursowe z przeliczenia oddziału zagranicznego |
(
|
(
|
|
Zyski zatrzymane/Niepokryte straty |
(
|
(
|
|
(
|
|
||
Kapitał udziałów niekontrolujących | 31.7 |
(
|
|
Kapitał własny ogółem |
(
|
|
|
Kredyty bankowe i pożyczki | 32 |
|
|
Zobowiązania z tytułu leasingu | 20 |
|
|
Pozostałe zobowiązania długoterminowe | 34.1 |
|
|
Rezerwy długoterminowe | 34.2 |
|
|
Zobowiązania długoterminowe |
|
|
|
Kredyty bankowe i pożyczki | 32 |
|
|
Zobowiązania z tytułu leasingu | 20 |
|
|
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania krótkoterminowe | 34.3 |
|
|
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego |
|
|
|
Zobowiązania z tytułu umów | 10 |
|
|
Rezerwy krótkoterminowe | 34.4 |
|
|
Dotacje | 35 |
|
|
Zobowiązania krótkoterminowe bez zobowiązań dotyczących aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży |
|
|
|
Zobowiązania dotyczące aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży | 21 |
|
|
Zobowiązania krótkoterminowe |
|
|
|
Zobowiązania razem |
|
|
|
SUMA PASYWÓW |
|
|
|
* opis przekształceń i zmian prezentacji danych sprawozdawczych został zamieszczony w nocie 8 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 roku
Nota | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 (przekształcone)* | |
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej | |||
Zysk/(strata) brutto z działalności kontynuowanej |
(
|
(
|
|
Korekty o pozycje: |
|
|
|
Amortyzacja | 12.2 |
|
|
(Zyski)/straty z tytułu różnic kursowych |
|
(
|
|
Przychody z tytułu odsetek |
(
|
(
|
|
Koszty z tytułu odsetek |
|
|
|
Zmiana odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości aktywów ujętego w wyniku finansowym |
|
|
|
(Zysk)/strata ze sprzedaży aktywów trwałych |
|
|
|
(Zwiększenie)/ zmniejszenie stanu należności | 17 |
|
(
|
(Zwiększenie)/ zmniejszenie stanu zapasów |
|
|
|
Zwiększenie/(zmniejszenie) stanu zobowiązań handlowych i pozostałych zobowiązań | 17 |
|
|
Zmiana stanu rezerw | 17 |
|
|
Zmiana stanu aktywów i zobowiązań z tytułu umów | 17 |
|
|
Pozostałe |
|
(
|
|
Przepływy pieniężne z działalności |
|
(
|
|
Podatek dochodowy zapłacony |
(
|
(
|
|
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej |
|
(
|
|
Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej | |||
Sprzedaż rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych |
|
|
|
Nabycie rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych |
(
|
(
|
|
Sprzedaż aktywów finansowych |
|
|
|
Nabycie aktywów finansowych |
(
|
(
|
|
Odsetki otrzymane |
|
|
|
Udzielenie pożyczek | 29.2 |
|
|
Spłata udzielonych pożyczek |
|
|
|
Pozostałe |
|
|
|
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej |
|
(
|
|
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 roku
Nota | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 (przekształcone)* | |
Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej | |||
Wpływy z tytułu emisji akcji |
|
|
|
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu |
(
|
(
|
|
Wpływy z tytułu zaciągnięcia pożyczek/kredytów |
|
|
|
Spłata pożyczek/kredytów |
(
|
(
|
|
Odsetki zapłacone |
(
|
(
|
|
Pozostałe |
|
(
|
|
Środki pieniężne netto z działalności finansowej |
(
|
(
|
|
Przepływy pieniężne przed skutkami zmiany kursów walut |
|
(
|
|
Różnice kursowe netto |
|
(
|
|
Zwiększenie/(zmniejszenie) netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów |
|
(
|
|
Środki pieniężne na początek okresu | 29.3 |
|
|
Środki pieniężne na koniec okresu | 29.3 |
|
|
* opis przekształceń i zmian prezentacji danych sprawozdawczych został zamieszczony w nocie 8 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 roku
Kapitał podstawowy | Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej | Kapitał zapasowy | Różnice kursowe z przeliczenia oddziału zagranicznego | Zyski zatrzymane/ Niepokryte straty | Razem | Udziały niekontrolujące | Kapitał własny ogółem | |
Na 1 stycznia 2020 roku | 254 864 | 165 119 | 215 219 | (272) | (524 686) | 110 244 | 4 019 | 114 263 |
Korekta prezentacji | – | – | (215 219) | – | 215 219 | – | – | – |
Na 1 stycznia 2020 roku (przekształcone)* |
|
|
– |
(
|
(
|
|
|
|
Zysk/(strata) netto |
|
|
– |
|
(
|
(
|
(
|
(
|
Inne całkowite dochody |
|
|
– |
|
|
|
|
|
Razem całkowite dochody |
|
|
– |
|
(
|
(
|
(
|
(
|
Inne zmiany |
|
|
– |
|
|
|
|
|
Razem zamiany w kapitale własnym |
|
|
– |
|
(
|
(
|
(
|
(
|
Na 31 grudnia 2020 roku |
|
|
– |
(
|
(
|
(
|
(
|
(
|
* opis przekształceń i zmian prezentacji danych sprawozdawczych został zamieszczony w nocie 8 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego
Kapitał podstawowy | Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej | Różnice kursowe z przeliczenia oddziału zagranicznego | Zyski zatrzymane/ Niepokryte straty | Razem | Udziały niekontrolujące | Kapitał własny ogółem | |
Na 1 stycznia 2019 roku |
|
|
(
|
|
|
|
|
Zmiana polityki rachunkowości (wdrożenie MSSF 16) |
-
|
-
|
-
|
|
|
-
|
|
Na 1 stycznia 2019 roku |
|
|
(
|
|
|
|
|
Zysk/(strata) netto |
-
|
-
|
-
|
(
|
(
|
(
|
(
|
Inne całkowite dochody |
-
|
-
|
(
|
(
|
(
|
(
|
(
|
Razem całkowite dochody |
-
|
-
|
(
|
(
|
(
|
(
|
(
|
Inne zmiany |
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Razem zamiany w kapitale własnym |
-
|
-
|
(
|
(
|
(
|
(
|
(
|
Na 31 grudnia 2019 roku |
|
|
(
|
(
|
|
|
|
* opis przekształceń i zmian prezentacji danych sprawozdawczych został zamieszczony w nocie 8 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego
Nazwa jednostki dominującej
Grupa Kapitałowa RAFAKO („Grupa”) składa się z RAFAKO
Nazwa jednostki sprawozdawczej, adres zarejestrowanego biura jednostki, państwo rejestracji oraz forma prawna jednostki
Wyjaśnienie zmian w nazwie jednostki sprawozdawczej
Podstawowe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej oraz siedziba jednostki
Siedziba
Opis charakteru oraz podstawowego zakresu działalności
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy obejmuje rok zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku oraz zawiera dane porównawcze na dzień i za rok zakończony dnia 31 grudnia 2019 roku.
Nazwa jednostki dominującej najwyższego szczebla
Grupa Kapitałowa RAFAKO wchodzi w skład innej Grupy Kapitałowej, dla której podmiotem dominującym najwyższego szczebla jest
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje sprawozdanie RAFAKO S.A. oraz sprawozdania finansowe jej jednostek zależnych.
Sprawozdania finansowe jednostek zależnych sporządzane są za ten sam okres sprawozdawczy co sprawozdanie jednostki dominującej, przy wykorzystaniu spójnych zasad rachunkowości.
W dniu 31 grudnia 2020 roku Grupa Kapitałowa RAFAKO składała się z jednostki dominującej i dziesięciu jednostek zależnych działających w branży energetycznej, usługowej i handlowej.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku konsolidacją sprawozdań finansowych objęto następujące spółki:
Wykaz jednostek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej RAFAKO objętych konsolidacją sprawozdań finansowych
Nazwa i siedziba jednostki | Podstawowy przedmiot działalności (według PKD) | Właściwy sąd prowadzący rejestr oraz nr KRS | Zastosowana metoda konsolidacji |
RAFAKO S.A. Racibórz | Produkcja generatorów pary z wyjątkiem kotłów do centralnego ogrzewania gorącą wodą | Sąd Rejonowy w Gliwicach KRS 34143 | - |
PGL – DOM Sp. z o.o. Racibórz | Obsługa nieruchomości na własny rachunek | Sąd Rejonowy w Gliwicach KRS 58201 | pełna |
RAFAKO ENGINEERING Sp. z o.o. Racibórz | Działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne | Sąd Rejonowy w Gliwicach KRS 287033 | pełna |
ENERGOTECHNIKA ENGINEERING Sp. z o.o. Gliwice | Działalność w zakresie inżynierii i związane z nią doradztwo techniczne | Sąd Rejonowy w Gliwicach KRS 417946 | pełna |
RAFAKO ENGINEERING SOLUTION d.o.o. Belgrad | Działalność w zakresie projektowania technologicznego łącznie z doradztwem i sprawowaniem nadzoru dla budownictwa, przemysłu i ochrony środowiska | Agencja ds. Rejestrów Gospodarczych Republiki Serbii 20320524 | pełna |
RAFAKO Hungary Kft. Budapeszt | Montaż urządzeń w przemyśle energetycznym i chemicznym | Stołeczny Sąd Rejestrowy w Budapeszcie | pełna |
Nazwa i siedziba jednostki | Podstawowy przedmiot działalności (według PKD) | Właściwy sąd prowadzący rejestr oraz nr KRS | Zastosowana metoda konsolidacji |
E001RK Sp. z o.o. Racibórz | Realizacja projektów budowlanych oraz związanych z budową dróg i autostrad, dróg szynowych i kolei podziemnej, mostów i tuneli, działalność w zakresie inżynierii i doradztwa technicznego i naukowego, produkcja, naprawa i konserwacja maszyn i urządzeń, wytwarzanie, przesyłanie i handel energią elektryczną. | Sąd Rejonowy w Gliwicach KRS 479758 | pełna |
E003B7 Sp. z o.o. Racibórz | Realizacja projektów budowlanych, działalność w zakresie doradztwa i projektowania budowlanego, inżynieryjnego i technologicznego | Sąd Rejonowy w Gliwicach KRS 486911 | pełna |
RENG – NANO Sp. z o.o.* Racibórz | Działalność w zakresie produkcji konstrukcji metalowych i ich części oraz naprawa i konserwacja metalowych wyrobów gotowych | Sąd Rejonowy w Gliwicach KRS 663393 | pełna |
RAFAKO MANUFACTURING Sp. z o.o. Racibórz | Produkcja generatorów pary z wyjątkiem kotłów do centralnego ogrzewania gorącą wodą | Sąd Rejonowy w Gliwicach KRS 739782 | pełna |
* jednostka zależna od RAFAKO ENGINEERING Sp. z o.o., zależna pośrednio od RAFAKO S.A.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku udział w ogólnej liczbie głosów posiadany przez Grupę w podmiotach zależnych był równy udziałowi jednostki dominującej w kapitałach tych jednostek.
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku zaszły zmiany w strukturze Grupy Kapitałowej.
Dnia 27 sierpnia 2020 roku Zarząd jednostki dominującej podjął uchwałę o przystąpieniu do restrukturyzacji zatrudnienia RAFAKO S.A., co zostało szerzej opisane w nocie 6.
Na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, zmieniono strukturę organizacyjną w jednostce dominującej. Główne zmiany polegały na konsolidacji jednostek usługowych (Pion Obiektów Energetycznych, Pion Ochrony Środowiska), scentralizowano służby handlowe i zakupowe oraz zrezygnowano ze szczebla dyrektorów zarządzających tym samym spłaszczając schemat zarządczy. Przeprowadzone zmiany dostosowały jednostkę dominującą do mniejszej liczby pracowników, w tym znaczącemu ograniczeniu uległa ilość stanowisk kierowniczych redukując tym samym koszty funkcjonowania.
W dniu 28 września 2020 roku RAFAKO S.A. w restrukturyzacji zawarła umowy sprzedaży:
W dniu 13 października 2020 roku spółka zależna RAFAKO Engineering sp. z o.o. z siedzibą w Raciborzu złożyła wniosek w Monitorze Sądowym i Gospodarczym celem obwieszczenia o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu prowadzonego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne ze zmianami wynikającymi z ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętych skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Tarcza 4.0). W dniu 16 lutego 2021 roku Nadzorca Układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu Spółki stwierdził przyjęcie układu przez wierzycieli, jednostka zależna złożyła w Sądzie Rejonowym w Gliwicach XII Wydział Gospodarczy wniosek o zatwierdzenie układu, o którym mowa.
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku oraz do dnia sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego miały miejsce zmiany w składzie Zarządu jednostki dominującej.
W dniu 7 stycznia 2020 roku Pan Jerzy Ciechanowski- Wiceprezes Zarządu złożył rezygnację z pełnienia funkcji w Zarządzie jednostki dominującej z dniem 7 stycznia 2020 roku. Powodem złożenia rezygnacji były względy osobiste.
W dniu 20 maja 2020 roku miały miejsce następujące zmiany w Zarządzie RAFAKO S.A. w restrukturyzacji:
W dniu 12 sierpnia 2020 roku, w związku z upływem kadencji i wygaśnięciem mandatów dotychczasowych członków Zarządu z dniem 12 sierpnia 2020 roku, Rada Nadzorcza jednostki dominującej podjęła następujące decyzje:
W dniu 8 września 2020 roku Rada Nadzorcza jednostki dominującej podjęła następujące uchwały w przedmiocie uzupełnienia składu Zarządu z dniem 10 września 2020 roku:
W dniu 22 stycznia 2021 roku Rada Nadzorcza odwołała z Zarządu Wiceprezes Panią Ewę Porzucek oraz delegowała członka Rady Nadzorczej Pana Macieja Stańczuka do czasowego wykonywania czynności Członka Zarządu na okres trzech miesięcy.
Dnia 22 stycznia 2021 roku Pan Prezes Mariusz Zawisza złożył rezygnację z mandatu Członka Zarządu wykonywanego w funkcji Prezesa Zarządu. Rada Nadzorcza podjęła uchwałę w przedmiocie powierzenia funkcji Prezesa Zarządu dotychczasowemu wiceprezesowi Panu Radosławowi Domagalskiemu-Łabędzkiemu.
W dniu 22 kwietnia 2021 roku Rada Nadzorcza RAFAKO S.A. w restrukturyzacji podjęła uchwałę w sprawie delegowania członka Rady Nadzorczej Pana Macieja Stańczuka do czasowego wykonywania czynności Członka Zarządu Spółki na okres kolejnych trzech miesięcy.
Na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego skład Zarządu RAFAKO S.A. w restrukturyzacji przedstawia się następująco:
Radosław Domagalski-Łabędzki - Prezes Zarządu
Jarosław Pietrzyk - Wiceprezes Zarządu ds. operacyjnych
Maciej Stańczuk - delegowany z Rady Nadzorczej do czasowego wykonywania czynności Członka Zarządu
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku oraz do dnia sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego miały miejsca zmiany w składzie Rady Nadzorczej RAFAKO S.A. w restrukturyzacji.
W dniu 4 lutego 2020 roku akcjonariusz PBG S.A. w restrukturyzacji, wykonując uprawnienie osobiste, odwołał z Rady Nadzorczej Pana Jerzego Karneya oraz powołał do Rady Nadzorczej Pana Macieja Stańczuka.
W dniu 18 kwietnia 2020 roku akcjonariusz PBG S.A. w restrukturyzacji, wykonując uprawnienie osobiste, odwołał z Rady Nadzorczej Pana Michała Maćkowiaka oraz powołał do Rady Nadzorczej Pana Konrada Milczarskiego.
W dniu 11 maja 2020 roku akcjonariusz PBG S.A. w restrukturyzacji, wykonując uprawnienie osobiste, odwołał z Rady Nadzorczej Panią Małgorzatę Wiśniewską oraz powołał do Rady Nadzorczej Pana Piotra Zimmermana.
W dniu 28 maja 2020 roku akcjonariusz PBG S.A. w restrukturyzacji, wykonując uprawnienie osobiste, dokonał następujących zmian w Radzie Nadzorczej RAFAKO S.A:
Ponadto w dniu 28 maja 2020 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie RAFAKO S.A. podjęło następujące uchwały dotyczące zmian w składzie Rady Nadzorczej RAFAKO S.A.:
Na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego skład Rady Nadzorczej RAFAKO S.A. w restrukturyzacji przedstawia się następująco:
Piotr Zimmerman - Przewodniczący Rady Nadzorczej
Michał Sikorski - Zastępca Przewodniczącego Rady Nadzorczej
Przemysław Schmidt - Sekretarz Rady Nadzorczej (niezależny)
Krzysztof Gerula - Członek Rady Nadzorczej (niezależny)
Konrad Milczarski - Członek Rady Nadzorczej
Bartosz Sierakowski - Członek Rady Nadzorczej
Maciej Stańczuk - delegowany z Rady Nadzorczej do czasowego wykonywania czynności Członka Zarządu
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony 31 grudnia 2020 roku zostało zatwierdzone przez Zarząd jednostki dominującej w dniu 29 kwietnia 2021 roku.
Sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej wymaga od Zarządu osądów, szacunków oraz założeń, które mają wpływ na stosowane zasady rachunkowości oraz prezentowane wartości aktywów, zobowiązań, przychodów oraz kosztów. Niepewność co do tych założeń i szacunków może spowodować istotne korekty wartości bilansowych aktywów i zobowiązań w przyszłości, ponieważ faktycznie zrealizowane wartości mogą różnić się od szacowanych przez Zarząd.
W procesie stosowania zasad (polityki) rachunkowości Zarząd jednostki dominującej dokonał następujących osądów, które mają największy wpływ na przedstawiane wartości bilansowe aktywów i zobowiązań.
Grupa uznaje umowę za umowę leasingu, jeżeli na jej mocy jest przekazywane prawo do kontroli użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów na dany okres w zamian za wynagrodzenie. Spółki Grupy, wyceniając wartość aktywów w użytkowaniu oraz zobowiązań z tytułu leasingu, dokonują oceny prawdopodobieństwa skorzystania z opcji przedłużenia lub wypowiedzenia umowy leasingu, prawdopodobieństwa skorzystania z opcji wykupu przedmiotu leasingu oraz szacunków pozostałych kosztów związanych z zakończeniem umowy leasingu.
Na koniec każdego okresu sprawozdawczego kierownictwo Spółek dokonuje oceny, czy w ramach podpisanych umów występują cechy ekonomiczne i ryzyko właściwe dla wbudowanego instrumentu pochodnego w walucie obcej, które byłyby ściśle powiązane z cechami ekonomicznymi i ryzykiem właściwym dla umowy zasadniczej (głównego kontraktu).
Każdorazowo, po podpisaniu umowy o usługę realizowanej w ramach konsorcjum, Spółki dokonują oceny charakteru umowy w celu określenia sposobu ujmowania przychodów i kosztów kontraktowych.
Poniżej omówiono podstawowe założenia dotyczące przyszłości i inne kluczowe źródła niepewności występujące na dzień bilansowy, z którymi związane jest istotne ryzyko znaczącej korekty wartości bilansowych aktywów i zobowiązań w następnym okresie sprawozdawczym.
Grupa przyjęła założenia i szacunki na temat przyszłości na podstawie wiedzy posiadanej podczas sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Występujące założenia i szacunki mogą ulec zmianie na skutek wydarzeń w przyszłości wynikających ze zmian rynkowych lub zmian nie będących pod kontrolą Grupy. W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2020 roku miały miejsce zmiany szacunków w istotnych obszarach działalności Grupy.
W 2020 roku, w wyniku wypowiedzenia realizowanych umów oraz zidentyfikowania ryzyka poniesienia dodatkowych kosztów, ryzyka poniesienia kar umownych z tytułu nieterminowej realizacji dostaw i usług oraz niedotrzymania parametrów technicznych realizowanych instalacji, zmianie uległy szacunki przychodów i kosztów projektów realizowanych w ramach budowy nowej elektrociepłowni w Wilnie, budowy Tłoczni Kędzierzyn, budowy odcinka gazociągu Goleniów-Płoty oraz budowy bloku energetycznego dla JSW KOKS S.A. w Radlinie.
Szczegółowe informacje dotyczące zmian szacunków przychodów i kosztów tych umów oraz wpływu tych zmiana na wynik finansowy Grupy zostały zaprezentowane w nocie 10.1.
Na koniec okresu sprawozdawczego Grupa przeprowadza test na utratę wartości firmy oraz analizę utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych o określonym okresie użytkowania, w przypadku których zidentyfikowano przesłanki utraty wartości. Wymaga to oszacowania wartości odzyskiwalnej ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego należą te aktywa. Wartość odzyskiwalna odpowiada wartości wyższej z dwóch – użytkowej lub godziwej pomniejszonej o koszty zbycia. Oszacowanie wartości użytkowej polega na ustaleniu przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez ośrodek wypracowujący środki pieniężne i ustalenia stopy dyskontowej do zastosowania w celu obliczenia bieżącej wartości tych przepływów.
Test na utratę wartości aktywów przeprowadzony na dzień 31 grudnia 2020 roku nie wykazał konieczności utworzenia odpisu aktualizującego wartość aktywów Grupy. Założenia testu na utratę wartości aktywów zostały przedstawione w nocie 23.
Wartości odpisów aktualizujących wartość aktywów na koniec roku obrotowego zostały przedstawione w nocie 19, 24, 27.1, 28.1 oraz 29.1 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych (odprawy emerytalne oraz nagrody jubileuszowe) zostały oszacowane za pomocą metod aktuarialnych. Przyjęte w tym celu założenia zostały przedstawione w nocie 33.1. Zmiana rezerw z tytułu świadczeń pracowniczych w okresie związana jest z ujęciem kosztów bieżącego zatrudnienia, kosztów odsetek oraz wypłaconych świadczeń.
Grupa rozpoznaje składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku odroczonego, w tym aktywa z tytułu straty podatkowej, bazując na założeniu, że w przyszłości zostanie osiągnięty zysk podatkowy pozwalający na jego wykorzystanie w oparciu o przygotowane projekcje wyniku podatkowego. Pogorszenie uzyskiwanych wyników podatkowych w przyszłości mogłoby spowodować, że założenie stałoby się nieuzasadnione.
Aktywa z tytułu podatku odroczonego są wycenianie przy zastosowaniu stawek podatkowych, które będą stosowane na moment przewidywanego zrealizowania składnika aktywów, przyjmując za podstawę przepisy podatkowe, które obowiązywały na dzień sporządzenia skonsolidowanego sprowadzania finansowego.
Grupa sporządziła prognozy finansowe, na podstawie których dokonała oceny odzyskiwalności aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Analiza wykazała konieczność dokonania odpisu aktualizującego wartość aktywa w wysokości 43,1 miliona złotych, co zostało zaprezentowane w nocie 14.
Wartość godziwą instrumentów finansowych, dla których nie istnieje aktywny rynek ustala się wykorzystując odpowiednie techniki wyceny. Przy wyborze odpowiednich metod i założeń Grupa kieruje się profesjonalnym osądem. Sposób ustalenia wartości godziwej poszczególnych instrumentów finansowych został przedstawiony w nocie 53.
Wysokość stawek oraz odpisów amortyzacyjnych jest ustalana na podstawie przewidywanego okresu ekonomicznego użytkowania danego składnika rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych, a także szacunków dotyczących wartości rezydualnej środków trwałych. Spółki Grupy corocznie dokonują weryfikacji przyjętych okresów ekonomicznej użyteczności na podstawie bieżących szacunków. Na dzień 31 grudnia 2020 roku Zarząd ocenia, że okresy użyteczności aktywów przyjęte przez spółkę dla celów amortyzacji odzwierciedlają oczekiwany okres przynoszenia korzyści ekonomicznych przez te aktywa w przyszłości. Jednakże faktyczne okresy przynoszenia korzyści przez te aktywa w przyszłości mogą różnić się od zakładanych, w tym również ze względu na techniczne starzenie się majątku. Wartość bilansowa aktywów trwałych i wartości niematerialnych podlegających amortyzacji prezentowana jest w notach 19, 20 i 22.
Grupa ujmuje przychody w cenie transakcyjnej, czyli kwocie wynagrodzenia, które – zgodnie z oczekiwaniem jednostki – przysługuje jej w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług klientowi.
Grupa przypisuje cenę transakcyjną do każdego zobowiązania do wykonania świadczenia na podstawie proporcjonalnej indywidualnej ceny sprzedaży.
Grupa oszacowuje zmienną kwotę wynagrodzenia, do którego będzie uprawniona w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług na rzecz klienta wg wartości najbardziej prawdopodobnej i zalicza do ceny transakcyjnej część lub całość kwoty wynagrodzenia zmiennego wyłącznie w takim zakresie, w jakim istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że nie nastąpi odwrócenie znaczącej części kwoty wcześniej ujętych skumulowanych przychodów w momencie, kiedy ustanie niepewność co do wysokości wynagrodzenia zmiennego.
Grupa dokonuje tych szacunków na podstawie danych historycznych dotyczących rozliczeń z klientem oraz na podstawie zapisów kontraktowych w przypadku indeksowania ceny umowy.
Grupa ujmuje przychody w następujący sposób:
Grupa ujmuje przychody w miarę upływu czasu, ponieważ:
Grupa ocenia, czy umowa zawiera istotny element finansowania. Grupa nie koryguje przyrzeczonej kwoty wynagrodzenia o wpływ istotnego elementu finansowania, jeśli w momencie zawarcia umowy oczekuje, że okres od momentu przekazania przyrzeczonego dobra lub usługi klientowi do momentu zapłaty za dobro lub usługę przez klienta wyniesie nie więcej niż jeden rok.
Grupa szacuje całkowite koszty umowy zawierające koszty odnoszące się bezpośrednio do konkretnej umowy zarówno na podstawie rynkowych cen materiałów, towarów i usług, jak również na podstawie wstępnych ofert podwykonawców pozyskanych w procesie tworzenia oferty na realizację konkretnej umowy.
Wynik danej umowy z klientem szacowany jest na podstawie rozpoznanych przychodów i poniesionych kosztów związanych z tą umową ujętych jako przychody i koszty odpowiednio do stanu zaawansowania realizacji umowy na dzień bilansowy. W kosztach poniesionych uwzględnia się tylko te koszty umowy, które odzwierciedlają stan wykonania prac. Grupa nie ujmuje przychodów w oparciu o poniesione koszty wynikające z ewentualnych istotnych niedociągnięć przy spełnianiu zobowiązania, które nie zostały uwzględnione w cenie określonej w umowie. Przychody, koszty oraz wynik z tytułu realizacji umów o usługę rozpoznaje się i ujmuje zgodnie z zasadami omówionymi w nocie7.27.
Na koniec każdego okresu sprawozdawczego Grupa dokonuje aktualizacji szacunków całkowitych przychodów oraz kosztów z tytułu umów o usługę rozliczanych metodą stopnia zaawansowania kontraktu. Grupa tworzy rezerwy w przypadku, kiedy istnieje prawdopodobieństwo, iż łączne koszty umowy przewyższają łączne przychody z tytułu umowy (tzn. że umowa rodzi obciążenia).Przewidywaną stratę na kontrakcie Grupa ujmuje bezzwłocznie jako koszt zgodnie z MSR 37. Wysokość straty ustalana jest niezależnie od faktu rozpoczęcia prac wynikających z umowy, stanu zaawansowania prac wynikających z umowy, wysokości przewidywanych zysków z tytułu innych umów, które nie są pojedynczymi umowami o usługę. Wartość zmiany rezerw na planowane straty zwiększa lub zmniejsza koszty własny umowy, której rezerwa dotyczy.
Grupa dokonała weryfikacji portfela zamówień oraz określiła kluczowe kompetencje i przewagi konkurencyjne Spółki na wybranych rynkach. W wyniku tej weryfikacji podjęto natychmiastowe działania wstrzymania ofertowania w nierentownych segmentach oraz dokonano identyfikacji ewentualnych ryzyk związanych z ich kontynuacją oraz kierując się zasadą ostrożności oszacowano rezerwy na wyżej wymienione potencjalne ryzyka.
Szczegóły dotyczące rozliczenia przychodów i kosztów z umów o usługę za okres sprawozdawczy zostały przedstawione w nocie 10 skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Grupa tworzy rezerwę na karę umowną z tytułu nieterminowej realizacji umowy, jeżeli występuje istotne prawdopodobieństwo naliczenia kary za opóźnienie w realizacji przedmiotu umowy i opóźnienie to powstało z winy Spółek Grupy, jako wykonawcy umowy. Wysokość rezerwy wynika z zapisanej w danej umowie wartości kary za dany okres opóźnienia. Szczegóły dotyczące wartości oszacowanych w ten sposób rezerw zostały zaprezentowane w nocie 10.3 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Udzielane przez Grupę gwarancje odzwierciedlają wyłącznie zapewnienie, że dostarczone produkty lub usługi będą działać zgodnie z ustaloną specyfikacją i zamierzeniem stron. W związku z powyższym Grupa nie wyodrębnia odrębnego zobowiązania do wykonania świadczenia.
Rezerwy szacuje się na podstawie określonego przez Zarząd stopnia prawdopodobieństwa wystąpienia zobowiązania w przyszłości na podstawie realizowanych umów o usługę. Utrzymywane są w danym stopniu istnienia prawdopodobieństwa wystąpienia do dnia wygaśnięcia prawa do realizacji gwarancji lub roszczeń naprawczych.
Rezerwy na naprawy gwarancyjne są tworzone w ciężar kosztu własnego kontraktu na podstawie stopnia zaawansowania kosztów bezpośrednich. Koszty związane z naliczaniem rezerw na naprawy gwarancyjne są uwzględniane w stopniu zaawansowania realizacji umowy.
Na dzień zakończenia okresu sprawozdawczego Grupa wycenia odpis z tytułu oczekiwanych strat kredytowych w kwocie równej 12-miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym bądź oczekiwanym stratom kredytowym w okresie życia instrumentu finansowego. Do oceny ryzyka kredytowego użyto zewnętrznych ratingów banków oraz publicznie dostępne informacje ze stron agencji ratingowych. W przypadku należności z tytułu dostaw i usług, Grupa stosuje uproszczone podejście i wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia instrumentu. Szczegółowy opis stosowanych metod ustalania wartości odpisów zaprezentowano w nocie 7.15.
W celu określenia wartości użytkowej Zarząd szacuje prognozowane przepływy pieniężne oraz stopę, którą przepływy dyskontowane są do wartości bieżącej. W procesie wyceny wartości bieżącej przyszłych przepływów dokonywane są założenia dotyczące prognozowanych wyników finansowych. Założenia te odnoszą się do przyszłych zdarzeń i okoliczności. Faktycznie zrealizowane wartości mogą różnić się od szacowanych, co w kolejnych okresach sprawozdawczych może przyczynić się do znaczących korekt wartości aktywów Grupy.
Obowiązujące w Polsce przepisy podatkowe podlegają częstym zmianom, powodując istotne różnice w ich interpretacji i istotne wątpliwości w ich stosowaniu. Organy podatkowe posiadają instrumenty kontroli umożliwiające im weryfikację podstaw opodatkowania (w większości przypadków w okresie poprzednich 5 lat obrotowych), oraz nakładanie kar i grzywien. Od 15 lipca 2016 roku Ordynacja Podatkowa uwzględnienia także postanowienia Ogólnej Klauzuli Zapobiegającej Nadużyciom (GAAR), która ma zapobiegać powstawaniu i wykorzystywaniu sztucznych struktur prawnych tworzonych w celu uniknięcia opodatkowania.
Klauzulę GAAR należy stosować tak w odniesieniu do transakcji dokonanych po jej wejściu w życie, jak i do transakcji, które zostały przeprowadzone przed wejściem w życie klauzuli GAAR, ale dla których po dacie wejścia klauzuli w życie korzyści były lub są nadal osiągane. W konsekwencji ustalenie zobowiązań podatkowych, aktywów oraz rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego może wymagać istotnego osądu, w tym dotyczącego transakcji już zaistniałych, a kwoty prezentowane i ujawniane w sprawozdaniach finansowych mogą się zmienić w przyszłości w wyniku kontroli organów podatkowych.
Prawdopodobieństwo rozliczenia składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego z przyszłymi zyskami podatkowymi opiera się na budżetach spółek Grupy zatwierdzonych przez Zarząd jednostki dominującej. Jeżeli prognozowane wyniki finansowe wskazują, że spółki Grupy osiągną wystarczający dochód do opodatkowania, aktywa na podatek odroczony ujmowane są w pełnej wysokości. Grupa dokonała analizy odzyskiwalności składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego na dzień 31 grudnia 2020 roku w oparciu o prognozy i budżety sporządzone na kolejne lata.
Ustalając zobowiązanie z tytułu leasingu Grupa szacuje okres leasingu, który obejmuje:
Oceniając, czy Grupa skorzysta z opcji przedłużenia lub nie skorzysta z opcji wypowiedzenia, Grupa uwzględnia wszystkie istotne fakty i okoliczności, które stanowią dla niej zachętę ekonomiczną do skorzystania lub nieskorzystania z opcji.
Rozważa się między innymi:
Zobowiązanie z tytułu leasingu prezentowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej odzwierciedla najlepsze szacunki co do okresu leasingu, jednak zmiana okoliczności w przyszłości może skutkować zwiększeniem lub zmniejszeniem zobowiązania z tytułu leasingu oraz ujęciem korespondującej korekty w aktywach z tytułu prawa do użytkowania. Zmiany szacunków dokonane w 2020 roku zostały ujawnione w nocie 20.1.
Działając jako Zarząd RAFAKO S.A. w restrukturyzacji oświadczamy, że wedle naszej najlepszej wiedzy sprawozdanie finansowe RAFAKO S.A. oraz skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej RAFAKO za okres 12 miesięcy zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku oraz dane porównywalne — sporządzone zostały zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuacje majątkową, finansową i wynik finansowy, zarówno w odniesieniu do Spółki RAFAKO S.A. jak i jej Grupy Kapitałowej oraz, że sprawozdanie z działalności Spółki RAFAKO S.A. w restrukturyzacji oraz Grupy Kapitałowej RAFAKO w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku zawiera prawdziwy obraz sytuacji Spółki i jej Grupy Kapitałowej, w tym opis podstawowych ryzyk i zagrożeń.
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej („MSSF”) zatwierdzonymi przez UE („MSSF UE”). Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania do publikacji, biorąc pod uwagę toczący się w UE proces wprowadzania standardów MSSF oraz prowadzoną przez Grupę działalność, w zakresie stosowanych przez Grupę zasad rachunkowości, MSSF różnią się od MSSF UE.
MSSF UE obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości („RMSR”) oraz Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej („KIMSF”).
Grupa zastosowała MSSF według stanu obowiązującego dla sprawozdań finansowych za rok rozpoczynający się 1 stycznia 2020 roku.
Zarząd spółki RAFAKO Spółka Akcyjna z siedzibą w Raciborzu, adres: ul. Łąkowa 33, 47-400 Racibórz, wpisanej do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: 0000034143, NIP: 6390001788, REGON: 270217865 (dalej jako: „Spółka”), działając na podstawie §70 ust. 1 pkt 7) oraz §71 ust. 1 pkt 7) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 r.w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (Dz.U. z 2018 r. poz. 757) oraz oświadczenia Rady Nadzorczej Spółki z dnia 29 czerwca 2020 r. o dokonaniu wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie jednostkowego sprawozdania finansowego Spółki za rok obrotowy 2020 oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej RAFAKO S.A. za rok obrotowy 2020, niniejszym informuje, że:
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z zasadą kosztu historycznego, zmodyfikowaną dla instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej.
Zarząd jednostki dominującej na bieżąco dokonuje szczegółowej analizy przesłanek zagrożenia kontynuowania działalności i ocenę zasadności przyjęcia tego założenia. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności mimo, że Zarząd RAFAKO S.A. w restrukturyzacji dostrzega istotne zagrożenie kontynuacji działalności będące wynikiem szeregu niepewności.
Kluczowe niepewności mające istotny wpływ na kontynuację działalności Grupy to:
Zarząd RAFAKO S.A. podjął decyzję o złożeniu w dniu 2 września 2020 roku wniosku do Monitora Sądowego i Gospodarczego celem obwieszczenia o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu prowadzonego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 15 maja 2015 roku Prawo restrukturyzacyjne ze zmianami wynikającymi z ustawy z dnia 19 czerwca 2020 roku o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętych skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19. Celem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego była konieczność podjęcia działań ratunkowych i naprawczych mających za zadanie eliminację zagrożenia braku kontynuacji działalności jednostki dominującej, a decyzja powyższa stanowiła istotny element planu naprawczego, który daje szansę na uzdrowienie sytuacji w RAFAKO S.A.
W dniu 10 grudnia 2020 roku miało miejsce w siedzibie jednostki dominującej zgromadzenie wierzycieli, które przyjęło układ. Nadzorca Układu stwierdził w tym samym dniu przyjęcie układu w drodze postanowienia. W dniu 30 grudnia 2020 roku RAFAKO S.A. złożyła do Sądu Rejonowego w Gliwicach XII Wydziału Gospodarczego wniosek o zatwierdzenie układu w ramach uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego obejmujący m.in. sprawozdanie Nadzorcy Układu, spis wierzytelności, plan restrukturyzacyjny oraz zaakceptowane przez wierzycieli propozycje układowe. W dniu 13 stycznia 2021 roku, działając na podstawie wniosku RAFAKO S.A., Sąd Rejonowy w Gliwicach XII Wydział Gospodarczy wydał postanowienie o zatwierdzeniu układu w ramach uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego, które opublikowano w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w dniu 23 lutego 2021 roku. Na dzień sporządzenia sprawozdania, do Sądu Rejonowego w Gliwicach wpłynęło jedno zażalenie na postanowienie o zatwierdzeniu układu pochodzące od wierzyciela spółki. RAFAKO S.A. oczekuje na rozpatrzenie tego zażalenia, ponieważ dla jednostki dominującej uprawomocnienie się postanowienia o zatwierdzeniu układu z dnia 13 stycznia 2021 roku jest kluczowe. Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego jednostki nie stanowi przeszkody do uznania, że działalność jednostki dominującej będzie kontynuowana. Taki jest też zamiar Zarządu jednostki, a celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze prawomocnego zawarcia układu z wierzycielami.
Kolejną kluczową kwestią dla możliwości kontynuowania działalności Grupy jest zdolność do kontynuowania zawartych umów z klientami. Istotne ryzyka, które identyfikuje Zarząd jednostki dominującej w tym obszarze dotyczą zawarcia porozumień z kluczowymi klientami Grupy dotyczących wymienionych poniżej kontraktów.
Kontrakt na budowę bloku energetycznego o mocy 910MW na parametry nadkrytyczne w Elektrowni Jaworzno. W dniu 13 listopada 2020 roku zakończony został rozruch próbny, który potwierdził spełnienie przez Blok wymagań kontraktowych, a strony dokonały Odbioru Bloku, który został przekazany do eksploatacji. Kolejnym etapem realizacji umowy był pięciomiesięczny okres przejściowy, który powinien zakończyć się 13 kwietnia 2021 roku. W związku z niezawinionym przez którąkolwiek ze stron kontraktu przesunięciem się terminu realizacji tego etapu strony kontynuują rozmowy mając na celu uzgodnienie nowych warunków kontraktowych. Zarząd oczekuje zawarcia porozumienia z klientem do końca czerwca 2021 roku.
Budowa bloku energetycznego opalanego gazem koksowniczym” w JSW KOKS S.A. Oddział KKZ – Koksownia Radlin. W związku z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów realizacji kontraktu na budowę bloku energetycznego opalanego gazem koksowniczym” w JSW KOKS S.A. Oddział KKZ – Koksownia Radlin oszacowanych przez Spółkę na kwotę około 65 milionów złotych , Zarząd jednostki dominującej wystąpił do JSW KOKS S.A. o dodatkowe wynagrodzenie z tytułu istotnych zmian w zakresie przedmiotu zamówienia oraz z koniecznością wykonania niezbędnych świadczeń dodatkowych, w wysokości około 53 mln złotych. Prowadzone są aktualnie rozmowy z Klientem zmierzające do zawarcia porozumienia umożliwiającego dalszą realizację kontraktu. Zarząd jest przekonany o możliwości pozytywnego zakończenia rozmów i zawarcia aneksu nr 3 do kontraktu w terminie do końca czerwca 2021 roku.
Kolejną kluczową kwestią jest zawarcie porozumień z klientami na projektach, w których jedna ze stron odstąpiła od dalszej realizacji umów przez jednostkę dominującą, w tym:
Kolejną kluczową dla dalszego istnienia Grupy kwestią jest trudna sytuacja finansowa, w której znajduje się jednostka dominujaca. Składają się na nią przede wszystkim brak możliwości uzyskania zabezpieczeń kontraktowych ze strony sektora finansowego, co w znaczący sposób utrudnia pozyskiwanie nowych zleceń, odstępowanie przez dostawców od sprzedaży kredytowej na rzecz transakcji przedpłaconych, dokonywanie przez zamawiających płatności bezpośrednich na rzecz podwykonawców, a następnie obciążanie jednostki dominującej karami z tego powodu, czy niekorzystne kształtowanie się kluczowych wskaźników finansowych. Ponadto Zarząd jednostki dominującej dużą wagę przykłada do utrzymywania płynności finansowej, co pozwala na możliwie niezakłócone realizowanie projektów.
W dniu 5 stycznia 2021 roku RAFAKO S.A. w restrukturyzacji zawarła z Bankiem PKO BP S.A. aneks nr 34 do umowy limitu kredytowego wielocelowego z dnia 7 lutego 2012 roku wraz z późniejszymi zmianami. Aneks zawiera przede wszystkim zmiany dotyczące terminu wykorzystania i spłaty limitu kredytowego do dnia 31 stycznia 2022 roku oraz określa limit łącznej sumy kwot wykorzystanych sublimitów udzielonych w ramach limitu kredytowego do kwoty 120 616 154,85 złotych, co zapewnia jednostce dominującej bieżące finansowanie działalności, jednak nie zapewnia finansowania potencjalnych nowych kontraktów. Sytuacja płynnościowa RAFAKO S.A. w restrukturyzacji wymaga pozyskania dodatkowych źródeł finansowania.
Jednostka dominująca ubiega się o pozyskanie dodatkowych środków finansowych od Agencji Rozwoju Przemysłu w ramach Polityki Nowej Szansy. Spółka w ocenie Zarządu RAFAKO SA w restrukturyzacji spełnia określoną w Rozdziale 1 art. 2 Ustawy z dnia 16 lipca 2020 r. o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców definicję przedsiębiorcy znajdującego się w trudnej sytuacji ekonomicznej i oczekuje zakończenia procedury przyznawania tych środków do końca trzeciego kwartału 2021 roku.
W 2020 roku jednostka dominująca rozpoczęła proces dezinwestycji składników majątku. W dniu 28 września 2020 roku dokonana została sprzedaż spółki RAFAKO EBUS Sp. z o.o. wraz ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa za łączną cenę 31 mln złotych. RAFAKO S.A. w restrukturyzacji planuje ponadto pozyskiwanie środków finansowych ze sprzedaży kolejnych składników niewykorzystywanego majątku, w tym majątku zaniechanej działalności zorganizowanej części przedsiębiorstwa zlokalizowanego w Wyrach.
Podkreślenia wymaga fakt, że mimo wystąpienia wymienionych wyżej przesłanek finansowych nie wystąpiły w sposób bezpośredni przesłanki operacyjne mogące wpłynąć wprost i istotnie na ryzyko kontynuowania działalności przez jednostkę dominującą.
Istotnym kryterium warunkującym przyjęcie założenia kontynuacji działalności jest brak zamiaru kierownictwa zaprzestania działalności lub też konieczność postawienia jej w stan likwidacji czy też upadłości. Jednostka dominująca nie odczuwa trudności kadrowych, w tym nie utraciła zarówno kluczowego personelu kierowniczego oraz personelu ze specjalizacją i kwalifikacjami, jak i związanego z siłą roboczą. Nie wystąpił niedobór ważnych surowców ani zagrożenie ze strony poważnego konkurenta. Spółka nie utraciła podstawowych rynków zbytu, licencji czy głównego dostawcy, choć z powodu braku posiadania wspominanej już pojemności dłużnej możliwość zdobywania nowych kontaktów jest obecnie poważnie utrudniona.
W wyniku przeprowadzonych analiz istnieje potencjał bieżący i planowany dla pozyskiwania nowych zleceń będących specjalizacją podstawową działalnością firmy, w zakresie której jednostka dominująca posiada zarówno zaplecze techniczne, technologiczne oraz wyspecjalizowaną kadrę, jak i know-how. Potencjał przychodowy skumulowany jest przede wszystkim w obszarze Zakładu Produkcji Kotłów oraz Pionie Energetycznym i Ochrony Środowiska, który został w ostatnim okresie połączony i funkcjonuje jako Pion Usług Energetycznych. Bieżącej weryfikacji podlega portfel zamówień, a nowe ofertowanie skupione jest na określeniu kluczowych kompetencji i przewag konkurencyjnych Grupy na wybranych rynkach. Należy również dodać, że w sposób istotny zmienił się rynek, na którym operuje Grupa. Zmiany na rynku energetyki zawodowej i przemysłowej w kontekście ograniczania inwestycji w źródła oparte na paliwach stałych w zasadniczy sposób zmieniają pozycję Grupy i determinują możliwą wielkość generowanych w przyszłości przychodów. Aspekt ten również został uwzględniony w ocenie ryzyka kontynowania działalności i przyszłych możliwościach realizacji przychodów przez Grupę. Jednostka dominująca przeprowadza aktualnie intensywny program restrukturyzacji, którego głównym celem jest istotna redukcja bazy kosztowej.
W 2020 roku Zarząd jednostki dominującej realizował zaplanowane działania restrukturyzacyjne związane z szeroko pojętymi aktywnościami polegającymi na obniżeniu kosztów oraz kompleksowymi usprawnieniami organizacji w Spółce. Wprowadzono procedury zarówno jednorazowe, jak i etapowe obejmujące redukcję kosztów w obszarach, w których dokonano identyfikacji potencjału oszczędności oraz optymalizacji. Zmieniono i uproszczono strukturę organizacyjną dokonując zdecydowanego spłaszczenia schematu zarządczego w RAFAKO S.A. w restrukturyzacji. Przeprowadzono proces zwolnień grupowych zgodnie z przyjętym w dniu 21 września 2020 roku regulaminem zwolnień grupowych - liczba osób objętych zwolnieniem grupowym wyniosła 347 osób, a zwolnienia zostały przeprowadzone w okresie do dnia 31 marca 2021 roku.
Prowadzona optymalizacja zatrudnienia jest spójna ze zmienionym schematem organizacyjnym oraz stanowi konieczność dostosowania zatrudnienia do nowej skali organizacji. Osiągnięto porozumienie ze stroną społeczną w zakresie ograniczenia odpisu na ZFŚS na lata 2021-2023 o 80% oraz redukcji nagród jubileuszowych za staż pracy o 50% w tym samym okresie poprzez wprowadzenie aneksu do ZUZP. Rozpoczęto procesy optymalizacji wykorzystania powierzchni produkcyjnych, wynajęcia zbędnej części produkcyjnej oraz biurowej podmiotom zewnętrznym, a także rozpoczęto rozmowy na temat zbycia zbędnych aktywów jednostki dominującej przeznaczonych do sprzedaży.
Działania te w ocenie jednostki dominującej w znaczącym stopniu poprawiły sytuację RAFAKO S.A. w restrukturyzacji w procesie pozyskiwania nowego inwestora, który to proces będzie stanowił ostateczne potwierdzenie celowości kontynuowania działalności przez Grupę. Jednostka dominująca zawarła umowę z międzynarodowym doradcą finansowym, który ma za zadanie wesprzeć RAFAKO S.A. w restrukturyzacji w procesie pozyskania inwestora w zakresie m.in. analizy sytuacji ekonomiczno-finansowej, opracowania strategii pozyskania inwestora, przygotowania listy potencjalnych inwestorów (w tym krajowych i międzynarodowych inwestorów branżowych) oraz na etapie realizacji transakcji w zakresie m.in. sporządzenia i negocjacji dokumentów transakcyjnych. Termin zakończenia tego procesu, wynikający z przyjętego wraz z doradcą harmonogramu, jest szacowany na koniec czerwca 2021.
Biorąc pod uwagę wszystkie opisane powyżej okoliczności, które Zarząd jednostki dominującej identyfikuje jako istotne niepewności dotyczące kontynuacji działalności Grupy w okresie 12 miesięcy od dnia bilansowego, Zarząd jednostki dominującej prowadzi wszelkie opisane powyżej działania, aby ryzyka te się nie ziściły i przedstawia sprawozdanie finansowe za rok 2020 sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności.
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest przedstawione w złotych polskich („PLN”), a wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, podane są w tysiącach złotych.
Walutami funkcjonalnymi jednostki dominującej oraz jednostek zależnych, za wyjątkiem RAFAKO Engineering Solution doo. oraz RAFAKO Hungary Kft., jest złoty polski. Walutą funkcjonalną RAFAKO Engineering Solution doo. jest dinar serbski, natomiast spółki RAFAKO Hungary Kft. forint węgierski. Pozycje sprawozdania finansowego spółek zagranicznych są przeliczane przy użyciu odpowiednich kursów wymiany na walutę prezentacji Grupy Kapitałowej RAFAKO.
Grupa stosuje metodę konsolidacji bezpośredniej i wybrała sposób rozliczania zysków lub strat z przeliczenia, który jest zgodny z tą metodą.
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje sprawozdanie finansowe RAFAKO S.A. oraz sprawozdania finansowe jednostek przez nią kontrolowanych (zależnych) sporządzone każdorazowo za rok zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku.
Sprawozdania finansowe jednostek zależnych po uwzględnieniu korekt doprowadzających do zgodności z MSSF sporządzane są za ten sam okres sprawozdawczy co sprawozdanie jednostki dominującej, przy wykorzystaniu spójnych zasad rachunkowości, w oparciu o jednolite zasady rachunkowości zastosowane dla transakcji i zdarzeń gospodarczych o podobnym charakterze. W celu eliminacji jakichkolwiek rozbieżności w stosowanych zasadach rachunkowości wprowadza się korekty.
Wszystkie znaczące salda i transakcje pomiędzy spółkami Grupy, w tym niezrealizowane zyski wynikające z transakcji w ramach Grupy, zostały w całości wyeliminowane. Niezrealizowane straty są eliminowane chyba, że dowodzą wystąpienia utraty wartości.
Jednostki zależne podlegają konsolidacji w okresie od dnia objęcia nad nimi kontroli przez Grupę, a przestają być konsolidowane od dnia ustania kontroli. Sprawowanie kontroli przez jednostkę dominująca ma miejsce, wtedy gdy:
Jednostka dominująca weryfikuje fakt sprawowania kontroli nad innymi jednostkami, jeżeli wystąpiła sytuacja wskazująca na zmianę jednego lub kilku z wyżej wymienionych warunków sprawowania kontroli.
W sytuacji, gdy spółka posiada mniej niż większość praw głosów w danej jednostce, ale posiadane prawa głosu są wystarczające do jednostronnego kierowania istotnymi działaniami tej jednostki, oznacza to, że sprawuje nad nią władzę. W momencie obecnym czy prawa głosu w danej jednostce są wystarczające dla zapewnienia władzy, Grupa analizuje wszystkie istotne okoliczności, w tym:
Zmiany w udziale własnościowym jednostki dominującej, które nie skutkują utratą kontroli nad jednostką zależną są ujmowane jako transakcje kapitałowe. W takich przypadkach w celu odzwierciedlenia zmian we względnych udziałach w jednostce zależnej Grupa dokonuje korekty wartości bilansowej udziałów kontrolujących oraz udziałów niekontrolujących. Wszelkie różnice pomiędzy kwotą korekty udziałów niekontrolujących a wartością godziwą kwoty zapłaconej lub otrzymanej odnoszone są na kapitał własny i przypisywane do właścicieli jednostki dominującej.
Jednostki stowarzyszone są to jednostki, na które jednostka dominująca bezpośrednio lub poprzez spółki zależne wywiera znaczący wpływ i które nie są ani jej jednostkami zależnymi, ani wspólnymi przedsięwzięciami.
Wspólne przedsięwzięcia to ustalenia umowne, na mocy których dwie lub więcej stron podejmuje działalność gospodarczą podlegającą współkontroli.
Rok obrotowy jednostek stowarzyszonych, wspólnych przedsięwzięć i jednostki dominującej jest jednakowy. Spółki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia stosują zasady rachunkowości zawarte w Ustawie. Przed obliczeniem udziału w aktywach netto jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć dokonuje się odpowiednich korekt w celu doprowadzenia danych finansowych tych jednostek do zgodności z MSSF stosowanymi przez Grupę.
W okresach sprawozdawczych objętych niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym jednostki wchodzące w skład Grupy nie prowadziły wspólnych przedsięwzięć z innymi jednostkami gospodarczymi.
Wspólne działania to rodzaj wspólnego ustalenia umownego, w którym strony sprawujące współkontrolę mają prawa do aktywów netto oraz obowiązki wynikające z zobowiązań tego ustalenia. Współkontrola to określony w umowie podział kontroli nad działalnością gospodarczą, który ma miejsce gdy strategiczne decyzje finansowe i operacyjne związane z tą działalnością wymagają wspólnej zgody stron posiadających współkontrolę.
Jeśli jednostka będąca częścią Grupy prowadzi działalność w ramach wspólnych działań, to Grupa jako strona tego działania ujmuje w związku z posiadaniem w nim udziału następujące pozycje:
Grupa rozlicza aktywa, zobowiązania, przychody i koszty związane ze swoimi udziałami we wspólnych działaniach zgodnie z odpowiednimi MSSF dotyczącymi poszczególnych składników aktywów, zobowiązań, przychodów i kosztów.
Jeżeli jednostka należąca do Grupy zawiera transakcje ze wspólnym działaniem, którego stroną jest inna jednostka nie należąca do grupy, uznaje się, że Grupa zawarła transakcję z innymi stronami wspólnego działania, a zyski i straty jakie wynikają z tej transakcji ujmuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy tylko w zakresie dotyczącym udziału drugiej strony we wspólnym działaniu.
W przypadku gdy jednostka należąca do Grupy zawiera transakcję ze wspólnym działaniem, w którym inna jednostka należąca do Grupy jest stroną, Grupa nie ujmuje swojego udziału w zyskach i stratach do momentu odsprzedaży tych aktywów stronie trzeciej.
Wartość godziwa jest rozumiana jako cena, która byłaby otrzymana ze sprzedaży składnika aktywów, bądź zapłacona w celu przeniesienia zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach zbycia składnika aktywów między uczestnikami rynku na dzień wyceny w aktualnych warunkach rynkowych. Wycena wartości godziwej opiera się na założeniu, że transakcja sprzedaży składnika aktywów lub przeniesienia zobowiązania odbywa się albo:
Zarówno główny jak i najbardziej korzystny rynek muszą być dostępne dla Grupy.
Wartość godziwa składnika aktywów lub zobowiązania jest mierzona przy założeniu, że uczestnicy rynku przy ustalaniu ceny składnika aktywów lub zobowiązania działają w swoim najlepszym interesie gospodarczym.
Wycena wartości godziwej składnika aktywów niefinansowych uwzględnia zdolność uczestnika rynku do wytworzenia korzyści ekonomicznych poprzez jak największe i najlepsze wykorzystanie składnika aktywów lub jego zbycie innemu uczestnikowi rynku, który zapewniłby jak największe i jak najlepsze wykorzystanie tego składnika aktywów.
Grupa stosuje techniki wyceny, które są odpowiednie do okoliczności i w przypadku których są dostępne dostateczne dane do wyceny wartości godziwej, przy maksymalnym wykorzystaniu odpowiednich obserwowalnych danych wejściowych i minimalnym wykorzystaniu nieobserwowalnych danych wejściowych.
Wszystkie aktywa oraz zobowiązania, które są wyceniane do wartości godziwej lub ich wartość godziwa jest ujawniana w sprawozdaniu finansowym są klasyfikowane w hierarchii wartości godziwej w sposób opisany poniżej na podstawie najniższego poziomu danych wejściowych który jest istotny dla wyceny do wartości godziwej traktowanej jako całość:
Na każdą datę bilansową, w przypadku aktywów i zobowiązań występujących na poszczególne daty bilansowe w sprawozdaniu finansowym Grupa ocenia, czy miały miejsce transfery między poziomami hierarchii poprzez ponowną ocenę klasyfikacji do poszczególnych poziomów, kierując się istotnością danych wejściowych z najniższego poziomu, który jest istotny dla wyceny do wartości godziwej traktowanej jako całość.
Zarząd jednostki dominującej określa zasady i procedury dotyczące zarówno systematycznego wyceniania do wartości godziwej np. nieruchomości inwestycyjnych oraz nienotowanych aktywów finansowych, jak i wycen jednorazowych np. w przypadku aktywów przeznaczonych do sprzedaży w działalności zaniechanej.
Na potrzeby ujawnienia wyników wyceny do wartości godziwej Grupa ustaliła klasy aktywów i zobowiązań na podstawie rodzaju, cech i ryzyka związanego z poszczególnymi składnikami aktywów i zobowiązań oraz poziom w hierarchii wartości godziwej, jak opisano powyżej.
Połączenia z jednostkami znajdującymi się pod wspólną kontrolą, przy założeniu istnienia treści ekonomicznej transakcji, ujmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym metodą przejęcia zgodnie z MSSF 3.
Walutą pomiaru i walutą sprawozdawczą niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego jest złoty polski.
Transakcje wyrażone w walutach innych niż polski złoty są przeliczane na złote polskie przy zastosowaniu kursu obowiązującego w dniu zawarcia transakcji.
Na dzień bilansowy aktywa i zobowiązania pieniężne wyrażone w walutach innych niż polski złoty są przeliczane na złote polskie przy zastosowaniu odpowiednio obowiązującego na koniec okresu sprawozdawczego średniego kursu ustalonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski. Powstałe z przeliczenia różnice kursowe ujmowane są odpowiednio w pozycji przychodów (kosztów) finansowych, zrealizowane oraz naliczone różnice kursowe od należności z tytułu dostaw i usług w przychodach ze sprzedaży, zrealizowane oraz naliczone różnice kursowe od zobowiązań z tytułu dostaw i usług w koszcie wytworzenia lub w przypadkach określonych zasadami (polityką) rachunkowości, kapitalizowane w wartości aktywów. Aktywa i zobowiązania niepieniężne ujmowane według kosztu historycznego wyrażonego w walucie obcej są wykazywane po kursie historycznym z dnia transakcji. Aktywa i zobowiązania niepieniężne ujmowane według wartości godziwej wyrażonej w walucie obcej są przeliczane po kursie z dnia dokonania wyceny do wartości godziwej. Zyski lub straty wynikające z przeliczenia aktywów i zobowiązań niepieniężnych ujmowanych w wartości godziwej są ujmowane zgodnie z ujęciem zysku lub straty z tytułu zmiany wartości godziwej (czyli odpowiednio w innych całkowitych dochodach lub w zysku lub stracie w zależności od tego gdzie ujmowana jest zmiana wartości godziwej).
Kursy walutowe przyjęte dla potrzeb wyceny bilansowej:
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
USD | 3,7584 | 3,7977 |
EUR | 4,6148 | 4,2585 |
GBP | 5,1327 | 4,9971 |
CHF | 4,2641 | 3,9213 |
SEK | 0,4598 | 0,4073 |
TRY | 0,5029 | 0,6380 |
Walutą funkcjonalną zagranicznych jednostek zależnych jest RSD (dinar serbski) oraz HUF (forint węgierski). Na koniec okresu sprawozdawczego aktywa i zobowiązania tych zagranicznych jednostek zależnych są przeliczane na walutę prezentacji Grupy po kursie obowiązującym na koniec okresu sprawozdawczego, a ich sprawozdania z całkowitych dochodów są przeliczane po średnim ważonym kursie wymiany za dany okres obrotowy. Różnice kursowe powstałe w wyniku takiego przeliczenia są ujmowane w innych całkowitych dochodach i akumulowane w oddzielnej pozycji kapitału własnego. W momencie zbycia podmiotu zagranicznego, zakumulowane odroczone różnice kursowe ujęte w kapitale własnym, dotyczące danego podmiotu zagranicznego, są ujmowane w zysku lub stracie.
Średnie ważone kursy wymiany za poszczególne okresy obrotowe kształtowały się następująco:
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
RSD | 0,0378 | 0,0362 |
HUF | 0,0127 | 0,0129 |
Rzeczowe aktywa trwałe wykazywane są według ceny nabycia/kosztu wytworzenia pomniejszonych o umorzenie oraz wszelkie odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Wartość początkowa środków trwałych obejmuje ich cenę nabycia powiększoną o wszystkie koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego do używania. W skład kosztu wchodzi również koszt wymiany części składowych maszyn i urządzeń w momencie poniesienia, jeśli spełnione są kryteria rozpoznania. Koszty poniesione po dacie oddania środka trwałego do używania, takie jak koszty konserwacji i napraw, obciążają rachunek zysków i strat w momencie ich poniesienia.
Na dzień nabycia składnika rzeczowych aktywów trwałych są identyfikowane i wyodrębniane wszystkie istotne elementy wchodzące w skład danego składnika aktywów, mające różny okres ekonomicznej użyteczności (komponenty). Częścią składową są również koszty generalnych remontów.
Podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych stanowi cena nabycia lub koszt wytworzenia środka trwałego pomniejszone o jego wartość rezydualną. Rozpoczęcie amortyzacji następuje, gdy składnik jest dostępny do użytkowania. Amortyzacja środków trwałych następuje na podstawie planu amortyzacji określającego przewidywany okres użytkowania środka trwałego. Zastosowana metoda amortyzacji odzwierciedla tryb konsumowania przez jednostkę gospodarczą korzyści ekonomicznych ze składnika aktywów.
Amortyzacja jest naliczana metodą liniową przez szacowany okres użytkowania danego składnika aktywów, wynoszący:
Typ | Stawka amortyzacyjna | Okres |
Grunty (prawa wieczystego użytkowania) | – | – |
Budynki i budowle | od 1,54 % do 50,00 % | od 2 do 65 lat |
Maszyny i urządzenia techniczne | od 3,33 % do 50,00% | od 2 do 30 lat |
Urządzenia biurowe | od 10,00 % do 50,00% | od 2 do 10 lat |
Środki transportu | od 6,67 % do 50,00 % | od 2 do 15 lat |
Komputery | od 14,29 % do 50,00 % | od 2 do 7 lat |
Do rzeczowych aktywów trwałych Grupa zalicza prawo wieczystego użytkowania gruntów. Ze względu na brak przesłanek wskazujących na cofnięcie lub brak możliwości odnowienia prawa wieczystego użytkowania działek gruntów położonych głównie na terenie zakładów produkcyjnych jednostek, podjęto decyzję o zakwalifikowaniu ww. prawa jako składnika rzeczowych aktywów trwałych niepodlegających amortyzacji tak jak w przypadku gruntów.
Dana pozycja rzeczowych aktywów trwałych jest usuwana ze sprawozdania z sytuacji finansowej po dokonaniu jej zbycia w sposób zgodny z MSSF 15 lub w przypadku, gdy nie są spodziewane żadne ekonomiczne korzyści wynikające z dalszego użytkowania takiego składnika aktywów. Wszelkie zyski lub straty wynikające z usunięcia danego składnika aktywów ze sprawozdania z sytuacji finansowej (obliczone jako różnica pomiędzy ewentualnymi wpływami ze sprzedaży a wartością bilansową danej pozycji) są ujmowane w wyniku okresu, w którym dokonano takiego usunięcia.
Rzeczowe aktywa trwałe w toku budowy są wykazywane według cen nabycia lub kosztu wytworzenia, pomniejszonych o ewentualne odpisy z tytułu utraty wartości. Rzeczowe aktywa trwałe w toku budowy nie podlegają amortyzacji do czasu zakończenia budowy i przekazania środka trwałego do używania.
Na koniec każdego roku obrotowego Grupa przeprowadza weryfikację środków trwałych pod kątem utraty wartości, przyjętego okresu ekonomicznej użyteczności oraz zastosowanej metody amortyzacji i, w razie konieczności, dokonuje stosownych korekt księgowych, mających wpływ na okres bieżący lub lata przyszłe. Jeżeli Grupa dokonuje remontu środka trwałego, który spełnia kryteria jego ujmowania w wartości aktywów, wówczas koszt remontu jest ujmowany jako składnik rzeczowych aktywów trwałych.
Wartości niematerialne nabyte w oddzielnej transakcji lub wytworzone (jeżeli spełniają kryteria rozpoznania dla kosztów prac rozwojowych) wycenia się przy początkowym ujęciu odpowiednio w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. Cena nabycia aktywów niematerialnych nabytych w transakcji połączenia jednostek jest równa ich wartości godziwej na dzień połączenia. Po ujęciu początkowym, wartości niematerialne są wykazywane w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Nakłady poniesione na wartości niematerialne wytworzone we własnym zakresie, z wyjątkiem aktywowanych nakładów poniesionych na prace rozwojowe, nie są aktywowane i są ujmowane w kosztach okresu, w którym zostały poniesione.
Grupa ustala, czy okres użytkowania wartości niematerialnych jest określony czy nieokreślony. Wartości niematerialne o określonym okresie użytkowania są amortyzowane przez okres użytkowania oraz poddawane testom na utratę wartości każdorazowo, gdy istnieją przesłanki wskazujące na utratę ich wartości. Okres i metoda amortyzacji wartości niematerialnych o określonym okresie użytkowania są weryfikowane przynajmniej na koniec każdego roku obrotowego. Zmiany w oczekiwanym okresie użytkowania lub oczekiwanym sposobie konsumowania korzyści ekonomicznych pochodzących z danego składnika aktywów są ujmowane poprzez zmianę odpowiednio okresu lub metody amortyzacji, i traktowane jak zmiany wartości szacunkowych. Odpis amortyzacyjny składników wartości niematerialnych o określonym okresie użytkowania ujmuje się w rachunku zysków i strat w ciężar tej kategorii, która odpowiada funkcji danego składnika wartości niematerialnych.
Z wyjątkiem prac rozwojowych, wartości niematerialne wytworzone przez jednostkę we własnym zakresie nie są ujmowane w aktywach, a nakłady poniesione na ich wytworzenie są ujmowane w ciężar rachunku zysków i strat za ten rok, w którym zostały poniesione.
Wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania oraz te, które nie są użytkowane są corocznie poddawane są testowi na utratę wartości, w odniesieniu do poszczególnych aktywów lub na poziomie ośrodka wypracowującego środki pieniężne. W przypadku pozostałych wartości niematerialnych ocenia się co roku, czy wystąpiły przesłanki, które mogą świadczyć o utracie ich wartości. Okresy użytkowania są także poddawane corocznej weryfikacji, a w razie potrzeby, korygowane z efektem od początku roku obrotowego.
Do wartości niematerialnych o określonym okresie użytkowania stosuje się metodę liniową amortyzacji.
Okres amortyzacji wartości niematerialnych wynosi od 2 do 10 lat.
Zyski lub straty wynikające z usunięcia wartości niematerialnych ze sprawozdania z sytuacji finansowej są wyceniane według różnicy pomiędzy wpływami ze sprzedaży a wartością bilansową danego składnika aktywów i są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie jego wyksięgowania.
Koszty prac badawczych są odpisywane do rachunku zysków i strat w momencie poniesienia. Nakłady poniesione na prace rozwojowe wykonane w ramach danego przedsięwzięcia są przenoszone na kolejny okres, jeżeli można uznać, że zostaną one w przyszłości odzyskane. Po początkowym ujęciu nakładów na prace rozwojowe, stosuje się model kosztu historycznego wymagający, aby składniki aktywów były ujmowane według cen nabycia/kosztów wytworzenia pomniejszonych o skumulowaną amortyzację i skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Wszelkie nakłady przeniesione na kolejny okres są amortyzowane przez przewidywany okres uzyskiwania przychodów ze sprzedaży z danego przedsięwzięcia.
Koszty prac rozwojowych są poddawane ocenie pod kątem ewentualnej utraty wartości corocznie – jeśli składnik aktywów nie został jeszcze oddany do użytkowania, lub częściej – gdy w ciągu okresu sprawozdawczego pojawi się przesłanka utraty wartości wskazująca na to, że ich wartość bilansowa może nie być możliwa do odzyskania.
Podsumowanie zasad stosowanych w odniesieniu do wartości niematerialnych Grupy przedstawia się następująco:
Patenty i licencje | Oprogramowanie komputerowe | |
Okresy użytkowania | Dla patentów i licencji użytkowanych na podstawie umowy zawartej na czas określony, przyjmuje się ten okres uwzględniając dodatkowy okres, na który użytkowanie może być przedłużone. | 2 – 5 lat |
Wykorzystana metoda | Amortyzowane przez okres umowy (5-10 lat) - metodą liniową | Amortyzowane metodą liniową. |
Wewnętrznie wytworzone lub nabyte | Nabyte | Nabyte |
Weryfikacja pod kątem utraty wartości / badanie wartości odzyskiwalnej | Coroczna ocena czy wystąpiły przesłanki świadczące o wystąpieniu utraty wartości. | Coroczna ocena czy wystąpiły przesłanki świadczące o wystąpieniu utraty wartości. |
Zyski lub straty wynikające z usunięcia aktywów niematerialnych z bilansu są kalkulowane jako różnica pomiędzy wpływami ze sprzedaży netto a wartością bilansową danego składnika aktywów i są ujmowane w zysku lub stracie w momencie ich usunięcia z bilansu.
Wartość firmy z tytułu przejęcia jednostki jest początkowo ujmowana według ceny nabycia stanowiącej kwotę nadwyżki
(i) przekazanej zapłaty,
(ii) kwoty wszelkich niekontrolujących udziałów w jednostce przejmowanej oraz
(iii) w przypadku połączenia jednostek realizowanego etapami wartości godziwej na dzień przejęcia udziału w kapitale jednostki przejmowanej, należącego poprzednio do jednostki przejmującej;
Po początkowym ujęciu, wartość firmy jest wykazywana według ceny nabycia pomniejszonej o wszelkie skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Test na utratę wartości przeprowadza się raz na rok lub częściej, jeśli wystąpią ku temu przesłanki. Wartość firmy nie podlega amortyzacji.
Na dzień przejęcia nabyta wartość firmy jest alokowana do każdego z ośrodków wypracowujących środki pieniężne, które mogą skorzystać z synergii połączenia. Każdy ośrodek, lub zespół ośrodków, do którego została przypisana wartość firmy:
Odpis z tytułu utraty wartości ustalany jest poprzez oszacowanie odzyskiwalnej wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego została alokowana dana wartość firmy. W przypadku, gdy odzyskiwalna wartość ośrodka wypracowującego środki pieniężne jest niższa niż wartość bilansowa, ujęty zostaje odpis z tytułu utraty wartości.
Założenia uwzględnione do oszacowania wartości odzyskiwalnej ośrodka wypracowującego środki pieniężne w przeprowadzonym teście na utratę wartości aktywów zostały zaprezentowane w nocie 22 i 23.
W przypadku, gdy wartość firmy stanowi część ośrodka wypracowującego środki pieniężne i dokonana zostanie sprzedaż części działalności w ramach tego ośrodka, przy ustalaniu zysków lub strat ze sprzedaży takiej działalności wartość firmy związana ze sprzedaną działalnością zostaje włączona do jej wartości bilansowej. W takich okolicznościach sprzedana wartość firmy jest ustalana na podstawie względnej wartości sprzedanej działalności i wartości zachowanej części ośrodka wypracowującego środki pieniężne.
Początkowe ujęcie nieruchomości inwestycyjnych następuje według ceny nabycia z uwzględnieniem kosztów transakcji. Wartość bilansowa nieruchomości inwestycyjnych obejmuje koszt wymiany części składowej nieruchomości inwestycyjnej w chwili jego poniesienia, o ile spełnione są kryteria ujmowania, i nie obejmuje kosztów bieżącego utrzymania tych nieruchomości.
Po początkowym ujęciu, nieruchomości inwestycyjne są wykazywane według wartości godziwej. Zyski lub straty wynikające ze zmian wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnych są ujmowane w zysku lub stracie w tym okresie, w którym powstały.
Nieruchomości inwestycyjne są usuwane z bilansu w przypadku ich zbycia lub w przypadku stałego wycofania danej nieruchomości inwestycyjnej z użytkowania, gdy nie są spodziewane żadne przyszłe korzyści z jej sprzedaży. Wszelkie zyski lub straty wynikające z usunięcia nieruchomości inwestycyjnej z bilansu są ujmowane w zysku lub stracie w tym okresie, w którym dokonano takiego usunięcia.
Przeniesienia aktywów do nieruchomości inwestycyjnych dokonuje się tylko wówczas, gdy następuje zmiana sposobu ich użytkowania potwierdzona przez zakończenie użytkowania składnika aktywów przez właściciela lub zawarcie umowy leasingu operacyjnego. Jeżeli składnik aktywów wykorzystywany przez właściciela - Spółkę staje się nieruchomością inwestycyjną, Grupa stosuje zasady opisane w części Rzeczowe aktywa trwałe aż do dnia zmiany sposobu użytkowania tej nieruchomości. W przypadku przeniesienia aktywów z zapasów do nieruchomości inwestycyjnych, różnicę między wartością godziwą nieruchomości ustaloną na ten dzień przeniesienia a jej poprzednią wartością bilansową ujmuje się w zysku lub stracie.
W przypadku przeniesienia nieruchomości inwestycyjnej do aktywów wykorzystywanych przez właściciela lub do zapasów, domniemany koszt takiego składnika aktywów, który zostanie przyjęty dla celów jego ujęcia w innej kategorii jest równy wartości godziwej nieruchomości ustalonej na dzień zmiany jej sposobu użytkowania.
Grupa jako leasingobiorca
Dla każdej umowy zawartej 1 stycznia 2019 roku lub później Grupa podejmuje decyzję, czy umowa jest lub zawiera leasing. Leasing został zdefiniowany jako umowa lub część umowy, która przekazuje prawo do kontroli użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów (bazowy składnik aktywów) na dany okres w zamian za wynagrodzenie. W tym celu analizuje się trzy podstawowe aspekty:
W dacie rozpoczęcia Grupa ujmuje składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania i zobowiązanie z tytułu leasingu. Prawo do użytkowania jest pierwotnie wyceniane w cenie nabycia składającej się z wartości początkowej zobowiązania z tytułu leasingu, początkowych kosztów bezpośrednich, szacunku kosztów przewidywanych w związku z demontażem bazowego składnika aktywów i opłat leasingowych zapłaconych w dacie rozpoczęcia lub przed nią, pomniejszonych o zachęty leasingowe.
Grupa amortyzuje prawa do użytkowania metodą liniową od daty rozpoczęcia do końca okresu użytkowania prawa do użytkowania lub do końca okresu leasingu lub w przypadku przymusowego wykupu lub racjonalnie pewnego skorzystania z opcji wykupu – przez okres użyteczności bazowego składnika aktywów, w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza. Jeśli występują ku temu przesłanki, prawa do użytkowania poddaje się testom na utratę wartości zgodnie z MSR 36.
Na dzień rozpoczęcia Grupa wycenia zobowiązanie z tytułu leasing w wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty z wykorzystaniem stopy procentowej leasingu, jeśli można ją łatwo ustalić. W przeciwnym wypadku stosuje się krańcową stopę procentową leasingobiorcy.
Opłaty leasingowe uwzględniane w wartości zobowiązania z tytułu leasingu składają się ze stałych opłat leasingowych, zmiennych opłat leasingowych zależnych od indeksu lub stawki, kwot oczekiwanych do zapłaty jako gwarantowana wartość końcowa, płatności z tytułu opcji wykonania kupna oraz ewentualnych kar związanych z wykorzystaniem opcji skrócenia okresu leasingu, jeśli ich wykonanie jest racjonalnie pewne.
W kolejnych okresach zobowiązanie z tytułu leasingu jest pomniejszane o dokonane spłaty i powiększane o naliczone odsetki. Wycena zobowiązania z tytułu leasingu jest aktualizowana w celu odzwierciedlenia zmian umowy oraz ponownej oceny okresu leasingu, wykonania opcji kupna, gwarantowanej wartości końcowej lub opłat leasingowych zależnych od indeksu lub stawki. Co do zasady aktualizacja wartości zobowiązania jest ujmowana jako korekta składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania.
Grupa stosuje dopuszczone standardem praktyczne rozwiązania dotyczące leasingów krótkoterminowych oraz leasingów, w których bazowy składnik aktywów jest niskiej wartości. W odniesieniu do takich umów zamiast ujmować aktywa z tytułu prawa do użytkowania i zobowiązania z tytułu leasingu, opłaty leasingowe ujmuje się w wyniku metodą liniową w trakcie okresu leasingu.
Grupa prezentuje prawa do użytkowania w tych samych pozycjach sprawozdania z sytuacji finansowej, co bazowe składniki aktywów, a więc w aktywach z tytułu prawa do użytkowania.
Prawo użytkowania wieczystego gruntów jest przez Grupę oceniane jako leasing zgodnie z MSSF 16 i jako taki zostało potraktowane. Okres leasingu dla takich praw jest oceniany na ogólnych zasadach, przy czym ewentualny plan sprzedaży prawa użytkowania wieczystego nie jest traktowany jako zakończenie umowy leasingowej. W związku z tym, że Spółka stosując po raz pierwszy MSSF 16 podjęła decyzję o zastosowaniu praktycznego rozwiązania i nie oceniła ponownie umów pod kątem tego, czy są leasingiem, prawa użytkowania wieczystego nabyte przed 2019 rokiem są traktowane na dotychczasowych zasadach, a więc jako grunty w ramach rzeczowych aktywów trwałych.
Jako leasingodawca Grupa klasyfikuje umowy jako leasing operacyjny lub finansowy. Leasing jest ujmowany jako finansowy, jeśli następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z posiadania bazowego składnika aktywów. W przeciwnym wypadku leasing jest traktowany jako operacyjny.
W przypadku subleasingu oceny dokonuje się w kontekście aktywa z tytułu prawa do użytkowania a nie bazowego składnika aktywów.
Na każdy dzień bilansowy Grupa ocenia, czy istnieją jakiekolwiek przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata wartości któregoś ze składników niefinansowych aktywów trwałych. W razie stwierdzenia, że przesłanki takie zachodzą, lub w razie konieczności przeprowadzenia corocznego testu sprawdzającego, czy nastąpiła utrata wartości, Grupa dokonuje oszacowania wartości odzyskiwalnej danego składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego dany składnik aktywów należy.
Wartość odzyskiwalna składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne odpowiada wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży tego składnika aktywów lub odpowiednio ośrodka wypracowującego środki pieniężne, lub jego wartości użytkowej, zależnie od tego, która z nich jest wyższa. Wartość odzyskiwalną ustala się dla poszczególnych aktywów, chyba że dany składnik aktywów nie generuje samodzielnie wpływów pieniężnych, które w większości są niezależne od tych, które są generowane przez inne aktywa lub grupy aktywów. Jeśli wartość bilansowa składnika aktywów jest wyższa niż jego wartość odzyskiwalna, ma miejsce utrata wartości i dokonuje się wówczas odpisu do ustalonej wartości odzyskiwalnej. Przy szacowaniu wartości użytkowej prognozowane przepływy pieniężne są dyskontowane do ich wartości bieżącej przy zastosowaniu stopy dyskontowej przed uwzględnieniem skutków opodatkowania, która odzwierciedla bieżące rynkowe oszacowanie wartości pieniądza w czasie oraz ryzyko typowe dla danego składnika aktywów. Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości składników majątkowych używanych w działalności kontynuowanej ujmuje się w tych kategoriach kosztów, które odpowiadają funkcji składnika aktywów, w przypadku którego stwierdzono utratę wartości.
Na każdy dzień bilansowy Grupa ocenia, czy występują przesłanki wskazujące na to, że odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, który był ujęty w okresach poprzednich w odniesieniu do danego składnika aktywów jest zbędny, lub czy powinien zostać zmniejszony. Jeżeli takie przesłanki występują, Grupa szacuje wartość odzyskiwalną tego składnika aktywów. Poprzednio ujęty odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości ulega odwróceniu wtedy i tylko wtedy, gdy od czasu ujęcia ostatniego odpisu aktualizującego nastąpiła zmiana wartości szacunkowych stosowanych do ustalenia wartości odzyskiwalnej danego składnika aktywów. W takim przypadku, podwyższa się wartość bilansową składnika aktywów do wysokości jego wartości odzyskiwalnej. Podwyższona kwota nie może przekroczyć wartości bilansowej składnika aktywów, jaka zostałaby ustalona (po odjęciu umorzenia), gdyby w ubiegłych latach w ogóle nie ujęto odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości w odniesieniu do tego składnika aktywów. Odwrócenie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości składnika aktywów ujmuje się niezwłocznie jako przychód w zysku lub stracie.
Po odwróceniu odpisu aktualizującego, w kolejnych okresach odpis amortyzacyjny dotyczący danego składnika jest korygowany w sposób, który pozwala w ciągu pozostałego okresu użytkowania tego składnika aktywów dokonywać systematycznego odpisania jego zweryfikowanej wartości bilansowej pomniejszonej o wartość końcową.
W odniesieniu do wartości firmy corocznie przeprowadzany jest test na utratę wartości. Przeprowadzany na dzień 31 grudnia 2020 roku test nie wykazał utraty wartości firmy wykazanej w niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym. Założenia testu na utratę wartości aktywów zostały przedstawione w nocie 23.
Koszty finansowania zewnętrznego, które można przyporządkować nabyciu, budowie lub wytworzeniu dostosowywanego składnika aktywów, są częścią ceny nabycia lub kosztu wytworzenia tego składnika aktywów. Pozostałe koszty finansowania zewnętrznego są ujmowane jako koszt finansowy okresu.
Instrumentem finansowym jest każda umowa, która skutkuje powstaniem składnika aktywów finansowych u jednej ze stron i jednocześnie zobowiązania finansowego lub instrumentu kapitałowego u drugiej ze stron.
Składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe jest wykazywane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, gdy Grupa staje się stroną umowy tego instrumentu. Standaryzowane transakcje kupna i sprzedaży aktywów i zobowiązań finansowych ujmuje się na dzień zawarcia transakcji.
Składnik aktywów finansowych wyłącza się ze sprawozdania z sytuacji finansowej w przypadku, gdy wygasają umowne prawa do przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych lub gdy składnik aktywów finansowych oraz zasadniczo całe ryzyko i korzyści z nim związane zostają przeniesione na inny podmiot.
Grupa wyłącza ze sprawozdania z sytuacji finansowej zobowiązanie finansowe wtedy, gdy zobowiązanie przestało istnieć, to znaczy, kiedy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.
Na dzień nabycia Grupa wycenia aktywa finansowe w wartości godziwej, czyli najczęściej według wartości godziwej uiszczonej zapłaty. Koszty transakcji Grupa włącza do wartości początkowej wyceny wszystkich aktywów finansowych, poza kategorią aktywów wycenianych w wartości godziwej poprzez wynik. Wyjątkiem od tej zasady są należności z tytułu dostaw i usług, które Grupa wycenia w ich cenie transakcyjnej w rozumieniu MSSF 15, przy czym nie dotyczy to tych pozycji należności z tytułu dostaw i usług, których termin płatności jest dłuższy niż rok i które zawierają istotny komponent finansowania zgodnie z definicją z MSSF 15.
Dla celów wyceny po początkowym ujęciu, aktywa finansowe inne niż instrumenty pochodne zabezpieczające, Grupa klasyfikuje z podziałem na:
Kategorie te określają zasady wyceny na dzień bilansowy oraz ujęcie zysków lub strat z wyceny w wyniku finansowym lub w pozostałych całkowitych dochodach. Grupa dokonuje klasyfikacji aktywów finansowych do kategorii na podstawie modelu biznesowego funkcjonującego w Grupa w zakresie zarządzania aktywami finansowymi oraz wynikających z umowy przepływów pieniężnych charakterystycznych dla składnika aktywów finansowych.
Składnik aktywów finansowych wycenia się w zamortyzowanym koszcie, jeżeli spełnione są oba poniższe warunki (i nie zostały wyznaczone w momencie początkowego ujęcia do wyceny w wartości godziwej przez wynik):
Do kategorii aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie Grupa zalicza:
Wymienione klasy aktywów finansowych prezentowane są w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w podziale na aktywa długoterminowe i krótkoterminowe pozycjach „Pozostałe należności”, „Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności” oraz „Pozostałe aktywa finansowe”. Wycena krótkoterminowych należności odbywa się w wartości wymagającej zapłaty ze względu na nieznaczące efekty dyskonta.
Z uwagi na nieistotne kwoty Grupa nie wyodrębnia przychodów z tytułu odsetek jako osobnej pozycji, lecz ujmuje je w przychodach finansowych.
Straty z tytułu utraty wartości aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie pomniejszone o zyski z tytułu odwrócenia odpisów aktualizujących Grupa ujmuje w wyniku odpowiednio w pozycji „Przychody finansowe” lub „Koszty finansowe”. Zyski i straty powstałe w związku z wyłączeniem aktywów należących do tej kategorii ze sprawozdania z sytuacji finansowej Grupa ujmuje w wyniku w pozycji „Zysk (strata) z zaprzestania ujmowania aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie”. Na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz 31 grudnia 2019 roku takie zyski/straty w Grupie nie wystąpiły. Pozostałe zyski i straty z aktywów finansowych ujmowane w wyniku, w tym różnice kursowe, prezentowane są jako przychody lub koszty finansowe.
Składnik aktywów finansowych wycenia się w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody, jeżeli spełnione są oba poniższe warunki:
Przychody z tytułu odsetek, zyski i straty z tytułu utraty wartości oraz różnice kursowe związane z tymi aktywami obliczane są i ujmowane w wyniku finansowym w taki sam sposób, jak ma to miejsce w przypadku aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie. Pozostałe zmiany wartości godziwej tych aktywów ujmowane są przez pozostałe całkowite dochody. W momencie zaprzestania ujmowania składnika aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody skumulowane zyski lub straty rozpoznane wcześniej w pozostałych całkowitych dochodach podlegają przeklasyfikowaniu z kapitału do wyniku.
W okresie sprawozdawczym Grupa nie posiadała aktywów finansowych kwalifikujących się do tej kategorii wyceny.
Składnik aktywów finansowych wycenia się w wartości godziwej przez wynik, jeżeli nie spełnia kryteriów wyceny w zamortyzowanym koszcie lub w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody oraz nie jest instrumentem kapitałowym wyznaczonym w momencie początkowego ujęcia do wyceny w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody. Ponadto do tej kategorii Grupa zalicza aktywa finansowe wyznaczone przy początkowym ujęciu do wyceny w wartości godziwej przez wynik ze względu na spełnienie kryteriów określonych w MSSF 9.
Do tej kategorii zaliczane są:
Instrumenty należące do tej kategorii wyceniane są w wartości godziwej, a skutki wyceny ujmowane są w wyniku odpowiednio w pozycji „Przychody finansowe” lub „Koszty finansowe”. Zyski i straty z wyceny aktywów finansowych określone są przez zmianę wartości godziwej ustalonej na podstawie bieżących na dzień bilansowy cen pochodzących z aktywnego rynku lub na podstawie technik wyceny, jeżeli aktywny rynek nie istnieje.
Instrumenty kapitałowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody obejmują inwestycje w instrumenty kapitałowe niebędące aktywami finansowymi przeznaczonymi do obrotu ani warunkową zapłatą w ramach połączenia przedsięwzięć, w odniesieniu do których w momencie początkowego ujęcia Grupa dokonała nieodwołalnego wyboru dotyczącego przedstawiania w pozostałych całkowitych dochodach późniejszych zmian wartości godziwej tych instrumentów. Wyboru tego Spółka dokonuje indywidualnie i odrębnie w odniesieniu do poszczególnych instrumentów kapitałowych.
W tej kategorii Grupa ujmuje akcje i udziały spółek innych niż spółki zależne lub stowarzyszone, wykazywane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji „Akcje i udziały”.
Instrumenty kapitałowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody obejmują inwestycje w instrumenty kapitałowe niebędące aktywami finansowymi przeznaczonymi do obrotu ani warunkową zapłatą w ramach połączenia przedsięwzięć, w odniesieniu do których w momencie początkowego ujęcia Spółka dokonała nieodwołalnego wyboru dotyczącego przedstawiania w pozostałych całkowitych dochodach późniejszych zmian wartości godziwej tych instrumentów. Wyboru tego Grupa dokonuje indywidualnie i odrębnie w odniesieniu do poszczególnych instrumentów kapitałowych.
Aktywa finansowe zaliczone do kategorii wycenianych w zamortyzowanym koszcie oraz wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody ze względu na model biznesowy i charakter przepływów z nimi związanych podlegają ocenie na każdy dzień bilansowy w celu ujęcia oczekiwanych strat kredytowych, niezależnie od tego, czy wystąpiły przesłanki utraty wartości. Sposób dokonywania tej oceny i szacowania odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych różni się dla poszczególnych klas aktywów finansowych:
Odrębnie ujmowane są 100 procentowe odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych w przypadkach:
Oczekiwana strata kredytowa jest kalkulowana w momencie ujęcia należności w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz jest aktualizowana na każdy kolejny dzień kończący okres sprawozdawczy, w zależności od ilości dni przeterminowania danej należności. Polityka w zakresie szacowania odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych jest stosowana wg takich samych zasad w odniesieniu do podmiotów powiązanych, jak i pozostałych.
Na każdy dzień kończący okres sprawozdawczy Grupa dokonuje analizy wystąpienia przesłanek skutkujących zaklasyfikowaniem aktywów finansowych do poszczególnych etapów wyznaczania odpisu z tytułu utraty wartości. Przesłanki mogą obejmować m.in. zmiany ratingu dłużnika, poważne problemy finansowe dłużnika, wystąpienie istotnej niekorzystnej zmiany w jego środowisku ekonomicznym, prawnym lub rynkowym.
Dla celów oszacowania oczekiwanej straty kredytowej wykorzystuje się poziomy prawdopodobieństwa niewypłacalności na bazie rynkowych kwotowań kredytowych instrumentów pochodnych, dla podmiotów o danym ratingu i z danego sektora.
Grupa uwzględnia informacje dotyczące przyszłości w stosowanych parametrach modelu szacowania strat oczekiwanych poprzez kalkulację parametrów prawdopodobieństwa niewypłacalności w oparciu o bieżące kwotowania rynkowe.
Grupa przyjęła, że znaczy wzrost ryzyka następuje, kiedy przeterminowanie płatności przekracza 90 dni lub kiedy nastąpiły zmiany ratingu dłużnika lub poważne problemy finansowe dłużnika.
Grupa przyjmuje, że niewykonanie zobowiązania następuje, kiedy przeterminowanie wynosi 180 dni lub kiedy dłużnik ogłosił upadłość.
Zobowiązania finansowe inne niż instrumenty pochodne zabezpieczające, wykazywane są w następujących pozycjach sprawozdania z sytuacji finansowej:
Na dzień nabycia Spółka wycenia zobowiązania finansowe w wartości godziwej, czyli najczęściej według wartości godziwej otrzymanej kwoty. Koszty transakcji Grupa włącza do wartości początkowej wyceny wszystkich zobowiązań finansowych, poza kategorią zobowiązań wycenianych w wartości godziwej poprzez wynik.
Po początkowym ujęciu zobowiązania finansowe wyceniane są w zamortyzowanym koszcie z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej, za wyjątkiem zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu lub wyznaczonych jako wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy. Do kategorii zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy Grupa zalicza instrumenty pochodne inne niż instrumenty zabezpieczające. Krótkoterminowe zobowiązania z tytułu dostaw i usług wyceniane są w wartości wymagającej zapłaty ze względu na nieznaczące efekty dyskonta.
Zyski i straty z wyceny zobowiązań finansowych ujmowane są w wyniku finansowym w działalności finansowej.
Aktywa trwałe i ich grupy do sprzedaży uznaje się za przeznaczone do sprzedaży, w sytuacji gdy ich wartość bilansowa zostanie odzyskana raczej w wyniku transakcji sprzedaży niż w wyniku ich dalszego użytkowania. Ten warunek może być spełniony tylko, kiedy wystąpienie transakcji sprzedaży jest wysoce prawdopodobne, a składnik aktywów jest dostępny do natychmiastowej sprzedaży w swoim obecnym stanie. Klasyfikacja składnika aktywów jako przeznaczonego do sprzedaży zakłada zamiar kierownictwa spółki do dokonania transakcji sprzedaży w ciągu roku od momentu dokonania klasyfikacji. Aktywa trwałe sklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży wycenia się po niższej spośród dwóch wartości: wartości bilansowej lub wartości godziwej, pomniejszonej o koszty związane ze sprzedażą. Stosowne ujawnienia zostały zaprezentowane w nocie 21 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Jeśli Grupa chce dokonać transakcji zbycia, w wyniku której utraciłaby kontrolę nad swoją jednostką zależną, wszystkie aktywa i zobowiązania tej jednostki zależnej są klasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży niezależnie od tego, czy Grupa zachowa udziały niedające kontroli po tej transakcji.
Jeżeli Grupa jest zobowiązana do realizacji planu sprzedaży, polegającego na sprzedaży inwestycji we wspólne przedsięwzięcie lub jednostkę stowarzyszoną lub części takiej inwestycji, inwestycję lub jej część przeznaczoną do sprzedaży klasyfikuje się jako przeznaczoną do sprzedaży po spełnieniu w/w kryteriów, a Grupa zaprzestaje stosowania metody praw własności do rozliczania części inwestycji sklasyfikowanej jako przeznaczona do sprzedaży. Pozostała część inwestycji w jednostkę stowarzyszoną lub wspólne przedsięwzięcie, niesklasyfikowana jako przeznaczona do sprzedaży, nadal jest rozliczana metodą praw własności. Grupa zaprzestaje stosowania metody praw własności w chwili zbycia, jeżeli transakcja zbycia powoduje utratę znaczącego wpływu na jednostkę stowarzyszoną lub wspólne przedsięwzięcie.
Po dokonaniu transakcji sprzedaży Grupa rozlicza zachowane udziały zgodnie z MSSF 9, chyba że udziały te umożliwiają dalszą klasyfikację tego podmiotu jako jednostki stowarzyszonej lub wspólnego przedsięwzięcia; w takim przypadku Grupa nadal stosuje metodę praw własności.
Aktywa trwałe i grupy aktywów netto zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży wycenia się według niższej spośród ich wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty niezbędne do poniesienia w celu dokonania sprzedaży. Aktywa trwałe i grupy aktywów netto klasyfikuje się jako przeznaczone do sprzedaży, jeżeli ich wartość bilansowa zostanie odzyskana przede wszystkim w drodze transakcji sprzedaży, nie zaś poprzez ich dalsze wykorzystanie. Warunek ten uznaje się za spełniony tylko wówczas, gdy sprzedaż jest wysoce prawdopodobna, zaś składnik aktywów lub grupa aktywów netto przeznaczona do zbycia są dostępne do natychmiastowej sprzedaży w obecnym stanie. Kierownictwo musi być zobowiązane do sprzedaży, która musi zostać sfinalizowana w ciągu roku od daty zaklasyfikowania.
W sprawozdaniu z całkowitych dochodów, przychody i koszty z działalności zaniechanej wykazuje się oddzielnie od przychodów i kosztów z działalności kontynuowanej, na poziomie zysku po opodatkowaniu, nawet jeżeli Grupa zachowuje po sprzedaży udziały niekontrolujące w jednostce zależnej. Dotyczący działalności zaniechanej zysk lub stratę (po opodatkowaniu) wykazuje się oddzielnie w jednej kwocie w sprawozdaniu z całkowitych dochodów.
Rzeczowe aktywa trwałe oraz wartości niematerialne sklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży nie są amortyzowane.
Instrumenty pochodne, z których korzysta Grupa w celu zabezpieczenia się przed ryzykiem związanym ze zmianami kursów wymiany walut, to przede wszystkim kontrakty walutowe typu forward. Tego rodzaju pochodne instrumenty finansowe są wyceniane do wartości godziwej. Instrumenty pochodne wykazuje się jako aktywa finansowe, gdy ich wartość jest dodatnia, i jako zobowiązania finansowe – gdy ich wartość jest ujemna.
Mając na uwadze charakter zabezpieczeń oraz powiązanie z transakcjami zabezpieczanymi, pomimo braku zasad rachunkowości zabezpieczeń, wynik na realizacji oraz wycenie pochodnych instrumentów finansowych stanowiących ekonomiczne zabezpieczenie transakcji zakupu i sprzedaży oraz nie mający charakteru spekulacyjnego, koryguje odpowiednio przychody ze sprzedaży lub koszt własny sprzedanych produktów.
Grupa nie posiada instrumentów finansowych zabezpieczających.
Zapasy są wyceniane według niższej z dwóch wartości: ceny nabycia/kosztu wytworzenia i możliwej do uzyskania ceny sprzedaży netto.
Cenę nabycia lub koszt wytworzenia pozycji zapasów dotyczące pozycji, które co do zasady nie są wzajemnie wymienialne, oraz dóbr i usług wytworzonych i przeznaczonych do realizacji konkretnych przedsięwzięć ustala się z zastosowaniem metody szczegółowej identyfikacji poszczególnych cen nabycia lub kosztów wytworzenia.
Zużycie pozostałych materiałów jest ujmowane w koszcie wytworzenia wg metody FIFO.
Zapasy są wykazywane w wartości netto (pomniejszonej o odpisy aktualizujące). Odpisy aktualizujące wartość zapasów tworzy się w związku z utratą ich wartości celem doprowadzenia wartości zapasów do poziomu wartości netto możliwej do odzyskania. Kwotę odpisów wartości zapasów do poziomu wartości netto możliwej do uzyskania oraz wszelkie straty w zapasach ujmuje się jako koszt okresu, w którym odpis lub strata miały miejsce.
Ceną sprzedaży netto możliwą do uzyskania jest szacowana cena sprzedaży dokonywana w toku zwykłej działalności gospodarczej, pomniejszona o koszty wykończenia i szacowane koszty niezbędne do doprowadzenia sprzedaży do skutku.
Środki pieniężne i lokaty krótkoterminowe wykazane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej obejmują w szczególności środki pieniężne w banku i w kasie oraz lokaty krótkoterminowe o pierwotnym okresie zapadalności nieprzekraczającym trzech miesięcy.
Saldo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazane w rachunku przepływów pieniężnych składa się z określonych powyżej środków pieniężnych i ich ekwiwalentów.
Kapitał podstawowy w sprawozdaniu finansowym wykazuje się w wysokości określonej w statucie i wpisanej w rejestrze sądowym Spółki. Zadeklarowane, lecz nie wniesione wkłady kapitałowe ujmuje się jako należne wkłady na poczet kapitału – jako wielkość ujemną. Akcje własne ujmuje się jako odrębną kategorię kapitału własnego ze znakiem ujemnym.
Grupa tworzy rezerwy wówczas, gdy na Grupie ciąży istniejący obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych i gdy prawdopodobne jest, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu korzyści ekonomicznych oraz można dokonać wiarygodnego oszacowania kwoty tego zobowiązania. Jeżeli Grupa spodziewa się, że koszty objęte rezerwą zostaną zwrócone, na przykład na mocy umowy ubezpieczenia, wówczas zwrot ten jest ujmowany jako odrębny składnik aktywów, ale tylko wtedy, gdy jest rzeczą praktycznie pewną, że zwrot ten rzeczywiście nastąpi. Koszty dotyczące danej rezerwy są wykazane w zysku lub stracie po pomniejszeniu o wszelkie zwroty.
Utworzone rezerwy zalicza się odpowiednio do kosztów operacyjnych, pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych, zależnie od okoliczności, z którymi przyszłe zobowiązania się wiążą.
Jeżeli skutek zmiany wartości pieniądza w czasie jest istotny, kwota rezerwy odpowiada bieżącej wartości nakładów, które jak się oczekuje będą niezbędne do wypełnienia tego obowiązku.
Stopę dyskontową ustala się przed opodatkowaniem, czyli odzwierciedla ona bieżącą ocenę rynku odnośnie wartości pieniądza w czasie oraz ryzyko związane konkretnie z danym składnikiem zobowiązań. Stopy dyskontowej nie obciąża ryzyko, o które skorygowano szacunki przyszłych przepływów pieniężnych. Jeżeli zastosowana została metoda polegająca na dyskontowaniu, zwiększenie rezerwy w związku z upływem czasu jest ujmowane jako koszty finansowe.
W momencie początkowego ujęcia, wszystkie kredyty bankowe, pożyczki i papiery dłużne są ujmowane według wartości godziwej, pomniejszonej o koszty związane z uzyskaniem kredytu lub pożyczki.
Po początkowym ujęciu oprocentowane kredyty, pożyczki i papiery dłużne są następnie wyceniane według zamortyzowanego kosztu, przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej. Przy ustalaniu zamortyzowanego kosztu uwzględnia się koszty związane z uzyskaniem kredytu lub pożyczki oraz dyskonta lub premie uzyskane przy rozliczeniu zobowiązania.
Przychody i koszty są ujmowane w sprawozdaniu z całkowitych dochodów z chwilą usunięcia zobowiązania ze sprawozdania z sytuacji finansowej, a także w wyniku naliczania odpisu oraz w wyniku rozliczania metodą efektywnej stopy procentowej.
Zobowiązania (za wyjątkiem zobowiązań podatkowych) spełniają definicję zobowiązania finansowego zawartą w MSR 32 „Instrumenty finansowe: prezentacja”.
W momencie początkowego ujęcia zobowiązania wycenia się w cenie nabycia, tj. w wartości godziwej otrzymanej zapłaty. Wartość ta określana jest na podstawie ceny transakcji lub (w przypadku braku możliwości określenia tej ceny) zdyskontowanej sumy wszystkich przyszłych uiszczonych płatności.
Po początkowym ujęciu zobowiązania finansowe, z wyjątkiem zobowiązań przeznaczonych do obrotu i instrumentów pochodnych będących zobowiązaniami, wycenia się, co do zasady, w zamortyzowanym koszcie, stosując metodę efektywnej stopy procentowej.
Zobowiązania przeznaczone do obrotu i instrumenty pochodne będące zobowiązaniami wycenia się w wartości godziwej.
Zaliczki otrzymane od kontrahentów na poczet realizacji usług prezentowane są w sprawozdaniu finansowym w pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej – zobowiązania z tytułu umowy.
Zgodnie z zakładowymi systemami wynagradzania, pracownicy Grupy mają prawo do nagród jubileuszowych po przepracowaniu określonej liczby lat oraz do odpraw emerytalnych/ rentowych w momencie przechodzenia na emeryturę/rentę.
Zgodnie z wewnętrznymi regulacjami jednostki dokonują również odpisów na ZFŚS dla wywodzących się z nich emerytów i uznaje koszty z tych tytułów na bazie memoriałowej.
Wysokość nagrody uzależniona jest od stażu pracy i przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Pracownicy otrzymują również jednorazowe wypłaty z tytułu przejścia na emeryturę. Odprawy rentowe przysługują pracownikom, którzy nabyli trwałą niezdolność do pracy. Wielkość wypłat zależy od stażu pracy oraz przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Grupa ujmuje rezerwę z tytułu odpraw emerytalnych, odpraw rentowych, odpisów na ZFŚS i nagród jubileuszowych w celu przyporządkowania kosztów do okresów, których dotyczą. Według MSR 19 nagrody jubileuszowe są innymi długoterminowymi świadczeniami pracowniczymi, natomiast odprawy emerytalne, odprawy rentowe oraz odpisy na ZFŚS są programami określonych świadczeń po okresie zatrudnienia. Wartość bieżąca tych zobowiązań na koniec każdego okresu sprawozdawczego jest obliczona przez niezależnego aktuariusza. Naliczone zobowiązania są równe zdyskontowanym płatnościom, które w przyszłości zostaną dokonane, z uwzględnieniem rotacji zatrudnienia i dotyczą okresu do końca okresu sprawozdawczego. Informacje demograficzne oraz informacje o rotacji zatrudnienia oparte są o dane historyczne.
Wycena aktuarialna świadczeń długo- i krótkoterminowych dokonywana jest nie rzadziej niż na koniec każdego roku obrotowego.
Ponowna wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych dotyczących programów określonych świadczeń obejmująca zyski i straty aktuarialne ujmowana jest w innych całkowitych dochodach i nie podlega późniejszej reklasyfikacji do zysku lub straty.,
Jeżeli istnieje uzasadniona pewność, że dotacja zostanie uzyskana oraz spełnione zostaną wszystkie związane z nią warunki, wówczas dotacje rządowe są ujmowane według ich wartości godziwej.
Jeżeli dotacja dotyczy danej pozycji kosztowej, wówczas jest ona ujmowana jako przychód w sposób współmierny do kosztów, które dotacja ta ma w zamierzeniu kompensować. Jeżeli dotacja dotyczy składnika aktywów, wówczas jej wartość godziwa jest ujmowana w pasywach w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Następnie stopniowo, drogą równych odpisów rocznych, odpisywana do rachunku zysków i strat przez szacowany okres użytkowania związanego z nią składnika aktywów.
Przychody ze sprzedaży stanowią wyłącznie przychody z umów z klientami objęte zakresem MSSF 15. Sposób ujmowania przychodów ze sprzedaży w sprawozdaniu finansowym Grupy, w tym zarówno wartość, jak i moment rozpoznania przychodów, określa pięcioetapowy model obejmujący następujące kroki:
Grupa ujmuje umowę z klientem tylko wówczas, gdy spełnione są wszystkie następujące kryteria:
W momencie zawarcia umowy Grupa dokonuje oceny dóbr lub usług przyrzeczonych w umowie z klientem i identyfikuje jako zobowiązanie do wykonania świadczenia każde przyrzeczenie do przekazania na rzecz klienta dobra lub usługi (lub pakietu dóbr lub usług), które można wyodrębnić lub grupy odrębnych dóbr lub usług, które są zasadniczo takie same i w taki sam sposób przekazywane klientowi.
Dobro lub usługa są wyodrębnione, jeżeli spełniają oba następujące warunki:
W celu ustalenia ceny transakcyjnej Grupa uwzględnia warunki umowy oraz stosowane przez nią zwyczajowe praktyki handlowe. Cena transakcyjna to kwota wynagrodzenia, które zgodnie z oczekiwaniem Grupy będzie jej przysługiwać w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług klientowi, z wyłączeniem kwot pobranych w imieniu osób trzecich. Wynagrodzenie określone w umowie z klientem może obejmować kwoty stałe, kwoty zmienne lub oba te rodzaje kwot.
Jeśli wynagrodzenie określone w umowie obejmuje kwotę zmienną, Grupa szacuje kwotę wynagrodzenia, do którego będzie uprawniona w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług klientowi. Grupa szacuje kwotę wynagrodzenia zmiennego, stosując metodę wartości najbardziej prawdopodobnej, stanowiącej pojedynczą, najbardziej prawdopodobną kwotę z przedziału możliwych kwot wynagrodzenia (tj. pojedynczy najbardziej prawdopodobny wynik umowy). Metoda ta najlepiej pozwala przewidzieć kwotę wynagrodzenia zmiennego, ponieważ spółka korzysta z postanowień umownych oraz posiada doświadczenie w realizacji podobnych umów.
Grupa zalicza do ceny transakcyjnej część lub całość kwoty wynagrodzenia zmiennego wyłącznie w takim zakresie, w jakim istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że nie nastąpi wyksięgowanie znaczącej części kwoty wcześniej ujętych skumulowanych przychodów w miarę, jak stopniowo spada niepewność co do wysokości wynagrodzenia zmiennego.
Grupa analizuje dane rynkowe wpływające np. na wysokość wskaźnika indeksacji ceny, spółka weryfikuje na podstawie obserwowalnych w trakcie procesu produkcyjnego danych wskazujących na poziom rozliczenia z klientem z tytułu wagi wyrobów oraz na bieżąco ocenia ryzyko wystąpienia kar umownych.
Grupa przeważnie spełnia zobowiązanie do wykonania świadczenia w trakcie świadczenia usługi poprzez dostarczanie klientowi składnika aktywów, nad którym sprawuje on kontrolę w trakcie jego powstawania lub ulepszania. Warunki płatności są negocjowane indywidualnie dla każdej umowy. Zwykle płatności stają się wymagalne w terminie nie dłuższym niż 60 dni.
W przypadku, kiedy umowa zawiera istotny komponent finansowania, Spółka koryguje przyrzeczoną kwotę wynagrodzenia umownego o efekt zmiany wartości pieniądza w czasie. Istotny element finansowania występuje, gdy w umowie zostaną określone terminy płatności dłuższe niż rok. Grupa stosuje rozwiązanie praktyczne, zgodnie z którym korekty o wpływ istotnego komponentu finansowania nie dokonuje w przypadku umów przewidujących terminy płatności krótsze niż 1 rok.
Grupa nie ujmuje zobowiązania do zwrotu wynagrodzenia.
Gwarancje udzielone przez Grupę na sprzedane produkty/usługi ujmowane są zgodnie z MSR 37, ponieważ ich warunki odzwierciedlają wyłącznie zapewnienie, że produkty/usługi dostarczane przez Grupę będą działać zgodnie z zamierzeniem stron, wyrażonym w ustalonej specyfikacji.
Grupa przypisuje cenę transakcyjną do każdego zobowiązania do wykonania świadczenia (lub do odrębnego dobra lub odrębnej usługi) w kwocie, która odzwierciedla kwotę wynagrodzenia, które – zgodnie z oczekiwaniem Grupy – przysługuje jej w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług klientowi. na podstawie proporcjonalnej indywidualnej ceny sprzedaży wyznaczonej w drodze powiększenia oczekiwanych kosztów o marżę kontraktu.
Grupa ujmuje przychody w momencie wypełniania lub w trakcie wypełniania zobowiązania do wykonania świadczenia poprzez przekazanie przyrzeczonego dobra lub usługi klientowi.
Grupa ujmuje przychody w miarę upływu czasu, ponieważ:
Grupa ocenia, czy umowa zawiera istotny element finansowania. Grupa nie koryguje przyrzeczonej kwoty wynagrodzenia o wpływ istotnego elementu finansowania, jeśli w momencie zawarcia umowy oczekuje, że okres od momentu przekazania przyrzeczonego dobra lub usługi klientowi do momentu zapłaty za dobro lub usługę przez klienta wyniesie nie więcej niż jeden rok.
Grupa aktywuje dodatkowe koszty doprowadzenia do zawarcia umowy pod warunkiem, że spodziewa się, że te koszty odzyska. Koszty, które według przewidywań Spółka nie zostaną odzyskane ujmowane są jako koszt okresu, w którym zostały poniesione. Do kosztów podlegających aktywowaniu Grupa zalicza prowizje wypłacane wyłącznie w związku z doprowadzeniem do zawarcia umowy. Aktywowane koszty prezentowane są w rozliczeniach międzyokresowych i podlegają amortyzacji metodą liniową w przewidywanym okresie realizacji umowy.
Podatek dochodowy wykazany w wyniku okresu obejmuje rzeczywiste obciążenie podatkowe za dany okres sprawozdawczy, ustalone przez Grupę zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ewentualne korekty rozliczeń podatkowych za lata ubiegłe oraz zmianę stanu aktywa z tytułu podatku odroczonego oraz rezerwy na podatek odroczony nie rozliczaną z kapitałem własnym.
Zobowiązania i należności z tytułu bieżącego podatku za okres bieżący i okresy poprzednie wycenia się w wysokości kwot przewidywanej zapłaty na rzecz organów podatkowych (podlegających zwrotowi od organów podatkowych) z zastosowaniem stawek podatkowych i przepisów podatkowych, które prawnie lub faktycznie już obowiązywały na dzień bilansowy.
Na potrzeby sprawozdawczości finansowej podatek odroczony jest tworzony w stosunku do wszystkich różnic przejściowych występujących na koniec okresu sprawozdawczego między wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością bilansową wykazaną w sprawozdaniu finansowym.
Rezerwa na podatek odroczony ujmowana jest w odniesieniu do wszystkich dodatnich różnic przejściowych:
Aktywa z tytułu podatku odroczonego ujmowane są w odniesieniu do wszystkich ujemnych różnic przejściowych, w takiej wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, że zostanie osiągnięty dochód do opodatkowania, który pozwoli wykorzystać ww. różnice, aktywa i straty:
Wartość bilansową składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego weryfikuje się na każdy dzień bilansowy. Grupa obniża wartość bilansową składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego w zakresie, w jakim nie jest prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do częściowego lub całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Nieujęte aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego podlegają weryfikacji na każdy dzień bilansowy i ujmowane są w takim zakresie, w jakim prawdopodobne staje się, że przyszły dochód do opodatkowania pozwoli na ich zrealizowanie.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się w wysokości kwoty przewidzianej w przyszłości do odliczenia od podatku dochodowego, w związku z ujemnymi różnicami przejściowymi, które spowodują w przyszłości zmniejszenie podstawy obliczenia podatku dochodowego oraz straty podatkowej możliwej do odliczenia, ustalonej przy uwzględnieniu zasady ostrożności. Aktywa z tytułu podatku dochodowego wykazywane są tylko wtedy, gdy ich realizacja jest prawdopodobna.
Rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się w wysokości kwoty podatku dochodowego, wymagającej w przyszłości zapłaty, w związku z występowaniem dodatnich różnic przejściowych, to jest różnic, które spowodują zwiększenie podstawy obliczenia podatku dochodowego w przyszłości.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego wycenia się z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą stosowane, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozwiązana, przyjmując stawki podatkowe (i przepisy podatkowe), które obowiązywały prawnie lub co do których proces legislacyjny zasadniczo się zakończył na dzień bilansowy.
Podatek dochodowy dotyczący pozycji ujmowanych poza zyskiem lub stratą jest ujmowany poza zyskiem lub stratą: w innych całkowitych dochodach dotyczący pozycji ujętych w innych całkowitych dochodach lub bezpośrednio w kapitale własnym dotyczący pozycji ujętych bezpośrednio w kapitale własnym.
Grupa kompensuje ze sobą aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego z rezerwami z tytułu odroczonego podatku dochodowego wtedy i tylko wtedy, gdy posiada możliwy do wyegzekwowania tytuł prawny do przeprowadzenia kompensat należności ze zobowiązaniami z tytułu bieżącego podatku i odroczony podatek dochodowy ma związek z tym samym podatnikiem i tym samym organem podatkowym.
Przychody, koszty, aktywa i zobowiązania są ujmowane po pomniejszeniu o wartość podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
Kwota netto podatku od towarów i usług możliwa do odzyskania lub należna do zapłaty na rzecz organów podatkowych jest ujęta w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako część należności lub zobowiązań.
Jeżeli w ocenie Spółek Grupy jest prawdopodobne, że podejście do kwestii podatkowej lub grupy kwestii podatkowych będzie zaakceptowane przez organ podatkowy, Spółka określa dochód do opodatkowania (stratę podatkową), podstawę opodatkowania, niewykorzystane straty podatkowe, niewykorzystane ulgi podatkowe i stawki podatkowe z uwzględnieniem podejścia do opodatkowania planowanego lub zastosowanego w swoim zeznaniu podatkowym.
Jeżeli Spółka stwierdzi, że nie jest prawdopodobne, że organ podatkowy zaakceptuje podejście Spółki do kwestii podatkowej lub grupy kwestii podatkowych, wówczas Spółka odzwierciedla wpływ niepewności przy ustalaniu dochodu do opodatkowania (straty podatkowej), niewykorzystanych strat podatkowych, niewykorzystanych ulg podatkowych lub stawek podatkowych.
Spółka odzwierciedla ten efekt za pomocą najlepszej z następujących metod:
Zysk netto na akcję dla każdego okresu jest obliczony poprzez podzielenie zysku netto za dany okres przez średnią ważoną liczbę akcji jednostki dominującej w danym okresie sprawozdawczym. Grupa nie prezentuje rozwodnionego zysku/straty na akcję, ponieważ nie występują rozwadniające potencjalne akcje zwykłe.
W 2020 roku Grupa nie wprowadziła istotnych zmian w przyjętych zasadach rachunkowości, w porównaniu do zasad zastosowanych w poprzednim roku obrotowym, które wywierałyby wpływ na sytuację majątkową i finansową, płynność oraz wynik finansowy Grupy.
W 2020 roku Grupa wprowadziła zmiany w prezentacji części danych zawartych w podstawowych skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych, w porównaniu do prezentacji zastosowanej w poprzednim roku obrotowym.
Zmiany te wynikają z zastosowania wytycznych wynikających z taksonomii ESMA, mającej zastosowanie do znakowania pozycji zawartych w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych, po to aby można sporządzić je zgodnie z wymogami ESEF.
W procesie implementacji ESEF do skonsolidowanego sprawozdania finansowego dokonano ponownej oceny polityki i stwierdzono że część zmian spowoduje, że informacje zawarte w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych będą bardziej przydatne tj. czytelne, wewnętrznie spójne, odzwierciedlające transakcje/salda występujące w Grupie oraz bardziej porównywalne na tle innych podobnych podmiotów notowanych na giełdzie papierów wartościowych.
Emitenci, których papiery wartościowe zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym na terytorium Unii Europejskiej, mają obowiązek sporządzania raportów rocznych w jednolitym europejskim formacie raportowania (ang. european single electronic format - ESEF) za lata obrotowe rozpoczynające się 1 stycznia 2020 roku lub później.
Na mocy Dyrektywy 2004/109/WE (Transparency), która w art. 4 ust. 7 nałożyła na Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) obowiązek opracowania projektu standardów regulacyjnych w celu określenia elektronicznego formatu sprawozdawczości, w dniu 29 maja 2019 roku w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowano Rozporządzenie nr 2019/815 z dnia 17 grudnia 2018 r. uzupełniające dyrektywę 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania (dalej: ESEF).
W tym celu Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) opublikował zestaw elektronicznych plików XBRL, które stały się podstawą raportowania w w/w standardzie.
Udostępnione w tym celu pliki taksonomii ESMA są zgodne z wymogami Regulacyjnego Standardu Technicznego, który stanowi formalną podstawę dla raportowania według jednolitego europejskiego formatu sprawozdawczego (ESEF).
Na podstawie w/w regulacji Grupa została zobowiązana przez wymogi ESEF do rozszerzenia zakresu publikowanego skonsolidowanego sprawozdania rocznego o informacje w standardzie XBRL.
Proces ten został przeprowadzony przy użyciu znaczników XBRL wybranych z udostępnionej taksonomii ESMA, spośród których dokonano wyboru definicji i pojęć księgowych występujących w Grupie Kapitałowej i umieszczono je w podstawowych skonsolidowanych sprawozdaniach Grupy, składających się na sprawozdanie roczne.
Ponieważ taksonomia ESEF opiera się na taksonomii MSSF zapewniającej emitentom hierarchiczną strukturę, którą można wykorzystać do klasyfikacji informacji finansowych, Grupa przeprowadziła proces tagowania pozycji podstawowych skonsolidowanych sprawozdań finansowych w taki sposób aby przy opracowaniu raportu skonsolidowanego w języku XBRL za 2020 rok, w jak największym stopniu wykorzystać modelową taksonomię ESMY, której jednym z celów jest standaryzacja w prezentacji informacji zawartych w sprawozdaniach.
W procesie implementacji ESEF do skonsolidowanego sprawozdania finansowego powstała konieczność wprowadzenia zmian w prezentacji części pozycji w podstawowych sprawozdaniach finansowych Grupy Kapitałowej, za okres bieżący jak również za okres porównywalny (ujęcie retrospektywne).
W ocenie Grupy przedmiotowe zmiany przyczyniły się do tego, że informacje zawarte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym są bardziej przydatne, wewnętrznie spójne i czytelne (jak wymaga tego MSR 8 Zasady (polityka) rachunkowości).
Dokładny opis wprowadzonych przekształceń został zaprezentowany poniżej.
Przekształcenia danych w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej zostały dokonane w niżej wymienionym zakresie:
Szczegółowe dane w zakresie przekształceń w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej, zamieszczono poniżej.
Przy prezentacji przekształceń skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej zaprezentowano dodatkowo dane na początek okresu porównywalnego tj. na 1 stycznia 2019 roku, ponieważ zmiany te są istotne dla danych prezentowanych za 2019 rok.
31 grudnia 2019 | Przekształcenie danych (wg wytycznych ESMA) | 31 grudnia 2019 przekształcone | 1 stycznia 2019 roku przekształcone | |
AKTYWA TRWAŁE | ||||
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności długoterminowe | 77 780 | 4 866 | 82 646 | 46 139 |
Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe | 4 866 | (4 866) | – | – |
AKTYWA OBROTOWE | ||||
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności krótkoterminowe | 607 964 | 21 330 | 629 294 | 551 984 |
Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe | 21 330) | (21 330) | – | – |
31 grudnia 2019 | Przekształcenie danych (wg wytycznych ESMA) | 31 grudnia 2019 przekształcone | 1 stycznia 2019 roku przekształcone | |
KAPITAŁ WŁASNY | ||||
Kapitał zapasowy | 215 219 | (215 219) | – | – |
Zyski zatrzymane (niepokryte straty) | (524 686) | 215 219 | (309 467) | 168 905 |
ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE | ||||
Zobowiązania i rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych długoterminowe | 29 480 | (29 480) | – | – |
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania długoterminowe | 20 595 | 5 | 20 600 | 13 105 |
Pozostałe rezerwy długoterminowe | 36 357 | 29 475 | 65 832 | 53 819 |
ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE | ||||
Zobowiązania i rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych krótkoterminowe | 23 324 | (26 324) | – | – |
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania krótkoterminowe | 628 655 | 45 300 | 673 985 | 391 157 |
Pozostałe rezerwy krótkoterminowe | 47 121 | 2 465 | 49 586 | 17 774 |
Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe | 21 471 | (21 471) | – | – |
Porównywalne dane finansowe w pozycjach skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych na dzień 1 stycznia 2020 roku, których prezentacja uległa zmianie w porównaniu do danych przedstawionych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok 2019, zostały skorygowane w zaprezentowany poniżej sposób:
Zmiana stanu należności handlowych i pozostałych należności | Zmiana stanu zobowiązań z wyjątkiem kredytów i pożyczek | Zmiana stanu rezerw i rozliczeń międzyokresowych | Prowizje bankowe | Odsetki zapłacone | |
Przed korektą | (113 100) | 288 916 | 37 908 | (1 052) | (3 546) |
Zapłacone prowizje | – | – | – | 1 052 | (1 052) |
Rozliczenia międzyokresowe | (1 012) | – | 1 012 | – | – |
Zmiana stanu rezerw z tytułu świadczeń pracowniczych | – | (5 726) | 5 726 | – | – |
Po korekcie | (114 112) | 283 190 | 44 646 | – | (4 598) |
Porównywalne dane finansowe w pozycjach skonsolidowanego sprawozdania ze zmian w kapitale własnym na dzień 1 stycznia 2020 roku oraz 1 stycznia 2019 roku, których prezentacja uległa zmianie w porównaniu do danych przedstawionych w sprawozdaniu finansowym za rok 2019, zostały skorygowane w zaprezentowany poniżej sposób:
Kapitał podstawowy | Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej | Kapitał zapasowy | Różnice kursowe z przeliczenia jednostki zagranicznej | Zyski zatrzymane (niepokryte straty) | Kapitał własny | |
Kapitał własny na dzień 1 stycznia 2020 roku | 254 864 | 165 119 | 215 219 | (272) | (524 686) | 110 244 |
Wyniki z lat ubiegłych Grupy ujmowane jako kapitał tworzony zgodnie ze statutem | – | – | (215 219 | – | 215 219 | – |
Kapitał własny na dzień 1 stycznia 2020 roku (przekształcony) | 254 864 | 165 119 | – | (272) | (309 467) | 110 244 |
Kapitał podstawowy | Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej | Kapitał zapasowy | Różnice kursowe z przeliczenia jednostki zagranicznej | Zyski zatrzymane (niepokryte straty) | Kapitał własny | |
Kapitał własny na dzień 1 stycznia 2019 roku | 254 864 | 165 119 | 191 580 | (73) | (22 675) | 588 815 |
Wyniki z lat ubiegłych Grupy ujmowane jako kapitał tworzony zgodnie ze statutem | – | – | (191 580) | – | 191 580 | – |
Kapitał własny na dzień 1 stycznia 2019 roku (przekształcony) | 254 864 | 165 119 | (73) | 168 905 | 588 815 |
Nowe lub znowelizowane standardy i interpretacje, które obowiązują od 1 stycznia 2020 roku oraz ich wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy:
Zmiana dotyczy definicji przedsięwzięcia i obejmuje przede wszystkim następujące kwestie:
Zmiana obowiązuje dla połączeń przedsięwzięć dla których dzień przejęcia przypada w ciągu pierwszego rocznego okresu sprawozdawczego rozpoczynającego się 1 stycznia 2020 roku lub później oraz dla transakcji nabycia aktywów, które wystąpiły w tym okresie sprawozdawczym lub później. W związku z tym zmiana nie wpłynęła na dane wykazywane w dotychczasowych skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych Grupy. W 2020 roku Grupa nie dokonywała transakcji objętych zakresem MSSF 3, stąd zmiana nie miała wpływu również na dane za rok bieżący.
Zmiana polega na wprowadzeniu nowej definicji pojęcia „istotny” (w odniesieniu do pominięcia lub zniekształcenia w sprawozdaniu finansowym). Dotychczasowa definicja zawarta w MSR 1 i MSR 8 różniła się od zawartej w Założeniach Koncepcyjnych Sprawozdawczości Finansowej, co mogło powodować trudności w dokonywaniu osądów przez jednostki sporządzające sprawozdania finansowe. Zmiana spowoduje ujednolicenie definicji we wszystkich obowiązujących MSR i MSSF.
Zmiany nie wpłynęły na sprawozdania finansowe Grupy, ponieważ dotychczas dokonywane osądy w zakresie istotności były zbieżne z tymi, jakie byłyby dokonywane przy zastosowaniu nowej definicji.
Zmiana obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2020 roku lub później.
Rada przygotowała nową wersję założeń koncepcyjnych sprawozdawczości finansowej. Dla spójności zostały zatem odpowiednio dostosowane referencje do założeń koncepcyjnych zamieszczone w poszczególnych standardach.
Zmiany obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2020 roku lub później i nie wpłynęły na skonsolidowane sprawozdania finansowe Grupy.
Rada MSR wprowadziła zmiany do zasad rachunkowości zabezpieczeń w związku z planowaną reformą referencyjnych stóp procentowych (WIBOR, LIBOR itd.). Stopy te są często pozycją zabezpieczaną, na przykład w przypadku zabezpieczenia instrumentem IRS. Planowane zastąpienie dotychczasowych stóp nowymi stopami referencyjnymi budziło wątpliwości, co do tego, czy planowana transakcja jest nadal wysoce prawdopodobna, czy nadal oczekuje się przyszłych zabezpieczanych przepływów lub czy istnieje powiązanie ekonomiczne między pozycją zabezpieczaną i zabezpieczającą. Zmiana do standardów określiła, że należy w szacunkach przyjąć, że zmiana stóp referencyjnych miałaby nie nastąpić i dlatego nie będzie ona miała wpływu na spełnienie wymogów rachunkowości zabezpieczeń.
Zmiany obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2020 roku lub później. W związku z tym, że Grupa nie stosuje instrumentów pochodnych opartych na stopach procentowych, zmiana nie ma wpływu na jej skonsolidowane sprawozdania finansowe.
Standardy i interpretacje obowiązujące w wersji opublikowanej przez IASB, lecz nie zatwierdzone przez Unię Europejską, wykazywane są poniżej w punkcie dotyczącym standardów i interpretacji, które nie weszły w życie.
W niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym nie skorzystano z dobrowolnego wcześniejszego zastosowania standardu lub interpretacji.
Do dnia sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zostały opublikowane nowe lub znowelizowane standardy i interpretacje, obowiązujące dla okresów rocznych następujących po 2020 roku. Lista obejmuje również zmiany, standardy i interpretacje opublikowane ale niezaakceptowane jeszcze przez Unię Europejską.
Nowy standard regulujący ujęcie, wycenę, prezentację i ujawnienia dotyczące umów ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych. Standard zastępuje dotychczasowy MSSF 4.
Spółka szacuje, że nowy standard nie wpłynie na jej sprawozdania finansowe, ponieważ nie prowadzi ona działalności ubezpieczeniowej.
Standard obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub później.
Rada MSR doprecyzowała zasady klasyfikacji zobowiązań do długo- lub krótkoterminowych przede wszystkim w dwóch aspektach:
Zmiany obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub później. W związku z tym, że Grupa stosuje już zasady spójne ze zmienionym standardem, zmiany nie będą miały wpływu na jej skonsolidowane sprawozdania finansowe.
Zmiany obowiązują dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2022 roku lub później. Grupa szacuje, że powyższe zmiany nie wpłyną na jej skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Doprecyzowano, że produkcja przeprowadzana w ramach testów środka trwałego przed rozpoczęciem użytkowania środka trwałego powinna być ujmowana jako (1) zapas zgodnie z MSR 2 i (2) przychód, gdy nastąpi jego sprzedaż. Grupa szacuje, że zmiana nie będzie miała wpływu na jej sprawozdania finansowe. Zmiana obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2022 roku lub później.
Doprecyzowano, że koszty wypełnienia umów rodzących obciążenia obejmują koszty przyrostowe (np. koszty pracy) i alokowaną część innych kosztów bezpośrednio związanych z kosztem wypełnienia, np. amortyzację. Grupa szacuje, że zmiana nie będzie miała wpływu na jej skonsolidowane sprawozdania finansowe, ponieważ do tej pory nie zidentyfikowała umów rodzących obciążenia.
Zmiana obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2022 roku lub później.
Doprecyzowano odniesienia do definicji zobowiązań zawartych w założeniach koncepcyjnych i definicji zobowiązań warunkowych z MSR 37. Grupa szacuje, że zmiana nie będzie miała wpływu na jej skonsolidowane sprawozdania finansowe.
Zmiana obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2022 roku lub później.
W związku z pandemią COVID-19 Rada MSR wprowadziła uproszczenie zezwalające na nieocenianie, czy zmienione przyszłe przepływy wynikające z ulg otrzymanych od leasingodawców, spełniających warunki określone w standardzie, są „zmianą leasingu” w myśl MSSF 16. W związku z tym, że Grupa nie otrzymała ulg wskazanych w standardzie, Grupa nie będzie stosować uproszczenia, zatem zmiana nie wpłynie na jej skonsolidowane sprawozdania finansowe.
Zmiana obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 czerwca 2020 roku (z możliwością wcześniejszego stosowania).
W związku z planowaną reformą referencyjnych stóp procentowych (WIBOR, LIBOR itd.) Rada MSR wprowadziła kolejne zmiany do zasad rachunkowości instrumentów finansowych:
Grupa nie zakończyła jeszcze szacowania wpływu zmiany na jej sprawozdania finansowe. Reforma IBOR dotyczy przede wszystkim umowy kredytowej aktywnej na dzień 31 grudnia 2020 roku.
Zmiana obowiązuje dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2021 roku lub później.
Grupa zamierza wdrożyć powyższe regulacje w terminach przewidzianych do zastosowania przez standardy lub interpretacje.
Stany aktywów i zobowiązań z tytułu umowy na koniec okresu sprawozdawczego przedstawia poniższa tabela:
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Aktywa z tytułu umowy brutto | 209 745 | 271 202 |
Odpisy aktualizujące wartość aktywów z tytułu umowy (-) | (1 730) | (1 415) |
Aktywa z tytułu umowy | 208 015 | 269 787 |
Zobowiązania z tytułu umowy | 216 116 | 251 625 |
Aktywa z tytułu umowy podlegają regulacjom MSSF 9 w zakresie szacowania strat z tytułu utraty wartości.
Poniższa tabela przedstawia skutki wyceny umów, w tym przychody oraz koszty realizowanych umów ujęte zgodnie z MSSF 15 na dzień 31 grudnia 2020 roku i na dzień 31 grudnia 2019 roku, jak również kwoty należne zamawiającym oraz kwoty należne od zamawiających z tytułu prac wynikających z realizowanych umów.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Kwota przychodów początkowo ustalona w umowie | 7 407 394 | 7 971 771 |
Zmiana przychodów z umowy, w tym: | (26 551) | 42 339 |
- zmiana przychodów z tytułu kar umownych i rezerw na kary | (81 876) | (15 337) |
Łączna kwota przychodów z umowy | 7 380 843 | 8 014 110 |
Koszty umowy poniesione do dnia bilansowego | 6 286 676 | 5 673 184 |
Koszty pozostające do realizacji umowy | 1 054 442 | 2 125 054 |
Szacunkowe łączne koszty umowy | 7 341 118 | 7 798 238 |
Szacunkowe łączne wyniki z umów, w tym: | 39 725 | 215 872 |
zyski | 334 224 | 431 683 |
straty (-) | (294 499) | (215 810) |
Aktywa (zobowiązania) z tytułu umowy prezentuje poniższa tabela:
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Stan otrzymanych zaliczek na dzień bilansowy | 125 660 | 177 222 |
Kwota zaliczek możliwa do kompensaty z należnościami z tytułu umów o usługę | 39 090 | 29 987 |
Koszty umowy poniesione do dnia bilansowego | 6 324 563 | 5 712 182 |
Zyski narastająco ujęte do dnia bilansowego (+) | 277 548 | 303 598 |
Straty narastająco ujęte do dnia bilansowego (-) | (294 521) | (215 810) |
Przychody z umowy narastająco ujęte do dnia bilansowego | 6 307 589 | 5 799 970 |
Kwoty zafakturowane do dnia bilansowego (faktury częściowe) | 6 188 298 | 5 605 335 |
Rozliczenie z tytułu umów na dzień bilansowy (per saldo), w tym: | 119 291 | 194 635 |
aktywa z tytułu umowy pomniejszone o zaliczki możliwe do kompensaty | 209 745 | 271 202 |
zobowiązania z tytułu umowy | 129 546 | 106 554 |
Grupa dokonała analizy zmian aktywów i zobowiązań z tytułu umowy oraz czynników będących przyczynami tych zmian w 2020 oraz 2019 roku. Szczegółowy opis wpływu zmian szacunków na kluczowych kontraktach realizowanych przez Grupę został zawarty w sprawozdaniu z działalności Grupy za rok zakończony 31 grudnia 2020 roku (nota 3.5).
Najważniejsze przyczyny zmian aktywów i zobowiązań z tytułu umowy w okresie sprawozdawczym przedstawiają poniższe tabele:
Aktywa z tytułu umowy:
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Aktywa z tytułu umowy na początek okresu | 269 788 | 381 352 |
Przychody odniesione w okresie sprawozdawczym na aktywa z tytułu umowy | 100 244 | 121 220 |
Łączne korekty przychodów odniesione na aktywa z tytułu umowy | 34 238 | 50 298 |
Zmiany odpisów aktualizujących aktywa z tytułu umowy | (608) | 325 |
Przeklasyfikowanie do należności z tytułu dostaw i usług (-) | (195 647) | (283 407) |
Aktywa z tytułu umowy na koniec okresu | 208 015 | 269 788 |
Zobowiązania z tytułu umowy:
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Zobowiązania z tytułu umowy na początek okresu | 251 625 | 173 499 |
Zobowiązania do wykonania świadczenia ujęte w okresie sprawozdawczym jako zobowiązania z tytułu umowy | 71 067 | 59 286 |
Zmiana stanu zaliczek | (56 336) | 42 656 |
Łączne korekty przychodów odniesione na zobowiązania z tytułu umowy | 4 387 | 1 917 |
Rozpoznanie przychodu ujętego w saldzie zobowiązań z tytułu umowy na początek okresu (-) | (54 627) | (25 733) |
Zobowiązania z tytułu umowy na koniec okresu | 216 116 | 251 625 |
Ujawnienia dotyczące aktywowanych kosztów doprowadzenia do zawarcia i wykonania umów Spóła prezentuje w pozycji „Rozliczenia międzyokresowe krótkoterminowe” (nota 28).
Spółka RAFAKO S.A. w Konsorcjum firm: RAFAKO S.A. (Lider Konsorcjum) i MOSTOSTAL WARSZAWA S.A. realizuje kontrakt na „Budowę nowych mocy w technologiach węglowych w TAURON Wytwarzanie S.A. – Budowę bloku energetycznego o mocy 910 MW na parametry nadkrytyczne w Elektrowni Jaworzno III – Elektrownia II – w zakresie: kocioł parowy, turbozespół, budynek główny, część elektryczna i AKPiA Bloku”. Ostateczny podział prac w ramach Konsorcjum został ustalony w dniu 4 sierpnia 2013 roku na podstawie zmian wprowadzonych do umowy konsorcjum, które dotyczyły przejęcia przez RAFAKO S.A. 99,99% prac w ramach Projektu (tym samym dla spółki Mostostal Warszawa pozostało 0,01%) oraz zmiany podziału wynagrodzenia należnego każdemu z partnerów konsorcjum odpowiednio do udziału w realizowanych pracach. Kontrakt na budowę bloku energetycznego Jaworzno III został zawarty w dniu 17 kwietnia 2014 roku. Aktualna wartość kontraktu (po podpisanym aneksie nr 8) wynosi 4 547 milionów złotych netto. To największy wartościowo kontrakt realizowany dotychczas przez spółkę RAFAKO S.A. W wyniku zakończenia ruchu próbnego, który potwierdził spełnienie przez blok wymagań kontraktowych 13 listopada 2020 roku, blok został przekazany do eksploatacji. Jednostka pracuje w krajowym systemie elektroenergetycznym. Kontrakt wszedł w fazę okresu gwarancji, w trakcie którego w terminie do 12 miesięcy od przejęcia bloku do eksploatacji mają nastąpić końcowe pomiary gwarantowanych parametrów technicznych.
W okresie gwarancyjnym nastąpi przekazanie zamawiającemu dokumentacji powykonawczej i zafakturowanie ostatniego kamienia milowego zgodnie z harmonogramem rzeczowo – finansowym kontraktu.
W dniu 19 grudnia 2019 roku został podpisany z Zamawiającym aneks nr 7 do kontraktu. Uzgodniono, że w ramach kontraktu zostaną wykonane dodatkowe zadania, m.in. iż. zostanie dostarczona dodatkowa warstwa katalizatora i instalacji dozowania addytywu do instalacji odsiarczania spalin w celu redukcji emisji rtęci oraz zostanie zwiększone pole paliwowe, umożliwiające spalanie szerszego asortymentu węgli. Dodatkowo Konsorcjum po oddaniu bloku do eksploatacji przeprowadzi działania optymalizacyjne mające na celu weryfikację spełniania przez blok zmienionych parametrów technicznych.
Wdrożenie powyższych zmian pozytywnie wpłynie na parametry techniczno-środowiskowe bloku, jak również umożliwi optymalizację kosztową w trakcie jego eksploatacji. Dodatkowo, dzięki rozszerzeniu zakresu prac możliwe będzie obniżenie poziomu emisji przez przedmiot Kontraktu szkodliwych substancji do środowiska, a rozszerzone pole paliwowe umożliwi Grupie TAURON większą elastyczność kontraktacji węgla. Na podstawie aneksu cena netto określona w Kontrakcie została zwiększona o kwotę 52 308 355,89 złotych, a termin na podpisanie protokołu przekazania bloku do Eksploatacji wyznaczono w terminie do dnia 31 stycznia 2020 roku.
Podczas ostatniej fazy testów bloku nastąpił szereg zdarzeń o charakterze obiektywnym mających wpływ na termin przekazania bloku Zamawiającemu. Po odłączeniu bloku, które miało miejsce iż. z powodu nadzwyczajnych okoliczności pogodowych stwierdzono, że nastąpiło niemożliwe do przewidzenia zdarzenie polegające na uszkodzeniu jednego z elementów kotła. W dniu 4 maja 2020 roku RAFAKO S.A., E003B7 Sp. z o.o. i zamawiający zawarli porozumienie o współpracy w zakresie diagnozowania przyczyn i usuwania skutków zdarzenia odnośnie kontynuowania prac zmierzających do przekazania bloku Zamawiającemu.
W dniu 10 czerwca 2020 roku podpisano aneks nr 8 do kontraktu głównego, w którym określono zasady wykonywania przez Wykonawcę prac dodatkowych oraz uregulowano w nim podstawowe kwestie, tj. zwiększenie wartości kontraktu o 9,9 miliona złotych netto uwzględniające prace dodatkowe, zmianę terminu oddania bloku do eksploatacji, zaktualizowano harmonogram rzeczowo-finansowy uwzględniający zmianę terminów realizacji poszczególnych kamieni milowych oraz przeniesiono prawa własności wyspy turbinowej.
Nowy harmonogram płatności poprawił płynność finansową spółki zależnej, w tym możliwość regulacji zobowiązań wobec podwykonawców w związku z koniecznością przedłużenia prac na kontrakcie.
W dniu 13 listopada 2020 roku zakończony został rozruch próbny, który potwierdził spełnienie przez blok wymagań kontraktowych, a strony dokonały odbioru bloku, który został przekazany do eksploatacji. Jednostka pracuje w krajowym systemie elektroenergetycznym.
W tym samym dniu, Nowe Jaworzno Grupa TAURON sp. z o.o., E003B7 sp. z o.o. (spółka w 100 proc. kontrolowana przez RAFAKO S.A. w restrukturyzacji) oraz RAFAKO S.A. w restrukturyzacji działając za zgodą nadzorcy układu w uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym jednostki dominującej podpisali ugodę, która jest wynikiem mediacji prowadzonych przed Sądem Polubownym przy Prokuratorii Generalnej RP i która reguluje w szczególności następujące kwestie:
1. Strony, tj. RAFAKO S.A w restrukturyzacji i Nowe Jaworzno Grupa TAURON sp. z o.o., zrzekły się wzajemnych ekwiwalentnych roszczeń wynikających z realizacji kontraktu, które powstały do dnia zawarcia ugody, z wyjątkiem roszczeń Spółki za prace wykonane zgodnie z Kontraktem oraz roszczeń NJGT z tytułu rękojmi bądź gwarancji i roszczeń regresowych wobec RAFAKO S.A w restrukturyzacji z tytułu zapłaty roszczeń dalszych podwykonawców.
2. RAFAKO S.A w restrukturyzacji wydłuży gwarancję techniczną na część wysokociśnieniową kotła o 6 miesięcy (do 36 miesięcy) oraz udzieli praw do korzystania z programów komputerowych (licencji), które nie są objęte Kontraktem. Jednocześnie Spółka zrealizuje dodatkowe świadczenia, w tym wykona prace optymalizujące funkcjonowanie bloku, których efektem będzie między innymi zmniejszenie minimum technicznego bloku z 40 proc. do 37 proc.
Wejście w życie ugody nastąpi po spełnieniu warunków zawieszających, wśród których kluczowymi są:
1. podpisanie przez Spółkę oraz Nowe Jaworzno Grupa TAURON sp. z o.o. protokołu przejęcia bloku w Elektrowni Jaworzno do eksploatacji do 15 listopada 2020 roku- (warunek został spełniony),
2. przedstawienie przez RAFAKO S.A w restrukturyzacji porozumienia w formie promesy z instytucjami finansowymi, tj. Powszechnym Zakładem Ubezpieczeń S.A., mBank S.A., Powszechną Kasą Oszczędności Bank Polski S.A. oraz Bankiem Gospodarstwa Krajowego dotyczącego sposobu pozyskania środków finansowych, które są niezbędne do zakończenia należytej realizacji kontraktu-(warunek został spełniony).
Ugoda została skierowana do właściwego sądu powszechnego z wnioskiem o jej zatwierdzenie przez sąd. Po prawomocnym zatwierdzeniu przez sąd, ugoda zyskuje moc prawną ugody sądowej.
Dodatkowo, Nowe Jaworzno Grupa TAURON sp. z o.o. i RAFAKO S.A. w restrukturyzacji zawarli 13 listopada 2020 roku, za zgodą nadzorcy układu w uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym, aneks nr 9 do kontraktu, który sankcjonuje określone ugodą uzgodnienia stron w zakresie dodatkowych świadczeń niepieniężnych RAFAKO S.A. w restrukturyzacji, w tym m.in. terminy ich wykonania oraz powiązane z nimi terminy płatności.
Na potrzeby realizacji Projektu została utworzona spółka celowa (E003B7 Sp. z o.o.), której RAFAKO S.A. podzleciła około 88,7% zakresu prac Projektu; pozostałe 11,3% pozostaje w bezpośredniej realizacji RAFAKO S.A. (o wartości około 506 milionów złotych; w tym zaprojektowanie tzw. Wyspy kotłowej oraz dostawa części ciśnieniowych kotła i instalacji odpylania), która głównie realizowana była w latach 2015 – 2017.
RAFAKO S.A. oraz E003B7 Sp. z o.o. na potrzeby realizacji Projektu zawarły umowy z podmiotami finansowymi, na mocy których otrzymały gwarancje bankowe/ubezpieczeniowe o łącznej wartości 587,5 miliona złotych niezbędne do realizacji tego projektu, jednocześnie ustanowione zostały zabezpieczenia na majątku obu podmiotów jako zabezpieczenie dla tych instrumentów. W wyniku uzgodnień z instytucjami finansowymi, które udzieliły gwarancji związanych z kontraktem Jaworzno, RAFAKO S.A. nie przewiduje wypłaty dywidendy ze spółki E003B7 Sp. z o. o. do czasu trwania umów gwarancyjnych, ponieważ mogłoby to skutkować negatywnymi konsekwencjami ze strony instytucji gwarantujących.
RAFAKO S.A. w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym kompensuje przychody i koszty oraz rozrachunki dotyczące realizacji projektu powstałe pomiędzy RAFAKO S.A. a spółką celową. W sprawozdaniu jednostkowym nie są ujmowane przychody i koszty dotyczące części realizowanej przez spółkę celową E003B7 Sp. z o.o. – ta część jest prezentowana w jednostkowym sprawozdaniu E003B7 Sp. z o.o. oraz w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej RAFAKO.
RAFAKO S.A. jako lider Konsorcjum wystawia faktury na pełny zakres prac na rzecz Zamawiającego; płatności z tytułu realizacji kontraktu są przekazywane bezpośrednio na rzecz Spółki celowej oraz kluczowych podwykonawców i poddostawców. Zapłata za zakres prac zrealizowany przez RAFAKO S.A. jest dokonywana przez spółkę celową.
Przychody całkowite kontraktu w 2020 roku zwiększyły się o 83,7 mln złotych, natomiast szacowane koszty całkowite kontraktu wzrosły o 127,8 mln złotych. Wpływ na skonsolidowany wynik finansowy realizacji kontraktu Jaworzno, uwzględniający zmianę stopnia realizacji kontraktu za okres 12 miesięcy 2020 roku wyniósł minus 27,9 miliona złotych (minus 50,7 mln zł z uwzględnieniem rezerwy na naprawy gwarancyjne).
W okresie porównawczym w 2019 roku przychody całkowite kontraktu wzrosły o 66,2 mln złotych, natomiast szacowane koszty całkowite wzrosły o 262,5 mln złotych. Wpływ na skonsolidowany wynik finansowy realizacji kontraktu Jaworzno za okres 12 miesięcy 2019 roku wyniósł minus 154,8 miliona złotych (minus 155,3 mln złotych z uwzględnieniem rezerwy na naprawy gwarancyjne).
Dnia 29 września 2016 roku jednostka dominująca zawarła umowę z JSC “VILNIAUS KOGENERACINË JËGAINË”, której przedmiotem jest budowa części bloku kogeneracyjnego opalanego biopaliwem, składającego się z kotłów ze złożem fluidalnym, instalacji składowania i podawania biopaliwa oraz systemu oczyszczania spalin. Wartość podpisanej umowy wraz z aneksami wynosi 149 milionów EUR netto. Jednostka dominująca oszacowała roszczenia z tytułu nadzwyczajnego wzrostu cen w trakcie realizacji Projektu Wilno, robót wykraczających, zdaniem RAFAKO S.A., poza zakres projektu oraz niezawinionego przez jednostkę dominującą wydłużonego terminu realizacji projektu.
Dnia 10 lipca 2020 roku jednostka dominująca złożyła wniosek do arbitrażu w Sztokholmie (SCC) o arbitraż w zakresie uznania roszczeń terminowych i kwotowych złożonych przez RAFAKO S.A. do zamawiającego. Zamawiający złożył wstępną odpowiedź na złożony wniosek. Strony oczekują dalszego procedowania w sprawie.
Informacje na ten temat zawarte są również w nocie 37.7 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
W dniu 24 września 2020 roku, w związku identyfikacją ryzyk realizacji kontraktu i z możliwą koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów związanych z rozliczeniem prac w ramach budowy nowej elektrociepłowni w Wilnie, Zarząd jednostki dominującej podjął decyzję o utworzeniu rezerwy w kwocie 95,8 mln złotych.
Dodatkowe, oszacowane przez RAFAKO S.A. w restrukturyzacji potencjalne koszty realizacji umowy wynikają przede wszystkim z niezawinionego przez jednostkę dominującą wydłużonego terminu realizacji projektu oraz kosztów związanych z kontraktacją pozostałych do wykonania prac, a także roszczeń podwykonawców
Ponadto, oszacowano wzrost ryzyka potencjalnego zmniejszenia przychodu z tytułu wyłączenia z kontraktu układu rozładunku biopaliwa drogą kolejową.
Dnia 5 października 2020 roku, działając na podstawie zapisów umowy, RAFAKO S.A. w restrukturyzacji złożyło notyfikację „notice of impossibility / termination” o:
1) niemożności wykonania ww. umowy z uwagi na okoliczność, iż świadczenie do którego zobowiązała się Spółka, stało się odmienne od przewidzianego Umową, ewentualnie
2) odstąpieniu od umowy na skutek braku współdziałania Zamawiającego i wykonywania jego zobowiązań umownych, a w szczególności na skutek braku koordynacji prac pomiędzy projektami LOT1 i LOT2,
3) odstąpieniu od umowy na skutek braku terminowego wystawienia przez Zamawiającego przejściowych świadectw płatności odnośnie zakończonych kamieni milowych.
Decyzja powyższa była niezbędna mając na uwadze wysokie ryzyko oraz koszty dokończenia realizacji umowy w świetle podanych powyżej okoliczności. Decyzja powyższa nie powodowała konieczności utworzenia dodatkowych rezerw i odpisów, gdyż te utworzone na dzień 30 czerwca 2020 roku według najlepszej wiedzy i szacunków opartych na zasadach ostrożności obejmują ryzyka związane z przedmiotową decyzją.
W dalszej kolejności jednostka dominująca otrzymała od zamawiającego pismo o natychmiastowym odstąpieniu od umowy. Zamawiający wskazuje jako zasadniczą przyczynę odstąpienia od umowy okoliczność, że "Wykonawca prowadzi działalność gospodarczą pod zarządem syndyka, powiernika lub zarządcy, działających na rzecz wierzycieli" oraz "wystąpienie zdarzenia, które (zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa) ma podobny skutek". Jednostka dominująca uznała oświadczenie zamawiającego jako nieskuteczne, z uwagi na uprzednie, skuteczne złożenie zamawiającemu przez RAFAKO S.A. restrukturyzacji w dniu 5 października 2020 roku notyfikacji "notice of impossibility / termination". Ponadto zamawiający złożył do KUKE Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych S.A. oraz Generali T.U. S.A. żądanie wypłaty gwarancji należytego wykonania umowy w łącznej wysokości 14 965 000 EUR.
W związku z tym w dniu 20 października 2020 roku jednostka dominująca otrzymała od KUKE S.A. przedsądowe wezwanie do zapłaty sumy gwarancyjnej w wysokości 11 972 000,00 EUR z tytułu umowy generalnej nr IN/GU/1/2015 w związku z wypłatą przez KUKE S.A. na rzecz zamawiającego sumy gwarancyjnej w wysokości 11 972 000,00 EUR, a w dniu 17 listopada 2020 roku jednostka dominująca otrzymała od Generali T.U. S.A. wezwanie do zapłaty sumy gwarancyjnej w wysokości 2 993 000,00 EUR z tytułu umowy ramowej o udzielanie gwarancji kontraktowych w ramach limitu odnawialnego nr GNL-UF/2016/1483/UG w związku z wypłatą przez Generali T.U. S.A. na rzecz zamawiającego sumy gwarancyjnej w wysokości 2 993 000,00 EUR. W ocenie Zarządu jednostki dominującej przedmiotowe wierzytelności KUKE S.A. i Generali T.U. S.A. z mocy prawa stanowią wierzytelność układową w ramach otwartego uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego RAFAKO S.A.
Strony rozpoczęły negocjacje w zakresie polubownego rozwiązania sporu powstałego na gruncie umowy równolegle do trwającego postępowania arbitrażowego w powyżej sprawie.
Zmiana szacunków dotycząca realizacji projektu Wilno
W związku z wypowiedzeniem realizacji kontraktu, w 2020 roku przychody całkowite kontraktu uwzględniające szacunek kar umownych zmniejszyły się o 244,0 mln złotych, natomiast szacowane koszty całkowite zmniejszyły się o 144,3 mln złotych.
Wpływ realizacji kontraktu w Wilnie na wynik finansowy Grupy za okres 12 miesięcy 2020 roku wyniósł minus 99,7 miliona złotych.
W okresie porównawczym w 2019 roku szacowane przychody całkowite kontraktu zwiększyły się o 2,4 mln złotych, natomiast szacowane koszty całkowite umowy wzrosły o 87,4 mln złotych. Wpływ na skonsolidowany wynik finansowy realizacji kontraktu w Wilnie w okresie 12 miesięcy 2019 roku wyniósł minus 58,2 miliona złotych.
W czerwcu 2019 roku została podpisana umowa o realizację przedsięwzięcia inwestycyjnego pod nazwą: Poprawa efektywności energetycznej w JSW KOKS S.A. Inwestycja składa się z dwóch kotłów parowych, turbiny parowej kondensacyjno-upustowej, generatora elektrycznego oraz kompletu instalacji pomocniczych. Wartość zawartej umowy wynosi 289 mln złotych. W październiku 2020 roku jednostka dominująca dokonała podpisania aneksu zwiększającego zakresu realizacji projektu oraz wartość umowy do kwoty 296,8 mln złotych.
W dniu 19 lutego 2021 roku, Zarząd RAFAKO S.A. w restrukturyzacji podjął decyzję o utworzeniu rezerwy w wysokości około 65 mln złotych w związku z możliwością poniesienia dodatkowych kosztów realizacji prac w ramach budowy bloku energetycznego. Jednostka dominująca wystąpiła do JSW KOKS S.A. o dodatkowe wynagrodzenie z tytułu istotnych zmian w zakresie przedmiotu zamówienia oraz w związku z koniecznością wykonania niezbędnych świadczeń dodatkowych, w wysokości około 53 mln złotych.
Zmiana szacunków dotycząca realizacji projektu Radlin
Przychody całkowite za 2020 roku zwiększyły się o 7,7 mln złotych, natomiast koszty całkowite zwiększyły się o 75,1 mln złotych. Wpływ na skonsolidowany wynik finansowy realizacji kontraktu Radlin w części realizowanej przez Grupę za okres 12 miesięcy 2020 roku wyniósł minus 43 miliony złotych.
W dniu 30 maja 2018 roku jednostka dominująca podpisała z Operatorem Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. umowę, której przedmiotem była generalna realizacja inwestycji pn.: „Budowa gazociągu DN700 Szczecin-Gdańsk, odcinek Goleniów-Płoty wraz z infrastrukturą towarzyszącą” o wartości 124 892 356,00 złotych netto (153 617 597,88 złotych brutto).
W dniu 15 lutego 2019 roku jednostka dominująca podpisała z Operatorem Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. umowę, której przedmiotem było wykonanie robót budowlanych dla zadania inwestycyjnego pn. „Budowa Tłoczni Kędzierzyn”. Wartość Umowy wynosiła łącznie 168,7 mln złotych netto (tj. 207,5 mln złotych brutto), z czego udział Grupy wynosił 95%.
W dniu 15 grudnia 2020 roku GAZ-SYSTEM S.A. odstąpił od dalszej realizacji umowy na budowę gazociągu Goleniów-Płoty oraz od umowy na budowę Tłoczni Kędzierzyn z przyczyn leżących po stronie jednostki dominującej.
W związku z odstąpieniem od umowy Kędzierzyn, zamawiający naliczył karę umowną w kwocie 33 916 160,35 złotych i wystąpił o dokonanie zwrotu nierozliczonej zaliczki w wysokości 20 750 100,00 złotych, a w przypadku umowy Goleniów, zamawiający naliczył karę umowną w kwocie 20 512 308,19 złotych i wystąpił o dokonanie zwrotu nierozliczonej zaliczki w wysokości 12 000 000,00 złotych oraz złożył żądania wypłaty z gwarancji dobrego wykonania i gwarancji zwrotu zaliczki powyższych kwot.
W dniu 15 stycznia 2021 roku mBank S.A. dokonał wypłaty na rzecz GAZ-SYSTEM S.A. gwarancji należytego wykonania Umowy w wysokości 20 750 100,00 złotych oraz gwarancji zwrotu zaliczki w wysokości 20 750 100,00 złotych.
W dniu 16 lutego 2021 roku Sopockiego Towarzystwa Ubezpieczeń Ergo Hestia S.A. dokonało wypłaty na rzecz GAZ-SYSTEM S.A. gwarancji należytego wykonania Umowy w kwocie 15 222 720,75 złotych oraz gwarancji zwrotu zaliczki w kwocie 2 755 069,19 złotych.
Jednostka dominująca kwestionuje w całości prawo zamawiającego do odstąpienia od Umowy Goleniów, zastrzegając nieskuteczność naliczenia przez zamawiającego kary umownej oraz żądania zwrotu zaliczki.
Jednostka dominująca podnosi także zastrzeżenia odnośnie do prawa zamawiającego do odstąpienia od umowy Kędzierzyn i rażące wygórowanie kary umownej na kwotę 33 916 160,35 złotych.
Zmiana szacunków dotycząca realizacji projektu Gazociąg Goleniów-Płoty
Przychody całkowite kontraktu, pomimo wypowiedzenia jego realizacji, w 2020 roku zwiększyły się o 5,8 mln zł, natomiast szacowane koszty całkowite rozliczenia z podwykonawcami zwiększyły się o 12,8 mln złotych. Wpływ na skonsolidowany wynik finansowy realizacji projektu Gazociąg Goleniów-Płoty w części realizowanej przez Grupę za okres 12 miesięcy 2020 roku wyniósł minus 12,1 miliona złotych.
Zmiana szacunków dotycząca realizacji projektu Tłocznia Kędzierzyn
Przychody całkowite kontraktu w 2020 roku, na skutek wypowiedzenia umowy przez Klienta zmniejszyły się o 33,6 mln złotych, przy jednoczesnym zmniejszeniu szacowanych kosztów całkowitych umowy o 23 mln złotych. Wpływ na skonsolidowany wynik finansowy realizacji projektu Tłocznia Kędzierzyn w okresie 12 miesięcy 2020 roku wyniósł minus 10,6 miliona złotych.
Grupa tworzy rezerwy w przypadku, kiedy istnieje prawdopodobieństwo, iż łączne koszty umowy przewyższają łączne przychody z tytułu umowy, przewidywaną stratę ujmuje się bezzwłocznie jako koszt. Wysokość straty ustalana jest niezależnie od faktu rozpoczęcia prac wynikających z umowy, stanu zaawansowania prac wynikających z umowy, wysokości przewidywanych zysków z tytułu innych umów, które nie są pojedynczymi umowami o usługę. Wartość zmiany rezerw na planowane straty zwiększa lub zmniejsza koszty własny umowy, której rezerwa dotyczy.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Początek okresu | 39 694 | 3 678 |
Utworzenie rezerwy na zobowiązanie | 83 555 | 52 574 |
Rozwiązanie rezerwy na zobowiązanie | – | – |
Wykorzystanie rezerwy na zobowiązanie | (85 230) | (16 558) |
Koniec okresu | 38 019 | 39 694 |
Krótkoterminowe na dzień | 38 019 | 39 694 |
Długoterminowe na dzień | – | – |
38 019 | 39 694 | |
Spółki Grupy Kapitałowej tworzą rezerwę na karę umowną, jeżeli występuje istotne prawdopodobieństwo naliczenia kary za niedotrzymanie zapisanych w umowie i objętych karą parametrów technicznych lub jeśli w związku z realizacją danej umowy zostały naruszone dobra osób trzecich. Wysokość rezerwy wynika z zapisanej w danej umowie wartości kary za niedotrzymany parametr techniczny lub z możliwej do oszacowania wartości zobowiązania wobec osób trzecich.
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku Grupa dokonała weryfikacji stanu rezerw na koszty z tytułu nieterminowej realizacji umów (w tym zrealizowanych opóźnień w odniesieniu do zobowiązań umownych, w tym warunków ustalania kar) na realizowanych kontraktach.
Łączna wartość utworzonych w 2020 roku rezerw na koszty kar umownych z tytułu nieterminowej realizacji lub niedotrzymania gwarantowanych parametrów technicznych umów o usługę wyniosła 8,1 mln złotych. Na dzień 31 grudnia 2020 roku stan rezerw na kary na koniec 2020 roku wyniósł 10,0 mln złotych (31 grudnia 2019 roku: 8,4 mln złotych).
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Przychody netto ze sprzedaży produktów | 112 842 | 73 788 |
Przychody netto ze sprzedaży usług | 1 160 583 | 1 167 379 |
- w tym od jednostek powiązanych | 775 | 2 328 |
Przychody ze sprzedaży pozostałych produktów | 3 921 | 3 822 |
Koszty kar umownych* | (85 303) | – |
Różnice kursowe dotyczące należności z tytułu dostaw i usług | 11 460 | (1 084) |
Przychody netto ze sprzedaży produktów i usług | 1 203 503 | 1 243 905 |
Przychody ze sprzedaży materiałów | 4 263 | 999 |
- w tym od jednostek powiązanych | – | – |
Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów | 4 263 | 999 |
Przychody netto ze sprzedaży, razem | 1 207 766 | 1 244 904 |
- w tym od jednostek powiązanych | 775 | 2 328 |
* szczegółowy opis rezerwy z tytułu kar umownych, mających wpływ na wartość wykazywanych przez Grupę przychodów ze sprzedaży został, zamieszczony w nocie 10.3; kary umowne pomniejszające przychody ze sprzedaży dotyczą kontraktu na budowę bloku w Wilnie, modernizacji elektrofiltra w Elektrowni Bełchatów, modernizacji kotła w Elektrowni Bełchatów.
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku Grupa zanotowała 1 207 766 tysięcy złotych przychodów ze sprzedaży, tj. o 37 138 tysiące złotych mniej aniżeli w analogicznym okresie 2019 roku.
Spadek wartości przychodów ze sprzedaży okresie 12 miesięcy 2020 roku spowodowany jest głównie niższymi przychodami ze sprzedaży na kontrakcie Jaworzno 910MW. Ponadto, spadek wartości przychodów ze sprzedaży odnotowany w 2020 roku był spowodowany wypowiedzeniem realizowanych przez Grupę umów, w tym na budowę bloku w Wilnie oraz budowę Tłoczni Kędzierzyn.
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Przychody ze sprzedaży od klientów krajowych | 988 243 | 784 006 |
- w tym od jednostek powiązanych | 775 | 2 328 |
Przychody ze sprzedaży od klientów zagranicznych | 219 523 | 460 898 |
- w tym od jednostek powiązanych | – | – |
Przychody netto ze sprzedaży, razem | 1 207 766 | 1 244 904 |
- w tym od jednostek powiązanych | 775 | 2 328 |
Głównymi odbiorcami wyrobów i usług Grupy są przede wszystkim zagraniczni i krajowi dostawcy obiektów energetycznych oraz krajowa i zagraniczna energetyka zawodowa i przemysłowa.
Podział przychodów ze sprzedaży na kontrahentów, z którymi koncentracja sprzedaży przekracza 10% całości przychodów na rynki przedstawia poniższa tabela:
Nazwa kontrahenta | Udział procentowy w sprzedaży ogółem | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 |
Nowe Jaworzno Grupa TAURON Sp. z o.o. | 25,1% | 303 666 |
PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. | 17,5% | 211 484 |
PT PLN (PERSERO) | 10,6% | 128 247 |
GAZ SYSTEM S.A. | 10,2% | 122 801 |
Pozostali kontrahenci | 36,6% | 441 568 |
Razem | 100% | 1 207 766 |
Przychody ze sprzedaży do jednostek powiązanych szczegółowo przedstawia nota 37.1 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Grupa w ramach prowadzonej podstawowej działalności operacyjnej wyodrębnia następujące asortymenty produktów:
Nazwa asortymentu | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 |
Bloki energetyczne i kotły | 233 685 | 348 137 |
Przychody w ramach realizacji projektu Jaworzno 910MW | 305 909 | 285 272 |
Urządzenia ochrony powietrza | 317 432 | 252 639 |
Zespoły oraz części maszyn i urządzeń energetycznych, a także usługi z tym związane | 151 344 | 207 301 |
Usługi oraz produkty w zakresie gazu ziemnego i ropy naftowej | 140 097 | 117 825 |
Budownictwo | 37 919 | – |
Pozostałe przychody | 21 380 | 33 730 |
Razem | 1 207 766 | 1 244 904 |
Zarządzanie Grupą odbywa się w podziale na segmenty, odpowiednio do rodzaju oferowanych wyrobów i usług. Każdy z segmentów stanowi część składową Grupy osiągającą przychody i ponoszącą koszty, zgodnie z MSSF 8 Segmenty operacyjne.
Grupa wyodrębnia następujące segmenty działalności, w których działają poszczególne spółki:
Segmenty operacyjne | Spółki działające w segmencie |
Obiekty energetyczne i ochrony środowiska | RAFAKO S.A. E001RK Sp. z o.o. E003B7 Sp. z o.o. |
Produkty w zakresie gazu ziemnego i ropy naftowej | RAFAKO S.A. RAFAKO ENGINEERING Sp. z o.o. |
Pozostałe segmenty | PGL – DOM Sp. z o.o. RAFAKO ENGINEERING Sp. z o.o. ENERGOTECHNIKA Engineering Sp. z o.o. RAFAKO ENGINEERING SOLUTION doo. RAFAKO Hungary Kft. RENG-NANO Sp. z o.o. RAFAKO MANUFACTURING Sp. z o.o. |
Segment obiekty energetyczne i ochrony środowiska oferuje bloki energetyczne, kotły: rusztowe, pyłowe, z cyrkulacyjnym i stacjonarnym złożem fluidalnym i odzyskowe, obiekty i instalacje towarzyszące kotłom energetycznym, technologie mokrego, półsuchego i suchego odsiarczania spalin, technologie odazotowania spalin, urządzenia odpylające obejmujące elektrofiltry i filtry workowe oraz instalacje termicznej utylizacji odpadów komunalnych i przemysłowych. Jest dostawcą zarówno dla energetyki zawodowej, jak i przemysłowej.
Segment produkty w zakresie gazu ziemnego i ropy naftowej oferuje instalacje naziemne do wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego, instalacje do rozładunku, regazyfikacji i magazynowania LNG, gazociągi do przesyłu gazu i ropy naftowej, zbiorniki paliwowe oraz instalacje techniczne i sanitarne
W skład pozostałych segmentów wchodzą segmenty nie osiągające progów ilościowych określonych w MSSF 8, w tym zarządzanie nieruchomościami oraz usługi projektowe świadczone przez pozostałe jednostki Grupy.
Zarząd monitoruje oddzielnie wyniki operacyjne segmentów w celu podejmowania decyzji dotyczących alokacji zasobów, oceny skutków tej alokacji oraz wyników działalności. Podstawą oceny wyników działalności jest zysk lub strata na działalności operacyjnej.
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 roku lub na dzień 31 grudnia 2020 roku | Obiekty energetyczne i ochrony środowiska | Produkty w zakresie gazu ziemnego i ropy naftowej | Pozostałe segmenty | Segmenty razem | Eliminacje i pozycje nieprzypisane | Razem |
Przychody | ||||||
Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych | 1 034 612 | 145 813 | 25 613 | 1 206 038 | 1 728 | 1 207 766 |
Sprzedaż między segmentami | 4 020 | – | 26 329 | 30 349 | (30 349) | – |
Przychody segmentu ogółem | 1 038 632 | 145 813 | 51 942 | 1 236 387 | (28 621) | 1 207 766 |
Koszty sprzedanych produktów i materiałów | (1 225 693) | (170 838) | (42 835) | (1 439 366) | 43 151 | (1 396 215) |
Wynik | ||||||
Zysk (strata) na sprzedaży | (187 061) | (25 025) | 9 107 | (202 979) | 14 530 | (188 449) |
Pozostałe przychody (koszty) | (137 623) | 3 984 | (27 620) | (161 259) | 41 623 | (119 636) |
Zysk (strata) z działalności operacyjnej | (324 684) | (21 041) | (18 513) | (364 238) | 56 153 | (308 085) |
Przychody (koszty) finansowe | (3 751) | 17 | (1 756) | (5 490) | 4 245 | (1 245) |
Zysk (strata) przed opodatkowaniem | (328 435) | (21 024) | (20 269) | (369 728) | 60 398 | (309 330) |
Podatek dochodowy | (14 821) | – | (2 856) | (17 677) | (1 183) | (18 860) |
Zysk (strata) netto segmentu | (343 256) | (21 024) | (23 125) | (387 405) | 59 215 | (328 190) |
Wyniki | ||||||
Amortyzacja | 12 534 | 287 | 2 199 | 15 020 | 105 | 15 125 |
Udział w zyskach jednostek stowarzyszonych i wspólnego przedsięwzięcia | – | – | – | – | – | – |
Aktywa i zobowiązania na dzień 31 grudnia 2020 roku | ||||||
Aktywa segmentu | 926 508 | 115 166 | 49 449 | 1 091 123 | (53 521) | 1 037 602 |
Zobowiązania segmentu | 1 251 610 | 36 672 | 41 767 | 1 330 049 | (79 528) | 1 250 521 |
Inne informacje | ||||||
Inwestycje w jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia | – | – | – | – | – | – |
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 roku lub na dzień 31 grudnia 2019 roku | Obiekty energetyczne i ochrony środowiska | Produkty w zakresie gazu ziemnego i ropy naftowej | Pozostałe segmenty | Segmenty razem | Eliminacje i pozycje nieprzypisane | Razem |
Przychody | ||||||
Sprzedaż na rzecz klientów zewnętrznych | 1 105 544 | 131 503 | 15 291 | 1 252 338 | (7 434) | 1 244 904 |
Sprzedaż między segmentami | 764 | – | 52 397 | 53 161 | (53 161) | – |
Przychody segmentu ogółem | 1 106 308 | 131 503 | 67 688 | 1 305 499 | (60 595) | 1 244 904 |
Koszty sprzedanych produktów i materiałów | (1 390 410) | (150 273) | (54 155) | (1 594 838) | 62 635 | (1 532 203) |
Wynik | ||||||
Zysk (strata) na sprzedaży | (284 102) | (18 770) | 13 533 | (289 339) | 2 040 | (287 299) |
Pozostałe przychody (koszty) | (114 696) | (16 257) | (15 397) | (146 350) | (3 912) | (150 262) |
Zysk (strata) z działalności operacyjnej | (398 798) | (35 027) | (1 864) | (435 689) | (1 872) | (437 561) |
Przychody (koszty) finansowe | (32 855) | 13 | (10 923) | (43 765) | 5 652 | (38 113) |
Zysk (strata) przed opodatkowaniem | (431 653) | (35 014) | (12 787) | (479 454) | 3 780 | (475 674) |
Podatek dochodowy | (5 368) | – | 3 085 | (2 283) | 371 | (1 912) |
Zysk (strata) netto segmentu | (437 021) | (35 014) | (9 702) | (481 737) | 4 151 | (477 586) |
Wyniki | ||||||
Amortyzacja | 14 290 | 215 | 2 974 | 17 479 | 120 | 17 599 |
Udział w zyskach jednostek stowarzyszonych i wspólnego przedsięwzięcia | – | – | – | – | – | |
Aktywa i zobowiązania na dzień 31 grudnia 2019 roku | ||||||
Aktywa segmentu | 1 240 988 | 78 875 | 87 182 | 1 407 045 | (104 614) | 1 302 431 |
Zobowiązania segmentu | 1 150 168 | 63 397 | 45 961 | 1 259 526 | (71 358) | 1 188 168 |
Inne informacje | ||||||
Inwestycje w jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia | – | – | – | – | – | – |
Nakłady inwestycyjne | 2 515 | 275 | 2 978 | 5 768 | – | 5 768 |
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 roku | Obiekty energetyczne i ochrony środowiska | Produkty w zakresie gazu ziemnego i ropy naftowej | Pozostałe segmenty | Segmenty razem | Eliminacje i pozycje nieprzypisane | Razem |
Region | ||||||
Polska | 744 212 | 145 693 | 45 751 | 935 656 | (28 270) | 907 386 |
Unia Europejska | 117 050 | 120 | 4 618 | 121 788 | – | 121 788 |
Pozostałe kraje | 177 370 | – | 1 573 | 178 943 | (351) | 178 592 |
Przychody segmentu ogółem | 1 038 632 | 145 813 | 51 942 | 1 236 387 | (28 621) | 1 207 766 |
Długość trwania umowy | ||||||
Umowy krótkoterminowe | 773 743 | 145 813 | 48 515 | 968 071 | (28 621) | 939 450 |
Umowy długoterminowe | 264 889 | – | 3 427 | 268 316 | – | 268 316 |
Przychody segmentu ogółem | 1 038 632 | 145 813 | 51 942 | 1 236 387 | (28 621) | 1 207 766 |
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 roku | Obiekty energetyczne i ochrony środowiska | Produkty w zakresie gazu ziemnego i ropy naftowej | Pozostałe segmenty | Segmenty razem | Eliminacje i pozycje nieprzypisane | Razem |
Region | ||||||
Polska | 655 657 | 128 949 | 60 153 | 844 759 | (59 960) | 784 799 |
Unia Europejska | 333 343 | 2 554 | 6 130 | 342 027 | – | 342 027 |
Pozostałe kraje | 117 308 | – | 1 405 | 118 713 | (635) | 118 078 |
Przychody segmentu ogółem | 1 106 308 | 131 503 | 67 688 | 1 305 499 | (60 595) | 1 244 904 |
Długość trwania umowy | ||||||
Umowy krótkoterminowe | 661 429 | 88 887 | 63 499 | 813 815 | (60 595) | 753 220 |
Umowy długoterminowe | 444 879 | 42 616 | 4 189 | 491 684 | – | 491 684 |
Przychody segmentu ogółem | 1 106 308 | 131 503 | 67 688 | 1 305 499 | (60 595) | 1 244 904 |
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Amortyzacja | 15 108 | 17 599 |
Zużycie materiałów i energii | 376 314 | 230 873 |
Usługi obce | 922 103 | 1 052 373 |
Podatki i opłaty | 10 600 | 8 757 |
Wynagrodzenia | 146 005 | 158 813 |
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia | 29 991 | 32 613 |
Podróże służbowe | 1 278 | 3 389 |
Koszty reklamy | 285 | 1 336 |
Różnice kursowe | 11 994 | (1 292) |
Koszty z tytułu ubezpieczeń | 501 | 761 |
Pozostałe koszty rodzajowe | 3 793 | 5 503 |
Koszty według rodzaju, razem | 1 517 972 | 1 510 725 |
Zmiana stanu zapasów, rezerw i rozliczeń międzyokresowych (w tym korekta wynikająca z MSR 11) | (55 055) | 102 529 |
Wartość sprzedanych materiałów | 3 524 | 3 556 |
Koszty wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki | (991) | (686) |
1 465 450 | 1 616 124 | |
Koszty sprzedaży (wielkość ujemna) | (14 299) | (22 884) |
Koszty ogólnego zarządu (wielkość ujemna) | (48 735) | (49 702) |
Koszty badań i rozwoju (wielkość ujemna)* | (6 201) | (11 335) |
Koszty sprzedanych produktów i materiałów | 1 396 215 | 1 532 203 |
Główną przyczyną straty zanotowanej przez Grupę Kapitałową w 2020 roku była zmiana szacunków dotyczących kosztów realizacji kontraktów:
Koszty sprzedaży w 2020 roku wynosiły 14 299 tysięcy złotych i były niższe w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego o 8 525 tysięcy złotych Główną przyczyną spadku tych kosztów były niższe koszty przygotowania ofert o 3 812 tysięcy złotych oraz niższe koszty marketingu i działów handlowych.
Koszty ogólnego zarządu za okres 12 miesięcy 2020 roku wynosiły 48 735 tysięcy złotych (spadek o kwotę 967 tysięcy złotych w porównaniu z analogicznym okresem 2019 roku). Na poziom kosztów ogólnego zarządu w 2020 roku miało wpływ zwiększenie kosztów wynikającym ze zmian w składzie kadry zarządzającej oraz wzrostem kosztów usług doradczych, w znacznym stopniu związanych z restrukturyzacją przedsiębiorstwa, świadczonych przez firmy audytujące i prawnicze.
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Pozycje ujęte w koszcie własnym sprzedaży (koszcie sprzedanych towarów i produktów) | ||
Amortyzacja środków trwałych | 9 719 | 11 784 |
Amortyzacja wartości niematerialnych | 1 056 | 1 237 |
Koszty rezerw na gwarancje | 27 111 | 2 598 |
Różnice kursowe netto | 11 994 | (1 292) |
Odpisy aktualizujące wartość zapasów | 7 327 | 1 687 |
57 207 | 16 014 | |
Pozycje ujęte w kosztach sprzedaży | ||
Amortyzacja środków trwałych | 341 | 428 |
Amortyzacja wartości niematerialnych | 65 | 75 |
406 | 503 | |
Pozycje ujęte w kosztach ogólnego zarządu | ||
Amortyzacja środków trwałych | 2 313 | 2 457 |
Amortyzacja wartości niematerialnych | 203 | 241 |
2 516 | 2 698 | |
Pozycje ujęte w kosztach postępu technicznego | ||
Amortyzacja środków trwałych | 1 429 | 1 345 |
Amortyzacja wartości niematerialnych | – | – |
1 429 | 1 345 | |
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Koszty wynagrodzeń | 144 658 | 158 813 |
Koszty ubezpieczeń społecznych | 29 444 | 31 808 |
Rezerwa na odprawy emerytalne | (1 325) | 1 663 |
Rezerwa na nagrody jubileuszowe | (4 730) | 1 765 |
Rezerwa na niewykorzystane urlopy | (462) | (73) |
Rezerwa na PDO | – | (145) |
Rezerwa na premie | (652) | (4 967) |
Inne koszty dotyczące świadczeń pracowniczych | (261) | 2 831 |
166 672 | 191 695 | |
Pozycje ujęte w koszcie własnym sprzedaży (koszcie sprzedanych towarów i produktów) | 124 688 | 58 822 |
Pozycje ujęte w kosztach sprzedaży | 8 630 | 25 593 |
Pozycje ujęte w kosztach ogólnego zarządu | 33 354 | 107 280 |
166 672 | 191 695 | |
158 813 | ||
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Przychody z tytułu kar umownych | 25 414 | 359 |
Zysk na sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych | 2 638 | 680 |
Zysk ze sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa* | 13 410 | – |
Dotacje | 620 | 1 366 |
Otrzymane odszkodowania | 2 298 | 531 |
Rozwiązanie rezerwy na pozostałe koszty | 2 084 | 298 |
Odpisy aktualizujące wartość składników aktywów, w tym: | 174 | 1 128 |
- rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych | 54 | 163 |
- należności handlowych | – | 337 |
- pozostałych należności | 120 | 628 |
Inne | 1 296 | 1 507 |
47 934 | 5 869 | |
* w 2020 roku Spółka dokonała sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa, co zostało szerzej opisane w nocie 2
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Strata na złomowaniu środków trwałych | 230 | 421 |
Darowizny i dotacje | 395 | 1 648 |
Odszkodowania | 2 582 | – |
Odpisy aktualizujące wartość składników aktywów*, w tym: | 68 950 | 50 911 |
- rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych | 14 344 | 2 496 |
- należności handlowych | 28 941 | 12 300 |
- pozostałych należności | 25 665 | 36 115 |
Koszty wykonawstwa zastępczego | 1 132 | – |
Koszty kar umownych*** | 10 192 | – |
Koszty złomowania materiałów | 651 | 658 |
Koszty sądowe | 971 | 204 |
Utworzenie rezerwy na przyszłe koszty** | 10 937 | 14 398 |
Inne | 2 295 | 3 970 |
98 335 | 72 210 | |
* w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku Grupa dokonała utworzenia odpisów aktualizujących składników aktywów w łącznej wartości 68 950 tysięcy złotych, co zostało szerzej opisane w nocie 28.1;
** w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku w związku z zawarciem umowy na budowę gazociągu, w której podwykonawcą RAFAKO S.A. w restrukturyzacji była jednostka dominująca PBG S.A. w restrukturyzacji, jednostka dominująca dokonała utworzenia rezerwy w kwocie 3 343 tysiące złotych na poczet roszczeń podwykonawców PBG S.A. w restrukturyzacji z tytułu odpowiedzialności solidarnej; ponadto jednostka dominująca dokonała utworzenia rezerwy na koszty restrukturyzacji w kwocie 1 905 tysięcy złotych;
*** w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku jednostka dominująca poniosła koszty z tytułu kar umownych naliczonych przez kontrahentów RAFAKO S.A. w restrukturyzacji z tytułu nieterminowego regulowania płatności względem dostawców jednostki dominującej.
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Odsetki z tytułu instrumentów finansowych, w tym: odsetki od pożyczek, należności przeterminowanych, lokat oraz rachunków bankowych, wycena rozrachunków długoterminowych | 2 289 | 8 627 |
Odsetki od udzielonych kaucji | 7 | 554 |
Nadwyżka dodatnich różnic kursowych | 3 322 | – |
Przychody ze sprzedaży papierów wartościowych | 100 | – |
Rozwiązanie rezerw na koszty finansowe | 547 | – |
Pozostałe przychody | 240 | 113 |
6 505 | 9 294 | |
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Odsetki z tytułu instrumentów finansowych, w tym: odsetki od kredytów, pożyczek, leasingu oraz przeterminowanych zobowiązań, wycena rozrachunków długoterminowych | 6 237 | 6 028 |
Odsetki z tytułu świadczeń pracowniczych | 605 | 730 |
Pozostałe odsetki | 79 | 6 |
Nadwyżka ujemnych różnic kursowych | – | 1 012 |
Utworzenie rezerw na koszty z tytułu odsetek | – | 6 |
Utworzenie odpisów aktualizujących wartość pożyczek oraz naliczonych odsetek | 214 | 11 541 |
Utworzenie odpisów aktualizujących wartość obligacji | – | 27 823 |
Pozostałe koszty finansowe | 615 | 261 |
7 750 | 47 407 | |
Główne składniki obciążenia podatkowego w sprawozdaniu z całkowitych dochodów przedstawiają się następująco:
Działalność kontynuowana | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 |
Obciążenie podatkowe dotyczące działalności kontynuowanej: | ||
Bieżący podatek dochodowy | (2 102) | (1 423) |
Bieżące obciążenie z tytułu podatku dochodowego | (2 102) | (1 423) |
Korekty dotyczące bieżącego podatku dochodowego z lat ubiegłych | – | – |
Odroczony podatek dochodowy | (16 758) | (489) |
Związany z powstaniem i odwróceniem się różnic przejściowych | 26 161 | 20 944 |
Korekty dotyczące odroczonego podatku dochodowego z lat ubiegłych | 178 | – |
Odpis aktualizujący wartość aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego | (43 097) | (21 433) |
Obciążenie podatkowe wykazane w skonsolidowanym rachunku zysków i strat | (18 860) | (1 912) |
(1 423) | ||
Działalność kontynuowana | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 |
Odroczony podatek dochodowy dotyczący innych całkowitych dochodów | (174) | 1 307 |
Związany z powstaniem i odwróceniem się różnic przejściowych | (174) | 1 307 |
Obciążenie podatkowe wykazane innych całkowitych dochodach | (174) | 1 307 |
W okresie objętym sprawozdaniem za 2020 rok jednostka dominująca złożyła do organów skarbowych korekty deklaracji podatkowych za wcześniejsze okresy sprawozdawcze, w tym:
W okresie objętym sprawozdaniem za 2020 rok pozostałe spółki Grupy nie składały do organów skarbowych korekt deklaracji podatkowych za wcześniejsze okresy sprawozdawcze.
Uzgodnienie podatku dochodowego od wyniku finansowego brutto przed opodatkowaniem według ustawowej stawki podatkowej, z podatkiem dochodowym liczonym według efektywnej stawki podatkowej Grupy za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 roku przedstawia się następująco:
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Zysk brutto przed opodatkowaniem z działalności kontynuowanej | (309 330) | (475 674) |
Stawka podatku stosowana przez Grupę | 19% | 19% |
Podatek dochodowy wg stawki Grupy | (58 773) | (90 378) |
Uzgodnienie podatku dochodowego z tytułu: | ||
Przychodów nie podlegających opodatkowaniu (-) | (4 811) | (343) |
Kosztów trwale nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów (+) | 35 911 | 20 701 |
Nierozpoznanego aktywa na podatek odroczony od strat podatkowych | (6 312) | 22 138 |
Nierozpoznanego aktywa na podatek odroczony od ujemnych różnic przejściowych (+) | 8 225 | 29 807 |
Korekty obciążenia podatkowego za poprzednie okresy (+/-) | 8 433 | |
Odpis aktualizujący wartość odroczonego podatku dochodowego | 43 080 | 13 000 |
Inne tytuły | 1 540 | (1 446) |
Podatek dochodowy | 18 860 | (1 912) |
Zastosowana średnia stawka podatkowa | (6%) | 0% |
Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa dokonała analizy odzyskiwalności składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego w oparciu o prognozy i budżety sporządzone na kolejne lata i na jej podstawie ustaliła wartość aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego w wysokości 25 559 tysięcy złotych.
Sprawozdanie z sytuacji finansowej | Sprawozdanie z sytuacji finansowej | Sprawozdanie z całkowitych dochodów | Sprawozdanie z całkowitych dochodów | |
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | 31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
- od ulg inwestycyjnych | (1) | (1) | – | 1 |
- od różnicy pomiędzy podatkową a bilansową wartością środków trwałych oraz wartości niematerialnych | (10 691) | (14 183) | 3 492 | 477 |
- od różnicy pomiędzy podatkową a bilansową wartością aktywów wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy | 1 571 | 1 031 | 540 | (1 082) |
- od różnicy pomiędzy podatkową a bilansową wartością pożyczek i należności | 9 379 | 6 610 | 2 770 | 1 829 |
- od różnicy pomiędzy podatkową a bilansową wartością należności i rozliczeń międzyokresowych z tytułu wyceny umów o usługę | (26 345) | (41 302) | 14 957 | 28 336 |
- od różnicy pomiędzy podatkową a bilansową wartością zapasów | 3 671 | 2 275 | 1 396 | 321 |
- od rezerw bilansowych | 27 351 | 22 752 | 4 599 | 7 591 |
- od różnicy pomiędzy podatkową a bilansową wartością zobowiązań, rezerw i rozliczeń międzyokresowych z tytułu wyceny umów o usługę | 71 187 | 74 208 | (3 021) | (1 992) |
- aktywo podatkowe dotyczące straty podatkowej | 326 | 223 | 103 | (16 402) |
- korekta kosztów z tytułu niezapłaconych faktur | 3 537 | 3 535 | 1 | (321) |
- pozostałe | 10 107 | 8 957 | 1 150 | 3 493 |
Obciążenie/korzyść z tytułu odroczonego podatku dochodowego wykazana w rachunku zysków i strat | 26 161 | 20 944 | ||
Obciążenie/korzyść z tytułu odroczonego podatku dochodowego wykazana w innych całkowitych dochodach | (174) | 1 307 | ||
Odpis aktualizujący wartość odroczonego podatku dochodowego | (64 530) | (21 433) | (43 097) | (21 433) |
Aktywa/rezerwa netto z tytułu podatku odroczonego, w tym: | (17 110) | 818 | ||
Aktywa/rezerwa netto z tytułu podatku odroczonego, w tym: | 25 562 | 42 672 | ||
Aktywa z tytułu podatku odroczonego | 25 562 | 42 672 | ||
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego | – | – |
Zarząd jednostki dominującej rekomenduje pokrycie straty netto w kwocie 297 523 tysiące złotych z przyszłych zysków jednostki dominującej.
Zysk na akcję liczony jest według formuły zysk netto przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej podzielony przez średnią ważoną liczbę akcji zwykłych występujących w danym okresie.
Przy wyliczeniu zarówno podstawowego jak i rozwodnionego zysku (straty) na akcję Grupa stosuje w liczniku kwotę zysku (straty) netto przypadającego akcjonariuszom RAFAKO S.A. tzn. nie występuje efekt rozwadniający wpływający na kwotę zysku (straty).
Kalkulację podstawowego oraz rozwodnionego zysku (straty) na akcję wraz z uzgodnieniem średniej ważonej rozwodnionej liczby akcji przedstawiono poniżej.
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Zysk/(strata) netto z działalności kontynuowanej | (328 190) | (477 586) |
Zysk/(strata) z działalności zaniechanej | – | – |
Zysk/(strata) netto | (328 190) | (477 586) |
Zysk/(strata) netto przypadający na zwykłych akcjonariuszy, zastosowany do obliczenia zysku na jedną akcję | (316 883) | (473 121) |
Średnia ważona liczba wyemitowanych akcji zwykłych zastosowana do obliczenia podstawowego zysku na jedną akcję | 127 431 998 | 127 431 998 |
Wpływ rozwodnienia: | – | – |
Opcje na akcje | – | – |
Umarzalne akcje uprzywilejowane | – | – |
Skorygowana średnia ważona liczba akcji zwykłych zastosowana do obliczenia rozwodnionego zysku na jedną akcję | 127 431 998 | 127 431 998 |
Zysk/(strata) na jedną akcję w złotych | ||
– podstawowy z zysku za okres przypadający zwykłym akcjonariuszom | (2,58) | (3,75) |
– rozwodniony z zysku za okres przypadający zwykłym akcjonariuszom | (2,58) | (3,75) |
Zwiększenie stanu należności wykazane w rachunku przepływów pieniężnych za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 roku w kwocie 151 266 tysiące złotych wynikało przede wszystkim z następujących pozycji:
Dokładny opis zmian wartości kaucji i należności spornych w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku został zamieszczony w nocie 28.
Zwiększenia stanu zobowiązań wykazane w rachunku przepływów pieniężnych w kwocie 112 001 tysięcy złotych wynikało przede wszystkim z następujących pozycji:
Zmiana stanu należności i zobowiązań z tytułu umów wykazana w rachunku przepływów pieniężnych w kwocie 26 263 tysiące złotych wynikała przede wszystkim z następujących pozycji:
Zmiana stanu rezerw i rozliczeń międzyokresowych wykazana w rachunku przepływów pieniężnych w kwocie 19 018 tysięcy złotych wynikała przede wszystkim z następujących pozycji:
Wartość przepływów środków pieniężnych z tytułu nabycia rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych wykazana w kwocie 3 235 tysięcy złotych wynikała z zakupu rzeczowych aktywów trwałych w kwocie 2 893 tysiące złotych oraz wartości niematerialnych w kwocie 342 tysiące złotych.
Ustawa z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych z późniejszymi zmianami stanowi, że Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych tworzą pracodawcy zatrudniający powyżej 50 pracowników na pełne etaty. Spółki wchodzące w skład Grupy tworzą takie fundusze i dokonują okresowych odpisów w wysokości odpisu podstawowego oraz odpisu dla emerytów i rencistów. Celem Funduszu jest subsydiowanie działalności socjalnej Spółek, pożyczek udzielonych ich pracownikom oraz pozostałych kosztów socjalnych.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Aktywa Funduszy Spółek wchodzących w skład Grupy | (559) | 1 073 |
Środki pieniężne ZFŚS | (185) | 617 |
Pożyczki udzielone pracownikom spółek z funduszy | (374) | 456 |
Zobowiązania wobec ZFŚS | – | (1 356) |
Saldo rozrachunków z funduszami | (559) | (283) |
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Odpisy na Fundusz w okresie obrotowym | 2 543 | 2 088 |
2 543 | 2 088 | |
Za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 roku | Grunty | Budynki | Maszyny i urządzenia | Środki transportu | Pozostałe | Środki trwałe w budowie | Ogółem |
Wartość netto na dzień 1 stycznia 2020 roku | 23 636 | 81 096 | 37 274 | 2 732 | 647 | 1 977 | 147 362 |
Transfery ze środków trwałych w budowie | – | 2 268 | 77 | – | – | (2 345) | – |
Nabycia | 17 | 823 | 77 | 786 | 1 703 | ||
Likwidacja/sprzedaż | (197) | (415) | (300) | (815) | (75) | (250) | (2 052) |
Różnice kursowe z przeliczenia oddziału zagranicznego | – | – | 1 | 2 | (102) | – | (99) |
Odpis amortyzacyjny za okres sprawozdawczy | – | (2 857) | (4 370) | (1 075) | (222) | – | (8 524) |
Odpis aktualizujący za okres sprawozdawczy | (7 021) | – | (3) | (8) | – | (69) | (7 101) |
Pozostałe, w tym reklasyfikacja środków trwałych na/z aktywa przeznaczone do sprzedaży | (933) | (4 507) | (978) | 251 | (30) | – | (6 197) |
Wartość netto na dzień 31 grudnia 2020 roku | 15 485 | 75 585 | 31 718 | 1 910 | 295 | 99 | 125 092 |
Na dzień 1 stycznia 2020 roku | |||||||
Wartość brutto | 23 636 | 118 525 | 119 947 | 10 802 | 4 075 | 2 031 | 279 016 |
Umorzenie i odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości** | – | (37 429) | (82 673) | (8 070) | (3 428) | (54) | (131 654) |
Wartość netto | 23 636 | 81 096 | 37 274 | 2 732 | 647 | 1 977 | 147 362 |
Na dzień 31 grudnia 2020 roku | |||||||
Wartość brutto | 22 506 | 111 743 | 114 379 | 6 825 | 3 894 | 2 739 | 262 086 |
Umorzenie i odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości | (7 021) | (36 158) | (82 661) | (4 915) | (3 599) | (2 640) | (136 994) |
Wartość netto | 15 485 | 75 585 | 31 718 | 1 910 | 295 | 99 | 125 092 |
*środki trwałe stanowiące zabezpieczenie zobowiązań Grupy na dzień bilansowy zostały zaprezentowane w nocie 30.1
** wartość odpisów aktualizujących wartość rzeczowych aktywów trwałych na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosiła 7 101 tysięcy złotych (31 grudnia 2019 roku: 104 tysiące złotych)
Za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 roku | Grunty | Budynki | Maszyny i urządzenia | Środki transportu | Pozostałe | Środki trwałe w budowie | Ogółem |
Wartość netto na dzień 1 stycznia 2019 roku | 23 703 | 84 743 | 44 595 | 7 220 | 793 | 196 | 161 250 |
Korekta bilansu otwarcia wynikająca z wdrożenia MSSF 16 | – | – | (1 340) | (5 134) | (324) | – | (6 798) |
Wartość netto na dzień 1 stycznia 2019 roku | 23 703 | 84 743 | 43 255 | 2 086 | 469 | 196 | 154 452 |
Transfery ze środków trwałych w budowie | – | 96 | 246 | – | – | (342) | – |
Nabycia | – | – | 80 | 98 | 528 | 2 123 | 2 829 |
Zwiększenia z tytułu umów leasingu | – | – | – | – | – | – | – |
Likwidacja/sprzedaż | (65) | (695) | (177) | (98) | (69) | – | (1 104) |
Różnice kursowe z przeliczenia oddziału zagranicznego | – | – | – | – | (10) | – | (10) |
Odpis amortyzacyjny za okres sprawozdawczy | – | (2 990) | (6 216) | (1 073) | (271) | – | (10 550) |
Odpis aktualizujący za okres sprawozdawczy | – | – | 33 | 96 | – | – | 129 |
Pozostałe, w tym reklasyfikacja środków trwałych na/z aktywa przeznaczone do sprzedaży | (2) | (58) | 53 | 1 623 | – | – | 1 616 |
Wartość netto na dzień 31 grudnia 2019 roku | 23 636 | 81 096 | 37 274 | 2 732 | 647 | 1 977 | 147 362 |
Na dzień 1 stycznia 2019 roku | |||||||
Wartość brutto | 23 703 | 119 812 | 122 128 | 15 843 | 4 369 | 250 | 286 105 |
Umorzenie i odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości** | – | (35 069) | (77 533) | (8 623) | (3 576) | (54) | (124 855) |
Wartość netto | 23 703 | 84 743 | 44 595 | 7 220 | 793 | 196 | 161 250 |
Na dzień 31 grudnia 2019 roku | |||||||
Wartość brutto | 23 636 | 118 525 | 119 947 | 10 802 | 4 075 | 2 031 | 279 016 |
Umorzenie i odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości | – | (37 429) | (82 673) | (8 070) | (3 428) | (54) | (131 654) |
Wartość netto | 23 636 | 81 096 | 37 274 | 2 732 | 647 | 1 977 | 147 362 |
Wartość bilansowa aktywów będących przedmiotem umów leasingu ujmowana jest w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji „Aktywa z tytułu prawa do użytkowania” i przedstawia się następująco:
Klasa aktywów bazowych | Wartość bilansowa prawa do użytkowania | Umorzenie prawa do użytkowania (narastająco) | Amortyzacja w okresie sprawozdawczym |
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2020 | od 01.01. do 31.12.2020 | |
Grunty | 20 | 233 | 118 |
Budynki i budowle | 1 148 | 3 397 | 1 900 |
Maszyny i urządzenia | 3 556 | 4 259 | 2 217 |
Środki transportu | 2 401 | 1 587 | 972 |
Pozostałe | 7 | 65 | 74 |
Wartości niematerialne | 85 | 28 | 23 |
Razem | 7 217 | 9 569 | 5 304 |
Klasa aktywów bazowych | Wartość bilansowa prawa do użytkowania | Umorzenie prawa do użytkowania (narastająco) | Amortyzacja w okresie sprawozdawczym |
31 grudnia 2019 | 31 grudnia 2019 | od 01.01. do 31.12.2019 | |
Grunty | 134 | 115 | 115 |
Budynki i budowle | 6 442 | 1 751 | 1 779 |
Maszyny i urządzenia | 4 995 | 2 385 | 2 081 |
Środki transportu | 4 007 | 2 623 | 1 304 |
Pozostałe | 107 | 511 | 217 |
Wartości niematerialne | 108 | 6 | 6 |
Razem | 15 793 | 7 391 | 5 502 |
Do najistotniejszych umów leasingu w trakcie realizacji w 2020 roku należy :
Działalność leasingową Grupy można podsumować w następującej tabeli:
Klasa aktywów bazowych | Ilość praw do użytkowania | Pozostały okres leasingu w latach | Średni pozostały okres leasingu (w latach) | Ilość umów z opcją przedłużenia | Ilość umów z opcją nabycia | Ilość umów z opłatą zmienną uzależnioną od stawki | Ilość umów z opcją wcześniejszego zakończenia | |
od | do | |||||||
Grunty | 1 | 1,3 | 1,3 | 1,3 | 1 | – | – | 1 |
Budynki i budowle | 16 | 0,1 | 8,25 | 1,1 | 15 | – | – | 13 |
Maszyny i urządzenia | 19 | 0,2 | 4,8 | 1,3 | 2 | 17 | 4 | 5 |
Środki transportu | 77 | 0,1 | 3,75 | 2,2 | 2 | 76 | – | 51 |
Pozostałe | 4 | 0,33 | 1,33 | 1 | – | 4 | – | – |
Wartości niematerialne | 1 | 4,8 | 4,8 | 4,8 | 1 | – | – | 1 |
W 2020 roku Grupa zmieniła szacunki okresu trwania aktywnych umów leasingowych dotyczących najmu lokali mieszalnych. Grupa oszacowała, że wykorzysta opcje przedłużenia zawarte w umowach, czego wcześniej nie przewidywała. Wskutek tej zmiany wartość zobowiązań z tytułu leasingu oraz aktywów z tytułu prawa do użytkowania wzrosła o 870 tysięcy złotych.
Okres użytkowania tych środków jest zgodny z okresem trwania umów leasingowych i wynosi od 12 miesięcy do 10 lat. Grupa dokonuje odpisów amortyzacyjnych tych środków metodą liniową.
Pozostające do spłaty przyszłe minimalne opłaty leasingowe według stanu na dzień bilansowy wynoszą:
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2020 | |
Opłaty minimalne | Wartość bieżąca opłat | Opłaty minimalne | Wartość bieżąca opłat | |
W okresie do 1 roku | 4 068 | 3 912 | 5 945 | 5 490 |
W okresie od 1 do 5 lat | 3 077 | 2 546 | 6 146 | 5 187 |
Powyżej 5 lat | 245 | 381 | 2 604 | 2 402 |
Minimalne opłaty leasingowe ogółem | 7 390 | 6 839 | 14 695 | 13 079 |
Minus koszty finansowe | (552) | – | (1 616) | – |
Wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych, w tym: | 6 838 | 6 838 | 13 079 | 13 079 |
Krótkoterminowe | 4 934 | 4 934 | 5 490 | 5 490 |
Długoterminowe | 1 905 | 1 905 | 7 589 | 7 589 |
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku koszty odsetkowe związane z leasingiem wynosiły 337 tysięcy złotych.
Grupa nie ujmuje zobowiązań od leasingów krótkoterminowych oraz leasingów, w odniesieniu do których bazowy składnik aktywów ma niską wartość. Ponadto w wartości zobowiązań leasingowych nie ujmuje się warunkowych opłat leasingowych. W ciągu pierwszych 12 miesięcy 20 roku koszty z tych tytułów wynosiły:
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Leasing krótkoterminowy | 8 628 | 5 972 |
Leasing aktywów o niskiej wartości | – | |
Razem | 8 628 | 5 972 |
W okresie objętym sprawozdaniem finansowym nie ujęto żadnych kosztów z tytułu warunkowych opłat leasingowych oraz nie występują opłaty subleasingowe, ponieważ aktywa użytkowane są wyłącznie przez Grupę.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku Spółki Grupy wyodrębniły środki trwałe o wartości 4 512 tysięcy złotych (31 grudnia 2019: 123 tysiące złotych) jako przeznaczone do sprzedaży nie związane z działalnością zaniechaną.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży, w tym: | ||
grunty | 933 | 1 |
budynki i budowle | 2 597 | 19 |
urządzenia techniczne i maszyny | 689 | 45 |
środki transportu | 293 | 58 |
4 512 | 123 | |
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku, w związku ze zmianami organizacyjnymi zachodzącymi w jednostce dominującej, Zarząd RAFAKO S.A. w restrukturyzacji podjął decyzję o sprzedaży składników rzeczowych aktywów trwałych zlokalizowanych w Wyrach, w związku z czym jednostka dominująca dokonała zmiany klasyfikacji tych aktywów na aktywa przeznaczone do sprzedaży w łącznej kwocie 4 100 tysięcy złotych.
Większość aktywów przeznaczonych do zbycia została sprzedana w trakcie 2020 roku. Zgodnie z przewidywaniami spółek Grupy sprzedaż pozostałych aktywów nastąpi w trakcie 2021 roku.
Za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 roku | Wartość firmy | Patenty i licencje | Inne wartości niematerialne | Wartości niematerialne w trakcie wytwarzania | Ogółem |
Wartość netto na dzień 1 stycznia 2020 roku | 6 704 | 6 592 | 52 | 196 | 13 544 |
Transfery z wartości niematerialnych w trakcie realizacji | |||||
Nabycia | 481 | 9 | – | 112 | 602 |
Likwidacja/sprzedaż | (4 042) | (180) | (196) | (4 418) | |
Odpis amortyzacyjny za rok obrotowy | – | (1 253) | (50) | – | (1 303) |
Odpis aktualizujący za okres sprawozdawczy | (2 663) | (370) | – | – | (3 033) |
Na dzień 31 grudnia 2020 roku | 480 | 4 885 | 2 | 25 | 5 392 |
Na dzień 1 stycznia 2020 roku | |||||
Wartość brutto | 9 208 | 28 424 | 374 | 196 | 38 202 |
Umorzenie i odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości | (2 504) | (21 832) | (322) | – | (24 658) |
Wartość netto | 6 704 | 6 592 | 52 | 196 | 13 544 |
Na dzień 31 grudnia 2020 roku | |||||
Wartość brutto | 5 647 | 28 227 | 372 | 25 | 34 271 |
Umorzenie i odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości** | (5 167) | (23 342) | (370) | – | (28 879) |
Wartość netto | 480 | 4 885 | 2 | 25 | 5 392 |
*wartości niematerialne stanowiące zabezpieczenie zobowiązań Grupy na dzień bilansowy zostały zaprezentowane w nocie 30.2
** wartość odpisów aktualizujących wartość wartości niematerialnych na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosiła 3 033 tysiące złotych (31 grudnia 2019 roku: 2 462 tysiące złotych)
Za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 roku | Wartość firmy | Patenty i licencje | Inne wartości niematerialne | Wartości niematerialne w trakcie wytwarzania | Ogółem |
Wartość netto na dzień 1 stycznia 2019 roku | 9 165 | 7 871 | 109 | 28 | 17 173 |
Transfery z wartości niematerialnych w trakcie realizacji | – | 136 | – | (136) | – |
Nabycia | – | 76 | – | 304 | 380 |
Odpis amortyzacyjny za rok obrotowy | – | (1 491) | (57) | – | (1 548) |
Odpis aktualizujący za okres sprawozdawczy | (2 461) | – | – | – | (2 461) |
Na dzień 31 grudnia 2019 roku | 6 704 | 6 592 | 52 | 196 | 13 544 |
Na dzień 1 stycznia 2019 roku | |||||
Wartość brutto | 9 207 | 28 209 | 374 | 28 | 37 818 |
Umorzenie i odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości | (42) | (20 338) | (265) | – | (20 645) |
Wartość netto | 9 165 | 7 871 | 109 | 28 | 17 173 |
Na dzień 31 grudnia 2019 roku | |||||
Wartość brutto | 9 208 | 28 424 | 374 | 196 | 38 202 |
Umorzenie i odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości** | (2 504) | (21 832) | (322) | – | (24 658) |
Wartość netto | 6 704 | 6 592 | 52 | 196 | 13 544 |
W skład wartości niematerialnych wchodzą patenty, licencje i oprogramowanie. Wartości niematerialne, które nie zostały do dnia bilansowego oddane do użytkowania prezentowane są w pozycji „Wartości niematerialne w trakcie realizacji”.
Największą pozycję stanowi licencja na kotły nadkrytyczne typu BENSON, której wartość bilansowa na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosi 2 148 tysięcy złotych (31 grudnia 2019: 2 417 tysięcy złotych); pozostały od dnia 31 grudnia 2020 roku okres amortyzacji licencji wynosi 8 lat.
W 2020 roku wartość firmy uległa zmianie i na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosiła 480 tysięcy złotych.
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku jednostka dominująca dokonała utworzenia odpisu aktualizującego wartość wartości firmy w łącznej wysokości 1 774 tysiące złotych. Podstawą utworzenia odpisu aktualizującego było oszacowanie wartości odzyskiwalnej aktywa w związku z zaniechaniem działalności zorganizowanej części przedsiębiorstwa w Wysogotowie oraz Wyrach.
Ponadto zmiana wartości firmy wynikała także z utworzenia odpisu aktualizującego wartość wartości firmy dokonanego przez jednostkę zależna w kwocie 889 tysięcy złotych oraz spisania/likwidacji wartości firmy w kwocie 4 042 tysiące złotych.
W 2019 roku wartość firmy uległa zmianie i na dzień 31 grudnia 2019 roku wynosiła 6 704 tysiące złotych.
Na koniec okresu sprawozdawczego jednostka dominująca, na skutek zaniechania działalności, objęła odpisem aktualizującym wartość firmy z przejęcia kontroli nad zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa PBG AVATIA sp. z o.o. przez RAFAKO S.A.
Grupa w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku oraz w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2019 roku nie poniosła kosztów prac rozwojowych, które podlegałyby aktywowaniu do wartości niematerialnych.
Test utraty wartości aktywów jednostki dominującej na dzień 31 grudnia 2020 roku przeprowadzono w oparciu o metodykę przeprowadzania wyceny wartości odzyskiwalnej zgodnie z MSR 36 „Utrata wartości aktywów”. Wycena została wykonana metodą zdyskontowanych przyszłych strumieni pieniężnych (DCF). Prognozowany przepływ przyjęty do wartości rezydualnej został wyliczony w oparciu o NOPLAT (zysk operacyjny po opodatkowaniu – Net Operating Profit Less Adjusted Taxes) oraz skorygowane założenia w zakresie nakładów inwestycyjnych i amortyzacji oraz nakładów na kapitał obrotowy. W przypadku nakładów inwestycyjnych przyjęto, że w okresie rezydualnym będą one co najmniej równe prognozowanej amortyzacji.
W przypadku nakładów na kapitał obrotowy netto, ich wysokość jest zależna od przyjętej stopy wzrostu FCFF (Free Cash Flow to Firm) w okresie rezydualnym dla konkretnego testowanego ośrodka, przy czym dynamika nakładów jest nie niższa niż przyjęta stopa wzrostu g. Przedmiotową procedurę wyceny wartości odzyskiwalnej CGU dokonano w oparciu o przepływy pieniężne dostępne dla właścicieli i wierzycieli (FCFF) oraz lewarowany koszt kapitału (WACC).
W wyliczeniach dotyczących testu przyjęto następujące założenia:
Do wyceny wartości odzyskiwalnej ośrodka wypracowującego środki pieniężne stanowiący podstawowy element testu zastosowano metodę zdyskontowanych przyszłych strumieni pieniężnych (DCF).
Test przeprowadzono w oparciu o metodykę przeprowadzania wyceny wartości odzyskiwalnej zgodnie z MSR 36 „Utrata wartości aktywów”.
Ośrodek wypracowujący środki pieniężne, który przyjęto do niniejszego testu składa się z następujących składników majątkowych: wartości niematerialne i prawne, rzeczowe aktywa trwałe zawierające urządzenia techniczne i maszyny, pozostałe aktywa trwałe w postaci wybranych inwestycji długoterminowych oraz długoterminowych rozliczeń międzyokresowych.
Dla wyliczenia przyszłych wartości strumieni pieniężnych w prognozie założono stopę dyskonta odzwierciedlającą średnioważony koszt kapitału przed opodatkowaniem. Poszczególne elementy ustalono w następujący sposób:
Na podstawie powyższych założeń ustalono, że średni ważony koszt kapitału WACC wynosi 10,64%.
Test nie wykazał konieczności utworzenia odpisu aktualizującego wartość aktywów jednostki dominującej na dzień 31 grudnia 2020 roku.
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku oraz w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2019 roku nie miały miejsca połączenia jednostek gospodarczych.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Akcje/udziały spółkach notowanych na giełdzie | – | 120 |
Akcje/udziały spółkach nie notowanych na giełdzie | 1 376 | 1 376 |
1 376 | 1 496 | |
*akcje/udziały stanowiące zabezpieczenie zobowiązań Grupy na dzień bilansowy zostały zaprezentowane w nocie 30.3
W dniu 28 września 2020 roku RAFAKO S.A. w restrukturyzacji zawarła umowę sprzedaży 100% udziałów w kapitale zakładowym spółki RAFAKO EBUS za kwotę 15 tysięcy złotych, pomiędzy ARP a RAFAKO S.A. w restrukturyzacji.
Ponadto, w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku jednostka dominująca dokonała sprzedaży posiadanych 73 219 sztuk akcji spółki TAURON Polska Energia S.A. za łączną kwotę 182 tysięcy złotych.
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Stan na początek okresu | (5 022) | (4 975) |
- utworzenie odpisu aktualizującego | (5401) | (47) |
- rozwiązanie odpisu aktualizującego | – | – |
- wykorzystanie odpisu aktualizującego | 410 | – |
Stan na koniec okresu | (5 153) | (5 022) |
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Należności finansowe | ||
Kaucje | 5 995 | 503 |
Pozostałe należności finansowe | 56 338 | 77 246 |
Odpis aktualizujący należności finansowe (-) | (11) | (107) |
Należności długoterminowe ogółem (netto) | 62 322 | 77 642 |
Należności niefinansowe | ||
Rozliczenia międzyokresowe | 1 557 | 4 866 |
Inne należności niefinansowe | – | 138 |
Należności niefinansowe ogółem (netto) | 1 557 | 5 004 |
Należności długoterminowe ogółem (netto) | 63 879 | 77 780 |
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Materiały (według wartości netto możliwej do uzyskania) | 23 112 | 31 872 |
Według ceny nabycia | 42 413 | 43 847 |
Według wartości netto możliwej do uzyskania | 23 112 | 31 872 |
Produkty gotowe | – | 1 155 |
Według ceny nabycia/kosztu wytworzenia | – | 1 155 |
Według wartości netto możliwej do uzyskania | – | 1 155 |
Zapasy ogółem, według niższej z dwóch wartości: ceny nabycia (kosztu wytworzenia) oraz wartości netto możliwej do uzyskania | 23 112 | 33 027 |
*zapasy stanowiące zabezpieczenie zobowiązań Grupy na dzień bilansowy zostały zaprezentowane w nocie 30.4
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Stan na początek okresu | (11 975) | (10 287) |
Utworzenie odpisu aktualizującego | (9 121) | (2 096) |
Rozwiązanie odpisu aktualizującego | 656 | 90 |
Wykorzystanie odpisu aktualizującego | 1 138 | 318 |
Stan na koniec okresu | (19 301) | (11 975) |
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Należności finansowe | ||
Należności z tytułu dostaw i usług | 395 216 | 452 764 |
Odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu dostaw i usług (-) | (40 960) | (13 674) |
Należności z tytułu dostaw i usług netto | 422 844 | 439 090 |
Należności ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych | 38 | 8 |
Kaucje | 61 843 | 67 710 |
Należności sporne dochodzone na drodze sądowej** | 21 382 | 31 896 |
Inne należności finansowe | 8 134 | 11 072 |
Odpis aktualizujący wartość należności finansowych (-) | (22 809) | (33 648) |
Należności finansowe ogółem (netto) | 422 844 | 516 128 |
Należności niefinansowe | ||
Należności z tytułu przedpłat i udzielonych zaliczek | 88 949 | 105 919 |
Należności budżetowe | 19 691 | 13 498 |
Rozliczenia międzyokresowe*** | 7 000 | 21 331 |
Inne należności niefinansowe | 30 531 | 11 849 |
Odpis aktualizujący wartość należności niefinansowych (-) | (72 190) | (39 430) |
Należności niefinansowe ogółem (netto) | 73 981 | 113 166 |
Należności krótkoterminowe ogółem (netto) | 496 825 | 629 294 |
*należności handlowe stanowiące zabezpieczenie zobowiązań Grupy na dzień bilansowy zostały zaprezentowane w nocie 30.5;
**Grupa objęła należność odpisem aktualizującym w kwocie odpowiadającej szacowanemu poziomowi ryzyka nierealizowalności tej należności, szczegółowy opis należności spornych został zaprezentowany w nocie 37 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego;
*** W 2017 roku RAFAKO S.A., w ramach poszerzania oferty produktowej, rozpoczęła budowę prototypu pierwszego polskiego zero-emisyjnego autobusu elektrycznego z baterią pod podwoziem; w dniu 28 września 2020 roku RAFAKO S.A. w restrukturyzacji zawarła umowę sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa funkcjonującej jako oddział Spółki działający pod nazwą RAFAKO S.A. Oddział w Solcu Kujawskim, za kwotę 30 985 000,00 złotych, pomiędzy Spółką pod firmą RAFAKO EBUS sp. z o.o. z siedzibą w Raciborzu a RAFAKO S.A. w restrukturyzacji przy udziale Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. z siedzibą w Warszawie. W ramach tej transakcji zbyto nakłady na prace rozwojowe nad prototypem autobusu elektrycznego eBus.
Należności budżetowe obejmują przede wszystkim należności z tytułu podatku VAT zarówno krajowego, jak i zagranicznego.
Należności z tytułu dostaw i usług nie są oprocentowane i mają zazwyczaj 30-dniowy termin płatności. Jednakże, dla niektórych kontrahentów okres spłaty należności ustalany na podstawie indywidualnych umów zawiera się w przedziale od 1 do 3 miesięcy.
Grupa posiada politykę w zakresie dokonywania sprzedaży tylko zweryfikowanym klientom. Dzięki temu, zdaniem kierownictwa, nie istnieje dodatkowe ryzyko kredytowe, ponad poziom określony odpisem na nieściągalne należności właściwym dla należności handlowych.
Wartość bilansowa należności z tytułu dostaw i usług uznawana jest przez Grupę za rozsądne przybliżenie wartości godziwej.
Należności handlowe krótkoterminowe wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2020 roku w kwocie 422 844 tysiące złotych dotyczą kontraktów handlowych z krajowymi oraz zagranicznymi kontrahentami.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 (przekształcone) | |
Należności z tytułu dostaw i usług krótkoterminowe od odbiorców krajowych | 258 047 | 361 478 |
Należności z tytułu dostaw i usług krótkoterminowe od odbiorców zagranicznych | 96 209 | 77 612 |
+ | ||
Należności z tytułu dostaw i usług netto | 354 256 | 439 090 |
Kaucje wykazane w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2020 roku w kwocie 61 843 tysiące złotych, dotyczą głównie projektów realizowanych w obszarach:
Zmiana stanu kaucji zanotowana w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku wynikała przede wszystkim ze zwrotu kaucji pieniężnej związanej z realizacją umów na modernizację instalacji odsiarczania spalin w kwocie 5 149 tysięcy złotych oraz ze zwrotu kaucji pieniężnej związanej z realizacją umowy na instalację katalitycznego odazotowania spalin w kwocie 8 139 tysięcy złotych. Ponadto na wartość kaucji udzielonych miało wpływ udzielenie kaucji w kwocie 5 938 tysięcy złotych w związku z realizacją projektu na wykonanie parownika.
Istotną pozycję wykazaną w pozostałych należnościach stanowią zaliczki, które na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosiły 88 949 tysięcy złotych, w tym:
Grupa dokonała oceny należności pod kątem utraty ich wartości zgodnie ze stosowaną polityką rachunkowości, opisaną w nocie 7.15 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Odpisy aktualizujące wartość należności, które w 2019 roku zostały ujęte w sprawozdaniu z całkowitych dochodów wyniosły:
Zmiany wartości odpisów aktualizujących wartość należności w okresie objętym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym prezentują poniższe tabele.
Zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości, dla należności z tytułu dostaw i usług Grupa stosuje uproszczone podejście zakładające kalkulację odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych dla całego okresu życia instrumentu.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Stan na początek okresu | (13 781) | (24 213) |
Odpisy ujęte jako koszt w okresie | (31 323) | (6 262) |
Odpisy odwrócone ujęte jako przychód w okresie (-) | 2 114 | 3 124 |
Odpisy wykorzystane (-) | 2 019 | 13 570 |
Stan na koniec okresu | (40 971) | (13 781) |
W odniesieniu do należności z tytułu dostaw i usług, dla których odpisy aktualizujące szacuje się dla całego życia instrumentu, Grupa nie jest narażona na ryzyko kredytowe w związku z pojedynczym znaczącym kontrahentem. W konsekwencji szacunki odpisów są dokonywane na zasadzie zbiorowej, a należności zostały pogrupowane według okresu przeterminowania dłużnika. Szacunek odpisu jest oparty przede wszystkim o historycznie kształtujące się przeterminowania i powiązanie zalegania z faktyczną spłacalnością.
W oparciu o oszacowany wzrost ryzyka kredytowego Grupa dokonała szacunku w oparciu o 1-roczną analizę wpływów należności od kontrahentów.
Zmiana wartości odpisów aktualizujących należności handlowe wykazana w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku wynikała przede wszystkim z aktualizacji macierzy służącej do ustalenia wartości odpisu należności handlowych na dzień bilansowy. Szczegółowy opis został umieszczony w nocie 7.15 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Odpisy aktualizujące wartość pozostałych pozycji należności finansowych (tj. poza należnościami z tytułu dostaw i usług) długoterminowych i krótkoterminowych.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Stan na początek okresu | (73 078) | (27 289) |
Odpisy ujęte jako koszt w okresie | (36 618) | (46 312) |
- 12-miesięczne oczekiwane straty | (7 503) | (709) |
- znaczący wzrost ryzyka kredytowego, ale brak utraty wartości | – | – |
- aktywa dotknięte utratą wartości | (29 115) | (45 603) |
Odpisy odwrócone ujęte jako przychód w okresie (-) | 14 697 | 523 |
- 12-miesięczne oczekiwane straty | 14 697 | 523 |
Odpisy wykorzystane (-) | – | – |
- aktywa dotknięte utratą wartości | – | – |
Stan na koniec okresu | (94 999) | (73 078) |
Zmiana wartości odpisów aktualizujących wartość pozostałych należności wynikała przede wszystkim:
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Inne aktywa finansowe krótkoterminowe, w tym: | – | – |
Zaliczka na poczet nabycia prawa do pożyczki | 10 400 | 10 400 |
Odpis aktualizujący wartość zaliczki na poczet nabycia prawa do pożyczki | (10 400) | (10 400) |
Obligacje krótkoterminowe | 27 822 | 27 822 |
Odpis aktualizujący wartość obligacji | (27 822) | (27 822) |
– | – | |
W dniu 9 listopada 2016 roku PBG S.A. w restrukturyzacji, w związku z zawarciem aneksów do dokumentacji restrukturyzacyjnej, poinformowała o rozpoczęciu procedury emisji obligacji, których nabycie zostało następnie zaoferowane wierzycielom zaspokajanym przez PBG S.A. zgodnie z Układem, w tym spółce RAFAKO S.A. (Obligacje).
W konsekwencji powyższego, w dniu 20 stycznia 2017 roku Spółka złożyła oświadczenie o przyjęciu skierowanych do niej propozycji nabycia Obligacji spółki PBG S.A. w restrukturyzacji emitowanych w ramach ośmiu serii od B1 do I1 (tak zwana Druga Emisja Obligacji PBG S.A.). Łącznie RAFAKO S.A. objęła 388 492 sztuk Obligacji o łącznej wartości nominalnej w wysokości 38 849 200,00 złotych. Objęcie wskazanych Obligacji nastąpiło w drodze potrącenia wierzytelności RAFAKO S.A. wynikających z układu PBG S.A. w restrukturyzacji z ceną emisyjną Obligacji.
W dniu 9 lutego 2017 roku nastąpił przydział Obligacji na rzecz RAFAKO S.A. Do końca 2019 roku jednostka dominująca PBG S.A., dokonała wykupu obligacji serii B1, C1, D1, E1 i F1 obligacji o łącznej wartości 11 026 800 złotych.
W dniu 19 grudnia 2019 roku PBG S.A. złożyła wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego dla Spółki oraz uchylenie układu zawartego z wierzycielami w dniu 5 sierpnia 2015 roku. W dniu 9 stycznia 2020 roku postanowieniem Sądu Rejonowego w Poznaniu układ z wierzycielami został uchylony. W dniu 12 lutego 2020 roku zostało otwarte postępowanie sanacyjne wobec spółki PBG S.A. w restrukturyzacji.
Na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie zostały wykupione obligacje PBG S.A. w restrukturyzacji następujących serii:
Data Wykupu | 30.06.2019 | 31.12.2019 | 30.06.2020 |
Serie | G,G1 i G3 | H,H1 i H3 | I, I1 i I3 |
Wartość wykupywanych Obligacji | 61 934 800 zł | 46 875 600 zł | 238 445 700 zł |
w tym Obligacje objęte przez RAFAKO S.A. | 4 996 100 zł | 3 781 300 zł | 19 045 000 zł |
Obligacje wyemitowane przez PBG S.A. zgodnie z warunkami emisji były i są obligacjami zabezpieczonymi w rozumieniu Ustawy z dnia 15 stycznia 2015 roku o obligacjach. Obligacje PBG S.A. są zabezpieczone przede wszystkim zastawem rejestrowym na 42 466 000 sztuk zdematerializowanych akcji RAFAKO S.A. (co stanowi obecnie 33,2% kapitału RAFAKO S.A.), hipotekami na nieruchomościach Grupy PBG, zastawami rejestrowymi na innych wybranych aktywach Grupy PBG, w tym akcjach i udziałach wybranych spółek z Grupy PBG (w tym spółki PBG oil and gas Sp. z o.o.), poręczeniami oraz oświadczeniami o poddaniu się egzekucji do łącznej kwoty zabezpieczenia w wysokości 1 065 000 000,00 złotych.
Pomimo, że na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego pozostałe do wykupu Obligacje spółki PBG S.A. (o łącznej wartości: 353,3 milionów złotych) zabezpieczone były wyżej wskazanymi zabezpieczeniami, w ocenie Zarządu jednostki dominującej ustanowione zabezpieczenie w korespondencji z łączną kwotą zobowiązań z tytułu wskazanych Obligacji oraz pozostałych zobowiązań powstałych w toku działalności spółki PBG S.A. w restrukturyzacji nie jest wystarczające, aby uznać, że należność jest realizowalna.
W związku ze zmianą stanowiska Zarządu jednostki dominującej w kwestii realizowalności należności z tytułu obligacji spółki PBG S.A. w restrukturyzacji, na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz 31 grudnia 2019 roku jednostka dominująca dokonała utworzenia odpisu aktualizującego na całą wartość posiadanych obligacji.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku pożyczki udzielone przez spółki Grupy na rzecz PBG S.A. w restrukturyzacji (dawniej PBG oil and gas Sp. z o.o.) w łącznej kwocie 12 262 tysiące złotych wraz z naliczonymi odsetkami objęte są odpisem aktualizującym ich wartość. Termin spłaty udzielonych pożyczek upłynął z dniem 31 grudnia 2019 roku. Zabezpieczeniem spłaty udzielonych pożyczek są weksle in blanco.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Środki pieniężne w banku i w kasie | 75 426 | 62 625 |
Lokaty krótkoterminowe do 3 miesięcy, w tym: | 940 | 3 457 |
- stanowiące zabezpieczenie zobowiązań warunkowych | ||
76 366 | 66 082 | |
Środki pieniężne w banku są oprocentowane według zmiennych stóp procentowych, których wysokość zależy od stopy oprocentowania jednodniowych lokat bankowych. Lokaty krótkoterminowe, klasyfikowane jako środki pieniężne, są dokonywane na różne okresy, od jednego dnia do jednego miesiąca, w zależności od aktualnego zapotrzebowania spółek wchodzących w skład Grupy na środki pieniężne i są oprocentowane według ustalonych z bankiem stóp procentowych.
Spółki Grupy posiadają środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania, do których zaliczają otrzymane w ramach przyznanych dotacji środki pieniężne ulokowane na wyodrębnionych rachunkach bankowych, które Grupa może wykorzystywać do uregulowania zobowiązań wynikających z realizowanych projektów.
Na dzień 31 grudnia 2020 22,2 mln złotych (31 grudnia 2019 roku: 40,1 mln złotych) będące środkami pieniężnymi jednostki zależnej E003B7 sp. z o.o. przeznaczonymi na realizację kontraktu Jaworzno, które z punktu widzenia Grupy Kapitałowej RAFAKO mają ograniczoną możliwość dysponowania ze względu na formalne uzgodnienia w tym zakresie z instytucjami finansującymi kontrakt Jaworzno.
Ponadto, Grupa posiada środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania, do których zalicza otrzymane w ramach przyznanych dotacji środki pieniężne ulokowane na wyodrębnionych rachunkach bankowych, które Grupa może wykorzystywać do uregulowania zobowiązań wynikających z realizowanych projektów. Na dzień 31 grudnia 2020 roku kwota ta wynosiła 14 080 tysięcy złotych. Dodatkowo na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa posiada środki o ograniczonej możliwości dysponowania na rachunku cesyjnym w kwocie 3,5 miliona złotych.
Ponadto środki pieniężne na rachunkach bankowych zabezpieczonych cesją należności z kontraktu mogą podlegać blokadzie w przypadku istotnego pogorszenia się sytuacji finansowej Spółki.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku wartość środków trwałych stanowiących zabezpieczenie zobowiązań wynosiła 115 754 tysiące złotych. Środki trwałe jednostki dominującej o wartości 114 601 tysięcy złotych zabezpieczają zobowiązania z tytułu zawartej z PKO BP S.A. Umowy Limitu Kredytowego Wielocelowego (ustanowiona hipoteka na łączną kwotę do 300 milionów złotych na nieruchomościach, których RAFAKO S.A. jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym z wyłączeniem nieruchomości mieszkalnych oraz zastaw rejestrowy pierwszorzędny na zbiorze rzeczy ruchomych i praw) oraz wierzytelności BGK, PKO BP, mBanku i PZU wobec RAFAKO S.A. na podstawie Umowy Poręczenia zawartej w celu zabezpieczenia zobowiązań E003B7 Sp. z o.o. powstałych w związku z Umową o Udzielenie Gwarancji wystawionych na rzecz TAURON Wytwarzanie S.A. w związku z realizacją Projektu Jaworzno III 910 MW (ustanowiony zastaw rejestrowy drugorzędny na zbiorze rzeczy ruchomych i praw). Ponadto, zabezpieczeniu zobowiązań z tytułu zawartych umów kredytowych podlegają budynki i budowle jednostki zależnej o wartości 1 148 tysięcy złotych, a także sprzęt IT oraz kontenery biurowe o wartości 5 tysięcy złotych.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Środki trwałe zabezpieczone hipoteką, w tym: | 81 288 | 84 278 |
grunty | 9 162 | 9 162 |
budynki i budowle | 72 126 | 75 116 |
Środki trwałe, na których ustanowiono zastaw rejestrowy, w tym: | 34 466 | 39 287 |
urządzenia techniczne i maszyny | 32 847 | 36 885 |
środki transportu | 1 619 | 2 402 |
115 754 | 123 565* | |
* wykazane kwoty obejmują środki trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży w kwocie 4 512 tysięcy złotych (31 grudnia 2019: 123 tysiące złotych), zaprezentowane w nocie 21
Na dzień 31 grudnia 2020 roku wartości niematerialne o wartości 4 677 tysięcy złotych stanowiły zabezpieczenie zobowiązań jednostki dominującej (31 grudnia 2019: 8 097 tysięcy złotych). Wartości niematerialne zabezpieczają zobowiązania z tytułu zawartej z PKO BP S.A. Umowy Limitu Kredytowego Wielocelowego (ustanowiona hipoteka na łączną kwotę do 300 milionów złotych na nieruchomościach, których RAFAKO S.A. jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym z wyłączeniem nieruchomości mieszkalnych oraz zastaw rejestrowy pierwszorzędny na zbiorze rzeczy ruchomych i praw) oraz wierzytelności BGK, PKO BP, mBanku i PZU wobec RAFAKO S.A. na podstawie Umowy Poręczenia zawartej w celu zabezpieczenia zobowiązań E003B7 Sp. z o.o. powstałych w związku z Umową o Udzielenie Gwarancji wystawionych na rzecz TAURON Wytwarzanie S.A. w związku z realizacją Projektu Jaworzno III 910 MW (ustanowiony zastaw rejestrowy drugorzędny na zbiorze rzeczy ruchomych i praw).
Na dzień 31 grudnia 2020 roku akcje/udziały w spółkach o wartości bilansowej 28 067 tysięcy złotych (31 grudnia 2019: 31 310 tysięcy złotych) zabezpieczają zobowiązania z tytułu zawartej z PKO BP S.A. Umowy Limitu Kredytowego Wielocelowego (ustanowiona hipoteka na łączną kwotę do 300 milionów złotych na nieruchomościach, których RAFAKO S.A. jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym z wyłączeniem nieruchomości mieszkalnych oraz zastaw rejestrowy pierwszorzędny na zbiorze rzeczy ruchomych i praw) oraz wierzytelności BGK, PKO BP, mBanku i PZU wobec RAFAKO S.A. na podstawie Umowy Poręczenia zawartej w celu zabezpieczenia zobowiązań E003B7 Sp. z o.o. powstałych w związku z Umową o Udzielenie Gwarancji wystawionych na rzecz TAURON Wytwarzanie S.A. w związku z realizacją Projektu Jaworzno III 910 MW (ustanowiony zastaw rejestrowy drugorzędny na zbiorze rzeczy ruchomych i praw).
Na dzień 31 grudnia 2020 roku zapasy o wartości bilansowej 22 870 tysięcy złotych stanowiły zabezpieczenie zobowiązań jednostki dominującej (31 grudnia 2019: 27 205 tysięcy złotych). Zapasy stanowią zabezpieczenie zobowiązania z tytułu zawartej z PKO BP S.A. Umowy Limitu Kredytowego Wielocelowego (ustanowiona hipoteka na łączną kwotę do 300 milionów złotych na nieruchomościach, których RAFAKO S.A. jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym z wyłączeniem nieruchomości mieszkalnych oraz zastaw rejestrowy pierwszorzędny na zbiorze rzeczy ruchomych i praw) oraz wierzytelności BGK, PKO BP, mBanku i PZU wobec RAFAKO S.A. na podstawie Umowy Poręczenia zawartej w celu zabezpieczenia zobowiązań E003B7 Sp. z o.o. powstałych w związku z Umową o Udzielenie Gwarancji wystawionych na rzecz TAURON Wytwarzanie S.A. w związku z realizacją Projektu Jaworzno III 910 MW (ustanowiony zastaw rejestrowy drugorzędny na zbiorze rzeczy ruchomych i praw).
Na dzień 31 grudnia 2020 roku należności z tytułu dostaw, robót i usług o wartości bilansowej w kwocie 44 157 tysięcy złotych stanowiły zabezpieczenie udzielonych gwarancji oraz kredytów i pożyczek (31 grudnia 2019 roku: 21 499 tysięcy złotych).
W okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2020 roku kapitał podstawowy jednostki dominującej nie uległ zmianie i jego wartość na 31 grudnia 2020 roku wynosiła 254 864 tysięcy złotych.
Kapitał akcyjny | Liczba akcji w szt. | Wartość akcji w tys. zł |
Akcje serii A | 900 000 | 1 800 |
Akcje serii B | 2 100 000 | 4 200 |
Akcje serii C | 300 000 | 600 |
Akcje serii D | 1 200 000 | 2 400 |
Akcje serii E | 1 500 000 | 3 000 |
Akcje serii F | 3 000 000 | 6 000 |
Akcje serii G | 330 000 | 660 |
Akcje serii H | 8 070 000 | 16 140 |
Akcje serii I | 52 200 000 | 104 400 |
Akcje serii J | 15 331 998 | 30 664 |
Akcje serii K | 42 500 000 | 85 000 |
127 431 998 | 254 864 | |
W związku z emisją obligacji w 2016 roku przez PBG S.A., głównego akcjonariusza jednostki dominującej, na akcjach RAFAKO S.A, należących bezpośrednio do PBG S.A.(7 665 999 akcji), jak i pośrednio poprzez spółkę zależną od PBG S.A. w restrukturyzacji - Multaros Trading Company Limited (34 800 001 akcji) został ustanowiony zastaw rejestrowy na rzecz obligatariuszy PBG S.A. w restrukturyzacji.
Wszystkie wyemitowane akcje posiadają wartość nominalną wynoszącą 2,00 złote i zostały objęte w zamian za wkłady pieniężne.
Akcje wszystkich serii są jednakowo uprzywilejowane co do dywidendy oraz zwrotu z kapitału.
W okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2020 roku oraz w okresie 12 miesięcy zakończonym dnia 31 grudnia 2019 roku kapitał ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej nie uległ zmianie i wyniósł 165 119 tysięcy złotych.
Spółki Grupy w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku oraz w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2019 roku nie wypłacały dywidendy.
Zarządzanie kapitałem przez Grupę Kapitałową mające na celu zapewnienie możliwie wysokiego poziomu bezpieczeństwa działalności operacyjnej przy jednoczesnym minimalizowaniu kosztów pozyskiwania źródeł finansowania. Zabezpieczenie stabilnego rozwoju Grupy wymaga utrzymywania odpowiedniej relacji pomiędzy własnym i obcymi kapitałami oraz efektywnego zarządzania nadwyżkami finansowymi. Grupa analizuje strukturę kapitału poprzez wskaźnik kapitalizacji (udział kapitału własnego w sumie bilansowej).
Sytuację Grupy należy analizować w powiązaniu z notą 6 dotyczącą kontynuacji działalności
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Udział zadłużenia w kapitale własnym | ||
Kapitał własny | (212 919) | 114 263 |
Kapitał obcy (kredyty bankowe oraz otrzymane pożyczki) | 86 439 | 113 075 |
Suma bilansowa | 1 037 602 | 1 302 431 |
Wskaźnik kapitalizacji (kapitał własny/suma bilansowa) | (0,21) | 0,09 |
Źródła finansowania ogółem | ||
Kapitał własny | (212 919) | 114 263 |
Kapitał obcy (kredyty bankowe oraz otrzymane pożyczki) | 86 439 | 113 075 |
Leasing | 6 839 | 13 079 |
Wskaźnik kapitału do źródeł finansowania ogółem | (2,28) | 0,91 |
EBITDA | ||
Zysk (strata) z działalności operacyjnej | (308 085) | (437 561) |
Amortyzacja | 15 125 | 17 599 |
EBITDA | (292 960) | (419 962) |
Dług | ||
Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne | 86 439 | 113 075 |
Leasing | 6 839 | 13 079 |
Wskaźnik długu do EBITDA | (0,32) | (0,30) |
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Początek okresu | 4 019 | 8 520 |
Zysk/strata za okres sprawozdawczy | (11 308) | (4 465) |
Inne całkowite dochody za okres sprawozdawczy | 60 | (36) |
Zmiany w strukturze kapitału w jednostkach zależnych | – | – |
Koniec okresu | (7 229) | 4 019 |
Wykaz akcjonariuszy posiadających co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na WZ RAFAKO S.A. na dzień 31 grudnia 2019 roku został zaprezentowany w poniższej tabeli:
Nazwa podmiotu | Liczba akcji (w sztukach) | Liczba głosów wynikających z posiadanych akcji | Udział w kapitale zakładowym | Procentowy udział w ogólnej liczbie głosów na WZA |
PBG S.A., Multaros Trading Company Ltd. oraz Fundusz Inwestycji Polskich Przedsiębiorstw Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych zgodnie z porozumieniem z dnia 24 października 2017 r. o którym mowa w art. 87 ust. 1 pkt 6) Ustawy o Ofercie Publicznej(*), w tym: | 55 081 769 | 55 081 769 | 43,22% | 43,22% |
- PBG S.A.(*) | 7 665 999 | 7 665 999 | 6,02% | 6,02% |
- Multaros Trading Company Limited (spółka zależna od PBG S.A.)(*)(***) | 34 800 001 | 34 800 001 | 27,31% | 27,31% |
- Fundusz Inwestycji Polskich Przedsiębiorstw Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych zarządzany przez PFR TFI S.A. (**) | 12 615 769 | 12 615 769 | 9,90% | 9,90% |
Pozostali | 72 350 229 | 72 350 229 | 56,78% | 56,78% |
(*) stan akcji na podstawie zawiadomienia od PBG i Multaros z dnia 28 grudnia 2017 roku.
(**) stan akcji na podstawie zawiadomienia Funduszu Inwestycji Polskich Przedsiębiorstw Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych z dnia 3 stycznia 2018 roku,
(***) Multaros Trading Company Ltd. jest spółką zależną PBG S.A. w związku z czym spółka RAFAKO S.A. („Spółka”) jest pośrednio kontrolowana przez PBG, która posiada łącznie, bezpośrednio i pośrednio, 42.466.000 akcji Spółki stanowiących 33,32% kapitału zakładowego Spółki i uprawniających do wykonywania 33,32% głosów ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Spółki.
Kredyty i pożyczki krótkoterminowe | Zabezpieczenie | Inne | Waluta | Efektywna stopa procentowa | Termin spłaty | 31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 |
PKO BP S.A. | weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową, przelew wierzytelności z kontraktów*, klauzula potrącenia wierzytelności z rachunków RAFAKO S.A., hipoteka**, oświadczenie o poddaniu się egzekucji, zastaw rejestrowy na zbiorze rzeczy ruchomych i praw stanowiących całość gospodarczą przedsiębiorstwa wraz z cesją z polisy mienia, zastaw finansowy na przelewach wierzytelności z kontraktów, kaucje gotówkowe | kredyt odnawialny w rachunku bieżącym do kwoty 50 milionów złotych*** | PLN | WIBOR 1M + marża | 31.01.2022**** | 50 354 | 69 569 |
PKO BP S.A. | weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową, przelew wierzytelności z kontraktów*, klauzula potrącenia wierzytelności z rachunków RAFAKO S.A., hipoteka**, oświadczenie o poddaniu się egzekucji, zastaw rejestrowy na zbiorze rzeczy ruchomych i praw stanowiących całość gospodarczą przedsiębiorstwa wraz z cesją z polisy mienia, zastaw finansowy na przelewach wierzytelności z kontraktów, kaucje gotówkowe | kredyt obrotowy odnawialny w rachunku kredytowym do kwoty 7 milionów złotych*** | PLN/ EUR | WIBOR 1M lub EURIBOR 1M + marża | 31.01.2022**** | 3 683 | 34 149 |
PKO BP S.A. | weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową, przelew wierzytelności z kontraktów*, klauzula potrącenia wierzytelności z rachunków RAFAKO S.A., hipoteka**, oświadczenie o poddaniu się egzekucji, zastaw rejestrowy na zbiorze rzeczy ruchomych i praw stanowiących całość gospodarczą przedsiębiorstwa wraz z cesją z polisy mienia, zastaw finansowy na przelewach wierzytelności z kontraktów, kaucje gotówkowe | kredyt obrotowy odnawialny z przeznaczeniem na pokrycie zobowiązań z tytułu wypłat dokonanych w ramach gwarancji bankowych*** | PLN | WIBOR 1M + marża | 31.01.2022**** | 8 344 | 8 303 |
PKO BP S.A. | weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową, przelew wierzytelności z kontraktów*, klauzula potrącenia wierzytelności z rachunków RAFAKO S.A., hipoteka**, oświadczenie o poddaniu się egzekucji, zastaw rejestrowy na zbiorze rzeczy ruchomych i praw stanowiących całość gospodarczą przedsiębiorstwa wraz z cesją z polisy mienia, zastaw finansowy na przelewach wierzytelności z kontraktów, kaucje gotówkowe | kredyt obrotowy odnawialny z przeznaczeniem na pokrycie zobowiązań z tytułu wypłat dokonanych w ramach gwarancji bankowych*** | PLN | WIBOR 1M + marża | 31.01.2022**** | 6 070 | – |
Kredyty i pożyczki krótkoterminowe | Zabezpieczenie | Inne | Waluta | Efektywna stopa procentowa | Termin spłaty | 31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 |
PKO BP S.A. | weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową, przelew wierzytelności z kontraktów*, klauzula potrącenia wierzytelności z rachunków RAFAKO S.A., hipoteka**, oświadczenie o poddaniu się egzekucji, zastaw rejestrowy na zbiorze rzeczy ruchomych i praw stanowiących całość gospodarczą przedsiębiorstwa wraz z cesją z polisy mienia, zastaw finansowy na przelewach wierzytelności z kontraktów, kaucje gotówkowe | kredyt obrotowy odnawialny z przeznaczeniem na pokrycie zobowiązań z tytułu wypłat dokonanych w ramach gwarancji bankowych*** | PLN | WIBOR 1M + marża | 31.01.2022**** | 14 196 | – |
PKO BP S.A. | weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową, przelew wierzytelności z kontraktów*, klauzula potrącenia wierzytelności z rachunków RAFAKO S.A., hipoteka**, oświadczenie o poddaniu się egzekucji, zastaw rejestrowy na zbiorze rzeczy ruchomych i praw stanowiących całość gospodarczą przedsiębiorstwa wraz z cesją z polisy mienia, zastaw finansowy na przelewach wierzytelności z kontraktów, kaucje gotówkowe | kredyt obrotowy odnawialny z przeznaczeniem na pokrycie zobowiązań z tytułu wypłat dokonanych w ramach gwarancji bankowych*** | PLN | WIBOR 1M + marża | 31.01.2022**** | 2 053 | – |
Bank Nowy BFG S.A. (dawniej: Podkarpacki Bank Spółdzielczy) | weksel własny in blanco, pełnomocnictwo do rachunku, hipoteki na nieruchomości, przelew wierzytelności z polisy ubezpieczeniowej | umowa kredytu w rachunku bieżącym na kwotę 1 mln złotych | PLN | WIBOR 1M + marża | 31.08.2023 | 266 | 892 |
Bank Nowy BFG S.A. (dawniej: Podkarpacki Bank Spółdzielczy) | weksel in blanco, pełnomocnictwo do rachunku o oświadczenia o poddaniu się egzekucji , hipoteki na nieruchomości, przelew wierzytelności z polisy ubezpieczeniowej | umowa kredytu obrotowego na kwotę 2 mln złotych | PLN | WIBOR 1M + marża | 10.11.2020 | – | 1 750 |
Siemens Finance Sp. z o.o. | weksel własny in blanco | Umowa pożyczki | PLN | WIBOR 1M + marża | 15.07.2021 | 23 | 35 |
Kredyty i pożyczki krótkoterminowe | Zabezpieczenie | Inne | Waluta | Efektywna stopa procentowa | Termin spłaty | 31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 |
Polski Fundusz Rozwoju S.A. | Brak zabezpieczenia | subwencja | PLN | – | 30.06.2024 | 299 | – |
85 289 | 113 051 | ||||||
* zabezpieczenie udzielonego kredytu stanowią należności z kontaktów realizowanych przez Spółkę;
** na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego Spółka ustanowiła hipotekę na nieruchomościach Spółki (za wyjątkiem mieszkań i budynków mieszkalnych) na łączną kwotę do 300 milionów złotych, która ma stanowić dodatkowe zabezpieczenie udzielonego przez bank PKO BP S.A. kredytu;
*** na dzień publikacji niniejszego sprawozdania finansowego, zgodnie z aneksem do umowy limitu kredytowego wielocelowego podpisanego dnia 5 stycznia 2021 roku, limit udzielony został do kwoty 120,6 mln złotych, w tym limit kredytu w rachunku bieżącym: do kwoty 50 milionów złotych do dnia 31 stycznia 2022 roku;
**** na dzień publikacji niniejszego sprawozdania finansowego, zgodnie z aneksem do umowy limitu kredytowego wielocelowego podpisanego dnia 5 stycznia 2021 roku, termin wykorzystania i spłaty kredytu przedłużono do dnia 31 stycznia 2022 roku.
Jednostka dominująca przewiduje przedłużenie umowy kredytowej na kolejne okresy. Sytuację kredytową Grupy należy analizować w powiązaniu z treścią notą 6 dotyczącej kontynuacji działalności Grupy.
Na podstawie prognozy wyceny dokonanej na koniec okresu obrachunkowego przez profesjonalną firmę aktuarialną Grupa tworzy rezerwę na wartość bieżącą zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych, nagród jubileuszowych oraz ZFŚS. Kwotę tej rezerwy oraz uzgodnienie przedstawiające zmiany stanu w ciągu okresu obrotowego przedstawiono w poniższej tabeli:
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Na dzień 1 stycznia | 31 941 | 26 207 |
Koszty odsetek | 605 | 729 |
Koszty bieżącego zatrudnienia | 527 | 692 |
Koszty przeszłego zatrudnienia | (3 514) | – |
(Zyski)/straty aktuarialne | (915) | 6 877 |
Koszty wypłaconych świadczeń | (3 089) | (2 564) |
Koniec okresu | 25 582 | 31 941 |
Rezerwy długoterminowe | 24 602 | 29 475 |
Rezerwy krótkoterminowe | 980 | 2 466 |
Główne założenia przyjęte przez aktuariusza na dzień i zakładane w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku do wyliczenia kwoty zobowiązania są następujące:
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Stopa dyskontowa (%) | 1,2 | 1,9 |
Przewidywany wskaźnik inflacji (%)* | – | – |
Wskaźnik rotacji pracowników | 7,5 | 7,5 |
Przewidywana stopa wzrostu wynagrodzeń (%)** | 2 | 2 |
* Brak danych w raporcie aktuariusza
** 2% w roku 2021 oraz w kolejnych latach
Zmiana przyjętej stopy dyskontowej o pół punktu procentowego:
Wzrost (w tys. złotych) | Spadek (w tys. złotych) | |
31 grudnia 2020 | ||
Wpływ na zobowiązanie z tytułu określonych świadczeń | (1 297) | 1 389 |
31 grudnia 2019 | ||
Wpływ na zobowiązanie z tytułu określonych świadczeń | (1 398) | 1 520 |
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 (przekształcone) | |
Zobowiązania finansowe | ||
Zobowiązania z tytułu zakupu środków trwałych i wartości niematerialnych | – | – |
Kwoty zatrzymane (kaucje) | 110 | 43 |
Pozostałe zobowiązania | 53 522 | 20 552 |
Zobowiązania finansowe ogółem | 53 632 | 20 595 |
Wartość bilansowa zobowiązań z tytułu dostaw i usług uznawana jest przez Grupę za rozsądne przybliżenie wartości godziwej.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 (przekształcone) | |
Rezerwa na koszty napraw gwarancyjnych | 67 099 | 36 357 |
Rezerwy na koszty odpraw emerytalnych | 7 500 | 8 716 |
Rezerwa na nagrody jubileuszowe | 10 330 | 13 944 |
Rezerwa na pozostałe świadczenia pracownicze | 6 773 | 6 815 |
91 702 | 65 832 | |
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 (przekształcone) | |
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług | 509 048 | 571 365 |
Zobowiązania z tytułu zakupu środków trwałych i wartości niematerialnych | 19 | 169 |
Kwoty zatrzymane (kaucje) | 527 | 261 |
Zobowiązania finansowe ogółem | 664 949 | 571 795 |
Zobowiązania z tytułu podatków i innych świadczeń | 5 760 | 23 924 |
Rozliczenia międzyokresowe | 154 | 21 471 |
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych | 38 014 | 23 859 |
Zobowiązania z tytułu poręczeń/odpowiedzialności solidarnej | 7 478 | 15 386 |
Zobowiązania z tytułu opóźnionego spływu kosztów | 16 615 | 13 582 |
Zobowiązania z tytułu kosztów restrukturyzacji zatrudnienia | 2 701 | |
Inne zobowiązania niefinansowe | 16 389 | 3 968 |
Zobowiązania niefinansowe ogółem | 87 111 | 102 190 |
752 060 | 673 985 | |
Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa oszacowała wartość rezerwy z tytułu udzielonego poręczenia w kwocie 7 478 tysięcy złotych.
Jednostka dominująca zawarła umowę na budowę gazociągu, w której podwykonawcą RAFAKO S.A. była jednostka dominująca PBG S.A. w restrukturyzacji. Z tytułu odpowiedzialności solidarnej jednostka dominująca rozpoznała zobowiązanie z tytułu roszczeń podwykonawców PBG S.A. w restrukturyzacji w wysokości 131 tysięcy złotych (31 grudnia 2019: 8 040 tysięcy złotych).
Wartość bilansowa zobowiązań z tytułu dostaw i usług uznawana jest przez Grupę za rozsądne przybliżenie wartości godziwej.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Rezerwa na koszty napraw gwarancyjnych | 3 082 | 6 714 |
Rezerwa na straty z tytułu umów | 38 019 | 39 695 |
Rezerwy na koszty odpraw emerytalnych | 325 | 433 |
Rezerwa na nagrody jubileuszowe | 656 | 1 771 |
Rezerwa na pozostałe świadczenia pracownicze | 54 | 261 |
Pozostałe rezerwy | 598 | 713 |
42 734 | 47 121 | |
Na dzień 31 grudnia 2020 i na dzień 31 grudnia 2019 roku spółki Grupy nie posiadały nierozliczonych transakcji walutowych o ujemnej wartości godziwej.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku jednostki wchodzące w skład Grupy Kapitałowej RAFAKO wykazywały zobowiązania z tytułu nabycia rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych w kwocie 19 tysięcy złotych (31 grudnia 2019 roku: 169 tysiące złotych).
Zobowiązania na koszty niewykorzystanych urlopów wyliczana jest miesięcznie w oparciu o faktyczną ilość dni niewykorzystanych urlopów na koniec każdego miesiąca. W ciągu roku obrotowego na każdy miesiąc przypada jedna dwunasta należnego urlopu za cały rok, powiększona o wszystkie niewykorzystane dni z okresów poprzednich. Ustalona w ten sposób ilość dni mnożona jest przez średnią stawkę dzienną dla danego pracownika, ustaloną w oparciu o wynagrodzenie z miesiąca, na który rezerwa jest wyliczana powiększone o obciążenia z tytułu ZUS.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Początek okresu | 4 129 | 4 202 |
Utworzenie rezerwy na zobowiązanie | 582 | 748 |
Koszty wypłaconych świadczeń | (1 044) | (821) |
Rozwiązanie rezerwy na zobowiązanie | – | – |
Koniec okresu | 3 667 | 4 129 |
Krótkoterminowe na dzień | 3 667 | 4 129 |
Długoterminowe na dzień | – | – |
3 667 | 4 129 | |
Jednostka dominująca wypłaca pracownikom premię roczną, której wysokość jest uzależniona od stopnia realizacji zysku operacyjnego firmy. Zgodnie z postanowieniami Układu Zbiorowego Pracy (UZP), po zatwierdzeniu rocznych sprawozdań finansowych jednostek Grupy Kapitałowej, w terminie do 30 dni, Zarząd – po zasięgnięciu opinii Związków Zawodowych – podejmuje decyzję o wypłacie premii uznaniowej dla pracowników Spółek. W ciągu roku obrotowego spółki Grupy tworzą rezerwę z tytułu premii rocznej w wysokości określonej w UZP, o ile Zarządy Spółek nie podejmą decyzji o jej nie tworzeniu. Jednostka dominująca tworzy również rezerwę z tytułu premii dla kierowników projektów, wypłacaną po zakończeniu realizacji umowy.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Początek okresu | 888 | 5 725 |
Utworzenie rezerwy na zobowiązanie | 82 | 415 |
Koszty wypłaconych świadczeń | (123) | (4 931) |
Rozwiązanie rezerwy na zobowiązanie | (622) | (321) |
Koniec okresu | 225 | 888 |
Krótkoterminowe na dzień | 225 | 5 |
Długoterminowe na dzień | – | 883 |
225 | 888 | |
5 725 | ||
Rezerwy na koszty napraw gwarancyjnych tworzone są na podstawie określonego przez Zarządy Spółek Grupy Kapitałowej stopnia prawdopodobieństwa wystąpienia zobowiązania w przyszłości na podstawie realizowanych umów o usługę. Utrzymywane są w danym stopniu istnienia prawdopodobieństwa wystąpienia do dnia wygaśnięcia prawa do realizacji gwarancji lub roszczeń naprawczych.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Początek okresu | 43 071 | 40 554 |
Utworzenie rezerwy na zobowiązanie | 36 913 | 15 464 |
Poniesione koszty napraw gwarancyjnych | (7 627) | (9 484) |
Rozwiązanie rezerwy na zobowiązanie | (2 176) | (3 463) |
Koniec okresu | 70 181 | 43 071 |
Krótkoterminowe na dzień | 3 082 | 6 714 |
Długoterminowe na dzień | 67 099 | 36 357 |
70 181 | 43 071 | |
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Podatek dochodowy od osób prawnych | 559 | 156 |
559 | 156 | |
Rozliczenia podatkowe oraz inne obszary działalności podlegające regulacjom (na przykład sprawy celne czy dewizowe) mogą być przedmiotem kontroli organów administracyjnych, które uprawnione są do nakładania wysokich kar i sankcji. Brak odniesienia do utrwalonych regulacji prawnych w Polsce powoduje występowanie w obowiązujących przepisach niejasności i niespójności. Często występujące różnice w opiniach co do interpretacji prawnej przepisów podatkowych zarówno wewnątrz organów państwowych, jak i pomiędzy organami państwowymi i przedsiębiorstwami, powodują powstawanie obszarów niepewności i konfliktów. Zjawiska te powodują, że ryzyko podatkowe w Polsce jest znacząco wyższe niż istniejące zwykle w krajach o bardziej rozwiniętym systemie podatkowym.
Rozliczenia podatkowe mogą być przedmiotem kontroli przez okres pięciu lat, począwszy od końca roku, w którym nastąpiła zapłata podatku. W wyniku przeprowadzanych kontroli dotychczasowe rozliczenia podatkowe Grupy mogą zostać powiększone o dodatkowe zobowiązania podatkowe.
W 2019 i w 2020 roku w spółkach zależnych nie było kontroli podatkowych.
W 2018 roku w jednostce dominującej rozpoczęła się kontrola celno- skarbowa dotycząca rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatku dochodowego za 2016 rok. Na dzień sporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego kontrola nie została zakończona.
Dotacje wykazane w sprawozdaniu finansowym na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosiły 440 tysięcy złotych. Otrzymane dotacje dotyczą:
Rozliczenia z tytułu dotacji:
Cel dotacji | Stan na 1 stycznia 2020 | Zwiększenia w okresie | Odpisanie dotacji w pozostałe przychody operacyjne w okresie | Zwrot dotacji w okresie | Inne zmniejszenia dotacji w okresie | Stan na 31 grudnia 2020 |
Modernizacja środków trwałych | 159 | – | (9) | – | – | 150 |
Realizacja części projektu badawczego | 71 | 1 855 | (1 636) | – | – | 290 |
230 | 1 855 | (1 645) | – | – | 440 |
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2020 roku oraz w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2019 roku spółki Grupy Kapitałowej nie przeprowadzały emisji, wykupu i spłat dłużnych i kapitałowych papierów wartościowych.
W dniu 2 marca 2020 roku RAFAKO S.A. w restrukturyzacji i Mostostal Warszawa S.A. w wyniku przeprowadzonych negocjacji zawarły porozumienie dotyczące prowadzonego wcześniej sporu. Sprawa dotyczyła wytoczonego przez RAFAKO 30 kwietnia 2019 roku powództwa, w którym Spółka domagała się 2 429 tysięcy złotych tytułem odsetek związanych z nieprawidłowym wystawieniem przez pozwaną spółkę faktur VAT, w wyniku czego Spółka nie mogła we właściwym czasie pomniejszyć kwoty zapłaconego podatku z tytułu należnego VAT. Na mocy rzeczonego porozumienia Spółka otrzymała od Mostostal Warszawa S.A. 1,5 mln złotych.
Dnia 20 marca 2017 roku Spółka złożyła w Sądzie Okręgowym w Gliwicach pozew kierowany solidarnie przeciwko spółce Mostostal Warszawa S.A. oraz spółce Zakład Termicznego Unieszkodliwiania Odpadów sp. z o.o. Chodzi o zapłatę kwoty w wysokości 16 157 215 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 listopada 2016 roku z tytułu wystawionej faktury za zrealizowane przez Spółkę, a niezapłacone przez Mostostal Warszawa S.A. oraz Zakład Unieszkodliwiania Odpadów sp. z o.o. prace wykonane w ramach umowy podwykonawczej dotyczącej inwestycji ZTUO Szczecin. RAFAKO uznaje, że roszczenie jest zasadne, ponieważ prace zostały zrealizowane, na poparcie czego została przeprowadzona przez Spółkę stosowna inwentaryzacja prac, a jej wyniki przekazane dłużnikom. W dniu 29 marca 2017 roku sąd wydał nieprawomocny nakaz zapłaty kwot dochodzonych pozwem. Pozwane spółki w dniu 19 kwietnia 2017 roku złożyły do sądu sprzeciwy od nakazu zapłaty. Powołany przez sąd biegły sporządził opinię, do której Spółka nie zgłosiła żadnych uwag, ponieważ opinia w całości uwzględniała/potwierdzała ilość i wartość prac podlegających rozliczeniu na rzecz RAFAKO. Uwagi i zastrzeżenia do opinii zgłosili pozwani, wobec czego Sąd postanowił dopuścić dowód uzupełniającej opinii biegłego, która zostanie zrealizowana w III kwartale 2021 roku.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku Spółka prezentuje tę należność sporną, po uwzględnieniu ostrożnościowego odpisu aktualizującego, w kwocie netto 13 milionów złotych w pozycji „Pozostałe należności i rozliczenia międzyokresowe kosztów”. W ocenie kancelarii prawnej reprezentującej Spółkę w tym postępowaniu powództwo jest uzasadnione (szansa pozytywnego rozstrzygnięcia wynosi ok. 90%). Mając na uwadze powyższe w ocenie Zarządu Spółki ryzyko związane z realizowalnością powyższego aktywa w wykazanej kwocie netto na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego jest minimalne.
Spór związany był z podpisaną 29 marca 2018 roku z firmą Wärtsilä Finland Oy (Klient) umową na budowę zbiornika LNG w miejscowości Hamina w Finlandii. W dniu 19 października 2018 roku Klient poinformował Spółkę o skorzystaniu z prawa wdrożenia wykonawstwa zastępczego dotyczącego części zakresu wiążącej strony umowy i przedstawił, nie poparte żadnymi dokumentami, szacunki kosztów z tym związanyc w kwocie 3 537 412,00 EUR. Spółka nie zgadzała się z tym roszczeniem, odrzucając je w całości ze względu na: a) brak przekazania przez Klienta dokumentacji technicznej umożliwiającej realizację tego zakresu prac, b) niedochowanie przewidzianej umową procedury wdrożenia wykonawstwa zastępczego. W związku z opóźnieniami w przekazywaniu dokumentacji przez Klienta oraz zmianami zakresów i technologii robót, Spółka podsumowała prace wykonane do grudnia 2018 roku i poinformowała Klienta o roszczeniach na łączną kwotę 3 milionów EUR. Z kolei pismem z dnia 16 września 2019 roku Klient złożył oświadczenie o jednostronnym rozwiązaniu kontraktu powołując się na rzekome zaprzestanie realizacji części przedmiotu kontraktu przez RAFAKO. W tym samym dniu do Banku PKO BP wpłynęły żądania wypłaty z dwóch gwarancji bankowych na łączną kwotę 2 687 800,00 EUR, które bank zrealizował 25 września 2019 roku. RAFAKO S.A. w restrukturyzacji kwestionując roszczenia Klienta w całości 10 stycznia 2020 roku zainicjowało odpowiednim wnioskiem postępowanie arbitrażowe. W początkowej fazie tego postępowania strony podjęły rozmowy ukierunkowane na zawarcie ugody. Ostatecznie 30 listopada 2020 roku trybunał arbitrażowy wydał postanowienie kończące postępowanie w wyniku zawartej 30 października 2020 roku ugody, w ramach której strony zrzekły się wzajemnych roszczeń oraz zobowiązały do poniesienia własnych kosztów postępowania. Zawarta ugoda ma neutralny wpływ na wyniki finansowe Spółki.
Spółka Elektrobudowa S.A. złożyła w Sądzie Okręgowym w Gliwicach powództwo przeciwko Zarządcy PBG S.A. w restrukturyzacji i RAFAKO S.A. (solidarnie), w wyniku czego 20 marca 2020 roku sąd wydał nieprawomocny nakaz zapłaty. Powództwo dotyczy odpowiedzialności solidarnej za zapłatę wynagrodzenia w kwocie 4 664 377,56 złotych. RAFAKO S.A. w restrukturyzacji w całości odrzuca roszczenie ze względu na fakt, że umowa podwykonawcza z PBG S.A. w restrukturyzacji i dalszego podwykonawstwa z Elektrobudową S.A. nie miała charakteru umowy o roboty budowlane, co skutkuje brakiem odpowiedzialności solidarnej. W dniu 16 września 2020 roku odbyła się rozprawa, na której przesłuchano część świadków. Strony zostały zobowiązane do złożenia dalszych pism procesowych. Termin kolejnej rozprawy nie został wyznaczony.
W dniu 24 marca 2020 roku Sąd Okręgowy w Gliwicach wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie z powództwa Stal-Systems S.A. przeciwko (solidarnie) RAFAKO i PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. (PGE). Powództwo obejmuje roszczenie o zapłatę wynagrodzenia wobec powoda jako podwykonawcy RAFAKO przy realizacji kontraktu: Bełchatów - modernizacja elektrofiltrów bloku 2 w kwocie 3 391 319,10 złotych. Sprzeciw od nakazu wniesiony w dniu 15 czerwca 2020 roku. Podstawą zaskarżenia wydanego nakazu jest fakt potrącenia wierzytelności powoda z karą umowną naliczoną przez Spółkę, w związku z czym RAFAKO S.A. uznaje roszczenie za niezasadne. 11 marca Sąd zasądził solidarnie od RAFAKO S.A. i PGE S.A. na rzecz powoda kwotę ok. 2,7 mln złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz proporcjonalną część kosztów procesu. Trwa analiza uzasadnienia zapadłego wyroku, z dużym prawdopodobieństwem Spółka złoży apelację.
Pismem z dnia 13 czerwca 2020 roku spółka CIECH SODA POLSKA S.A. (CIECH) złożyła RAFAKO S.A. oświadczenie o odstąpieniu od umowy na modernizację kotła OP140 Nr 4 w Elektrociepłowni Janikowo z winy RAFAKO S.A. i wezwała do zapłaty kary umownej w wysokości 3 935 500,00 złotych z tego tytułu. Wskazane przez CIECH podstawy do odstąpienia od umowy RAFAKO S.A. uznaje jako pozorne i sztucznie wykreowane, w związku z czym, w odpowiedzi na to działanie, dnia 15 czerwca 2020 roku RAFAKO S.A. złożyło oświadczenie o odstąpieniu od umowy z winy CIECH i oświadczyło o bezskuteczności odstąpienia drugiej strony. Następnie CIECH w dniu 17 czerwca 2020 roku złożył żądanie wypłaty gwarancji bankowej dobrego wykonania kwoty 5 903 250 złotych, co, poza brakiem podstaw do takiego roszczenia, co do zasady jest sumą dalece przekraczającą kwotę naliczonej kary umownej. W zakresie kwoty zrealizowanej gwarancji finansowej przewyższającej naliczone kary Spółka otrzymała sądowy nakaz zapłaty. CIECH złożył w Sądzie sprzeciw od tego nakazu, na który Spółka odpowiedziała kolejnym pismem procesowym wyrażając jednocześnie zgodę na skierowanie sprawy do postępowania mediacyjnego. 15 kwietnia 2021 roku wpłynęło do pełnomocnika RAFAKO S.A. w restrukturyzacji postanowienie sądu o skierowaniu sprawy do mediacji, wyznaczeniu mediatora oraz okresu 2 miesięcy na mediacje.
RAFAKO S.A. w restrukturyzacji złożyła 10 lipca 2020 roku wniosek o wszczęcie postępowania arbitrażowego z UAB VILNIAUS KOGENERACINE JEGAINE (VKJ) tj. zamawiającym na projekcie Wilno, które toczyć się będzie w Instytucie Arbitrażowym Sztokholmskiej Izby Handlowej w Sztokholmie. Podstawowymi roszczeniami złożonymi przez Spółkę w tym postępowaniu są: i) wydłużenie okresu realizacji projektu do 1 kwietnia 2021 roku oraz ii) wypłaty dodatkowego wynagrodzenia dotyczącego dodatkowych kosztów realizacji projektu. VKJ złożyła wstępną odpowiedź na żądanie RAFAKO S.A. w restrukturyzacji. W listopadzie 2020 roku harmonogram procedowania sporu przed sądem arbitrażowym uległ zmianie, a Strony wyraziły wolę rozszerzenia przedmiotu sporu w związku ze wzajemnym odstąpieniem od Umowy. W styczniu 2021 roku, w związku z rozwiązaniem umowy pomiędzy stronami, Spółka przedłożyła przed sądem arbitrażowym żądanie zasądzenia na jej rzecz zapłaty zaległego wynagrodzenia oraz dodatkowych roszczeń.
W dniu 19 kwietnia 2021 roku do RAFAKO S.A. w restrukturyzacji wpłynął odpis nakazu zapłaty wydanego wobec Spółki oraz PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. z powództwa Termokor Kaefer Sp. z o.o. na kwotę 1 482 000 złotych. Wskazana kwota dotyczy wynagrodzenia powoda jako dalszego podwykonawcy na jednym z projektów. Spółka analizuje otrzymane dokumenty pod kątem istnienia roszczenia objętego pozwem oraz ewentualnej swojej odpowiedzialności za nie.
Wileński Sąd Okręgowy w dniu 25 lutego 2021 roku wydał wyrok zaoczny w sprawie z powództwa UAB „Dzukijos statyba” zasądzając od Spółki oraz PBG.S.A. w restrukturyzacji 343 666 euro, co odpowiada części wynagrodzenia umownego nieotrzymanego od PBG S.A. w restrukturyzacji za prace wykonane w ramach projektu Wilno. RAFAKO S.A. w restrukturyzacji będzie wnioskować o rewizje wyroku ze względu na fakt, że dokumenty procesowe nie zostały Spółce prawidłowo dostarczone.
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Pozycje pozabilansowe z tytułu gwarancji bankowych otrzymanych w głównej mierze jako zabezpieczenie wykonania umów handlowych, w tym: | 651 675 | 701 105 |
- od jednostek powiązanych | – | – |
Należności z tytułu otrzymanych poręczeń, w tym: | – | – |
- od jednostek powiązanych | – | – |
Weksle otrzymane jako zabezpieczenie, w tym: | 52 190 | 65 997 |
- od jednostek powiązanych | 5 801 | 48 625 |
Akredytywy | – | 5 643 |
703 865 | 772 745 | |
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Pozycje pozabilansowe z tytułu gwarancji bankowych udzielonych w głównej mierze jako zabezpieczenie wykonania umów handlowych, w tym: | 331 444 | 515 074 |
- na rzecz jednostek powiązanych | – | – |
Zobowiązania z tytułu udzielonych poręczeń, w tym: | 1 183 594 | 1 175 587 |
- na rzecz jednostek powiązanych | – | – |
Weksle wydane pod zabezpieczenie, w tym: | 120 525 | 117 868 |
- na rzecz jednostek powiązanych | 576 | 576 |
Akredytywy | – | – |
1 635 563 | 1 808 529 | |
W okresie 12 miesięcy 2020 roku spółka Grupa Kapitałowa RAFAKO zanotowała spadek poziomu zobowiązań warunkowych w kwocie 172 966 tysięcy złotych, który wynikał ze spadku poziomu udzielonych gwarancji. W okresie 12 miesięcy 2020 roku na zlecenie RAFAKO S.A. w restrukturyzacji banki oraz instytucje ubezpieczeniowe udzieliły kontrahentom gwarancji, z tytułu dobrego wykonania umowy, zwrotu zaliczki oraz gwarancji przetargowych, w kwocie 8 307 tysięcy złotych. Największą pozycję w tej grupie zobowiązań stanowi gwarancja zwrotu zaliczki na kwotę 1 354 tysiące euro, wystawiona w czerwcu 2020 roku. Zobowiązania z tytułu udzielonych poręczeń na koniec grudnia 2020 roku wynosiły 1 183 594 tysiące złotych. Największą pozycję w tej grupie zobowiązań stanowią poręczenia udzielone w dniu 16 kwietnia 2014 roku oraz 24 lutego 2016 roku przez RAFAKO S.A. w restrukturyzacji za zobowiązania jednostki zależnej E003B7 Sp. z o.o., z terminem obowiązywania do dnia 17 kwietnia 2028 roku, w związku z projektem na „Budowę nowych mocy w technologiach węglowych w TAURON Wytwarzanie S.A.– Budowa bloku energetycznego o mocy 910 MW na parametry nadkrytyczne w Elektrowni Jaworzno III – Elektrownia II”.
Największą pozycją wśród gwarancji udzielonych, które wygasły w okresie 12 miesięcy 2020 roku była gwarancja dobrego wykonania umowy w kwocie 11 972 tysięcy euro.
W okresie 12 miesięcy 2020 roku Grupa odnotowała spadek poziomu należności warunkowych w kwocie 68 880 tysięcy złotych otrzymanych głównie pod zabezpieczenie należytego wykonania umów oraz zwrotu zaliczki, w tym spadek poziomu należności z tytułu otrzymanych gwarancji bankowych i ubezpieczeniowych w kwocie 49 430 tysięcy złotych, spadek poziomu należności z tytułu weksli w wysokości 13 807 tysięcy złotych oraz spadek poziomu akredytyw w wysokości 5 643 tysiące złotych.
Największą pozycję wśród gwarancji otrzymanych w okresie 12 miesięcy 2020 roku stanowi gwarancja dobrego wykonania umowy w kwocie 1 397 tysięcy euro. Największą pozycję wśród gwarancji wygasłych w okresie 12 miesięcy 2020 roku stanowiła gwarancja zwrotu zaliczki w kwocie 1 335 tysięcy dolarów amerykańskich.
Grupa Kapitałowa na dzień 31 grudnia 2020 roku posiadała zobowiązania warunkowe wynikające z gwarancji bankowych i ubezpieczeniowych o łącznej wartości 331 444 tysiące złotych, w tym:
Lp. | Bank/ubezpieczyciel wystawiający gwarancje | Kwota gwarancji (w tys. PLN) | Przedmiot gwarancji |
1. | Alior Bank | 39 064 | dobre wykonanie umowy, należyte usunięcie wad i usterek |
2. | Allianz | 8 315 | dobre wykonanie umowy, należyte usunięcie wad i usterek |
3. | AXA | 7 245 | dobre wykonanie umowy, należyte usunięcie wad i usterek |
4. | Generali | 8 823 | dobre wykonanie umowy, zwrot zaliczki |
5. | Hermes | 7 305 | dobre wykonanie umowy, należyte usunięcie wad i usterek |
6. | Hestia | 65 843 | dobre wykonanie umowy, należyte usunięcie wad i usterek, zwrot zaliczki |
7. | HSBC | 6 309 | dobre wykonanie umowy, zwrot zaliczki |
8. | InterRisk | 25 604 | dobre wykonanie umowy, należyte usunięcie wad i usterek |
9. | KUKE | 56 328 | dobre wykonanie umowy, należyte usunięcie wad i usterek, zwrot zaliczki |
10. | Lev Ins | 14 707 | dobre wykonanie umowy, należyte usunięcie wad i usterek |
11. | mBank | 41 500 | dobre wykonanie umowy, należyte usunięcie wad i usterek, zwrot zaliczki |
12. | PKO BP | 36 964 | dobre wykonanie umowy, należyte usunięcie wad i usterek, zwrot zaliczki |
13. | TUW PZUW | 94 | zwrot zaliczki |
14. | Uniqa | 2 565 | dobre wykonanie umowy, należyte usunięcie wad i usterek, zwrot zaliczki |
15. | WARTA | 2 120 | dobre wykonanie umowy, należyte usunięcie wad i usterek |
16. | AIK Banka AD | 6 247 | zwrot zaliczki |
RAZEM | 331 444 |
Zabezpieczenie wierzytelności większości ubezpieczycieli wystawiających gwarancje finansowe na zlecenie Grupy stanowią weksle własne in blanco wraz z deklaracjami wekslowymi, natomiast wierzytelności banków zabezpieczane są głównie zabezpieczeniami wynikającymi z umowy LKW, oświadczeniami o poddaniu się egzekucji, wekslami własnymi in blanco wraz z deklaracjami wekslowymi oraz kaucjami gotówkowymi.
Jednostką dominującą Grupy Kapitałowej RAFAKO jest RAFAKO S.A.
Jednostki wchodzące w skład Grupy nie prowadzą wspólnych przedsięwzięć.
Podmioty powiązane z RAFAKO S.A. obejmują kluczowy personel kierowniczy, jednostki zależne wyłączone z obowiązku konsolidacji oraz pozostałe podmioty powiązane, do których Grupa zalicza podmioty kontrolowane przez Zarządy spółek. Do najważniejszych pozostałych podmiotów powiązanych Grupa zalicza spółki: PBG S.A. w restrukturyzacji.
Nierozliczone salda należności oraz zobowiązań zazwyczaj regulowane są w środkach pieniężnych. Informacje o zobowiązaniach warunkowych dotyczących podmiotów powiązanych zaprezentowano w nocie 37.7.
W okresie 12 miesięcy 2020 roku jednostka dominująca i jednostki zależne nie zawierały istotnych transakcji z podmiotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe. Wszelkie transakcje z podmiotami powiązanymi są przeprowadzane na warunkach stosowanych przez Grupę w relacjach gospodarczych z podmiotami niepowiązanymi. Wynagrodzenie ustalane jest najczęściej w drodze przetargu, ustalane są standardowe warunki płatności. Podmiot powiązany musi zapewnić wykonanie usługi zgodnie z dokumentacją, udzielić gwarancji na określony czas oraz przedstawić zabezpieczenie w postaci finansowej gwarancji dobrego wykonania. Wobec podmiotów powiązanych obowiązują również standardowe kary umowne, zapisy zabezpieczające zachowanie tajemnicy, własności przemysłowej, ubezpieczenia kontraktu, działania siły wyższej i rozstrzygania ewentualnych sporów.
W okresie objętym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym ujęto następujące kwoty przychodów ze sprzedaży oraz należności od podmiotów powiązanych:
Przychody z działalności operacyjnej | od 01.01.2020 do 31.12.2020 | od 01.01.2019 do 31.12.2019 |
Sprzedaż do: | ||
Jednostki powiązane kapitałowo | 775 | 2 221 |
Jednostki powiązane osobowo | 24 | 225 |
RAZEM | 799 | 2 446 |
Należności | 31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 |
Sprzedaż do: | ||
Jednostki powiązane kapitałowo | 51 452 | 39 126 |
Jednostki powiązane osobowo | 29 | 127 |
RAZEM | 51 481 | 39 253 |
* w tym: obligacje od PBG S.A., które zostały opisane w nocie 29.1.1
W okresie objętym sprawozdaniem finansowym ujęto następujące kwoty zakupów oraz zobowiązań wobec podmiotów powiązanych:
Zakupy (koszty, aktywa) | od 01.01.2020 do 31.12.2020 | od 01.01.2019 do 31.12.2019 |
Zakup od: | ||
Jednostki powiązane kapitałowo | 1 078 | 61 536 |
Jednostki powiązane osobowo | 8 345 | 22 235 |
RAZEM | 9 423 | 83 771 |
Zobowiązania | 31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 |
Zakup od: | ||
Jednostki powiązane kapitałowo | 125 | 241 |
Jednostki powiązane osobowo | 2 280 | 6 506 |
RAZEM | 2 405 | 6 747 |
W okresie sprawozdawczym i porównywalnym okresie sprawozdawczym nie udzielono pożyczek członkom Zarządów i Rad Nadzorczych jednostek wchodzących w skład Grupy.
W okresie sprawozdawczym i porównywalnym okresie sprawozdawczym jednostki wchodzące w skład Grupy nie prowadziły żadnych transakcji z członkami Zarządów.
Jednostki wchodzące w skład Grupy nie prowadzą programu akcji pracowniczych.
Do kluczowego personelu kierowniczego Grupa zalicza członków Zarządu i Rady Nadzorczej. Wynagrodzenie kluczowego personelu w okresie objętym sprawozdaniem finansowym wyniosło:
Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 | Okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2019 | |
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze (wynagrodzenia i narzuty)* | 8 712 | 8 018 |
Nagrody jubileuszowe | 14 | – |
Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy | 430 | 104 |
Pozostałe świadczenia na rzecz pracowników | 232 | – |
Wynagrodzenia z pozostałych tytułów | – | 246 |
Łączna kwota kosztów z tytułu wynagrodzenia głównej kadry kierowniczej | 9 388 | 8 368 |
Szczegółowe informacje o wynagrodzeniach Zarządu oraz Rady Nadzorczej jednostki dominującej przedstawiono w nocie 47 i 48.
Grupa nie otrzymała i nie udzieliła kluczowemu personelowi kierowniczemu żadnych pożyczek w okresie objętym sprawozdaniem finansowym.
W 2020 i w 2019 roku Grupa nie dokonała transakcji zakupu od kluczowego personelu kierowniczego i kluczowego personelu kierowniczego. Nie wykazuje także salda zobowiązań z tego tytułu.
Ilość akcji jednostki dominującej będących w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących, a także ilość akcji i udziałów w jednostkach powiązanych z jednostką dominującą, będących w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących, według stanu na 31 grudnia 2020 roku, przedstawia poniższa tabela:
Nazwa spółki | Łączna liczba akcji (udziałów) | Wartość nominalna akcji (udziałów) w złotych | |
Osoba zarządzająca | |||
Mariusz Zawisza | Quadrat Partners Sp. z o.o. | 25 | 2 500 |
Ewa Porzucek | TNDF Sp. z o.o. | 90 | 4 500 |
Osoba nadzorująca | |||
Przemysław Schmidt | Get Fresh Sp. z o.o. | 50 | 2 500 |
Comanche Investments Sp. z o.o. (spółka wygaszana) | 160 | 80 000 | |
Maciej Stańczuk | Nowe Technologie Budowlane Sp. z o.o. | 24 | 1 200 |
Bartosz Sierakowski | ZiW Szkolenia Sp. z o.o. | 20 | 1 000 |
Zimmerman Filipiak Restrukturyzacja S.A. | 212 | 21 200 | |
Piotr Zimmerman | ZiW Szkolenia Sp. z o.o. | 80 | 4 000 |
Zimmerman Filipiak Restrukturyzacja S.A. | 485 | 48 500 | |
Plus Media i Finanse Sp. z o.o. | 66 | 6 600 | |
BPE Akademos Sp. z o.o. | 25 | 1 250 | |
Martin’s Media Sp. z o.o. | 20 | 1 000 | |
Łączna wartość wynagrodzeń i innych świadczeń dla Członków Zarządu jednostki dominującej wyniosła:
w jednostce dominującej | w spółkach zależnych | RAZEM | |||
Wynagrodzenie | Inne świadczenia | Wynagrodzenie | Inne świadczenia | ||
okres od 01.01. do 31.12.2020 | |||||
Wasilewska-Semail Agnieszka | 420 | 29 | 110 | – | 559 |
Ciechanowski Jerzy | 5 | – | 5 | – | 10 |
Jarczewski Paweł | 285 | 407 | 109 | – | 801 |
Drozd Jacek | 648 | 81 | 95 | – | 824 |
Sikorski Michał | 144 | 1 | – | – | 145 |
Domagalski Łabędzki Radosław | 444 | 5 | 435 | – | 884 |
Zawisza Mariusz | 326 | 19 | – | – | 345 |
Porzucek Ewa | 221 | 1 | – | – | 222 |
Pietrzyk Jarosław | 221 | 6 | 36 | – | 263 |
RAZEM | 2 714 | 549 | 790 | – | 4 053 |
w jednostce dominującej | w spółkach zależnych | RAZEM | |||
Wynagrodzenie | Inne świadczenia | Wynagrodzenie | Inne świadczenia | ||
okres od 01.01. do 31.12.2019 | |||||
Dusiło Jarosław | 400 | 18 | 555 | 345 | 1 318 |
Wasilewska-Semail Agnieszka | 710 | 57 | 307 | 180 | 1 254 |
Wiśniewski Jerzy | 420 | – | 236 | 360 | 1 016 |
Fic Helena | 164 | 2 | 52 | – | 218 |
Ciechanowski Jerzy | 200 | 17 | 70 | – | 287 |
Karney Jerzy | 40 | – | – | – | 40 |
Jarczewski Paweł | 66 | – | 18 | – | 84 |
Drozd Jacek | 15 | – | – | – | 15 |
RAZEM | 2 015 | 94 | 1 238 | 885 | 4 232 |
Łączna wartość wynagrodzeń i innych świadczeń dla Członków Rady Nadzorczej jednostki dominującej wyniosła:
w jednostce dominującej | w spółkach zależnych | RAZEM | |||
Wynagrodzenie | Inne świadczenia | Wynagrodzenie | Inne świadczenia | ||
okres od 01.01. do 31.12.2020 | |||||
Gerula Krzysztof | 99 | 55 | – | – | 154 |
Schmidt Przemysław | 132 | 127 | – | – | 259 |
Szyszka Adam | 44 | 68 | – | – | 112 |
Sikorski Michał | 56 | 14 | – | – | 70 |
Karney Jerzy | 21 | – | – | – | 21 |
Maćkowiak Michał | 32 | 51 | – | – | 83 |
Stańczuk Maciej | 89 | 37 | – | – | 126 |
Milczarski Konrad | 67 | 68 | – | – | 135 |
Zimmerman Piotr | 133 | 1 | – | – | 134 |
Sierakowski Bartosz | 55 | 1 | 10 | – | 66 |
Wiśniewska Małgorzata | 86 | 108 | 154 | – | 348 |
RAZEM | 814 | 530 | 164 | – | 1 508 |
w jednostce dominującej | w spółkach zależnych | RAZEM | |||
Wynagrodzenie | Inne świadczenia | Wynagrodzenie | Inne świadczenia | ||
okres od 01.01. do 31.12.2019 | |||||
Gerula Krzysztof | 108 | – | – | – | 108 |
Schmidt Przemysław | 144 | 108 | – | – | 252 |
Szyszka Adma | 108 | 162 | – | – | 270 |
Sikorski Michał | – | – | – | – | – |
Karney Jerzy | 9 | – | – | – | 9 |
Maćkowiak Michał | 21 | – | – | – | 21 |
Wiśniewska Małgorzata | 229 | 243 | 176 | 75 | 723 |
Szymański Dariusz | 97 | 98 | – | – | 195 |
Fic Helena | 160 | – | – | – | 160 |
RAZEM | 876 | 611 | 176 | 75 | 1 738 |
Grupa nie publikowała prognoz na 2020 rok.
Poniższa tabela przedstawia wynagrodzenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych wypłacone lub należne za rok zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku i 31 grudnia 2019 roku w podziale na rodzaje usług:
Rodzaj usługi | Rok zakończony 31 grudnia 2020* | Rok zakończony 31 grudnia 2019* |
Obowiązkowe badanie jednostkowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego | 149 | 139 |
Pozostałe usługi | – | |
Razem** | 149 | 139 |
* odnosi się do Grant Thornton Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Celem zarządzania ryzykiem finansowym Grupy Kapitałowej RAFAKO jest ograniczenie zmienności generowanych przepływów pieniężnych oraz osiąganych wyników finansowych na podstawowej działalności biznesowej do akceptowalnego poziomu. Do głównych instrumentów finansowych z których korzystają Spółki Grupy należą: środki pieniężne, lokaty krótkoterminowe, udzielone pożyczki, transakcje wymiany walut, kredyt w rachunku bieżącym i umowy leasingu. Głównym zadaniem wspomnianych instrumentów jest wspomaganie i zabezpieczenie finansowe bieżącej działalności operacyjnej Spółek poprzez stabilizowanie i neutralizowanie ryzyk płynności finansowej, zmienności kursów walutowych i stóp procentowych, a także bezpieczne i efektywne lokowanie nadwyżek finansowych. Pozostałe instrumenty finansowe – takie jak należności i zobowiązania z tytułu dostaw i usług – powstają w związku z prowadzeniem przez Spółki Grupy bieżącej działalności biznesowej i są nieodłącznym jej elementem.
Spółki Grupy Kapitałowej nie prowadzą obrotu instrumentami finansowymi. Wszystkie opisane w niniejszym rozdziale instrumenty mają charakter wspomagający bezpośrednie procesy biznesowe, wynikające z prowadzonej działalności podstawowej. Spółki nie dopuszczają do wykorzystania instrumentów finansowych w celach spekulacyjnych czy innych, niepowiązanych ściśle z podstawową działalnością operacyjną.
Najistotniejszym rodzajem ryzyka finansowego na jakie narażona jest Grupa jest ryzyko płynności, które zostało szeroko opisane w nocie 6.
Istotnym rodzajem ryzyka finansowego, na które narażona jest Grupa jest ryzyko walutowe, które wynika ze zmian kursu walutowego, powodujących niepewność, co do przyszłego poziomu przepływów pieniężnych denominowanych w walutach obcych. Ekspozycja na ryzyko walutowe Grupy wynika z faktu, że znaczna część jej przepływów pieniężnych jest wyrażona w walutach obcych. Zmiany kursu PLN do walut obcych, szczególnie mające miejsce w krótkim okresie czasu i występujące z dużą dynamiką, mogą mieć istotny wpływ zarówno na rentowność realizowanych kontraktów denominowanych w walutach obcych, jak i poziom różnic kursowych liczonych od pozycji aktywów i zobowiązań wyrażonych w walutach obcych, a przeliczanych na PLN.
W minionym okresie ponad 35,4% zafakturowanych przychodów Grupy wyrażonych było w walutach obcych, przede wszystkim w EUR.
Strategia zarządzania ryzykiem walutowym stosowana przez spółki Grupy Kapitałowej zakłada wykorzystanie w jak największym stopniu naturalnego zabezpieczenia. Spółki dążą do jak największego strukturalnego dopasowania przychodów i kosztów w tej samej walucie w ramach realizowanych kontraktów. Ekspozycja netto na ryzyko walutowe, która nie jest zabezpieczana w sposób naturalny, zabezpieczana jest w momencie zawierania transakcji w granicach od 30% do 70% szacowanej wartości ekspozycji netto, wyłącznie za pomocą zaakceptowanych typów instrumentów pochodnych. Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa nie posiadała otwartych pozycji zabezpieczających.
Z uwagi na dokonane przez Zamawiających wybory najkorzystniejszej ofert w istotnych procedurach przetargowych i przewidywaną zmianą pozycji z tzw. eksportera na importera w ekspozycji walutowej netto Grupa nie zawierała nowych transakcji walutowych na sprzedaż walut obcych w granicach wyznaczonych przyjętą polityką zabezpieczania ryzyka walutowego. Po ostatecznych rozstrzygnięciach przetargowych Spółki Grupy Kapitałowej dokonają uaktualnienia wartości swoich pozycji walutowych i podejmą decyzje co do ich ewentualnego zabezpieczania.
Wartość wyrażona w walucie (w tysiącach) | Wartość po przeliczeniu | ||||||||
EUR | USD | GBP | CHF | SEK | HUF | RSD | SGD | ||
31 grudnia 2020 roku | |||||||||
Aktywa finansowe (+): | |||||||||
Pożyczki | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności finansowe | 32 215 | – | – | – | – | 104 256 | 6 663 | – | 174 799 |
Pozostałe aktywa finansowe | – | – | – | – | – | 2 279 | – | 88 | |
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty | 1 712 | – | – | – | – | 145 530 | 23 950 | – | 10 662 |
– | – | – | – | – | – | – | – | ||
Zobowiązania finansowe (-): | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
Leasing | – | – | – | – | – | (1 568) | – | – | (20) |
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe | (34 561) | (173) | – | – | – | (32 153) | (3 979) | (54) | (160 733) |
Ekspozycja na ryzyko walutowe razem | (34 561) | (173) | – | – | – | 219 201 | (28 913) | (54) | 24 796 |
31 grudnia 2019 roku | |||||||||
Aktywa finansowe (+): | |||||||||
Pożyczki | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności finansowe | 32 728 | – | 2 | – | – | 65 523 | 8 114 | – | 140 216 |
Pozostałe aktywa finansowe | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty | 2 718 | 1 | – | 1 | 42 029 | 6 809 | – | 12 368 | |
Zobowiązania finansowe (-): | |||||||||
Kredyty, pożyczki, inne instrumenty dłużne | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
Leasing | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania finansowe | (27 791) | (155) | (3) | (16) | – | (47 437) | (762) | (54) | (119 895) |
Ekspozycja na ryzyko walutowe razem | 7 655 | (154) | (1) | (16) | 1 | 60 115 | 14 161 | (54) | 32 689 |
Poniższa tabela przedstawia wrażliwość wyniku finansowego brutto (w związku ze zmianą wartości aktywów i zobowiązań pieniężnych) na racjonalnie możliwe wahania kursu EUR, USD, HUF, SGD przy założeniu niezmienności innych czynników.
Wzrost/ spadek kursu waluty | Wpływ na wynik finansowy brutto | Wpływ na wynik finansowy netto | |
31 grudnia 2020 – EUR | +10% | (63) | (51) |
-10% | 63 | 51 | |
31 grudnia 2020 – SGD | +10% | (5) | (4) |
-10% | 5 | 4 | |
31 grudnia 2020 – USD | +10% | (17) | (14) |
-10% | 17 | 14 | |
31 grudnia 2020 – HUF | +10% | 219 | 178 |
-10% | (219) | (178) | |
31 grudnia 2019 – EUR | +10% | 766 | 620 |
-10% | (766) | (620) | |
31 grudnia 2019 – SGD | +10% | (5) | (4) |
-10% | 5 | 4 | |
31 grudnia 2019 – USD | +10% | (15) | (12) |
-10% | 15 | 12 | |
31 grudnia 2019 – HUF | +10% | 60 | 49 |
-10% | (60) | (49) | |
Ekspozycja na ryzyko walutowe ulega zmianom w ciągu roku w zależności od wolumenu transakcji przeprowadzanych w walucie. Niemniej powyższą analizę wrażliwości można uznać za reprezentatywną dla określenia ekspozycji Grupy na ryzyko walutowe na koniec okresu sprawozdawczego.
Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej koncentruje się na zminimalizowaniu wahań przepływów odsetkowych z tytułu aktywów oraz zobowiązań finansowych oprocentowanych zmienną stopą procentową. Na dzień 31 grudnia 2019 roku Spółki Grupy Kapitałowej posiadały aktywne umowy kredytowe, w związku z czym ewentualne zmiany stóp procentowych stanowią ryzyko dla działalności Spółek Grupy. Ryzyko związane ze zmianą stóp procentowych może oddziaływać na zmianę oprocentowania kredytu oraz depozytów posiadanych przez Grupę.
Wrażliwość tego rodzaju zmian wskazano w tabeli poniżej.
Poniższa tabela przedstawia wrażliwość wyniku finansowego brutto na racjonalnie możliwe zmiany stóp procentowych przy założeniu niezmienności innych czynników (lokaty, udzielone pożyczki, kredyt bankowy, zobowiązania z tytułu leasingu). Nie przedstawiono wpływu na kapitał własny Grupy.
Zwiększenie/ zmniejszenie o punkty procentowe | Wpływ na wynik finansowy brutto | |
Okres zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku | ||
PLN | + 1% | 2 113 |
EUR | + 1% | 1 720 |
HUF | + 1% | 13 |
PLN | - 1% | (2 113) |
EUR | - 1% | (1 720) |
HUF | - 1% | (13) |
Zwiększenie/ zmniejszenie o punkty procentowe | Wpływ na wynik finansowy brutto | |
Okres zakończony dnia 31 grudnia 2019 roku | ||
PLN | + 1% | 4 331 |
EUR | + 1% | 233 |
HUF | + 1% | 8 |
PLN | - 1% | (4 331) |
EUR | - 1% | (233) |
HUF | - 1% | (8) |
Grupa jest narażona na ryzyko wzrostu cen, szczególnie materiałów strategicznych dla jej działalności. Na poziom tego ryzyka znacząco wpływa sytuacja na światowych rynkach cen surowców – stali, metali szlachetnych, paliw i energii powodowana zarówno wahaniami kursów walut jak i koncentracją producentów zmierzającą do prowadzenia wspólnej kontroli cen. Strategia zarządzania ryzykiem cen towarów zakłada dążenie do zawierania kontraktów z poddostawcami materiałów i usług w walucie kontraktu głównego, lokowanie dostaw materiałów po stronie klienta, jak również zawieranie umów zakupowych w cenach stałych. Spółki Grupy nie zawierają wieloletnich umów z poddostawcami, zakres dostaw i dostawcy ustalani są indywidualnie w zależności od potrzeb.
W roku 2020 struktura dostawców Grupy Kapitałowej RAFAKO charakteryzowała się znacznym rozdrobnieniem, a udział żadnego z dostawców nie przekroczył poziomu 10% łącznej wartości zakupów.
Grupa zaopatruje się u dostawców zewnętrznych przede wszystkim w różnego rodzaju usługi obce, dostawę i montaż maszyn/urządzeń, usługi budowlano – montażowe, usługi transportowe a także w rury, blachy, materiały kształtowe, materiały spawalnicze, urządzenia specjalistyczne. Grupa dokonuje zakupów zarówno od dostawców krajowych (70 % całości zakupów), jak i dostawców zagranicznych (30 %), w związku z czym Grupa narażona jest na ryzyko walutowe, które zostało szerzej opisane w nocie 51.1
Ryzyko kredytowe Grupy Kapitałowej RAFAKO jest ściśle związane z prowadzeniem podstawowej działalności Spółek. Wynika ono z zawartych kontraktów handlowych i związane jest z potencjalnym wystąpieniem zdarzeń, które mogą przybrać postać niewypłacalności kontrahenta, częściowej spłaty należności lub istotnego opóźnienia w spłacie należności. Udzielanie klientom, tzw. kredytu kupieckiego jest aktualnie nieodłącznym elementem prowadzenia działalności gospodarczej, jednakże Spółki podejmują szereg działań mających na celu zminimalizowanie ryzyk związanych z podjęciem współpracy z potencjalnie nierzetelnym klientem. Wszyscy klienci, którzy pragną korzystać z kredytów kupieckich, poddawani są procedurom wstępnej weryfikacji.
Klienci, którzy w opinii Spółek Grupy, na podstawie przeprowadzonej weryfikacji, nie są wiarygodni finansowo, są zobowiązani do przedstawienia odpowiednich zabezpieczeń finansowych, które minimalizują ryzyko niewypłacalności tych firm wobec Grupy.
Należności o podwyższonym poziomie ryzyka kredytowego zostały szczegółowo opisane w nocie 37.
Grupa zbudowała model służący do szacowania oczekiwanych strat z portfela należności oraz aktywów z tytułu umowy. Dla należności z tytułu dostaw i usług oraz aktywów z tytułu umowy zastosowano uproszczoną wersję modelu zakładającą kalkulację straty dla całego życia instrumentu.
Model dotyczący pozostałych aktywów zakłada dla instrumentów, dla których wzrost ryzyka kredytowego od pierwszego ujęcia nie był znaczący lub ryzyko jest niskie, ujęcie w pierwszej kolejności strat z niewykonania zobowiązania dla okresu kolejnych 12 miesięcy.
Oczekiwana strata kredytowa jest kalkulowana w momencie ujęcia należności w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz jest aktualizowana na każdy kolejny dzień kończący okres sprawozdawczy, w zależności od ilości dni przeterminowania danej należności. Polityka w zakresie szacowania odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych jest stosowana wg takich samych zasad w odniesieniu do podmiotów powiązanych, jak i pozostałych. Na dzień 31 grudnia 2019 roku Grupa dokonała weryfikacji modelu szacowania oczekiwanych strat kredytowych dla należności handlowych oraz ustaliła nowe stawki odpisów w zależności od liczby dni, o jaką dana należność z tytułu dostaw i usług jest przeterminowana.
Dla udzielonych pożyczek Grupa uznaje, że mają one niskie ryzyko kredytowe, jeżeli nie są przeterminowane na dzień oceny, a pożyczkobiorca potwierdził saldo wierzytelności.
W odniesieniu do dłużnych papierów wartościowych notowanych, dla których dostępne są dane finansowe emitentów tych papierów, Grupa przyjmuje, że ryzyko kredytowe jest niskie, jeżeli sytuacja finansowa emitentów tych papierów, oceniona na podstawie dostępnych sprawozdań finansowych, nie budzi obaw. Grupa przyjęła, że znaczny wzrost ryzyka następuje m.in. gdy przeterminowanie płatności przekracza 90 dni. Jeśli wzrost ryzyka kredytowego był znaczny, ujmuje się straty odpowiednie dla całego życia instrumentu. Grupa przyjmuje, że niewykonanie zobowiązania następuje, gdy przeterminowanie wynosi 180 dni lub wystąpiły inne okoliczności na to wskazujące, które zostały szerzej opisane w nocie 7.15 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Pozycje, dla których stwierdzono niewykonanie zobowiązania przez dłużnika w rozumieniu opisanym wyżej, Grupa traktuje jako aktywa finansowe dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe.
Grupa dla należności z tytułu udzielonych pożyczek oraz należności z tytułu obligacji stosuje model ogólny. W modelu ogólnym Grupa monitoruje zmiany poziomu ryzyka kredytowego związanego z danym składnikiem aktywów finansowych oraz klasyfikuje aktywa finansowe do jednego z trzech etapów wyznaczania odpisów z tytułu utraty wartości w oparciu o obserwację zmiany poziomu ryzyka kredytowego w stosunku do początkowego ujęcia instrumentu. W zależności od zaklasyfikowania do poszczególnych etapów, odpis z tytułu utraty wartości jest szacowany w horyzoncie 12-miesięcy (etap 1) lub w horyzoncie życia instrumentu (etap 2 oraz etap 3).
Na każdy dzień kończący okres sprawozdawczy Grupa dokonuje analizy wystąpienia przesłanek skutkujących zaklasyfikowaniem aktywów finansowych do poszczególnych etapów wyznaczania odpisu z tytułu utraty wartości. Przesłanki te obejmują m.in. zmiany ratingu dłużnika, poziom przeterminowania należności, poważne problemy finansowe dłużnika, wystąpienie istotnej niekorzystnej zmiany w jego środowisku ekonomicznym, prawnym lub rynkowym.
Dla celów oszacowania oczekiwanej straty kredytowej wykorzystuje się poziomy prawdopodobieństwa niewypłacalności na bazie rynkowych kwotowań kredytowych instrumentów pochodnych, dla podmiotów o danym ratingu i z danego sektora. Grupa pozyskuje ratingi dłużników na dzień bilansowy od firmy BISNODE Polska sp. z o.o. (od 2002 roku strategiczny partner Dun & Bradstreet - globalnego dostawcy informacji biznesowych), z którą zawarła stosowną umowę.
Zaliczki wpłacone na poczet dostaw zapasów lub usług nie są aktywami finansowymi w rozumieniu przepisów MSSF 9 (ponieważ nie rodzą zobowiązania do wydania aktywów finansowych tylko do wydania aktywów niefinansowych lub świadczenia usług), a tym samym znajdują poza zakresem stosowania postanowień MSSF 9. Nie są one również aktywami z tytułu umowy zgodnie z postanowieniami MSSF 15, ponieważ nie wynikają z wykonania zobowiązania, w zamian za co można się spodziewać wynagrodzenia.
Zaliczki udzielone przez Grupę na poczet realizacji kontraktów na zlecenie Grupy są na bieżąco monitorowane poprzez ocenę stanu realizacji kontraktów, w ramach których są udzielane.
W ramach należności z tytułu dostaw i usług, stanowiących najbardziej istotną klasę aktywów narażonych na ryzyko kredytowe, a także w przypadku aktywów z tytułu umowy, Grupa jest narażona na ryzyko kredytowe w związku z pojedynczym znaczącym kontrahentem. Kontrakty zostały pozyskane w ramach procedury zamówień publicznych i Grupa nie stosuje zabezpieczeń powyższych należności.
Analiza sytuacji finansowej kontrahentów nie wskazuje na istnienie podwyższonego ryzyka realizacji tych należności. W konsekwencji szacunki odpisów są dokonywane na zasadzie zbiorowej, a należności zostały pogrupowane według okresu przeterminowania dłużnika. Szacunek odpisu jest oparty przede wszystkim o historycznie kształtujące się przeterminowania i powiązanie zalegania z faktyczną spłacalnością..
W 2020 roku Grupa nie prowadziła negocjacji i nie dokonała ustaleń, które byłyby wynikiem znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego, w wyniku których zmianom uległyby terminy płatności ani w inny sposób zostałyby zmodyfikowane oczekiwane przepływy z posiadanych należności z tytułu dostaw i usług oraz aktywów z tytułu umowy.
W ramach prowadzonej działalności Grupa nie nabywa aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe, za wyjątkiem należności wynikających z realizacji zasady odpowiedzialności solidarnej wobec podwykonawców. Należności takie Grupa obejmuje odpisem z tytułu oczekiwanych strat kredytowych w pełnej wysokości.
Wartości brutto poszczególnych grup oraz wysokość odpisów kształtowały się na 31 grudnia 2020 roku następująco:
Należności z tytułu dostaw i usług | ||||||||
Aktywa z tytułu umowy | Bieżące | 0-30 dni | 31-90 dni | 91-180 dni | Od 181-365 dni | Powyżej 365 dni | Razem | |
31 grudnia 2020 roku | ||||||||
Lokalizacja: Polska | ||||||||
Wskaźnik odpisu | 2,10% | 2,10% | 2,10% | 33,08% | 46,51% | 67,58% | 99,67% | – |
Wartość brutto | 209 756 | 181 767 | 17 119 | 1 088 | 18 592 | 7 997 | 10 823 | 447 142 |
Odpis aktualizujący | (1 730) | (14 495) | (407) | (525) | (6 874) | (3 940) | (7 926) | (35 897) |
Lokalizacja: zagranica | ||||||||
Wskaźnik odpisu | 2,10% | 2,10% | 2,10% | 33,08% | 46,51% | 67,58% | 99,67% | – |
Wartość brutto | – | 152 769 | 43 | 3 730 | 24 | – | 1 263 | 157 829 |
Odpis aktualizujący | – | (3 307) | (1) | (2 216) | (11) | – | (1 259) | (6 794) |
Razem odpisy | (1 730) | (17 802) | (408) | (2 741) | (6 885) | (3 940) | (9 185) | (42 691) |
Należności z tytułu dostaw i usług | ||||||||
Aktywa z tytułu umowy | Bieżące | 0-30 dni | 31-90 dni | 91-180 dni | Od 181-365 dni | Powyżej 365 dni | Razem | |
31 grudnia 2019 roku | ||||||||
Lokalizacja: Polska | ||||||||
Wskaźnik odpisu | 0,54% | 0,54% | 0,54% | 22,23% | 44,03% | 64,48% | 93,30% | – |
Wartość brutto | 271 203 | 301 429 | 3 249 | 11 488 | 8 675 | 1 046 | 7 552 | 604 642 |
Odpis aktualizujący | (1 415) | (1 097) | (395) | (159) | (2 171) | (861) | (7 493) | (13 591) |
Lokalizacja: zagranica | ||||||||
Wskaźnik odpisu | – | 0,54% | 0,54% | 22,23% | 44,03% | 64,48% | 93,30% | – |
Wartość brutto | – | 112 099 | 5 562 | 453 | 471 | 491 | 249 | 119 325 |
Odpis aktualizujący | – | (609) | (30) | (101) | (208) | (317) | (233) | (1 498) |
Razem odpisy | (1 415) | (1 706) | (425) | (260) | (2 379) | (1 178) | (7 726) | (15 089) |
Na dzień 31 grudnia 2020 roku pozostałe należności finansowe o wartości brutto w kwocie 91 397 tysięcy złotych zostały objęte odpisem aktualizującym w wartości 22 809 tysięcy złotych (31 grudnia 2019 roku: wartość brutto 110 686 tysięcy złotych, wartość odpisów aktualizujących wartość pozostałych należności 33 648 tysięcy złotych).
Grupa Kapitałowa jest narażona na ryzyko utraty płynności tj. zdolności do terminowego regulowania zobowiązań finansowych. Grupa zarządza ryzykiem płynności poprzez monitorowanie terminów płatności oraz zapotrzebowania na środki pieniężne w zakresie obsługi krótkoterminowych płatności (transakcje bieżące monitorowane w okresach tygodniowych) oraz długoterminowego zapotrzebowania na gotówkę na podstawie prognoz przepływów pieniężnych aktualizowanych w okresach miesięcznych. Zapotrzebowanie na gotówkę porównywane jest z dostępnymi źródłami pozyskania środków (w tym zwłaszcza poprzez ocenę zdolności pozyskania finansowania w postaci kredytów) oraz konfrontowane jest z inwestycjami wolnych środków.
W obecnej sytuacji finansowej jednostki dominującej, z uwagi na prowadzoną restrukturyzację, podwykonawcy i poddostawcy RAFAKO S.A. w restrukturyzacji usztywniają swoje wymagania dotyczące warunków płatności za dostarczone dobra i usługi – pojawia się konieczność dokonywania zaliczek i przedpłat w znacznej wysokości, niejednokrotnie na całą wartość zamówienia, co w kontekście stałych, ustalonych harmonogramów płatności z zamawiającymi odzwierciedlających rzeczywisty postęp prac na terenie budowy pogłębia problemy płynnościowe.
Kolejnym problemem, z którym mierzy się jednostka dominująca w aspekcie płynności jest częste dokonywanie przez naszych klientów tzw. płatności bezpośrednich na rzecz podwykonawców i poddostawców realizujących dostawy lub usługi w związku z prowadzonymi przez jednostkę dominującą projektami. Płatności bezpośrednie istotnie ograniczają możliwość zarządzania środkami płatniczymi przez RAFAKO S.A. w restrukturyzacji. Ponadto zamawiający często stosują kary porządkowe w sytuacji realizowanych przez nich płatności bezpośrednich. Zdarzają się sytuacje, gdy wysokość naliczonych kar umownych z tego tytułu przewyższa wartość zrealizowanej pojedynczej płatności.
W poprawie płynności nie pomagają jednostce dominującej również ograniczenia wynikające z ustawy prawo zamówień publicznych, która jest podstawą dla realizacji większości krajowych projektów Grupy. W myśl zapisów ustawy, z jednej strony, generalny wykonawca ma obowiązek zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy przewidzianego w umowie o podwykonawstwo w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia faktury. Z drugiej strony zamawiający mają sporą dowolność w ustalaniu zarówno harmonogramów płatności, jak i terminów płatności za zrealizowane, zagregowane prace przez generalnego wykonawcę inwestycji. Sytuację utrudnia fakt, że zamawiający dokonują płatności za konkretny etap realizacji inwestycji dopiero po przedstawieniu oświadczeń wszystkich podwykonawców i/lub poddostawców o otrzymaniu zapłaty za zrealizowane przez siebie usługi/dostawy, co powoduje, że Spółka na długo przed otrzymaniem zapłaty musi uregulować zobowiązania wobec swoich kontrahentów.
Dodatkowo, przy ograniczonej gotowości zamawiających do udzielania zaliczek dla generalnych wykonawców, zwiększa się presja na już wymagającym zapotrzebowaniu na kapitał obrotowy niezbędnym do realizacji projektów.
Jednostka dominująca ma również problemy z uzupełnianiem swojego portfela zamówień o nowe projekty. Jednym z powodów jest brak dostępnych limitów gwarancyjnych na nowe projekty z uwagi na bardzo ostrożne podejście sektora finansowego do wyników operacyjnych jednostki dominującej oraz toczącego się postepowania restrukturyzacyjnego. Powoduje to ograniczenie utrzymania portfela zamówień na poziomie, który pozwoliłby w dłuższym terminie na pokrycie kosztów stałych i generowanie oczekiwanej nadwyżki finansowej dla jednostki dominującej, co pogłębia problemy płynnościowe.
Kwestia płynności finansowej Grupy (w kontekście istotnej niepewności co do kontynuacji działalności) w odniesieniu do 2020 roku została szeroko opisana w nocie 6 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Tabela poniżej przedstawia zobowiązania finansowe Grupy na dzień 31 grudnia 2020 oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku (w tym zobowiązania objęte niezatwierdzonym jeszcze układem) wg daty zapadalności na podstawie przepływów umownych.
31 grudnia 2020 | Na żądanie | Poniżej 3 miesięcy | Od 3 do 12 miesięcy | Od 1 roku do 5 lat | Powyżej 5 lat | Zobowiązania razem bez dyskonta | Zobowiązania wartość bilansowa |
Oprocentowane kredyty i pożyczki | – | – | 85 289 | 1 150 | – | 86 439 | 86 439 |
Zobowiązania z tytułu leasingu | – | 2 798 | 1 314 | 2 345 | 381 | 6 838 | 6 839 |
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania | 354 170 | 116 781 | 194 424 | 52 783 | 825 | 718 983 | 718 582 |
354 170 | 119 579 | 281 027 | 56 278 | 1 206 | 812 260 | 811 860 | |
31 grudnia 2019 | Na żądanie | Poniżej 3 miesięcy | Od 3 do 12 miesięcy | Od 1 roku do 5 lat | Powyżej 5 lat | Zobowiązania razem bez dyskonta | Zobowiązania wartość bilansowa |
Oprocentowane kredyty i pożyczki | – | – | 113 051 | 24 | – | 113 075 | 113 075 |
Zobowiązania z tytułu leasingu | – | 1 495 | 4 415 | 5 859 | 2 604 | 14 373 | 13 079 |
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania | 137 330 | 285 845 | 119 427 | 48 970 | 2 028 | 593 600 | 592 391 |
137 330 | 287 340 | 236 893 | 54 853 | 4 632 | 721 048 | 718 545 |
Na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku Grupa nie posiadała nierozliczonych transakcji dot. pochodnych instrumentów finansowych.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku Grupa nie posiadała innych rodzajów instrumentów pochodnych.
Grupa prezentuje poszczególne kategorie i klasy instrumentów finansowych w wartości bilansowej, których wartość godziwa jest zbliżona do wartości bilansowej. Wartość księgowa jest zbliżona do godziwej z powodu relatywnie krótkiego terminu zapadalności (dla pozycji krótkoterminowych), bądź dyskontowania rozrachunków długoterminowych.
Wartość aktywów finansowych prezentowana w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej według stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku odnosi się do następujących kategorii instrumentów finansowych określonych w MSSF 9:
Grupa prezentuje poszczególne kategorie i klasy instrumentów finansowych w wartości bilansowej, których wartość godziwa jest zbliżona do wartości bilansowej. Wartość księgowa jest zbliżona do godziwej z powodu relatywnie krótkiego terminu zapadalności (dla pozycji krótkoterminowych), bądź dyskontowania rozrachunków długoterminowych.
Kategorie i klasy aktywów finansowych | Wartość bilansowa | Wartość bilansowa |
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Aktywa wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy | – | 120 |
Udziały i akcje długoterminowe | – | 120 |
Aktywa wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody | 1 376 | 1 376 |
Udziały i akcje długoterminowe | 1 376 | 1 376 |
Aktywa wyceniane w zamortyzowanym koszcie | 561 619 | 659 854 |
Obligacje | – | – |
Należności z tytułu dostaw i usług | 410 583 | 516 230 |
Należności ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych | 38 | 8 |
Pozostałe należności finansowe* | 74 544 | 77 534 |
Lokaty długoterminowe | 88 | – |
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty | 76 366 | 66 082 |
562 995 | 661 350 | |
* w tym: należności z tytułu kar umownych, należności sporne, oraz kaucje
Wartość zobowiązań finansowych prezentowana w sprawozdaniu z sytuacji finansowej według stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku odnosi się do następujących kategorii instrumentów finansowych określonych w MSSF 9:
Kategorie i klasy zobowiązań finansowych | Wartość bilansowa | Wartość bilansowa |
31 grudnia 2020 | 31 grudnia 2019 | |
Zobowiązania finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu | 805 021 | 705 466 |
Kredyty i pożyczki | 86 439 | 113 075 |
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług (w tym inwestycyjne) | 562 589 | 592 086 |
Pozostałe zobowiązania finansowe | 155 993 | 305 |
Zobowiązania z tytułu gwarancji, factoringu i wyłączone z zakresu MSSF 9 | 6 839 | 13 079 |
Zobowiązania z tytułu leasingu i umów dzierżawy z opcją zakupu | 6 839 | 13 079 |
811 860 | 718 545 | |
Na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku Grupa posiadała następujące instrumenty finansowe wyceniane według wartości godziwej:
31 grudnia 2020 roku | Poziom 1 | Poziom 2 | Poziom 3 |
Aktywa wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy | – | – | – |
Udziały i akcje długoterminowe | – | – | – |
Aktywa wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody | 1 376 | – | – |
Udziały i akcje długoterminowe | 1 376 | – | – |
31 grudnia 2019 roku | Poziom 1 | Poziom 2 | Poziom 3 |
Aktywa wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy | 120 | – | – |
Udziały i akcje długoterminowe | 120 | – | – |
Aktywa wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody | 1 376 | – | – |
Udziały i akcje długoterminowe | 1 376 | – | – |
W poniższych tabelach przedstawiona została wartość bilansowa instrumentów finansowych Grupy narażonych na ryzyko stopy procentowej, w podziale na poszczególne kategorie wiekowe.
Oprocentowanie stałe | <1 rok | 1–2 lat | 2-3 lat | 3-4 lat | 4-5 lat | >5 lat | Ogółem |
Pożyczki otrzymane | 23 | 512 | 213 | – | – | – | 748 |
Kredyty | 565 | 223 | 202 | – | – | – | 990 |
Zobowiązania z tytułu leasingu i umów dzierżawy z opcją zakupu | 447 | 398 | 5 | – | – | – | 850 |
Oprocentowanie zmienne | <1 rok | 1–2 lat | 2-3 lat | 3-4 lat | 4-5 lat | >5 lat | Ogółem |
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty | 76 366 | – | – | – | – | – | 76 366 |
Udzielone pożyczki | – | – | – | – | – | – | – |
Obligacje | – | – | – | – | – | – | – |
Zobowiązania z tytułu leasingu i umów dzierżawy z opcją zakupu | 3 685 | 911 | 481 | 374 | 156 | 381 | 5 988 |
Kredyty i pożyczki otrzymane | 84 699 | 84 699 | |||||
Oprocentowanie stałe | <1 rok | 1–2 lat | 2-3 lat | 3-4 lat | 4-5 lat | >5 lat | Ogółem |
Pożyczki otrzymane | 38 | 24 | – | – | – | – | 62 |
Zobowiązania z tytułu leasingu i umów dzierżawy z opcją zakupu | 339 | 163 | – | – | – | – | 502 |
Oprocentowanie zmienne | <1 rok | 1–2 lat | 2-3 lat | 3-4 lat | 4-5 lat | >5 lat | Ogółem |
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty | 66 082 | – | – | – | – | – | 66 082 |
Udzielone pożyczki | – | – | – | – | – | – | – |
Obligacje | – | – | – | – | – | – | – |
Zobowiązania z tytułu leasingu i umów dzierżawy z opcją zakupu | 5 290 | 1 861 | 1 407 | 952 | 665 | 2 402 | 12 577 |
Kredyty i pożyczki otrzymane | 113 013 | – | – | – | – | 113 013 | |
Oprocentowanie instrumentów finansowych o zmiennym oprocentowaniu jest aktualizowane w okresach poniżej jednego roku. Odsetki od instrumentów finansowych o stałym oprocentowaniu są stałe przez cały okres do upływu terminu zapadalności/wymagalności tych instrumentów. Pozostałe instrumenty finansowe Grupy, które nie zostały ujęte w powyższych tabelach, nie są oprocentowane i w związku z tym nie podlegają ryzyku stopy procentowej.
Przeciętne zatrudnienie w Grupie w podziale na poszczególne grupy zawodowe oraz rotacja pracowników kształtowały się następująco:
Rok zakończony 31 grudnia 2020 | Rok zakończony 31 grudnia 2019 | |
Pracownicy produkcyjni | 659 | 735 |
Pracownicy biur projektowych oraz technologicznych | 320 | 406 |
Pracownicy kontroli jakości | 75 | 93 |
Pracownicy służb serwisowych | 45 | 50 |
Pozostali (m.in. pracownicy służb handlowych, zakupowych, finansowo-księgowych) | 562 | 653 |
Razem | 1 661 | 1 937 |
Rok zakończony 31 grudnia 2020 | Rok zakończony 31 grudnia 2019 | |
Liczba pracowników przyjętych | 137 | 120 |
Liczba pracowników zwolnionych | (322) | (187) |
Razem | (185) | (67) |
Szczegółowy opis zmian w strukturze zatrudnienia został zaprezentowany w Sprawozdaniu z działalności Zarządu Grupy Kapitałowej RAFAKO w 2020 roku w punkcie III.4.
W okresach objętych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, do przeliczenia wybranych danych finansowych zastosowano następujące średnie kursy wymiany złotego w stosunku do EUR, ustalane przez Narodowy Bank Polski:
Najwyższy i najniższy kurs obowiązujący w każdym okresie kształtował się następująco : 01.01 - 31.12.2020: 4,6330/4,2279 PLN/EUR, 01.01 - 31.12.2019: 4,3891/4,2406 PLN/EUR.
31 grudnia 2020 roku | 31 grudnia 2019 roku | 31 grudnia 2020 roku | 31 grudnia 2019 roku | |
w tysiącach złotych | w tysiącach złotych | w tysiącach EUR | w tysiącach EUR | |
Sprawozdanie z sytuacji finansowej | ||||
Aktywa | 1 037 610 | 1 302 431 | 224 844 | 305 843 |
Zobowiązania długoterminowe | 148 389 | 94 045 | 32 155 | 22 084 |
Zobowiązania krótkoterminowe | 1 102 129 | 1 094 123 | 238 825 | 256 927 |
Kapitał własny | (212 908) | 114 263 | (46 136) | 26 832 |
Kurs PLN / EUR na koniec okresu | 4,6148 | 4,2585 |
Podstawowe pozycje skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej, sprawozdania z wyniku oraz sprawozdania z przepływów pieniężnych, przeliczone na EURO, przedstawia poniższa tabela:
od 01.01.2020 do 31.12.2020 | od 01.01.2019 do 31.12.2019 | od 01.01.2020 do 31.12.2020 | od 01.01.2019 do 31.12.2019 | |
w tysiącach złotych | w tysiącach EUR | |||
Sprawozdanie z całkowitych dochodów | ||||
Przychody ze sprzedaży | 1 207 780 | 1 244 904 | 271 720 | 279 735 |
Zysk (strata) z działalności operacyjnej | (308 071) | (437 561) | (69 308) | (98 322) |
Zysk (strata) przed opodatkowaniem | (309 316) | (475 674) | (69 588) | (106 886) |
Zysk (strata) netto przypisany jednostce dominującej | (316 872) | (473 121) | (71 288) | (106 312) |
Zysk na akcję (PLN) | (2,58) | (3,75) | (0,56) | (0,84) |
Średni kurs PLN / EUR w okresie | 4,2988 | 4,2585 | ||
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych | ||||
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej | 38 300 | (19 150) | 8 617 | (4 303) |
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej | 6 541 | (151) | 1 472 | (34) |
Środki pieniężne netto z działalności finansowej | (34 661) | (3 283) | (7 798) | (738) |
Zmiana netto stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów | 10 180 | (22 584) | 2 290 | (5 075) |
Średni kurs PLN / EUR w okresie | 4,2988 | 4,2585 |
Uznanie przez Światową Organizację Zdrowia epidemii koronawirusa za pandemię skłoniło rządy wielu krajów do wprowadzenia licznych restrykcji mających na celu ograniczanie jego rozprzestrzeniania się. Od razu po wprowadzeniu w połowie marca 2020 stanu zagrożenia epidemicznego na terenie Polski RAFAKO S.A. w restrukturyzacji, w dalece możliwym zakresie, dostosowało się do nowej sytuacji. Celem zachowania najwyższych standardów bezpieczeństwa powołano Zespół Zarządzania Kryzysowego, który na bieżąco analizuje sytuację, podejmuje decyzje oraz przygotowuje wytyczne dotyczące funkcjonowania w związku z zagrożeniem zakażenia koronawirusem. Bazując na wytycznych Ministerstwa Zdrowia oraz Głównego Inspektora Sanitarnego wprowadzony został podwyższony reżim sanitarny funkcjonowania zarówno Spółki w jej siedzibie jak i w miejscach realizacji kontraktów - tam również sami zamawiający wprowadzili własne, dodatkowe procedury sanitarne. Grupa podjęła działania o charakterze prewencyjnym w celu ograniczenia możliwości rozprzestrzeniania się wirusa, m.in.:
Pomimo jednak podjętych działań Grupa nie ustrzegła się wpływu epidemii na realizację zawartych kontraktów. Rozwój epidemii w 2020 spowodował wystąpienie trudności związanych z wydłużeniem procesu dostaw, wzrostem cen materiałów, ograniczeniami w dostępności własnych pracowników jak i pracowników naszych podwykonawców oraz ograniczenie dostępu do placów budów. Zespół Zarządzania Kryzysowego na bieżąco monitoruje sytuację i podejmuje odpowiednie działania celem ograniczenia negatywnego wpływu zaistniałej sytuacji na działalność operacyjną Grupy a jej priorytetem jest zachowanie ciągłości działania oraz bezpieczeństwo pracowników i interesariuszy. Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego Zarząd nie widzi ryzyka zagrożenia kontynuacji działalności w związku z pandemią. W dalszym ciągu utrzymujące się zagrożenie epidemiologiczne nie daje jednak możliwości oszacowania terminu zakończenia pandemii, a także jej dalszych skutków gospodarczych, co będzie przekładać się na kondycję finansową i decyzje inwestycyjne klientów Grupy.
W oparciu o przepisy ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne ze zmianami wynikającymi z ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętych skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 jednostka dominująca złożyła wniosek o otwarcie postępowania dot. zatwierdzenia układu. Obwieszczenie zostało skutecznie opublikowane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w dniu 7 września 2020 roku. Ponadto dzięki przepisom ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem i zwalczaniem Covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw skorzystano z przesunięcia płatności wobec ZUS.
Po zakończeniu okresu sprawozdawczego nie miały miejsca żadne zdarzenia, które miałyby wpływ na wynik finansowy Grupy Kapitałowej RAFAKO, a nie zostałyby ujęte w wyniku finansowym Grupy za 2020 rok.
W dniu 5 stycznia 2021 roku Spółka zawarła z PKO BP S.A. aneks nr 343 do umowy limitu kredytowego wielocelowego z dnia 7 lutego 2012 roku wraz z późniejszymi zmianami.
Aneks zawiera przede wszystkim następujące zmiany:
W dniu 11 stycznia 2021 roku Spółka otrzymała informację o złożeniu przez Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. do Sopockiego Towarzystwa Ubezpieczeń Ergo Hestia S.A. żądań (i) wypłaty z gwarancji bankowej należytego wykonania Umowy nr 280000147245 w wysokości 15 222 720,75 złotych oraz (ii) wypłaty z gwarancji zwrotu zaliczki nr 280000169992 w wysokości 5 000 000 złotych i (iii) wypłaty z gwarancji zwrotu zaliczki nr 280000169762 w wysokości 7 000 000 złotych. Przedmiotowe gwarancje zostały udzielone na rzecz Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A., a na zlecenie RAFAKO S.A. w restrukturyzacji, w związku z postanowieniami umowy. W dniu 16 lutego 2021 roku Spółka otrzymała od gwaranta zawiadomienie o dokonaniu przez gwaranta wypłaty na rzecz zamawiającego tj. (i) z gwarancji należytego wykonania Umowy nr 280000147245 w kwocie 15 222 720,75 złotych oraz (ii) z gwarancji zwrotu zaliczki nr 280000169992 w kwocie 2 755 069,19 złotych, a także wezwanie do zapłaty kwoty wypłaconej przez gwaranta na rzecz zamawiającego w łącznej wysokości 17 977 789,94 złotych.
W dniu 15 stycznia 2021 roku RAFAKO S.A. w restrukturyzacji otrzymało od mBank S.A. informację o dokonaniu wypłaty na rzecz Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A (i) gwarancji należytego wykonania umowy nr 02141KPB19 w wysokości 20 750 100,00 złotych oraz (ii) gwarancji zwrotu zaliczki nr 02283KAP19 w wysokości 20 750 100,00 złotych.
W dniu 19 stycznia 2021 roku Spółka otrzymała od PBG S.A. w restrukturyzacji informację o wygaśnięciu stosunku dominacji PBG wobec RAFAKO S.A. w restrukturyzacji. Jednocześnie PBG S.A. w restrukturyzacji potwierdziło, że posiada w RAFAKO S.A. w restrukturyzacji bezpośrednio i pośrednio 42 466 000 głosów.
W dniu 18 lutego 2021 roku od spółki zależnej Spółki tj. RAFAKO Engineering sp. z o.o. w restrukturyzacji z siedzibą w Raciborzu, RAFAKO S.A. w restrukturyzacji powzięło wiedzę o tym, że:
Postanowieniem z dnia 3 marca 2021 roku wydanym w sprawie o sygn. akt XII GRz 8/20 Sąd Rejonowy w Gliwicach XII Wydział Gospodarczy postanowił zatwierdzić układ przyjęty przez wierzycieli spółki zależnej RAFAKO S.A. w restrukturyzacji, tj. RAFAKO Engineering sp. z o.o. w restrukturyzacji z siedzibą w Raciborzu. Postanowienie Sądu Rejonowego w Gliwicach nie jest prawomocne.
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej RAFAKO zostało zatwierdzone do publikacji w dniu 29 kwietnia 2021 roku uchwałą Zarządu RAFAKO S.A.
Podpisy:
Radosław Domagalski- Łabędzki Prezes Zarządu .........................
Jarosław Pietrzyk Wiceprezes Zarządu .........................
Maciej Stańczuk Delegowany członek Rady Nadzorczej
do wykonywania czynności członka Zarządu .........................
Jolanta Markowicz Główny Księgowy ..........................